Hoofdstuk 3, De Tweede Wereldoorlog; par. 1 en 2

** De Tijd van de Wereldoorlogen ** De Tweede Wereldoorlog **

3.1 Hitler grijpt de macht
3.1.1 De diktat van Versailles
De Duitse keizer vlucht in 1918 naar het neutralen Nederland om er asiel te vragen à Duitsland had de 1ste WO verloren.
In Duitsland was er verwarring, Duitse communisten probeerden de macht te grijpen. De voorlopige (democratische) regering die er was gekomen konden revolutiepogingen alleen met hard geweld neerslaan.
Er kwam een nieuwe republiek met een gekozen parlement en regering, Republiek van Weimar.

Bij de eerste verkiezingen werd de SPD (partij van sociaal-democraten) met 38% van de stemmen de grootste partij. Samen met 2 andere partijen vormen ze de regering. Maar ze kregen het moeilijk, de democratie van die partijen kregen de schuld van alle problemen, de nederlaag van het Duitse leger, De economische wanorde en vooral de ondertekening van het Verdrag van Versailles. (officieel einde van de 1ste WO). Engeland, Frankrijk en de VS bepaalden wat er in het verdrag kwam te staan.
Voornaamste Bepalingen:
- Duitsland was de hoofdschuldige van de oorlog en moest de oorlog door middel van herstelbetallingen de schade vergoeden aan de overwinnaars.
- Duitsland moest gebieden afstaan aan België, Frankrijk, Denemarken, Tsjecho-Slowakije en Polen.
- Duitsland moest al zijn kolonies afstaan.
- Het Duitse leger mocht niet groter zijn dan 100 000 soldaten
- Er mochten geen Duitse soldaten worden gelegerd in het Rijnland, het gebied dat grensde aan Frankrijk

Omdat de Duitsers het verdrag veels te veel vonden noemden ze het geen verdrag, maar een Diktat.

3.1.2 Duitsland tussen 1919 en 1929
De meeste Duitsers hadden geen vertrouwen meer in de regering, want die hadden immers dat slechte verdrag getekend. Door de herstelbetalingen kon Duitsland zich economisch ook niet ontwikkelen. En bovendien mocht Duitsland geen lid worden van de Volkenbond. Dat was een organisatie die een nieuwe oorlog moest voorkomen.
Omdat in 1923 Duitsland de herstelbetalingen niet meer kon betalen, konden ze de arbeiders niet meer uitbetalen. Daarom gingen ze er Duitse Marken bij drukken. Het gevolg was inflatie.

In 1923 probeerde ook Adolf Hitler de macht te grijpen met een klein groepje fanatiekelingen.
Maar de regering onderdrukte de opstand, en Hitler werd gevangen genomen en veroordeeld tot 5 jaar gevangenisstraf. (hij zat er in werkelijkheid maar 9 maanden). Die tijd gebruikte hij om zijn ideeën op te schijven en er een boek van te maken (Mein Kampf).
Na 1923 ging het langzaam weer beter. Dankzij de financiële steun van de VS. En in 1926 word Duitsland alsnog lid van de Volkenbond.
In 1929 stortte Wallstreet in. Dat was het begin van een wereldwijde economische crisis.

3.1.3 De economische crisis en haar gevolgen
Het gevolg was dat de Amerikaanse banken het geld terug wilden dat ze hadden geleend aan Duitsland. De Duitse economie stortte nu ook in.
Het werd steeds moeilijker om een regering te vormen. Op straat vochten de knokploegen van communisten en nationaal-socialisten met elkaar om de macht.
Communisten: aanhangers bij de arbeiders
Nationaal socialisten: aanhangers bij middenstanders, boeren en hoger personeel. Ze geloofden niet in democratie, dat zorgde alleen maar voor verdeeldheid. Er moest één sterke leider komen.
: Hitler beloofde een einde te maken aan de werkeloosheid en de schande van het Verdrag van Versailles, als hij aan de macht kwam.
Vanaf 1929 stemden steeds meer Duitsers op de Nazi’s. De nazi’s maakten slim gebruik van propaganda om de andere partijen zwart te maken en de Duitsers te overtuigen dat alleen de nazi’s Duitsland konden redden.
Begin 1933 hadden ze drie ministers in de regering onder leiding van Hitler.

Hij greep meteen de kans toen de Rijksdag in de brand vloog. Omdat de brandstichter een communist was liet hij gelijk een paar belangrijke communisten oppakken. In 1933 stemde 44% van de Duisters voor de NSDAP (de partij van nationaal-socialisten). Hitler verbood toen de andere partijen.

