Voeding en vertering

Biologie HFD 5 Voeding & Vertering.

Bij het bewerken van voedsel worden soms Micro-organismen :
Bacteriën en Schimmels gebruikt.
Deze Micro-organismen voeden zich met Koolhydraten :
Zoals Suikers en Zetmeel (glucose en zetmeel).
Koolhydraten zijn energierijke Organische stoffen.
Organisch : Levend Anorganisch : Niet levend

Gisten zijn ééncellige schimmels.
Ook gisten voeden zich met koolhydraten.
Wanneer ze zetmeel ‘eten’ Komt Koolstofdioxide vrij dit is bv om brood te laten rijzen .
Wanneer ze suikers ‘eten’ komt Alcohol vrij dit is nodig bij wijn.


Bij wijn (14% Alcohol) productie stoppen de gisten met afvalstoffen maken en ‘eten’ enz stoppen ze met leven doordat ze zichzelf vergiftigen in hun eigen afvalstof.

Het ongunstig maken van micro-organismen :
Lage Temperatuur : Hierbij worden enzymen tijdelijk onwerkzaam.
Hoge Temperatuur : Hierbij gaan alle enzymen dood.

Milieu veranderen :
Voedsel word langer houdbaar door een heel zuur zoet of zout milieu te maken.

Pasteuriseren : verhitten +- 72 Graden
Steriliseren : 100 Graden en meer

Alles wat je eet & drinkt worden voedingsmiddelen genoemd.
Voedingsmiddelen bevatten allerlei voedingsstoffen.

Er zijn 6 groepen voedingsstoffen :
1 – Eiwitten
2 – Koolhydraten
3 – Vetten
4 – Water
5 – Vitamines
6 – Mineralen (zouten)
Plantaardige voedingsmiddelen bevatten voedingsvezels.
Je lichaam zelf kan voedingsvezels niet verteren.
Toch zijn de vezels goed het bevordert de stoelgang.

De voedingsstoffen in groepen en functies.

Bouwstoffen Groei & ontwikkeling BV als je gevallen bent nieuw weefsel maken
Brandstoffen Energie groei en op peil houden van je lichaamstemperatuur
Reservestoffen Worden op geslagen
Beschermende stoffen Vitamines en mineralen beschermen tegen tekort en ziek worden

Eiwitten Bouwstoffen Brandstoffen NIET ALS Reservestoffen.
Koolhydraten Bouwstoffen Brandstoffen of Reservestoffen.
Vetten Bouwstoffen Brandstoffen of Reservestoffen.
Water Bouwstoffen.
Mineralen (zouten) Bouwstoffen of Beschermende stoffen
Vitamines Bouwstoffen of Beschermende stoffen

Een gezonde voeding basis is Variatie.
Afwisseling = variatie.

De 4 groepen van de voedingswijzer.
Groep 1
Brood en aardappels Zetmeel, plantaardige eiwitten, vitamines, mineralen en voedingsvezels
Groep 2
Groente en fruit Vitamine C en Voedingsvezels
Groep 3
(Melk)producten, kaas en vlees Dierlijke eiwitten, Vitamines, Mineralen, mineralen.
Groep 4

Margarine, halvarine of olie Vetten en vitamines

De hoeveelheid aanbevolen voedsel verschilt van persoon tot persoon.
Het hangt af van je gewicht lengte leeftijd en geslacht en de inspanning.
De hoeveelheid energie is aangegeven met Kilojoule.

Het verteringstelsel:
Het verteringsstelsel bestaat voor een groot gedeelte uit het Darmkanaal dit loopt van de mond tot de anus.
In het verteringsstelsel kunnen voedingstoffen worden op genomen in het bloed.

Glucose mineralen vitamines en water kunnen zonder verteerd te worden opgenomen worden in ’t bloed.
Andere stoffen moeten eerst verteerd worden.
Bij vertering word je lichaam geholpen door verteringssappen zoals :
Speeksel en Maagsap.(maagsap : Water, Zoutzuur en een soort enzym.
Verteringssappen bevatten enzymen en worden gemaakt in verteringsklieren.

Verteringsklieren in het lichaam zijn :
- Alvleesklier - - speekselklieren - - maagsapklieren - - lever - - En de darmsapklieren.
Vertering :

Eerst komt het voedsel in je Mondholte dan glijd het door de slokdarm van de slokdarm naar de maag van de maag naar de 12 vingerigedarm dan naar de dunne darm hierna door de dikke darm en dan via de endeldarm naar de Anus.

In de wand van het hele darmkanaal bevinden zich kringspieren en lengte spieren. Door het afwisselende samentrekken van deze spieren ontstaat peristaltische bewegingen. Die worden samen darmperistaltiek genoemd.

Het gebit.
Je tanden helpen ook mee bij de vertering zij vermenigvuldigen het eten zij maken het voedsel kleiner zo kunnen enzymen in je speeksel beter verteren.

In een buitenaanzicht bestaat een tand uit een kroon en wortel.
In een lente doorsnede krijg je eerst het glazuur dit is het witte op je tand hieronder zit het tandbeen en om je glazuur en bovenste tandbeen heen zit het tandvlees dit is roze en zit om elke tand het is roze vlees. Om het tandbeen heen zit een dun laagje cement en daaromheen zit het wortelvlies onder het tandbeen komt de tandholte met daarin zenuwen en bloedvaten. Helemaal om de tand en onder het tandvlees zit kaakbeen.

De maag.
Is vrijwel constant in beweging. Aan het einde van de maag zit een kringspier genaamd : het maagportier .
Het maagportier laat steeds wat voedsel door naar de 12 vingerige darm.
Hierdoor heeft de maag een functie als : opslagplaats.

Blz. 31 Tekening en stukje tekst goed door lezen..

Vet mengt zich niet met water.
Gal ( geproduceerd door de lever ) Emulgeert vet d.w.z. het maakt van grote druppels kleine druppels zo word het oppervlakte groter en kunnen enzymen er beter bij.
Het alvleessap ( geproduceerd door de alvleesklier ) helpt bij de vertering van : eiwitten , koolhydraten en vetten.


De dikke darm is ongeveer anderhalve 1.5 meter lang.
De dunne darm is ongeveer 6 meter lang. In de wand liggen darmsapklieren de darmsap produceren dit sap maakt de vertering
van : Eiwitten en koolhydraten af.

De geplooide darm bevat uitstulpingen deze worden genoemd: Darmvlokken.
Aan het einde van de dunne darm zit de blinde darm hier onder komt de appendix oftewel wormvormig aanhangsel.
Blinde darm ontsteking: het wormvormig aanhangsel is ontstoken.

Bij de vertering van cellulose ontstaat glucose.
Van de dikke darm gaat het voedsel naar de endeldarm en dan naar de anus.

Planten eters worden ook wel: herbivoren genoemd.
Zij hebben een lang darmkanaal.
Zij hebben plooi kiezen.

Vlees eters worden ook wel: Carnivoren genoemd.
Zij hebben een kort darmkanaal.
Zij hebben Knip kiezen.

Alles eters worden ook wel: Omnivoren genoemd.
Zij hebben een middel lang darm kanaal.
Zij hebben Knobbel kiezen.