Hoofdstuk 3

Samenvatting hoofdstuk 3- gezondheid en ziekte.

3.1 ziek en gezond

Definitie van gezondheid-> gezondheid is meer dan het ontbreken van ziekte. Gezondheid is de toestand van volledig lichamelijk geestelijk en maatschappelijk welzijn. Kritiek-> niemand is volledig wel, dus iedereen is ziek (?). Gezondzijn-> moeilijke definitie.

Mensen met erge ziekte (diabetes, suikerziekte) willen niet ziek gevonden worden. Dokters vinden iemand ziek als je de afwijking kunt zien/voelen. Maar bv rugpijn is iets persoonlijks niet te zien. (depressie, moeheid, jeuk)

Moe zijn= niet verder kunnen. 2% van de Nederlanders is abnormaal snel moe, zonder zware inspanningen. Oorzaken: kanker, chronische infectie, bloedarmoede (lichamelijk) slecht slapen, stress, hevige emoties, depressie, vervelen (geestelijk). ME-> chronische moeheidsyndroom. Een raadsel. Patiënten zeggen dat het lichamelijk is, dokters weten het nog niet.

Hoe kijken mensen tegen ziekte aan? Oosters denken-> evenwicht zeer belangrijk. (China). In alle mensen 2 krachten-> yin en yang. Yang = mannelijke energie, actief en creatief. Yin-> vrouwelijke energie, passief en ontvangend. Zorgen voor harmonie. Gezond-> yin en yang in balans. Ziekte-> één van de twee krachten overheerst. Beter worden-> evenwicht zoeken. Je moet de juiste voeding gaan eten. Langer koken, gebruik van zout en sterke verhitting meer yang. Kort koken, weinig zout meer yin. Ook acupunctuur zorgt voor de harmonie.

Winti-> religie waar voorouders en geesten een belangrijke rol spelen. Ziekte is een straf voor het beledigen van een geest of voorouder. Winti genezer-> geneest met rituelen (trance of wassen) hij probeert je te bevrijden van boze geesten.

Landen rond Middellandse Zee- veel drama tijdens ziekte. In de dorpen werken mensen samen heel hard, het enige excuus voor niet werken is ziekte. Een patiënt wil door veel drama laten zien dat hij niets kan omdat hij/zij ziek is.

Vroeger dachten dokters-> ongrijpbare levenskracht stuurt lichaam. 1800-> verandering, F. Wöhler maakte ureum, bestanddeel urine. Menselijke lichaam bleek vat van chemie. Moderne natuurwetenschappelijke geneeskunde ontstond. Vanaf toen werkten dokters met feiten, geen hocus pocus meer.

Het bloed gaat bij elke hartslag via slagaders, haarvaten en aderen in 30 seconden weer terug naar het hart. Het circuleert, vervoer zuurstof en voedsel. Elke hartslag-> 30-60 gr. Bloed slagaders ingepompt. Snelheid bloed= 7 m. per seconde. Gezond hart-> standaard hart, wijkt het teveel af-> ziek hart.

Hoe komen artsen aan kennis als: roken veroorzaakt longkanker, pil is veilig en sport is goed voor het hart. Antwoord->grote onderzoeken houden en conclusies trekken. (simpelweg tellen)

Lichaam als ding beschouwen-> grote successen. Grote kracht moderne geneeskunst= veralgemenisering (iedereen zelfde geneesmiddelen, therapie enz.) Nadeel-> klacht dat je als nummer wordt behandeld en niet als patiënt. Daarom is alternatieve geneeskunde populair.

3.2 ziekte als raadsel

Semmelweis vond 150 jaar geleden een oplossing voor het kraamvrouwenkoorts- probleem. Mensen lachten hem uit en hij belandde in een gekkenhuis. Later bleek hij gelijk te hebben. Zijn onderzoeksmethode is nu een natuurwetenschappelijke methode.

In 1846 was het heel gewoon dat je aan kraamvrouwenkoorts stierf. Verschijnselen: koorts, dorst, snelle polsslag, vlekken op huid, ontstoken organen. Semmelweis kan zich er niet bij neerleggen en praat erover met zijn chef. Maar mensen hebben het geaccepteerd. Ze denken aan allerlei vreemde oorzaken. Semmelweis zet alle feiten op een rijtje.

De studenten die eerst een lijk hebben onleed gaan direct erna naar de vrouwen op de kraamafdeling. Nog steeds sterven er veel vrouwen. Semmelweis vindt dit absurd en trekt weer aan de bel bij de commissie. Deze zet een onderzoek in. Ze zeggen dat het door overbevolking op die afdeling komt terwijl de andere afdeling voller en kleiner is. Andere mogelijkheid: op de ene afdeling komen vroedvrouwen op de andere studenten die de vrouwen te hard behandelen. Dit vind Semmelweis onzin.

Dit wil je ook lezen:

Online oplichting

Semmelweis verzamelde feiten. Hij bedacht hypothesen (verwachtingen die je moet controleren). Eerste hypothese blijkt onzin. Hij komt er achter dat het aan iets op de afdeling moet liggen. Als Semmelweis zijn vriend overlijdt aan een verwonding blijkt hij na sectie dezelfde aantastingen te hebben als de vrouwen met kraamvrouwenkoorts.

Semmelweise maakte onbewust gebruik van de natuurwetenschappelijke ,methode: Probleem-> hypothese-> voorspelling-> experiment-> resultaat-> hypothese bevestigd. Als je eerste hypothese niet goed is begin je opnieuw. (Dat gebeurt dan na het resultaat). Semmelweis laat studenten de handen wassen na een sectie hij weet het sterftecijfer te laten dalen van 30/100 naar 1/100. Als 13 vrouwen opeens kraamvrouwenkoorts krijgen blijkt het vaneen verwonding te komen, dus na elk onderzoek moeten de handen worden gewassen. Semmelweis heeft gelijk. Niemand gelooft hem en hij eindigt in een gekkenhuis. Maar je ziet zijn resultaat nu nog, hygiëne is erg belangrijk.

3.3 ziektekiemen.

150 jaar geleden was de hele wereld smerig. Men was niet anders gewend, en je wassen werd zelfs ongezond gevonden. Zo ging het ook in het ziekenhuis, vandaar dat veel mensen aan een kleine wond stierven. Mensen geloofden dat ziektekiemen zomaar ontstonden dus ze geloofden ook niet in het effect van hygiëne. In 1683 ontdekte een lakenkoopman bijna dat ontstekingen veroorzaakt worden door bacteriën, alleen de laatste stap kon hij niet zetten. Dat zouden Pasteur en Koch 200 jaar later voor hem doen. Pasteur vond een manier om voedsel langer houdbaar te maken. Daardoor bewees hij dat voedsel niet uit zichzelf bederft ,maar dat dat micro organismen voor nodig zijn. Je kunt de bacteriën doden en zo het voedsel houdbaar houden. Ook ontdekte Pasteur dat overal om ons heen bacteriën aanwezig zijn. Koch deed in die tijd de ontdekking dat miltvuur wordt veroorzaakt door bacteriën-> diertjes. Hij ontdekte ook de oorzaak van tbc, waar tienduizenden mensen aan stierven. Elk micro organisme veroorzaakt maar 1 ziekte, dit zijn de voorwaarden die Koch eraan gaf om met zekerheid vast te kunnen stellen welk organisme van een bepaalde ziekte is: 1- op de zieke plek-> het verdachte micro organisme in grote hoeveelheid aanwezig. 2- Het micro organisme is bij elke patiënt met deze ziekte. 3- Een proefdier dat met het micro organisme wordt besmet krijgt de zelfde ziekte als de patiënt.