feniks, havo 4, hoofdstuk 2: de tijd van Grieken en Romeinen

2.1

Rond 1000 v.C. ontstond het alfabet, dat bestond uit 22 letters. Rond 800 v.C. namen de Grieken dit alfabet over en paste het aan, dit alfabet gebruiken we nog steeds. Met het uitvinden van het schrift was de oudheid of de tijd van Grieken en Romeinen begonnen. De Grieken gingen koloniën stichten omdat er overbevolking dreigde. Daardoor groeide de handel en welvaart. De Griekse beschaving wordt klassiek genoemd omdat de gedachten en vormentaal later zo goed werden gevonden. Griekse kunstenaren maakten beelden met levendige gezichten, hierdoor weken ze af van de beelden voor de klassieke tijd. De antieke Grieken vonden de niet-Grieken barbaren. De Grieken werden in 338 v.C. in een rijk verenigd door Macedonië. De Griekse cultuur werd verspreid door dat de koning van Macedonië gebieden veroverde. Zijn rijk viel uiteen na zijn dood.

In het begin waren de Griekse stadstaten monarchie, later door rijke families, adelen. Dat heette aristocratie, maar wanneer ze niet allemaal uit adellijke families kwamen heette dit oligarchie. Een tiran probeerde in de tirannie vaak steun te krijgen van het volk. Ambachtslieden en handelaren wilden meebeslissen over de wetten en bestuurders, hierdoor ontstond de democratie. Autochtonen waren burgers met rechten van de staat. Vrouwen, slaven en immigranten hoorden hier niet bij. In een directe democratie konden mensen zelf spreken en stemmen. Sommigen vonden de democratie een slecht idee.

Filosofen dachten dat goden bedacht waren door mensen en gingen het onderzoeken. Hierdoor konden Grieken beter de wereld begrijpen. De Grieken maakten de wetenschap los van de praktijk, ze wilden weten hoe de werkelijkheid in elkaar zat.

2.2

Vanaf 350 v.C. breidde het romeinse rijk zich uit. In 3^de eeuw was het romeinse rijk een wereldrijk. Rome was een monarchie en werd later een republiek. Een senaat was een vergadering van mannen uit aanzienlijke families. Na veel burgeroorlogen tussen legeraanvoerders kreeg Julius Cesar alle macht, die zich dan in 44 v.C. liet benoemen tot dictator voor het leven. Kort daarna overleed hij en in 27 v.C. werd zijn neef, Octavianus, de keizer. Hij werd als god vereerd. Binnen het romeinse imperium volgenden 2 eeuwen van rust en vrede: pax Romana. Dit kwam door de keizer. Gouverneurs gaven op hun beurt leiding aan inheemse elites. Er ontstond een multiculturele samenleven door handelaren. In het romeinse rijk was godsdienstige tolerantie.

Romeinen namen veel over, hierdoor ontstond de Grieks-Romeinse cultuur. Bij deze romanisering speelden het leger en inheemse elites een belangrijke rol. Grieken gingen zich gedragen als romeinen en waren er trots op.

2.3

In de Tenach en de Bijbel staan beide het verhaal van Mozes. Volgens het jodendom was er maar 1 god, dat is monotheïsme. In 66 n.C. kwam er een grote opstand omdat de joden dachten dat god een nieuwe koning zou sturen. De romeinen verwoestte de tempel. Joden werden vermoord, weggejaagd of als slaaf gemaakt.

Er is weinig bekend over prediker Jezus van Nazareth, hij zou rond 30 n.C. zijn veroordeeld tot dood en zou overleden zijn aan een kruis. Hierna ontstond het christendom. Vanaf 52 n.C. reisde Paulus rond om mensen te bekeren tot het christendom.

De romeinen maakten zich zorgen over de christenen, de christenen keurden de normen en waarden van de romeinen af. Ze werden gezien als vijanden, en werden vermoord. In 313 gaf keizer Constantijn de christenen godsdienstvrijheid. In 392 werden alle godsdiensten behalve het jodendom en het christendom verboden.

2.4

De Germanen waren niet een volk, er waren veel Germaanse volken. Ze leefden in een landbouwsamenleving in dorpen en vrijstaande boerderijen. De romeinen wouden een voorbeeld aannemen van de Germanen.

De romeinen drongen in het Germaanse gebied en begonnen een stad te bouwen. Maar in 9 n.C. verder ze verrast door Germaanse strijders die bijna alle romeinen hadden vermoord. De Germaans-Romeinse mengcultuur ontstond door een bondgenootschap tussen de Romeinen en de Bataven. Ook dreven de Romeinen en Germanen handel.

Dit wil je ook lezen:

Online oplichting

In de 3^de eeuw braken er dodelijke epidemieën uit, het ging heel slecht met het Romeinse rijk. Keizer Theodosius splitste in 395 het rijk in het West-Romeinse rijk met als hoofdstad Rome en het Oost-Romeinse rijk met als hoofdstad Constantinopel. De Romeinen hadden moeite met hun grenzen te bewaken, en door de bevolkingsafname namen ze meer Germanen in dienst. In 395 kwam er een groep Germaanse Goten in opstand en plunderde Rome. Ze vluchtten de rijn over en stichtte nieuwe koninkrijken. Deze migraties worden de volksverhuizing genoemd. Het West-Romeinse rijk eindigde toen de laatste keizer werd vervangen door een Germaanse koning in 476. De rest bleef bestaan tot 1453. De Germanen wilden de Grieks-Romeinse cultuur niet vernietigen.