Hoofdstuk 4

Biologie Hoofdstuk 4 Je verandert...

§4.1 Puberteit
Geslachtskenmerken zijn de kenmerken waarin meisjes en jongen verschillen.
Primaire geslachtskenmerken Zijn vanaf de geboorte zichtbaar (penis, balzak(m) of schaamlippen(v) tot 10 jaar ong.
Secundaire geslachtskenmerken Zijn de lichamelijke verschillen die tijdens de puberteit ontstaan, 10/16 jaar.
Tertiaire geslachtskenmerken Zijn de verschillen in kleding, gedrag en denken, die zijn deels aangeleerd of aangeboren.

Mannen Mannen & vrouwen Vrouwen___________
-Snor & baargroei -meer zweet en talgkliertjes -ongesteldheid
-lagere stem, baard in de keel -groei schaamhaar -borstontwikkeling
-dikkere spieren borsthaar -okselhaar -meer vet onder huid
-schouders worden breder -groei en ontwikkeling -beetje lagere stem
-zaadlozing geslachtsorganen -heupen worden breder
-snelle lengtegroei
De 7 levensfases
1. baby (0-2) 3. kleuter (4-6) 5. puber (11-18) 7. oudere (60 en ouder)
2. peuter (2-4) 4. kind (6-11) 6.volwassene (18-60)
-als baby zijn je botten van kraakbeen, volwassene → botten van been
-als baby breek je minder snel je botten, volwassene kunnen meer gewicht dragen
-baby heeft minder spieren, volwassene meer ontwikkelde spieren
-baby en kind heb je een groeispurt, en dus ook in de puberteit

§4.2 Wauw ik groei!
De groeispurt in de puberteit start met het afgeven van extra groeihormoon door de hypofyse (hormoonklier) aan het bloed of de lymfe.
Het groeihormoon past in bepaalde instulpingen van de celmembranen van botcellen.
De botcellen reageren op de boodschap van het groeihormoon met celdeling, daarna vind er een celgroei plaats.
-Je groeit dus doordat de hypofyse in de puberteit extra groeihormoon afgeeft, waardoor het tempo van de celdeling en celgroei omhoog gaat en je lichaam daardoor een groeispurt maakt.

§4.3 Relaties
Houden van kan verschillende betekenissen hebben;
Verlief d Je vind elkaar ‘te gek’
Vriendschap Je bent goede maatjes met elkaar, je kan goed met elkaar omgaan
Houden van Dat je echt niet zonder elkaar kunt en dus met elkaar naar bed wilt

Man + Vrouw je valt op iemand van het andere geslacht heteroseksueel
Man+Man
Vrouw+Vrouw dan val je op hetzelfde geslacht homoseksueel
Man←Vrouw→Vrouw
Vrouw←Man→Man als je op allebei de geslachten valt biseksueel
Transseksueel als je je geestelijk voel en gedraagt als een vrouw maar je bent mannelijk of andersom

Orgasme is ook wel klaarkomen
Vrouw → een clitoris
Man → een prikkeling v/d eikel (daarna zaadlozing)
Zelfbevrediging of masturbatie is als je zelf klaarkomt dus jezelf streelt ens..

§4.4 Ziek van de liefde
SOA → seksuele overdraagbare aandoeningen
raakt besmet door geslachtsgemeenschap

Besmetting Voorkomen
-onveilige sex -goed wassen
-wisselende ex-partners -doe het met condoom
-lakens, en bedden goed (insecten) -laat jullie allebei testen, bijv bij de dokter

naam doktersnaam veroorzaker kenmerken gevolgen
Aids Aids virus -afname •de dood
weerstand
tegen infectie
ziektes
Candida Candidose schimmel -jeuk,
branderigheid •niet gevaarlijk
Chlamydia Chlamydia bacterie -afscheiding •ontstoken eileiders
vagina/penis •kans→onvruchtbaarheid
-branderig
gevoel plassen
Druiper Gonnoroe bacterie -afscheiding •onvruchtbaarheid
vagina/penis
-branderig
gevoel plassen
Genitale Genitale virus -wratjes rond •niet gevaarlijk
wratten wratten /in geslachts-
organen
Herpes Herpes virus -blaasjes met • branderig gevoel en jeuk
vocht rond
geslachtsorganen
Platjes Schaamluis insect -jeuk in •niet gevaarlijk
schaamhaar
Sief Syfilis bacterie -paar weken na •koorts
besmetting •huiduitslag
ontstaan •ernstige zieke
zweertjes rond organen (bv hersenen)
geslachtsorganen

-Gonnorroe, Syfilles en Chlamydia kan je met antibiotica bestrijden → bacteriën
Aids (HIV) seropositief als je de drager bent van het virus
je gaat er dood aan doordat je afweersysteem afbrokkelt, geen weerstand meer
huidige medicijnen remmen de aantasting afweersysteem
(je witte bloedcellen werken daardoor niet meer goed →aids)