Economie Heden, verleden en toekomst
Hoofdstuk 1 De prijs van tijd
1.1
Tijd heeft een bepaalde waarde: een bepaalde tijdsduur komt overeen met een bepaalde consumenten- en producentensurplus
1.2
Rente: de prijs van de factor tijd.
Algemene prijs van tijd: prijs van tijd die banken rekenen
Sparen levert rente op: uitstellen van consumptie: directe consumptie wordt vervangen door consumptie in de toekomst.
Een consument die spaart, stelt een aankoop uit: consumptie nu vervangen door consumptie in de toekomst. (=intertemporele substitutie).
Individuele prijs van tijd: ongemak van consumptie- uitstel. Tegenover staat de rente die hij krijgt. De neiging tot sparen, hangt ook af van het product. De individuele prijs van tijd is voor iedereen en voor elk product anders.
Lenen: vervroegen van consumptie: directe consumptie wordt betaald uit toekomstige inkomsten. Over deze lening moet hij rente betalen aan de persoon of instantie die het geld uitleent.
1.3
Inflatie: stijging van het algemene prijspeil door de tijd (de interne waarde van geld daalt)
oorzaak:
Centrale banken vergroten de maatschappelijke geldhoeveelheid. Als de ECB de rente verlaagt, wordt het voor banken aantrekkelijker om bij de ECB geld te lenen> banken verlagen ook hun eigen rente waardoor meer consumenten en producenten gaan lenen. Daardoor stijgt de maatschappelijke geldhoeveelheid, neemt de vraag naar producten en diensten toe en zullen prijzen stijgen.
Monetair beleid: beleid van de centrale bank. Met een verlaging van de rente stimuleert ECB economische activiteit. Monetair beleid is een onderdeel van de macro- economie.
Inflatie gaat over procentuele veranderingen.
Indexcijfers: verhoudingsgetal van een waarde in twee verschillende perioden
een indexcijfer is een getal waarmee je eenvoudig een procentuele verandering ten opzichte van een Basisjaar( jaar dat als beginsituatie wordt genomen bij de berekening van indexcijfers) kunt aflezen.
Prijsindexcijfer: prijs omgezet naar een indexcijfer (100)
Formule indexcijfers:
Prijsindexcijfer= prijs van het product in het vergelijkingsjaar * 100%
prijs van het product in het basisjaar
De berekening van de inflatie:
1. Bepaling van het goederenmandje
2. Bepaling van het wegingsfactoren
3. Omzetting van prijzen in indexcijfers
4. Berekening van de consumentensurplus (CPI)
5. Berekening van de verandering in de CPI
Goederenmandje: verzameling producten die representatief zijn voor wat een gemiddeld huishouden koopt. De inflatie meet het algemene prijspeil: gemiddeld prijsniveau van het goederenmandje. Het bevat de categorieën wonen, voeding, kleding, recreatie en overig.
Niet alle producten en diensten die in het goederenmandje zitten, zijn even belangrijk voor de berekening van het algemene prijspeil.
wegingsfactoren: uitgave aan een bepaald product als percentage van de totale uitgaven
Partiële prijsindexcijfers: prijsindexcijfer van een product
Consumentenprijsindexcijfer: hoogte van het algemene prijspeil, uitgedrukt in een indexcijfer.
Formule:
Tot slot vergelijk je de CPI zoals je die hebt berekend in de vorige stap met de CPI in het basisjaar, te weten 100. Het verschil tussen di twee waarden geeft de inflatie.
Deflatie: daling van het algemene prijspeil door de tijd
deflatie ontstaat als consumenten en producenten minder geld uitgeven. De vraag naar producten en diensten neemt dan af. Bij een gelijkblijvend aanbod dalen daardoor de prijzen.
1.4
Een spaarder die zijn geld op de bank zet, krijgt daarvoor rente. Deze rente is de opbrengst van het ingelegde spaargeld.
Rendement: investeringsopbrengst in procenten van het geïnvesteerde bedrag
Formule:
Rendement= investeringsopbrengst x100%
investering
Nominale rendement: rendement waarbij geen rekening wordt gehouden met inflatie. D nominale rente is dan niet gelijk aan de toegenomen koopkracht.
Reële rendement: rendement waarbij rekening gehouden wordt met inflatie
Formule:
Indexcijfer reële spaarwaarde= indexcijfer nominale spaarwaarde x 100
CPI
Hoofdstuk 2 Gezinnen in de tijd
2.1
leven:
· Kindertijd en jeugd
· Arbeidstijd
· Pensioen: periode in het leven zonder leerplicht en waarin geen betaalde arbeid verricht hoeft te worden
Gedurende je leven verandert je arbeidsproductiviteit. Daardoor is de waarde van arbeid bij een ruil steeds verschillend: jonge mensen, verdienen minder dan ervaren oudere mensen.
In ontwikkelde landen komt het zelden voor dat kinderen al op zeer jonge leeftijd moeten werken. In minder ontwikkelde landen komt wel kinderarbeid voor: arbeid verricht door minderjarigen
In ontwikkelde landen bestaat er een leerplicht: verplichting om naar school te gaan. Het doel van de leerplicht en het verbod op kinderarbeid is dat kinderen naar school gaan in plaats van betaalde arbeid te verrichten.
Na de jeugd heeft iemand zijn minimale arbeidsproductiviteit bereikt. Vroeger stopte de scholing als de opleiding was afgerond. Nu is er levenslang leren: permanente scholing gedurende het arbeidzame leven. (lifelong learning)
De arbeidsproductiviteit kan niet blijven toenemen. Her- en bijscholing is erop gericht om deze maximale arbeidsproductiviteit te behouden. Door te investeren in het menselijk kapitaal: productiefactor arbeid, stijgt de toekomstige verdiencapaciteit: het vermogen om inkomen te genereren.
2.2
Looninkomen: hoeveelheid geld die wordt verruild voor arbeid. Vanaf het startsalaris: salaris bij aanvang van de werkzame periode in het leven, stijgt het looninkomen door de stijging van de arbeidsproductiviteit. Hoe hoger het startsalaris, hoe hoger het salaris dat in de toekomst wordt verdiend. Na verloop van tijd neemt de arbeidsproductiviteit niet meer toe; het looninkomen blijft op hetzelfde niveau.
Cao’s komen tot stand na onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers. Voor werknemers worden die onderhandelingen gevoerd door vakbonden: verenigingen die opkomen voor de belangen van werknemers.
Het volgen van onderwijs kost tijd en daardoor is het een investering in het menselijk kapitaal: de verbetering van de productiefactor arbeid door scholing geeft in de toekomst een hogere arbeidsproductiviteit en daardoor een hoger loon.
De samenvatting gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden