Hoofdstuk 9

Economie
overheidsgrijpen op perfecte markten

belastingen en subsidies

Indirecte belastingen = vast bedrag per eenheid product [accijns] & percentage v de producenten prijs [btw] => aanbieder maakt meer kosten -> aanbodcurve verschuift omhoog => hogere evenwichtsprijs

• De overheid moet op een manier aan geld komen, voor collectieve goederen [dijken]
• Geld nodig voor uitkeringen, zodat de verschillen in inkomsten klein blijven

Bij accijns = de aanbodcurve zal evenwijdig aan zichzelf omhoog schuiven -> minder vraag & minder aanbod, de prijs gaat met een geringer bedrag omhoog dan de af te dragen accijns

Harberger-driehoek = het uiteindelijke welvaartsverlies door de accijnsheffing -> door de accijns wordt de samenleving welvarender, met het geld worden extra ambtenaren aangesteld, wegen aangelegd etc.

Afwenteling = de mate waarin een belasting ten koste gaat van het consumentensurplus dan wel van het producentensurplus -> mate van afwenteling wordt bepaald door de elasticiteit vd gevraagde hoeveelheid

Inelastisch + accijns = de gevraagde hoeveelheid reageert in het geheel niet op prijsveranderingen -> de belasting gaat geheel ten koste van het consumentensurplus [benzine]

Elastisch + accijns = door de accijnsheffing stijgt de consumentenprijs licht -> de accijnsheffing gaat voor een groot deel ten koste van het producentensurplus

Subsidies = wanneer de ov grote waarde hecht aan het gebruik v bepaalde producten -> subsidies verlagen de prijs vh product-> de aanbodcurve schuift omlaag, vraag en aanbod nemen toe

Prijsrestricties

Minimale of maximale prijs, als de evenwichtsprijs maatschappelijk onaanvaardbaar is -> overheid schrijft een minimale of maximale prijs voor => prijsregulering of prijsrestricties

Minimale prijs als : de aanbieders geen redelijk inkomen meer verdienen => Europese landbouwpolitiek -> overschotten [aanbod is groter dan vraag] -> overschotten worden opgekocht voor de minimum prijs en vervolgens op de wereldmarkt afgezet, geschonken aan ontwikkelingslanden, verwerkt tot veevoer of vernietigd.

Wij betalen dit door => minimumprijs & belasting

Minimumloon : + iedereen krijgt sws genoeg, - het kan werkloosheid veroorzaken

Maximum prijs als : het te hoog wordt voor de vrager -> tekort [meer vraag dan aanbod]