Sovjet Unie was machtig, sterk leger en een economisch groot land.
BNP hoogste van de wereld. Bruto nationaal product hoe hoger hoe meer welvaart.
Politieke invloed had SU en ook veel natuurlijke hulpbronnen als olie en gas
Uiteenvallen groot deel van macht ging verloren. Ook ging het van een planeconomie naar een vrijemarkteconomie. Planeconomie: communisme staat regelde alles
Vrijemarkteconomie: Iedereen verkopen wat hij wil. Meer vrijheid. Gevolg:
- Geen ervaring met het regelen van het bedrijf.
- Producten werden nu door jou ingekocht. Invoerrechten erbij en hoge kosten. Eerst hoefde overheid dat maar 1x te betalen. Nu iedereen voor zich. Massa inkopen van overheid weg. Prijzen stegen enorm.
- Gevolg van vorige punt. Fabrieken konden niet betalen. Failliet
- Producten werden uitermate hoog en klant kon niet betalen.
- Lonen stegen nauwelijks
- BNP daalt dramatisch want veel verliezen hun baan
Hoe komt dit goed?
Rusland heeft enorme afzet markt. 145 miljoen en inwoners oud sovjet unie landen.
Daardoor stijgt BNP weer langzaam want bedrijven kunnen aan veel mensen verkopen.
Om meer politieke rollen te krijgen moeten ze producten exporteren. Ze moeten vrienden maken met machtige landen in het westen. Aansluiting G8 was belangrijk. Boycot vernietigde alle relaties weer. Ook kunnen ze op Azië richten. Landen zoals China hebben ook veel inwoners en dus een grote afzetmarkt. T’ zuiden niet, zijn islamitisch en nooit goede vrienden geweest.
Aardolie en gas helpt ook. Zij exporteren het meeste gas ter wereld. Het levert Rusland veel geld op. Geld betekent macht. Aardolie en gas ontstaan:
- Dieren en planten gaan dood. (bodem)
- Komt een laag modder, zand en klei op.
- Door druk worden fossielen organisch sediment. Door de hoge temperaturen komt uit organisch sediment olie en gas (Het sediment waar dat gebeurd is het moedergesteente)
- Olie gas en water glippen door moedergesteente naar het reservoirgesteente. (Zand en kalksteen)
|
Aardkorst beweegt en zet op. Olie gas water gaan in de ruimte zitten. Gas boven dan olie en water is het zwaarst.
Rusland en buitenland
Rusland groot door 500 jaar strijd. Veel volken overwonnen: volk is groep met zelfde cultuur, taal, geloof, geschiedenis en manier van denken. Rusland daarom multicultureel. Ook veel russen in oud sovjet landen. Gevolg van russificatie. Zij wouden invloed houden. Veel russen naar buitenland, hoge banen, invloed Rusland. Oud sovjetlanden spreken ook voornamelijk Russisch.
Na 1991 niet zelfde volk meer. Nieuwe vrienden nodig. Dit beïnvloedt relatie:
- Veel mensen nog zelfde cultuur door Russificatie. (sommigen ook juist niet)
- Aanwezigheid Russen Moeten daar blijven Rusland te weinig werk en huizen Die anderen willen dat ook want ze krijgen hulp van Rusland want er wonen Russen die ze moeten beschermen
- Rusland heeft veel handel in olie import en export tussen oud sovjetlanden.
- Veiligheid. De oud-landen worden veroverd dan is Rusland makkelijk op tijd met zijn leger. Ook zijn er legers in oud-landen die Rusland vanaf daar al beschermen. Rusland zelf te groot.
Relatie:
- Estland, Letland en Litouwen (Baltische staten) andere cultuur. Onderscheiden zich van Rusland met verzet. Sovjet Unie afgelopen, eersten onafhankelijk. Zij werkten bij grote Russische staatsbedrijven die opgeheven werden na 1991. Werkloosheid hoog.
