Eeen verdeeldheid

§1 - Vlak vóór en vlak na het einde van de oorlog hielden de Grote Drie conferenties vor de toekomst van Europa: ۩ In Jalta op de Krim, februari 1945: Churchill, Roosevelt en Stalin ۩ In Potsdam bij Berlijn, juli 1945 : Attlee( Engeland), Truman (VS) en Stalin - De Grote Drie gingen er vanuit dat wie een bepaald gebied op de Duitsers of Jappenners had veroverd, in dat gebied de grootste invloed had. Zo ontstonden de invloedsferen. - De westerse geallieerden vonden dat er overal vrije verkiezingen moesten worden gehouden Stalin vond dat de overwinnaars geen rekening hoefden te houden met de vil van de bevolking in hun invloedsfeer. - In enkele landen (onder Russische invloed) toch “vrije verkiezingen gehouden”. -> de communisten kwamen nergens aan de macht -> Stalin grijpt in en zorgt dat de communisten toch aan de macht komen. Zo ontstonden “volksdemocratieën”. - Landen met een volksdemocratie: ۩ Polen ۩ Tsjecho-Slowakije ۩ Hongarije ۩ Roemenië ۩ Bulgarije ۩ DDR - Volgens de communisten was democratie alleen mogelijk onder leiding van de communisten. In deze “volksdemocratieën” ging men uit van het marxis-leninisme. - Westen vind dat alle politieke partijen dezelfde rechten hebben. Ook gelden de rachen van de mens voor alle burgers. - De SU sloot met de volksdemocratieën twee belangrijke verdragen: ۩ Verdrag voor economische samenwerking: Comecon )Raad voor onderlinge economische hulp) ۩ Verdrag voor militairensamenwerking: Warschaupact. - Na de dood van Stalin kregen de volksdemocratieën meer vrijheid. - 1953: opstand in Oost Berlijn - 1956: Hongaarse opstand - 1968: opstand in Tsjecho-Slowakije - SU greep bij alle drie de opstanden in met het Russische leger. SU was bang om haar eigen macht en het communisme door deze opstanden en hervormingen te verliezen. - Joegoslavië werd bevrijd door de communistisch verzetsbeweging. Onder leiding van Josip Tito. In Joegoslavië word het communisme ingevoerd maar niet volgens “de regeltjes”van Stalin. Joegoslavië sluit zich niet bij West en maar ook niet bij Oost. - Albanië werd ook bevrijd door de communistisch verzetsbeweging. De Albanese leider: Envor Hoxha voert een zeer strenge vorm van het communisme in. Na dood van Stalin verbreekt Hoxha het contact met de SU. Na de dood van Mao Zedong (1967) verbrak hij ook de banden met China. - Oostenrijk werd na de WO2 verdeeld in 4 bezettingszones (VS, SU, Frankrijk en Engeland). Oostenrijk valt niet uiteen, omdat het land op militair en economisch gebied minder belangrijk was dan Duitsland. Oostenrijk mach zich niet aansluiten bij Oost of West later ook niet bij NAVO en EG. - Communisten maakten in bezette gebieden veel gebruik van radio, tv, affiches en spandoeken. - In Polen was het verzet tegen het communisme zeer sterk (tegenstanders waren de katholieken kerk). De vakbond gaat zich ook tegen het communisme te verzetten. De Polen mochten deze vakbond, “Solidariteit”, in 1980 na stakingen oprichten. Deze vakbond word later weer verboden. Mede door het verbod stort de economie in Polen in; groot tekort aan goederen -> communisten lukt het niet om deze crisis op te lossen. - In Hongarije komt, na de opstand, iets meer vrijheid -> er mochten op economisch gebied meer particuliere bedrijven worden opgericht. Hongarije gaat steeds meer handel drijven met het westen. - Sinds 1956 regeert in Roemenië Ceausescu met harde hand. SU mag geen kernwapens in Roemenië plaatsen. §2 - 1985: Gorbatstjov word leider van de SU -> liet steeds meer vrijheid in Oost-Europa toe. - Februari 1989: communistische partij van Hongarije staat toe dat er andere partijen werden opgericht

november 1989: communistische partij heft zich zelf op - Najaar 1989: in DDR, Tsjecho-Slowakije, Bulgarije en Roemenië worden groten demonstraties gehouden. - Bulgaarse communisten krijgen een nieuwe leiding en een nieuwe naam: Bulgaarse Socialistische Partij (BSP). -> parlementaire democratie word ingevoerd in 1990 wind de BSP - De belangrijkste oorzaken van deze snelle veranderingen in het “wonderjaar”1989 waren: ۩ Gorbatstsjov wilde een einde maken aan de Koude Oorlog. Als dat lukte, had de SU Oost-Europa niet meer nodig voor de haar veiligheid. Wel had de SU grote behoefte aan economische hulp van het Westen. ۩ Oost Europa raakt in welvaart steeds meer achter bij West Europa. Daardoor hadden de communistisch leiders hun zelfvertrouwen verloren. § 3 - Onderlinge tegenstelling tussen de Europese staten zouden opnieuw tot een oorlog kunnen leiden. - VS geeft geld aan West Europa: Marshallplan - Met de Marshallhulp kon in West Europa de zware industrie weer worden opgebouwd. Zes West Europese landen besloten op dit terrein te gaan samenwerken: de EGKS (Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal) word opgericht. - In 1957 word de EEG opgericht en de EURATOM. De EEG regelde de productie van goederen en diensten. Vooral op het gebied van landbouw werden er afspraken gemaakt. Deze hielden in: ۩ Er zou voldoende voedsel voor de bevolking van de EEG worden geproduceerd ۩ De boeren kregen voor hun producten altijd een vastgestelde prijs: de garantieprijzen. Bij lagere marktprijzen betaalt de EG aan de boeren toch de garantieprijs. - Euratom was een organisatie voor samenwerking op het gebied van atoomenergie voor vreedzame doeleinden. - 1967: de EGKS, EEG en Euratom worden samengevoegd tot de EG (Europese Gemeenschap)