Hoofdstuk 5

Wat is beeldende kunst?                                                                                                                         Beeldende kunst is een verzamelnaam voor alle voorwerpen die kunstzinnig vormgegeven zijn maar geen specifieke gebruiksfunctie hebben.

Tot de 20e eeuw bestonden er binnen de de beeldende kunst een onderscheid tussen verschillende diciplines, namelijk;

• Schilder- en tekenkunst
• Prentkunst
• Beeldhouwkunst

Schilder- en beeldhouwkunst   

Schilderkunst is alle kunst die geschilderd is, zoals wand- en plafondschilderingen, schilderijen op doek en serviezen, enzovoort. Ook worden er soms verschillende materialen in één werk gebruikt.                                                                                                                                         

Fresco is een wandschildering, aangebracht in natte kalk. Al secco is een wandschildering aangebracht op droge kalk. Deze bladdert sneller af.

Prentkunst                                                                                                                                    

Dit is een verzamelnaam voor alle drukwerk-kunst. Je kunt deze kunstvorm onderverdelen in vier vormen:

• Hoogdruk: o.a hout- en linosnede, stempelen.
• Vlakdruk: wordt voornamelijk gebruikt op stenen. 
• Diepdruk: er wordt gebruik gemaakt van gravure, droge naalden en de ets.
• Doorlaatdruk: er wordt gewerkt met sjablonen, een zeefdruk bv.

Beeldhouwkunst                                                                                                                                               Er zijn drie manieren om een beeld te maken: een hard materiaal kiezen en daar een beeld uit hakken; een zacht materiaal kiezen en daar een beeld uit modelleren;  assembleren, dit is materialen op- en aan elkaar plakken en zo daaruit een beeld vormen.

Door deze verschillende manier van het maken van beelden, dekt de naam beeldhouwkunst de lading niet echt meer. Daarom wordt er nu vaker gesproken van ruimelijk werk.

Abstracte kunst                                                                                                                                                  Een stroming binnen de beeldende kunst is de abstracte kunst. Deze stroming werd groter naarmate de fotografie bekender werd. Doordat portretten en dergelijke door het gebruik van camera’s minder nodig waren, creeërde men wat niet op foto vastgelegd kon worden: abstracte kunst. Hierin verwerkten kunstenaars hun eigen visie en fantasie.

In de loop van de 20e eeuw is de kunst dan ook een stuk individualistischer geworden. Voor een toeschouwer is het wel eens lastig om de gedachte achter een kunstwerk te achterhalen.

Totaalkunst                                                                                                                                    Totaalkunst wordt ook wel mixed media genoemd. Totaalkunst is het gebruik van verschillende diciplines door elkaar, zoals architectuur, ballet, theater, film enzovoort.

De verandering in kunst na de Renaissance                                                                                        Voor de renaissance was er nog geen sprake van individuele kunstenaars. Kunstwerken werden gemaakt door ambachtslieden die samen werkten in gilden. Ze maakten alleen wat hen als opdracht gegeven werd door de klant.

In de Middeleeuwen draaide het leven ook vooral om God, de Bijbel en de dood. Tijdens de Renaissance werd de nadruk groter op het leven op aarde, en op de mens zelf.

Beeldende kunst van dichtbij bekeken                                                                                                           Als je voor jezelf een gegrond oordeel over een kunstwerk wilt vellen, kun je dat het best doen in vijf stappen:

1. Wat zie ik?
2. Hoe komt dat?
3. Waarom heeft de kunstenaar dit op deze manier gemaakt?
4. Wat is de historische context?
5. Wat vind ik van het kunstwerk?

Bij de vraag wat zie ik is het de bedoeling dat je het werk objectief beschrijft en dit feitelijk op een rijtje zet. Bij de vraag hoe komt dat stel je vragen aan jezelf; ‘waardoor zie ik het kunstwerk op deze manier’ en ‘hoe is de artiest te werk gegaan?’

De werkwijze en techniek spelen zijn van belang in de maak van een kunstwerk. Een kunstenaar zal, als hij een fantasievol, kleurig beeld wil maken, geen roestig stuk oud ijzer voor zijn werk gebruiken. De wijze waarop een artiest de verschillende beeldaspecten een plaats geeft in zijn kunstwerk, heet de compositie.

Bij de vraag waarom heeft de kunstenaar dit op deze manier gemaakt horen een aantal functies:

• Anekdotisch: er wordt een verhaal, plek of gedachtegang uitgebeeld
• Symbolisch: het kunstwerk verwijst naar iets anders dan zichzelf
• Expressief: het kunstwerk drukt gevoelens en emoties uit
• Decoratief/estetisch: het werk dient ter decoratie
• L’art pour l’art: het kunstwerk spreekt voor zichzelf

Historische context                                                                                                                                    Als je kijkt naar de historische context, kijk je wanneer een kunstwerk is gemaakt. In de Gouden Eeuw zien de voorwerpen in een schilderij er bijvoorbeeld ontzettend echt uit. In de 17e was het normaal om veel landschappen en dergelijke te schilderen, terwijl kunstenaars in de 20e eeuw de toeschouwer juist tussen woord en beeld wilde laten twijfelen.

Musea, tentoonstellingen en galeries      

Iedere grote stad is in het bezit van kunstmusea. Deze hebben drie belangrijke taken: het verzamelen van objecten en kunstwerken; het conserveren en beheren van deze collecties en het presenteren van de collectie. Musea krijgen vaak fincanciële steun van het rijk. Ook kun je kunst in een galerie kopen of gebruik maken van een kunstuitleen of artotheek.