Hoofdstuk 2.1 t/m 2.4

2. Het oude Egypte
Rond 3000 v.C. ontstond in Egypte een hoogontwikkelde cultuur in een samenleving met steden. Een groot gebied langs de Nijl kwam onder het bestuur van een machtige vorst, de farao.

De ontdekking van het koningsgraf
Op zaterdag 4 november 1922 was Howard Carter bezig met opgravingen in het dal der koningen in Egypte. De archeoloog was op zoek naar het graf van een onbekende jong gestorven farao uit de 14de eeuw v.C. (toetanchamon)

Carter zocht het graf, maar na zes jaar was het nog steeds niet gevonden. Op die zaterdag komt een van zijn arbeiders naar hem toe dat hij het begin van een traptrede had gevonden. Carter gaf hen meteen de opdracht het verder uit te graven. Er kwam een deur tevoorschijn. Er stond in hiërogliefen op de zegel: Nebcheperoerê-Toetanchamon. Achter de eerste deur waren allemaal gangen. Achter de tweede deur was een kamer vol spullen: beelden van dieren en mensen, vazen en een strijdwagen. Daarachter waren nog 3 kamers met schitterende spullen. Het duurde zes jaar voordat het hele graf leeg was. In de vierde kamer lag de mummie van Toetanchamon, omhuld door een goeden dodenmasker en vier in elkaar passende sarcofagen. Toetanchamon  is nu wereld beroemd, van geen een farao is het hele graf terug gevonden.

2.1 Een samenleving met steden
Leven bij de rivier
Egypte word door de Nijl in twee delen verdeeld Opper-Egypte en Neder-Egypte.

Het wonder van de Nijl
Elk jaar beleefde de Egyptenaren iets wonderlijks, in de zomer steeg het water van de Nijl,  waardoor de rivier overstroomde. Dit kwam door de jaarlijkse regentijd. De Egyptenaren dachten dat de goden voor het natuurverscheinsel zorgde. Als de rivier was overstroomt, en het water daarna weer daalde, dan bleef er een vruchtbare laag slib over, en konden de boeren gaan verbouwen. Ze legde ook allemaal kanaaltjes aan om het water uit de rivier op de akkers te laten stromen. De vruchtbaregrond en rijkdom zorgde voor een bloeiende akkerbouw en veeteelt.

De Nijl bepaalt het leven
Een nieuw jaar begon voor de Egyptenaren als de Nijl overstroomt was. Het ging niet elk jaar goed met de landbouw, soms was de overstroming te klein of te groot. 

Ambachten
Op een gegeven moment ging de landbouw zo goed, dat de boeren vaak meer voedsel hadden dan ze zelf nodig hadden. Er was een landbouwoverschot. Hij kon dat voedsel ruilen tegen bijv. Een koe. Zo ontstond ruilhandel. Door deze bloeiende landbouw, gingen sommige mensen zich specialiceren in ambachten.

Handel
Ambachtlieden en boeren gingen regelmatig naar de markt om hun producten te kopen. 

Wonen en werken in de steden
Door de bloeiende economie groeide de bevolking van Egypte. Er werd steeds meer geleeft van ambachten en handel, waardoor een aantal dorpen rond 3000 v.C. uitgroeide tot steden. De hoofdstad van Opper-Egypte en heette de valk. In Egypte bestond een nieuw soort samenleving, de landbouwstedelijkesamenleving. Ze leefde nog van de landbouw, maar ook in steden die voor de hele bevolking belangrijk waren voor de handel en ambachten. Er ontstond veel welvaart.

Herodotos
Lees het verhaal van Herodoros

2.2 Het land van de farao
Vorsten en staten
Na elke overstroming gingen de Egyptenaren snel aan het werk met hun oogst. Hiervoor moesten ze samenwerken, en ze ontwikkelde een slim systeem om het water te bewaren en gebruiken. Dit systeem word irrigratielandbouw genoemd. Tijdens het samenwerken ontstonden er staten die bestuurd werden door vorsten, dat kwam doordat door dat de Egyptenaren macht kregen.

Egypte is één rijk
Rond 3000 v.C. waren er twee staten in Egypte, Neder-Egypte en Opper-Egypte. Er waren vaak problemen tussen de staten totdat Koning Narmer (van Opper-Egypte) Neder-Egypte veroverde. Egypte was nu één koninkrijk, met één koning. De koning werd in Egypte farao genoemd. (betekent: groot huis.) Na Koning Narmer reageerde er nog bijna drieduizend jaar andere farao’s over het rijk Egypte.
Elke onderdaan moest doen wat de farao zei. De farao nam in de loop der tijd steeds meer dinaren aan die hem hielpen met politiek, en het besturen van het volk.

Belasting
Na elke jaarlijkse overstroming verdeelde opzichters de grond opnieuw onder de boeren, ambtenaren controleerde of de boeren goed zorgde voor de watervoorraden.
Dit was belangrijk om ieder jaar een zo groot mogelijk voedsel overschot te hebben. De boeren moesten een deel van hun oogst als belasting aan de farao betalen. Ze moesten zoveel betalen, dat de faro de onderdanen de opdracht kon geven grote bouwwerken te gaan maken.

Schrift
Rond 3000 v.C. ontwikkelde de Egyptenaren de hiërogliefen. Dit was voor het bijhouden van belastingen en de betalingen. Het schrift bestond uit honderde tekentjes. Eerst werd het schrift vooral gebruikt voor administratie, daarna ook voor schrijvers om informatie vast te leggen. Door de uitvinding van het schrift, konden er nu ook allemaal geschreven bronnen zijn uit de geschiedenis. De Prehistori is nu voorbij!

Eenhied en verdeeldheid
De taak van een farao was het land te beschermen. Als de farao de macht goed in handen hield, bleef het land een politieke eenheid. Vrede en rust waren goed voor de economie in het land. Maar onder zwakke farao’s ontstonden opstanden. Plaatselijke bestuurders, die gewoon gehoorzaam waren, grepen dan zelf de macht in hun gebieden. In de geschiedenis is dat 2 keer voorgekomen. Zo’n perioden van politeke verdeeldheid eindigde als een farao ervoor zorgde dat het hele volk zijn heerschappij erkende. Om dat te bereiken was meestal veel geweld nodig.

Uitbreiding van het rijk
Farao toetmozes 1 liet rond 1500 v.C. deze inscriptie op een tempelmuur aanbrengen: Ik maakte de grenzen van Egypte zo ver als de omtrek van de zon. Ik maakte Egypte superieur aan alle andere landen.
In de tijd van Toetmozes 1 begon de expansie, de uitbreiding van de macht van Egypte. Overwonnen volken werden gedwongen om jaarlijks vele goederen aan de farao te leveren. Goud, koper, ivoor, ebbenhout, wierrook, dierenhuiden en krijgsgevangensen werden in grote hoeveelheden naar Egypte gebracht. In 525 v.C. werd Egypte zelf verovert door perzen.

De goddelijke farao
Oppergod Amon-Re had genoeg van het besturen van de aarde, hij besloot de macht van Egypte over te dragen aan zijn zoon Osiris. Hij werd een goede farao, maar zijn jaloerse broer Seth dode hem. Seth verscheurde zijn lichaam en verspreide het over Egypte. Isis de vrouwe van Osiris, vond alle lichaamsdelen terug en herstelde het lichaam net genoeg om nog zwanger to worden. Haar zoon hete Horus. Later dode Horus Seth, en werd hij farao.

Osiris: God van leven na de dood
Isis: Godin van de natuur, genezing en de vruchtbaarheid
Horus: God van de lucht, de zon en het leven

Zoon van Amon Re
Lees dit stukje.

2.3 Rangen en standen
Rijkdom, aanzien en macht
Met sommige beroepen kon je rijk worden en aanzien werven, zoals handelaar of ambtenaar. De farao gebruikte familie leden en trouwe ambtenaren voor de belangrijke functies in het bestuur.
Hoge ambtenaren: delen van het rijk besturen.
Dat het volk genoeg belasting betaalde.
Als de ambtenaar goed zijn werk deed, werd hij door de farao beloond met grond en een erfenlijke titel, zo werd hij lid van de adel.

Arm en rijk
Sociale lagen.
Als je de Egyptische samenleving voorstelt als een schema, dan zou dat in de vorm van een piramide zijn.