Biologie hoofdstuk 10: uitscheiding
Het lichaam probeert een norm (37˚) te handhaven. Een regelkring zorgt hiervoor. Er is een receptor (temperatuurzintuig), die de huidige status meet en er is een effector, die een signaal krijgt van het regelcentrum als de gewenste norm niet behaald wordt en doet er wat aan om homeostase te bereiken. Homeostase is het vermogen om het interne milieu ooor de cellen (redelijk) constant te houden. Het lichaam heeft een kerntemperatuur, waar de vitale organen liggen. De schiltemperatuur is de temperatuur van alles wat niet in de kern ligt (kleine teen). De receptor voor de kerntemperatuur ligt in de hypothalamus. Als je bijvoorbeeld in koud water zwemt, registeren de temperatuurzintuigjes dit en vernauwen de kringspieren in de slagadertjes, zodat er minder bloed naar de huid gaat en meer ‘warm’ bloed naar de vitale organen en de kern.
De ademfrequentie is het aantal ademhalingen per minuut. Het ademvolume is de hoeveelheid lucht die je bij een ademhaling in en uitademt. Het maximale ademvolume is de vitale capaciteit. Dit bepaalt hoeveel zuurstof zijn longen kunnen leveren aan het bloed. Als je inademt gaat de lucht via de keelholte naar de luchtpijp. De twee hoofdbronchiën vertakken zich tot steeds kleinere luchtpijptakjes, de bronchiolen. Kraakbeenringen rond de luchtpijp voorkomen het dichtklappen van de luchtwegen bij ademhaling. Aan het einde van de bronchiolen, komt de ingeademde lucht in de alveoli, de longblaasjes terecht. De factoren die de snelheid van de diffusie van O2 en CO2 beïnvloeden staan beschreven in de wet van Fick. n = DA dc/dx. N = het aantal moleculen dat per seconde oppervlaak A passeert. D = diffusiecoefficient, A = diiffusieoppervlak, Dc = concentratie verschil tussen hoeveelheid moleculen aan weerszijden van het diffusieoppervlak, dx = diffusieafstand. De lucht die je inademt kan niet allemaal diffuseren. Na een uitademing zijn de luchtwegen nog gevuld met ‘oude’ lucht. Een deel van die lucht zit in de longblaasjes, een deel in de aan- en afvoerwegen, de ‘dode ruimte’. De dode ruimte is ongeveer 30%.
REACTIES
1 seconde geleden