Hoofdstuk 6: Duurzame ontwikkelingen

Par 1. Duurzaam ontwerpen en produceren

De twee uitgangspunten van duurzame ontwikkeling zijn:

1. We hebben de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat onze planeet voor toekomstige generaties leefbaar is.
2. We moeten in onze eigen behoeften kunnen voorzien.

Transitie = technologische en maatschappelijke vernieuwingen en veranderingen kunnen leiden tot een duurzamere samenleving.

Voorbeelden van transitie:

• Neolithische revolutie. De overgang van jagers en verzamelaars naar boeren.
• Industriele revolutie. Door de industrialisering kwam er een nieuwe maatschappelijke klasse: de arbeiders.

Om te bepalen wat de invloed van een bepaald product is op het milieu moet je breed kijken en alle factoren meenemen.

Levens Cyclus Analyse (LCA) = de hele levenscyclus van een product wordt in kaart gebracht.

Een belangrijke stap is het inventariseren van alle grondstoffen die gebruikt worden en alle stoffen die weer vrijkomen. Een andere belangrijke stap is het beoordelen van deze gegevens. Is het product direct of indirect verantwoordelijk voor milieueffecten?

Milieuprofiel = een scorelijst van milieueffecten -> verdienen producten het milieukeur?

De beste manier om schadelijke milieueffecten van een product te voorkomen of beperken, is door bij het ontwerp van het product hier al rekening mee te houden.

Cradle to Cradle -> gesloten kringlopen staan centraal.

3 basisregels van Cradle to Cradle:

1. Afval = voedsel
2. Zon is energiebron
3. Respect voor Diversiteit

3R-strategie = Reduce, Reuse, Recycle

Grondstoffen worden gewonnen uit natuurlijke hulpbronnen -> hulpbronnen worden uitgeput.

Zuinig zijn met grondstoffen:

• Productieproces aanpassen
• Alternatieve hulpbronnen vinden

Hoewel de hoeveelheid ozon in de laag varieert, afhankelijk van de tijd van het jaar en de locatie boven de aarde, vertoont de ozonlaag boven Australie en Antartica zeer sterke verdunning. 

Recente satellietmetingen laten zien dat het de goede kant op gaat met de ozonlaag. De mate waarin landen en bedrijven zich aan de internationale afspraken houden, is van doorslaggevend belang. 

Par 2. Energie.

Voor het opwekken van energie gebruiken we voor het overgrote deel fossiele brandstoffen. Deze natuurlijke brandstoffen raken uitgeput.

Duurzame energiebronnen raken niet op, veroorzaken geen of veel minder milieuschade en zijn bij voorkeur goedkoper. 

Belangrijkste duurzame energiebronnen:

• Zon
• Wind
• Aardwarmte
• Biomassa: organisch materiaal kan ingezet worden als energiebron
• Water

Duurzaam opgewekte elektriciteit kun je ook gebruiken om waterstof te produceren. Die waterstof kun je toevoeren aan een brandstofcel. Daarin reageert waterstof met zuurstof en wordt rechtstreeks elektrische stroom opgewekt. Als bijproduct ontstaat alleen water. Daarmee is de kringloop rond.

De voornamelijkste bron voor kernfusie is zeewater.

Onder extreme omstandigheden kunnen kernen van waterstofatomen samensmelten tot heliumatomen. Hierbij komen enorme hoeveelheden energie vrij in de vorm van warmte en straling.

Par 3. Consumeren.

De gevolgen van de toegenomen mobiliteit zijn dagelijks te zien. 

De stijging van mobiliteit leidt ook tot meer gebruik van fossiele brandstoffen en meer uitstoot van broeikasgassen, roet en fijnstof.

De verplichte invoering van een katalysator heeft ervoor gezorgd dat uitlaatgassen nog nauwelijks schadelijke stoffen bevatten.

Meestal bepaalt een combinatie van factoren je motivatie en daarmee je gedrag. Motivatie kun je beinvloeden door beloning of straf.

Ook al zijn er alternatieven, dan is dat geen garantie dat mensen die kiezen.