- Wit-Rusland, Moldavië, Oekraïne en Rusland, Slavische staten, gelijke culturen. Oekraïne nu niet goed. Willen bij EU, Krim veroverd en Rusland wil weer macht in Oekraïne. Veel olie importeren uit Rusland. Moldavië tot 1940 bij Roemenië. Daarom meer Roemeens dan Rus.
- Kaukasus landen cultuur lijkt helemaal niet op Russen. Hoog in bergen moeilijk te beïnvloeden. Veel culturen in bergen. Onrust en strijd.
- Centraal Azië Islamitisch. Veel Russen daar. Russen willen controle houden en helpen met gaswinning.
§ 4 Nieuwe rijken
Rusland is arm. Gemiddeld inkomen is 150 euro per maand. 75% woont in de stad, kleine flat.
Geen luxe. Aller daagse artikelen goedkoop luxe extreem duur. Supermarkten duur en niet overal. Beide partners werken voor laag loon. Soms 2 banen om rond te komen. Lang bij ouders blijven. Geld besparen in huis. Soms een klein groentetuintje. Datsja voor eigen gebruik. 15% inkomen tussen 300-2000 euro. Dit groeit door beter betaalde banen. Stad trekt nieuwe bedrijven aan. Nieuwe goeie banen, handel financiële diensten of moderne industrie. Regering houdt iets geld over voor wegen, OV en luxe voorzieningen. Ouderen gehandicapten werklozen en zieken hebben het moeilijk. Steun bij overheid. Nauwelijks geld voor die groep. 1991 staatsbedrijven over nemen goed idee. Nieuwe rijken. Villa privé vliegtuig en luxe auto’s. veel jaloers en oneerlijk rijk geworden.
Rest van land 90% inkomen van 120 p/m. Oude steden last van lager gemiddelde en hoge werkloosheid. Uitzondering zijn steden met veel aardolie en gas. Zwaar werk. Lonen hoog. Goeie baan krijgen in afgelegen stad is moeilijk. Nieuwe bedrijven en luxe goederen zitten in Moskou. Sint Petersburg krijgt juist bedrijven die Moskou te duur vinden. Economie groeit hard.
Platteland leven in Rusland moderniseert niet. Inkomen is erg laag. Verbouwt net genoeg voor zichzelf. Nieuwe boerderij is moeilijk. Geen elektra water en telefoon verbindingen.
Bosbouw is goed betaald maar je verhuist steeds.
§5 Kaukasus
Afgelegen gebied. Culturen goed bewaart gebleven. Samenwerking onafhankelijkheid. Rusland vond ’t niet leuk. Verdeel en heerspolitiek. Opnieuw ingedeeld. Per ongeluk dwars door elkaars kampen. Zo konden volkeren niet strijden voor onafhankelijkheid. Zo werd cultuur ook vernietigd.
Volkeren ontevreden over deelgebieden. Wilden zich afscheiden van land. Afscheidsbeweging. Belangrijkste zijn:
- Ossetië Christenen willen verenigd worden met noord Ossetië in Rusland
- Abchazië deel van christelijk Georgië. Wil zich afscheiden. Vrijwel onafhankelijk nu
- Nagorno-Karabach 80% Armeniërs wil zich afscheiden van Azerbeidzjan en deel worden van Armenië. Ze zijn nu christelijke enclave in islamitisch land.
- Tsjetsjenië islamitisch willen onafhankelijk worden van Russen. Vanaf 1991 oorlog blijft onrustig.
Waarom wil Rusland invloed hebben op Kaukasus?
- Deel van Kaukasus ligt op Russisch grondgebied.
- Domino-effect, mag er 1 willen anderen ook allemaal. Dat mag niet want er wonen weinig russen dus Rusland heeft al weinig invloed op ze
- Buffer. Goede verdediging tegen aartsvijanden Iran en Turkije.
- Heel veel olie. Bergachtig gebied veel olie. Rusland wil pijpleidingen door Rusland hebben. Levert veel geld op.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden