H4 hoe word er gewerkt

Paragraaf 1 Wie produceert dat?

Maken van goederen en leveren van diensten = produceren

Werken in formele sector = produceren in enge zin

Werken in informele sector = produceren in ruime zin

Productiefactoren= alles wat je nodig hebt om te produceren

• Kapitaal: gereedschap, machines
• Arbeid: mensen bij produceren
• Natuur: grond waar bedrijf op kan vestigen
• Ondernemerschap: winst maken

meer machines dan arbeid is kapitaalintensief

meer arbeid dan machines is arbeidsintensief

procentuele verandering = (nieuw – oud) : oud X 100

alle bedrijven die achter elkaar aan werken aan een eind product = bedrijfskolom

waarde dat word toegevoegd = toegevoegde waarde

paragraaf 2 wat kost het milieu

maatschappelijke kosten = kosten van milieuvervuiling die de samenleving moet betalen.

bedrijven kiezen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen = rekening houden met gevolgen voor mens en milieu

• Milieuvriendelijk
• Recyclen of hergebruik
• Milieubeschermende maatregelen

Overheid kan milieuschade verminderen door:

• Subsidie geven: geld geven voor stimuleren
• Milieubelasting: betalen voor gebruik van milieuonvriendelijk
• Regels en wetten
• Voorzieningen: vb. glasbak, papierbak.
• Voorlichting geven: milieugedrag veranderen
• Convenanten sluiten: vrijwillige overeenkomst tussen overheid en bedrijven

Verwijderingsbijdrage: betaal je ook voor het weghalen van grote elektrische apparaten vb. koelkast

Paragraaf 3 waar werk jij?

Vier productiefactoren:

1. Primaire sector: leveren direct uit de natuur
2. Secundaire sector: industriële bedrijven
3. Tertiaire sector: commerciële dienstverlening
4. Quartaire sector: niet-commerciële dienstverlening

Vacature: baan waarvoor iemand word gezocht

Tijdelijk werk via uitzendbureau: flexibel werk

Bedrijfstak= brance: gelijksoortige bedrijven CAO is per bedrijfstak

Organigram= hoe de onderneming is georganiseerd

directeur à leidinggevende à werknemer

Arbowet geeft regels voor veilige en gezonde omstandigheden. Voorkomt ziektes

Arbeidstijdenwet geeft regels aan werk- en rusttijden

Arbeidsinspectie moet bovenste 2 dingen checken

Paragraaf 4 is alles goed geregeld?

Contract voor bepaalde tijd= contract van begintijd tot eindtijd

Contract voor onbepaalde tijd= vast contract

In proeftijd mag de werkgever en de werknemer ieder moment er mee stoppen. Onbepaalde tijd = max. proeftijd 2 maanden

Bepaalde tijd = max. 1 maand

Werkgever mag iemand ontslaan bij:

• Ontslagvergunning van UWV
• Arbeidsovereenkomst via kantonrechter heeft
• Staande voet met dringende reden
• In proeftijd
• Met wederzijds goedvinden

Arbeidsovereenkomst: overeenkomst tussen werkgever en werknemer waar loon werktijd instaat

CAO = collectieve arbeidsovereenkomst. Daar moeten alle individuele arbeidsovereenkomst aan voldoen.

Als een vakbond een cao maakt kan de sociale zaken en werkgelegenheid ze algemeen verbindend verklaren

Primaire arbeidsvoorwaarden: hoofdzaken van het werken. Zoals loon, werktijden en vakantiedagen

Secundaire arbeidsvoorwaarden: bijzaken van het werken. Zoals onkostenvergoeding, verlofregeling en leaseauto

Redenen om te werken = arbeidsmotieven

• Capaciteiten ontplooien
• Ambitie
• Sociale contacten
• Nuttig voor maatschappij