Hoofdstuk 3

Paragraaf 1

9 november 1918: Duitse keizer treed af.
Na het aftreden zijn er twee partijen aan de macht, de communisten en de radicale socialisten (zij wilden van Duitsland een soort sovjetrepubliek maken) en de sociaal-democraten en liberalen (zij wilden een parlementaire democratie). De democraten wonnen.

Na de eerste wereldoorlog besloten de overwinnaars dat Duitsland alle oorlogsschade moest betalen. Bovendien verloor Duitsland gebied in Europa en al zijn kolonies. In 1919 koos het volk een sociaal-democraat als president en in 1925 een oud-generaal. In 1929 begon een grote economische wereldcrisis. In Duitsland steeg de werkeloosheid. In 1932 waren er 5,5 miljoen werklozen. Van de 66 miljoen leefden er 17 miljoen in bittere armoede. Veel Duitsers waren na de Eerste Wereldoorlog geschokt over de nederlaag. Ze dachten dat ze door de socialisten en communisten verloren hadden. Om het oude en sterke Duitsland weer terug te krijgen, richtten de ontevreden nationalisten politieke partijen op, bijvoorbeeld de Nationaal - Socialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). In 1920 werd Hitler daar de leider van. Het NSDAP programma was: Wij eisen:
- De vereniging van alle Duitsers in één groot rijk
- Afschaffing van het oneerlijke vredesverdrag
- Land en koloniën voor ons volk
- Staatsburgerschap alleen voor echte Duitsers van Duits bloed, joden kunnen niet tot ons volk behoren.
De NSDAP kreeg maar weinig stemmen. Bijna niemand trok zich iets van Hitler aan. In 1923 probeerde Hitler een staatsgreep te plegen, maar deze mislukte. Hitler werd daarom gevangengezet, in die periode schreef hij: Mein Kampf (‘mijn strijd’), hier stond zijn haat in over joden en communisten. Hitler gaf hun de schuld van alles wat mis ging. Vanaf 1930 groeide zijn aanhang met sprongen. Dat kwam door de crisis en werkloosheid. Zo werd hij in 1933 tot president benoemd. Na de Rijksdagbrand stemden de volksvertegenwoordigers om hem tot dictator te maken. Na de dood van president Hindenburg in 1934 ging Hitler zich Führer (leider) noemen. Alle politieke partijen werden verboden. De knokploegen van de NSDAP, de SA en SS, gebruikten terreur. De dictatuur van Hitler liep uit op een grote oorlog in Europa: de Tweede Wereldoorlog. Toen de oorlog voorbij was, werd Duitsland en Berlijn opgedeeld in vier bezettingzones. De vier bezetters hadden afgesproken een eind te maken aan het nationaal-socialisme en Duitsland weer democratisch te maken. Volgens de drie bezetters uit het Westen betekende democratie: een grondwet met burgerrechten, een volksvertegenwoordiging met meer partijen, en ministers die regeren met instemming van een volksvertegenwoordiging. Volgens Rusland betekende democratie: geen ruzie makende partijen, maar een partij die goed voor de belangen van het volk kon opkomen. Dat was de communistische partij. In 1949 werden in de westelijke zones een democratische republiek gesticht: de Bondsrepubliek Duitsland. Na de stichting van de Bondsrepubliek besloot Rusland ook een staat op te richten. Ze noemden die staat: Duitse Democratische Republiek (DDR), maar democratisch was het niet. Net als in Rusland was in de DDR de leider van de communistische partij zo machtig, dat het eigenlijk een dictatuur was. Veel Duitsers probeerden uit de DDR weg te vluchten naar de Bondsrepubliek, daarom werd de grens tussen de twee landen zwaar beveiligd met prikkeldraadversperringen en wachttorens. Dwars door Berlijn werd een muur gebouwd tussen het oostelijk en westelijk stadsdeel. In 1989 kom het DDR - bestuur de dictatuur niet meer overeind houden. Dat kwam doordat de Sovjetunie de DDR niet meer steunde. De democratie werd in 1990 ingevoerd. De nieuwe democratische regering van de DDR besloot dat het land bij de Bondsrepubliek gevoegd moest worden. Zo werd Duitsland weer een groot democratisch land.

