Inhoud

Inhoud.. 2

De draagkracht van de aarde §5.2. 3

Kan iedereen aan tafel? §5.3. 4

Het versterkte broeikaseffect §5.4. 6

Milieuproblemen en draagkracht in Nederland §5.7. 8

Zijn er duurzame oplossingen? §5.8. 10

Nederland en een duurzaam Europa? §5.9. 12

De draagkracht van de aarde §5.2

draagkracht - blz. 90

De aarde is een ecosysteem > bestaat uit verschillende: natuurlijke kringlopen

Lucht wordt ververst door assimilatie.                     

Natuurlijk kringlopen kunnen blijvend in de war raken door:

• Milieuaantasting

Door het ingrijpen v/d mens verdwijnt natuurlijke leefomgeving van bijv. planten > sterven veel plant- en diersoorten uit > afname biodiversiteit  

Om genetische erosie tegen te gaan > genenbanken.

• Milieu-uitputting

Door te veel/slecht gebruik kan de kringloop het gebruik niet bijhouden

• Milieuvervuiling

Mensen brengen stoffen in de natuurlijke kringlopen die er niet thuis horen > kringlopen van slag

Milieuvervuiling door:

• Wind
• Rivieren
• Zeestromen

Als de kringlopen te ernstig beschadigt zijn > niet meer goed functioneren.

Draagkracht v/d aarde staat vooral onder druk door toeneming bewoners.

Personen met een grotere afdruk dan het gemiddelde maken zich schuldig

aan afwenteling

Kan iedereen aan tafel? §5.3

draagkracht - blz. 92

Er wordt in sommige gebieden verkeerd of te royaal met water omgegaan.

Dit wil je ook lezen:

Online oplichting

• Als je op een verkeerde manier aan irrigatie doet
• kun je een proces van capillaire werking opstarten
• grondwater komt omhoog
• verdampt
• zout verdampt niet
• verzilting
• planten groeien niet op verzilte bodems > draagkracht daalt

Verschillende soorten water op goede volgorde: (boven naar beneden)

Oppervlakte water – grondwater - fossielwater

Redenen voor de lokale hongersnood terwijl er wereldwijd genoeg voedsel zou moeten zijn. Hoe kan dat?

1. In de westerse landen hebben de kringlopen vaak van nature al een grotere draagkracht
2. Landbouwmethodes  > hier sterkt verbeterd (machines enz.) > waardoor overschotten ontstaan
3. Westerse landen > kleine bevolkingsgroei
4. Als je rijk bent > kun je ook opbrengsten van de kringlopen in andere gebieden kopen

Betere infrastructuur > voedsel en water kunnen gemakkelijk naar rijke landen geëxporteerd worden > prijzen stijgen van voedsel in arme landen > rijke kopen > bewoners daar geen eten

Een hongersnood wordt niet alleen veroorzaakt door een tekort aan voedsel, maar ook door een gebrek aan geld om voedsel te kopen.

Het versterkte broeikaseffect §5.4

draagkracht - blz. 94

Atmosfeer is van levensbelang voor al het leven op aarde. Op 15 km hoogte: ozonlaag. Dit onmisbare filter beschermt de aarde door het kankerverwekkende ultraviolet licht in het zonlicht tegen te houden. Rond 1980 ontdekte men dat de ozonlaag slijtplekken kreeg door cfk’s. Zuurstof is voor onze ademhaling onmisbaar. Het opwarmende effect van gassen zoals CO₂  en waterdamp heet:

Voor energievoorziening > afhankelijk van steenkool, aardgas en olie

Bij de verbranding hiervan > grote hoeveelheden CO2 vrij.

Verspreiden zich over de hele wereld > mondiale verontreiniging van de kringloop van de lucht.

Met een toename van CO2 > temperatuur op aarde stijgt: versterkte broeikaseffect

Er zijn mensen die zeggen dat de kleine temperatuurveranderingen van de afgelopen honderd jaar natuurlijke schommelingen zijn en dat er niets aan de hand is met de aarde. Deze wetenschappers beweren dat nog lang niet precies bekend is hoe de zonnestraling, de windrichting en de loop van de zeestromen het klimaat beïnvloeden. Laat staan wat de invloed is van een toename van CO2 in de atmosfeer.

Maar: De temperatuur is in de geschiedenis nog nooit zo snel gestegen als in de afgelopen eeuw. Het gevolg is dat het poolijs afsmelt, het water in de zeeën uitzet en dat hierdoor de zeespiegel stijgt. Een groep wetenschappers: De mens heeft dit veroorzaakt door op grote schaal brandstoffen in te zetten voor industrie en verkeer. De mens zal zelf iets aan dit probleem moeten doen, omdat de aarde zo’n snelle temperatuur stijging niet aan kan. Zeker als China en India net zo rijk en welvarend worden als hier. 

Milieuproblemen en draagkracht in Nederland §5.7

draagkracht - blz. 100

Nederland gebruikt veel ruimte in het buitenland. We ‘kopen’ als het ware de draagkracht van andere gebieden erbij. Daardoor wordt de situatie in Nederland verergerd. Door het afval daarvan raakt ons ecosysteem overbelast. Er ontstaan problemen in onze leefomgeving, in ons milieu.      Denk bijv.  aan de verbouw van biobrandstoffen om onze elektriciteitscentrales zuiverder te stoken.

De ecologische voetafdruk van Nederland is groter dan van de gemiddelde wereldburger.