3.2 Duitsland wordt een totalitaire staat
3.2.1 Hitlers Derde Rijk
Toen in 1933 Hitler aan de macht kwam, begonnen de Naties met de uitbouw van een totalitaire staat (het denken en doen van de inwoners totaal controleren). Je mocht niet zelfstandig denken en al helemaal geen kritiek geven.
Er kwam een speciale ministerie voor propaganda onder leiding van Joseph Goebbels.
De propaganda ging via: radio, film, kranten en tijdschriften. Hierin stonden de Nazi ideeën.
De nazi’s wouden alle macht, daarvoor sloten ze de communisten op in concentratiekampen.
Andere gebieden waarop de controle totaal was:
- De jeugd moest lid worden van nazi-organisaties: Jongens: HitlerJugend (bereide de jongens voor op militaire dienst) en de voor de meisjes: Bund Deutscher Mädel (leidde meisjes op voor toekomstige rol als huisvrouw en moeder.
- Op school kregen de kinderen op alle vakken te horen over ideeën van de Nazi’s. Biologie: de rassenleer van hitler, meisjes veel kinderen baren.
- Kunstenaars mochten alleen werken als ze lid waren van de Rijkscultuurkamer. De kunst en boeken waar iets op stond wat tegen de nazi’s was werd verbrand

- Vakbonden werden verboden. In plaats daarvan kwam het Deutsche Arbeitsfront, waarvan zowel arbeiders als ondernemers lid van waren. De nazi’s bepaalden hoe hoog de lonen moesten zijn en waar iemand moest gaan werken.

3.2.2 De Rassenleer van de Nazi’s
Antisemitisme : Jodenhaat
Neurenberger-wetten: Joden verliezen hun burgerrecht en joden mochten niet meer trouwen of een seksueel contact hebben met een niet-jood.
De basis van deze wetten was de Rassenleer van de nazi’s:
1. Arische Ras: Blond, sterk, blauwe ogen (Ubermenschen)
2. Niet arische rassen
3. Slavische rassen (Untermenschen)
4. Zigeuners, homoseksuelen, handicap, negers
5. Joden (het kwaad)

Nodig voor Totalitaire staat:
- Propaganda
- Censuur (controleren wat er gemaakt mag worden)
- Geheime politie (angst)
- Jeugd beïnvloeden

Tijdens de Kristallnacht werden joodse mensen en hun bezittingen aangevallen. De aanleiding: de moord op een mederwerker van de Duitse ambassade in Parijs door een joodse jongen.
De nazi’s zeiden dat het een spontane volksopstand was, maar in werkelijkheid zat de NSDAP er achter. En de joodse gemeenschap moest ook nog een 1 miljard mark betalen aan de Duitse Regering.


3.2.3 De weg naar de oorlog
Onmiddellijk nadat hij Hitler aan de macht kwam, zei hij het lidmaatschap van de Volkenbond op. Dat Duitsland zijn lidmaatschap opzegde, was een duidelijk signaal van Hitlers bedoelingen. Hij begon meteen aan de opbouw van een leger. De dienstplicht werd ingevoerd, een machtige oorlogsindustrie werd opgezet en de aanleg van autosnelwegen moest een snelle verplaatsing van de legers mogelijk maken.
Er kwam nauwelijks protest tegen deze schending van het Verdrag van Versailles.
In 1936 trokken de legers van Hitler het Rijnland binnen, en in 1938 werd Oostenrijk bij het Duitse Rijk gevoegd. Toen Hitler met de oorlog dreigde, als Sudetenland niet bij Duitsland kwam, werd op initiatief van Chamberlain, de minister-president van Engeland, in september 1938 de Conferentie van München belegd. Engeland, Duitsland, Italië en Frankrijk waren aanwezig. Hitler kreeg weer zijn zin: in ruil voor de belofte van vrede mocht hij het Sudetenland bij Duitsland inlijven. Maar een paar maanden later bezette hij Tsjechië.
1 september 1939 trokken Hitlers troepen Polen binnen, Engeland en Frankrijk pikten dit niet langer en verklaarden de oorlog aan Hitler. De Tweede Wereldoorlog was begonnen.
Tijdlijn

1918 - Wapenstilstand: Duitsland had de 1ste WO verloren.

1919 - De vrede van Versailles werd gesloten. Deze vrede vormde het einde van de eerste wereldoorlog. Met die vrede wilde men voorkomen dat er opnieuw een oorlog zou uitbreken.

1923 - Duitsland kon de herstelbetalingen niet meer betalen.
- Door de inflatie stort de hele waarde van de Duitse Mark in.
- Adolf Hitler probeert de macht te grijpen àgevangen.

1924 - Hitler schrijf Mein Kampf wanneer hij in de gevangenis zit.

1926 - Duitsland word alsnog lid van de Volkenbond


1929 - Wallstreet (VS) storte in à begin van een wereldwijde economische crisis.

1933 - Rijksdag vloog in de brand (aangestoken door communist)
- Hitler aan de macht!

1935 - Neurenberger-wetten

1938 - Kristallnacht
- Conferentie van München

1939 - Begin Tweede Wereldoorlog