Hoofdstuk 1, 2, 4

§1 Waarom productie? De behoeften van een mens bestaan uit wat een mens wil of nodig heeft. 1. primaire behoeften: basisbehoeften zoals: voedsel, kleding, onderdak
2. secundaire behoeften: alles wat het leven aangenamer maakt: mooie kleding, enz. Om in de behoeften van mensen te kunnen voorzien zijn er goederen nodig, goederen zijn alle middelen waarmee in de behoeften van de mens kan worden voorzien. De eigenschap van goederen om in een bepaalde behoefte te kunnen voorzien noemen we nut. Goederen Vrije goederen Economische goederen Individuele Collectieve Quasi-collectieve
Vrije goederen: goederen waarvoor niemand wil betalen, bijv. lucht

Economische goederen of schaarse goederen: goederen waar we voor moeten betalen
Individuele goederen: goederen die splitsbaar zijn in eenheden die aan individuele personen kunnen verkocht worden. Bijv. een tv. Collectieve goederen: goederen die niet splitsbaar zijn in eenheden die aan individuele personen kunnen worden verkocht. Bijv. een dijk
Quasi-collectieve goederen: individuele goederen die door de overheid worden aangeboden. Bijv. onderwijs § 2 Wat is productie? Produceren is het toevoegen van waarde
In elk productieproces vind waardetoevoeging plaats: na de productie hebben goederen een grotere waarde. De inkopen bij andere bedrijven noemen we onderlinge leveringen. De omzet is het totale aantal verkochte goederen vermenigvuldigd met de verkoopprijs van de goederen. De toegevoegde waarde berekenen we als volgt: verkoopwaarde product – onderlinge leveringen. Productiefactoren zijn middelen die nodig zijn bij de productie. Voorbeelden van productiefactoren: arbeid, kapitaal, grond(natuur), ondernemersactiviteit
Bij het gebruik van de factor arbeid moet de ondernemer loon betalen. Met kapitaal wordt vaak geld bedoeld, als iemand geld leent van de bank moet er rente of interest betaald worden, kapitaalgoederen. De productiefactor natuur of grond is de grond als vestigingsplaats en verder alles wat de natuur levert zonder menselijk ingrijpen.Degene die de grond gebruikt betaalt pacht aan de eigenaar. Bij ondernemersactiviteit denken we aan de taak van de ondernemer hoe die de andere productiefactoren combineert. Als dit goed is krijgt hij winst, anders verlies. Productiefactoren beloning
Arbeid loon
Kapitaal rente of interest
Natuur pacht
Ondernemersactiviteit winst
Produceren is het combineren van productiefactoren met het doel waarde toe te voegen. Winst is het positieve verschil tussen de totale opbrengst en de totale kosten van een bedrijf
De totale kosten van een bedrijf bestaan uit de: 1. Onderlinge leveringen, 2. De kosten van het gebruik van de productiefactoren, arbeid, kapitaal en natuur. De totale opbrengst van een bedrijf is het totale bedrag dar word ontvangen bij de verkoop van de producten, de omzet. Als we alle toegevoegde waarden van alle bedrijven optellen hebben we het nationaal product. Dit N.P. is in de vorm van loon, pacht interest en winst uitgekeerd als beloningen voor de productiefactoren. Als we deze beloningen bij elkaar optellen dan krijgen we het nationaal inkomen. Het nationaal product is hetzelfde als het nationaal inkomen. § 3 Productie en welvaart Welvaart is de mate waarin de bewoners van een land in hun behoeften kunnen voorzien. Tussen de behoeften en de middelen bestaat een spanning: schaarste. Als er onbedoeld invloed op de welvaart van een persoon wordt uitgeoefend, doordat een ander streeft naar welvaart noemen we dat externe effecten.
§ 4 De productiefactoren Arbeid
De beroepsgeschikte bevolking zijn alle mensen tussen de 15 en de 64 jaar. De beroepsbevolking zijn alle mensen tussen de 15 en de 64 jaar die beschikbaar zijn om betaald werk te doen. (alleen mensen die meer als 12uur werken in de week; mensen die wel willen werken maar werkeloos zijn.) De beroepsbevolking in procenten van de beroepsgeschikte bevolking noemen we de participatiegraad. Participatiegraad = beroepsbevolking
________________________ x 100 % Beroepsgeschikte bevolking
Verdeling van de bevolking: Bevolking
Beroepsgeschikte bevolking jonger dan 15 en ouder dan 65
Beroepsbevolking niet beroepsbevolking
Werkend werkeloos arbeids- vervroegd pensioen ongeschikt
Loondienst zelfstandig Onderwijs- wil geen betaald werk
Volgend
Kapitaal
Kapitaalgoederen zijn goederen die niet bestemt voor consumptief gebruik, maar om andere goederen te produceren. Kapitaalgoederen kunnen we onderverdelen in: Vaste kapitaalgoederen: goederen die meer dan een productie proces meegaan. (machines, gebouwen) Vlottende kapitaalgoederen: goederen die maar een productieproces meegaan
Investeren: het aanschaffen van kapitaalgoederen

Investeringen kunnen we onderverdelen in: 1. Diepte investeringen: kapitaalgoed wordt aangeschaft en kan met dezelfde hoeveelheid arbeid een grotere hoeveelheid productie voortbrengen. Arbeidsproductiviteit: waarde van de geproduceerde goederen ---------------------------------------------- Benodigde hoeveelheid arbeidsuren Kapitaalintensiviteit: de hoeveelheid kapitaalgoederen per eenheid arbeid
2. Breedte investeringen: productiecapaciteit wordt groter, en de kapitaal intensiviteit veranderd niet. Afschrijvingen geven de waardedaling van de kapitaalgoederen weer. Vb. taxi = 50000.- 200000km mee rijden: 50000/200000 = 0.25 per km. Pacht
Natuur of grond is de grond als vestigingsplaats en alles wat de natuur levert zonder menselijk ingrijpen. Het gaat bij deze productie factor om: De geografische ligging
Natuurlijke hulpbronnen
Klimaat
Milieufactoren: frisse lucht, enz. Duurzame ontwikkeling: productiefactoren moeten ingezet worden om vervuilde gebieden te reinigen. De productiefactor ondernemersactiviteit is de eigenschap van de ondernemers om productiefactoren zo te combineren dar die combinatie winst oplevert. Innovatie is de ontwikkeling en succesvolle introductie van nieuwe of verbeterde goederen, diensten, productie- of distributieprocessen.