Dit wil je ook lezen:

Linda (27) werkt in de zorg: ‘Hier kun je het verschil maken’

Zonder afwenteling zou Nederland grotere milieuproblemen binnen haar grenzen kennen.

In smog zitten naast verkeerde gassen ook fijne stofdeeltjes die de lucht aantasten. Ultrafijn stof kan zo diep doordringen dat het in je longen en zelfs in je bloed terecht kan komen.

Bij de Bio-industrie zitten kippen, varkens en kalveren met zoveel mogelijk in een hok en worden zo snel mogelijk vetgemest. Al deze dieren hebben voedsel nodig > poepen ook veel.

Een groot deel van het voedsel komt daarom uit Argentinië, Brazilië en Thailand. Niet alleen met vlees gaat het zo. De dieren in de bio-industrie produceren 100 miljoen ton mest per jaar. Dat zou eigenlijk terug moeten worden gestuurd naar Thailand, die kunnen het goed gebruiken en Nederland heeft daarin een overschot. Maar dat gebeurt niet.

Die miljoenen tonnen mest worden door de boeren uitgereden in Nederland. Daardoor wordt de bodem vervuilt. Dat heet: vermesting. Een deel van dat mest komt in het grondwater terecht. Daardoor worden ecosystemen bedreigd. Dit is uitputting van de bodem door te weinig voedingsstoffen.

Zijn er duurzame oplossingen? §5.8

draagkracht - blz. 102

Als Belgen chemisch afval in de Maas lozen, komt dat spul ook ons land binnen gestroomd door fluviale verontreiniging. Van de andere kant waaien Nederlandse rookgassen Duitsland binnen. In beide gevallen is er sprake van grensoverschrijdende milieuverontreiniging.

Het versterkte broeikaseffect is ook een voorbeeld dat je niet alleen op nationaal niveau kunt aanpakken en oplossen. Afwenteling op andere landen is dus ook voor de rijke landen een tijdelijke oplossing. De enige manier om het systeem aarde op langere termijn in evenwicht te houden, is internationaal beheer.

Als we willen dat onze aarde blijft bestaan, dan moeten we op een manier produceren die een goed leven op aarde voor toekomstige generaties niet in gevaar brengt. J e spreekt dan van duurzame ontwikkeling.

Systeem aarde bestaat dus uit verschillende kringlopen. Water, zuurstof en natuurlijke voedingsstoffen worden allemaal verbruikt en opnieuw gebruikt. Dat heet recyclen. Dat doen wij ook.

Van wieg tot wieg-principe:

• Door papier, aluminium en glas te recyclen > 3 vliegen in een klap
• De grondstoffen die je nodig hebt > minder snel op
• Minder energie nodig om het te maken
• Ontstaan minder afval
• Door statiegeld op flessen en het gescheiden inzamelen van afval proberen we steeds meer producten te recyclen

Onze ecologische voetafdruk wordt hierdoor kleiner en dat betekent dat we minder last leggen op de draagkracht van de aarde.

Verbruiken ook steeds meer > benzine, kerosine en elektriciteit worden niet gemaakt van duurzame energiebronnen > vervuilen en raken op lange termijn uitgeput > aan kernenergie kleven weer andere nadelen:

De echt duurzame energie is daarom de elektriciteit die opgewekt wordt met behulp van de zon, wind of waterkracht. Die noem je groene stroom. Met windmolens en zonnepanelen is er nog niet genoeg energie opgewekt.

Dit wil je ook lezen:

Simpel stappenplan voor betere wachtwoorden

Een andere manier om onze ecologische voetafdruk te verkleinen is met landbouw de lucht in gaan (hoge landbouwfabrieken). Dit heet: vertical farming.

Een andere manier om het probleem van de aantasting van de draagkracht tegen te gaan is de weg van consumeren naar consuminderen. Veel mensen zijn negatief omdat je een stukje welvaart moet ‘inleveren’.

Nederland en een duurzaam Europa? §5.9

draagkracht - blz. 104

In de strijd tegen klimaatverandering wil de EU het gebruik van duurzame energie bevorderen. Doelen voor 2020:

• 10% biobenzine

van alle benzine in 2020, moet 10% biobrandstof zijn. De EU wordt op dit gebied 'afwenteling' verweten.

• 20% energiebesparing door een hogere efficiëntie

denk aan zuinige motoren in auto's en isolatie van huizen

• 20% duurzame energie

dit is energie die wordt opgewekt zonder dat er broeikas gassen vrijkomen

                   Nederland denkt de productie van windenergie wel te kunnen verdubbelen. Grootste bijdrage voor duurzame energie > opvoeren gebruik van biomassa.

• 20% minder broeikasgas voor de EU als geheel

elk land heeft zijn eigen doelstelling tussen -20 (rijk landen met sterke economie)en +20 (arme landen met een zwakke economie)ten opzichte van 1990.

                   Nederland moet dus -20 > in de regeringsplannen is al een vermindering met 30% gepland.

Een van de maatregelen is dat het systeem voor de handel in emissierechten (ETS) wordt aangescherpt.

Landen mogen een deel van de emissierechten doorverkopen als ze onder de gestelde limiet voor CO2-uitstoot blijven.

In 2007 > Verenigde Naties organiseerde de Bali-klimaatconferentie. Aanleiding was het uitkomen van een nieuw klimaatrapport over de opwarming van de aarde.