Duitslands 'Sonderweg'

Duitslands 'Sonderweg' ?

De Weimarrepubliek is ontstaan na de 1e W.O. in 1919-1933. (toen waren er problemen ontstaan).
Er is hier 1 vorst aan de macht = eenheidsstaat -> 1871 in Versailles in de Spiegelzaal uitgeroepen.
Willem I was officieel aan de macht, maar von Bismarck was nog machtiger.
W.O. I - verdrag van Versailles-> keizer vlucht, ontevredenheid in Duitsland.
President aan het hoofd -> rijkskanselier (soort minister-president).
President had er veel verborgenmacht: Artikel 48.
Weimarrepubliek
Problemen in het interbellum:
-veel SDP, geen democratische ervaring;
-herstelbetalingen;
-economische crisis (1922).

Oplossingen hiervoor:
1. Dawesplan : -(herstel)betalingen over langere termijn terugbetalen,
-lening van Amerika
2. Erfüllungspolitik
3. 1926 lid van Volkenbond.

1929 -> Economische Crisis.
NSDAP kreeg veel aanhang, verkiezingen in 1932 -> NSDAP met leider Hitler was grootste partij.
Het bleef onrustig totdat Hitler aan de macht kwam.
Hitler -> tegen democratisch bestuur, krijgt volledige macht door SA.
1933: Einde Weimarrepubliek.

Dictatuur
1933 Rijksdagbrand -> communisten kregen de schuld.
In geval van crisis mocht artikel 48 gebruikt worden.
1. President (Hindenburg) gebruikt artikel 48
2. Hitler schakelt Parlement uit
3. Vakbonden afgeschaft. Staken verboden (door Hitler)
4. 1934, dood van Hindenburg => Hitler ook president (en rijkskanselier), hij noemt zichzelf Führer.
Gleichschaltung
Acceptatie en Verzet door economie ging beter -> wie accepteerde Hitlers bewind en waarom?
-Ondernemers : opbouw industrie.
-Boeren: zij waren een voorbeeld voor de samenleving.
-Junkers: militarisme en vaderlandsliefde paste in hun cultuur.
-Katholieken: anticommunisme en nadruk op gezinsleven paste bij hun theorieën.
-Hoogopgeleidemensen: verdrag van Versailles moest ongedaan worden gemaakt.
-Jeugd: werd verleid.

Verzet: ondanks Gestapo:
-Communisten,
-Schrijvers/ Kunstenaars (Die Weisse Rose),
-Protestantse Evangelische Kerk,
-Leger.
Laatste fase van Tweede Wereldoorlog - Run op Berlijn

1945-1949 Sovjet-Unie onder leiding van Stalin wil 'Veilige' grenzen.
VS willen democratie, Volken mogen zelf kiezen.
Ontstaan van Koude Oorlog -> 1949 ontstaan van DDR en BRD.

DDR oost

Politiek
communistische dictatuur, 1 partij SED.
Volk kiest Volkskammer (volkskamer) maar het Politbureau beslist alles.
-1949 tot 1971: Ulbricht leider van SED en dus van DDR.
-1971 -1989: Erich Honecker.
1953 Opstand tegen de dictatuur, regering treed hard op.
Braindrain oost->west
1961 Berlijnse Muur.
DDR , Warschau-Pact opgericht in 1955.
geen Marshall hulp. planeconomie- geen privébezit.
-economie groeit een beetje
-altijd werk
*woning
*gratis onderwijs.
Cultureel: niet vrij
injectienaaldtheorie van toepassing.
Verzet: dissidenten.

BRD west

Politiek
parlementaire democratie => federale staat of bondsstaat in Bonn.
President - bondskanselier
partijen CDU/ CSU
SPD
CDU 1949- 1969 Adenauer.
Westbindung: internationaal gericht op het westen.
1969 Willy Brandt -> voerde een andere politiek:
ostpolitiek (hij was bondskanselier/ minister-president).
Brandt was lid van de SPD. Ostpolitiek: herstel contact met DDR.
Defensie: NAVO (opgericht in 1949) BRD lid sinds 1955.
Economie: Marshallplan
Wirtschaftswunder
Cultureel: vrij qua geloof, kunst, mening, pers.
Verzet: RAF
Radikalen Erlass heeft zich onder andere verzet tegen Berufsverbot.