Paragraaf 3

‘Wij eisen de vereniging van alle Duitsers tot een groot Duits rijk’. Dat was het eerste programmapunt van de NSDAP. Omdat er miljoenen Duitssprekende mensen buiten Duitsland woonden, zou het rijk behoorlijk vergroot moeten worden. Dat was een reden voor oorlog voeren, maar er was er nog een. In Duitsland woonden veel mensen, maar landbouwproducten en grondstoffen moesten worden ingevoerd. Duitsland was helemaal afhankelijk van de wereldmarkt. Er moest meer landbouwgrond komen en meer gebieden met grondstoffen. Hitler noemde dat ‘levensruimte’ voor het Duitse volk. Hitler’s machtsgreep was in 1933. In maart 1938 zorgden Oostenrijkse nazi’s ervoor dat hun land zich bij Duitsland aansloot. Daarna eiste Hitler Sudetenland, het Tsjechische grensgebied waar Duitsers woonden. De regering van Praag gaf niet zomaar toe. Om het op te lossen vergaderden de regeringsleiders van Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië en Italië in München. Hitler kreeg zijn zin, alleen als hij beloofden geen grotere gebiedsuitbreiding meer te willen. Op 1 september 1939 viel Hitler Polen aan. Groot-Brittannië en Frankrijk verklaarden hierom Hitler de oorlog. Polen werd snel veroverd. In april en mei 1940 viel hij Noorwegen, Denemarken, België, Nederland en Luxemburg aan. Zelfs Frankrijk moest zich overgeven. Nog steeds wilde Hitler de Duitse ‘levensruimte’ uitbreiden in Oost-Europa. Om economisch onafhankelijk te worden moest Duitsland kunnen beschikken over de graan- en oliegebieden van de Sovjetunie. Op 22 juni 1944 viel hij daarom de Sovjetunie aan. De tegenslag voor de Duitsers was de slag bij Stalingrad in de winter van 1942-1943. Vanaf januari 1943 werden de Duitsers terug gedreven door de Russen. Vanaf december 11941 kreeg Groot-Brittannië hulp van de VS. In de jaren 1942 en 1943 werd in Groot-Brittannië een grote invasiemacht opgebouwd. Deze ging aan land op 6 juni 1944 in Normandië. In mei 1945 gaf Duitsland zich over nadat de Russen Berlijn hadden veroverd en Hitler zelfmoord had gepleegd.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden in de bezette gebieden een dictatuur ingevoerd volgens de fascistische ideologie. De bewoners moesten dan kiezen: werkten ze mee, pasten ze zich aan of gingen ze in het verzet. Een kleine minderheid werkte actief met de bezetters mee. Dat noem je collaboratie (meewerken met de vijand). In Nederland telde de NSB (de Nationaal - Socialistische Beweging) tegen het eind van de oorlog 80000 leden. Het was de enige toegestane politieke partij. NSB’ers werden op belangrijke posten gezet, bijvoorbeeld: burgemeester, commissaris van de politie of hoofdredacteur van een krant.

Paragraaf 4

Volgens de nazi-ideologie kon je mensen biologisch indelen in soorten of rassen. De beste soort was het Arische ras, blanke huid, blauwe ogen en blond haar. Joden werden op allerlei manieren gediscrimineerd door de christelijke meerderheid. Als er ergens een ramp gebeurde, kregen de Joden hier de schuld van. Omdat de Joden bijna geen beroepen mochten uitoefenen, waren de meeste Joden handelaar of bankier. Racisme= veroordeeld op uiterlijke kenmerken. Vanaf 1933 begonnen veel Duitsers te denken dat ze echt door de joden werden bedreigd. Voor joden werden steeds meer dingen verboden, dat was allemaal niet genoeg. Alle joden moesten weg uit Duitsland en bezette gebieden. Joden werden afgevoerd naar werkkampen. In januari 1942 besloten de nazi’s alle joden te vermoorden. Zo ontstonden er vernietigingskampen (Auschwitz en Sobibor) In 1945 bleek dat de nazi’s naar schatting 6 miljoen joden vermoord hadden. Zij noemde dat de eindoplossing (Endlösing) van het joodse probleem. Andere namen voor de massale moord op joden zijn: Holocaust (na een serie vernoemd) en Shoah (na een film vernoemd).