Grieken en Romeinen

Wetenschap en politiek in de Griekse stadstaat.

Het Griekse rijk bestond uit stadsstaten - poleis
Het was een landbouwstedelijke (agrarisch-urbane) samenleving.
Athene: monarchie - aristocratie - tirannie - democratie
Kleistenes veroverde samen met het Atheense volk de acropolis, en voerde 507 v Chr. de democratie in.
Volksvergadering (eklesia) kreeg de hoogste macht.
Vrije Atheense mannen kregen stemrecht.
Minimaal 6000 mannen aanwezig zijn.
Sofisten - rondtrekkende filosofen/ misbruikt filosofen methodes om debatten te winnen.
Demagogen - volksverhalers, maakten gebruik van sofisten
Sparta - strak georganiseerde militaire aristocratie
Filosofen - wilden aristocratie of oligarchie
Socrates - democratisch politicus moet zijn principes verloochenen
Plato - democratie wordt chaos, dictatuur lagere klassen
Athene werd in de 5e voor Chr. het culturele centrum van de Hellas.
• Geschiedenisschrijver Herodotus ging er wonen
• Plato stichtte er de Academie (wiskunde, natuurwetenschappen en filosofie)
• Aristoteles stichtte er een Lyceum
Ontstaan van de filosofie - 6e eeuw voor Chr. Ionië (westen Turkije)
Archimedes & Pythagoras - natuurkundige & wiskundige wetten/stellingen
Hippokrates - medische wetenschap
Socrates - ‘Ik weet slechts 1 ding, en dat is dat ik niets weet.’

Het Romeinse imperium.

Hoofdoorzaak enorme expansie Romeinse Rijk - buurvolken onderwerpen
Rome gesticht in 754 voor Chr.
Veroveren - Italië, Spanje, Portugal, Carthago (Noord-Afrika)
• Carthago werd verwoest, volgestopt met zout, onvruchtbare grond
Macedonië, Griekenland, de Balkan, Turkije, Syrië, Judea, deel van Arabië, Egypte, Noord-Afrikaanse kust, Gallië (Frankrijk, België en Zuid-Nederland) en het Alpengebied tot ver in Beieren.
Rijn en de Donau - de grens
Caesar - alleenheerschappij
Octavianus - Romaanse keizerrijk, het Imperium Romanum
Octavianus kreeg nieuwe naam: Augustus (verhevene)
Lange periode van vrede en welvaart binnen de Pax Romana.
Rome - centrum van het rijk
Provinciehoofdsteden - gouverneurs
Romeinen bewonderden de Griekse cultuur en deden alles na.
Romanisering - aquaducten, amfitheaters, bruggen en triomfbogen
Soldatentalen - Romaanse talen

Cleopatra

Koningin van Egypte, 7e, getrouwd met haar broer. Ruzie met haar broer.
Met Caesar getrouwd. Zoon Caesarion. Caesar dood. Romeinse veldheer Marcus Antonius getrouwd. Marcus en Octavianus ruzie. Ocatavianus won.
Marcus en Cleopatra pleegden zelfmoord.

De Grieks-Romeinse cultuur

De Griekse architectuur en beeldhouwkunst sterk beïnvloed door Egyptische kunst. Godenbeelden, niet realistisch. Perfectie als teken van goddelijkheid.
Dorische stijl (strakke lijnen, robuuste sobere zuilen) - Ionische stijl (ranker, mooie versiering)
Wederopbouw van de tempels en gebouwen. (Athene)
Namelijk verwoest door Perzen.
Tempel voor de godin Athena Parthenos. (Phidias)
Blz. 17 wb. + schrift.
Romeinen gingen het nadoen. Alleen realistisch.

Romeinen en Germanen

Romeinen - Germanen barbaars/ bewondering
Caesar begon oorlog. 7 jaar was Gallië van de Romeinen.
Keizer Augustus wilde het uitbreiden tot aan de Elbe.
Maar werd verslagen door een verbond van de Germaanse stammen.
Bataven - uitstekende ruiters

Jodendom en christendom

Joden weigerden de Keizer als god te vereren.
Monotheïstisch geloof - 1 God
Paulus verspreidde het christendom door zijn reizen.
312 na Chr. - Constantijn bekeerd, christendom godsdienstvrijheid
394 na Chr. - christendom staatsgodsdienst (Theodosius)
Constantijn organiseerde concillies. (orthodoxe geloofsleer)
• Drie-eenheid
• Christus goddelijk/menselijk
Paus Johannes I veranderde de kalander. Niet meer tellen vanaf stichting van Rome maar vanaf geboorte Christus.