hoofdstuk 1

§1.                                                                                                                               Zuid-Afrika heeft een zonnig klimaat, maar er zijn verschillen. In het oostelijk kustgebied zijn de zomers warm en vochtig. Er waait dan een aanlandige wind, die lucht vanaf de Indische Oceaan aanvoert. Op de hoogvlakte is het droger en koeler, ’s zomers is het er niet heel warm, en ’s winters kan het er zelfs een paar graden vriezen. Verder in het westen valt bijna geen regen meer, daar liggen steppes en (half)woestijnen. Het binnenland van Zuid-Afrika ligt op een hoogvlakte van 1000-2000 meter. Johannesburg ligt bijvoorbeeld op 1700 meter. In het oosten liggen bergen met toppen boven de 3000 meter. De kuststreek en het westen van het land liggen lager.  In 1651 stichtten de eerste Europese immigranten (Nederlanders) Kaap de goede Hoop, dat was een bevoorradingsstation voor schepen die op weg waren naar Indië. Rond 1800 werden Indiërs gehaald om te werken op de plantages van de blanken. Samen met kleurlingen vormen de blanken zwarten en Indiërs de bevolkingsgroepen in Zuid-Afrika. Tijdens de apartheid 1948-1990, mochten de zwarten wel in blaken gebieden wonen, maar zoveel mogelijk apart van de blanken. De townships waren gescheiden van blanke wijken, het gescheiden wonen en leven wordt segregatie genoemd.

Zuid-Afrika is een van de rijkste landen van Zwart-Afrika, met een bnp per inwoner van ca. $11.000. Qua andere ontwikkelingskenmerken gaat het minder goed, bijvoorbeeld schoon drinkwater, analfabetisme, artsendichtheid of levensverwachting.

 §2                                                                                                                               Een Zuid-Afrikaanse stad bestond vroeger uit het centrum, de blankenwijken eromheen, en op kilometers daarvan de townships. Deze wijken waren heel geïsoleerd. Vaak maar 1 verbindingsweg naar buiten. De zwarten waren de gast in blank Zuid-Afrika. Ze mochten alleen voor bepaalde dingen naar een blank gebied. In de thuislanden was weinig werk en de voorzieningen waren slecht. Veel migranten vertrokken illegaal naar de stad. Daar bouwden ze huisjes van afval. De krottenwijken lagen aangeplakt tegen de townships. De nieuwe regering wilde dat er nieuwe wijken kwamen. De welvarende, blanke suburbs van Kaapstad liggen in het westen van de stad, langs de kust en naast de Tafelberg. Zo'n ³/₄ van de huishoudens in de townships leeft onder de armoedegrens van 5,- per dag. Ze hebben geen baan en kunnen moeilijk overleven. Er is een kleine groep zwarten die het beter heeft, dat zijn de Black Diamonds. Die hebben een goede baan en dus een goed inkomen.

§3                                                                                                                                In de wijk Khayelitsha wonen bijna alleen maar zwarten. Het is het op een na grootste township van Zuid-Afrika in de wijk zie je veel kleine stenen huisjes met  tuintjes. Ze hebben meestal wel voorzieningen als leidingwater, riool en elektriciteit. Dat zijn de officieel gebouwde huizen. Er staan ook tienduizenden shacks: illegale, zelfgebouwde huisjes. Ze staan dicht op elkaar. Overdag is het er heet en in de nacht is het er koud. Hier hebben mensen bijna geen voorzieningen. De levensomstandigheden hebben alles te maken met de armoede. Er is ongeveer 70% van de mensen werkeloos. Ze kunnen niet voorzien in de vier basisbehoeftes. De regering wil de armoede onder de zwarten aanpakken, door hun werk te geven. Er is veel aandacht voor verbetering van de basisvoorzieningen. Veel shacks worden vervangen door de kleine stenen huisjes, hierdoor verliezen veel mensen hun huis. Ook zijn er projecten in het onderwijs en wordt er strijd gevoerd tegen aids.

 §4.   Zuid-Afrika, een ontwikkelingsland?                                                                   
In Zuid-Afrika is de verdeling van landbouwgronden erg ongelijk. De zwarten boeren hebben het  minste grond. De zwarten gebruiken de stukjes grond voornamelijk voor zelfverzorging. De blanken zijn commercieel en gebruiken machines (mechanisatie). Voor de zwarte bevolking is het leven op het platteland arm moedig. Wie geluk heeft, vindt werk op een blanke boerderij. De zwarte regering heeft beloofd dat ze het land van blanke boeren gaan verdelen onder zwarte landarbeiders en kleine boeren dit noem je landhervorming. De werkeloosheid in Zuid-Afrika is erg hoog. De voorzieningen op het platteland zijn de voorzieningen erg slecht. Veel zwarten verlaten het platteland en verhuizen naar de krottenwijken rond de grote steden. Daar werken ze in de vluchtsector of ze zijn werkeloos. De groei van het aantal stadsbewoners noem je urbanisatie. De steden zijn snel gegroeid in Zuid-Afrika. Meer dan de helft van de bevolking woont in de stad. De snelle migratie van het platteland naar de stad is een belangrijk demografische kenmerk van ontwikkelingslanden. Demografie is de wetenschap die de bevolkingsaantallen bestudeert. Een ander demografisch kenmerk van ontwikkelingslanden is de snelle bevolkingsgroei. Veel gezinnen doen aan  family-planning.  De lage levensverwachting komt vooral door de ziekte aids. Het aidsvirus komt vooral voor onder de zwarte bevolking.

§ 5 Regio in beeld: Argentinië                                                                                        
Argentinië kun je verdelen in vier grote landschappen.

1. In het midden liggen de pampa’s: droge, natuurlijke grasvlaktes. In het oosten erg vruchtbaar. Naar het westen en het zuiden wordt het landschap droger. ’s Zomers is het heet, ’s winters fris.
2. In het noordoosten ligt een laagvlakte met savannes en moerassen. Het is het vochtigste en warmste deel van Argentinië.
3. In het westen ligt het Andes gebergte.  Aan de oostkant van het gebergte liggen uitgestrekte woestijnen.
4. Het zuiden is een koud steppe- en woestijngebied. Het is een hoogvlakte.

In Argentinië lijkt het soms net dat je in een Europees land bent. Dat is niet zo gek want Argentinië is een echte vestigingskolonie. Tussen 1870 en 1914 zijn er veel Europese immigranten naar toe verhuisd. In Buenos Aires is het centrum heel Europees opgezet.  Je vindt er  veel brede boulevards, chique winkelcentra en indrukwekkende gebouwen. Heel belangrijk is de invloed van de Spaanse cultuur.  

§6. Bijna alle steden in Latijns-Amerika hebben een cirkelvormige opbouw. Het centrum is het beste deel van de stad, aan de stadsrand liggen de sloppenwijken. Wel is er een ‘taartpunt’ met elitewijken tot in het centrum. Een mega stad zoals Buenos Aires wordt een ‘primate city’ genoemd, zo’n stad is kenmerkend voor veel ontwikkelingslanden.  De urbanisatie graad in Argentinië is hoog. Dat komt door het hoge aantal grondbezit. Er is een manier om de levensomstandig heden in een land te meten: de Human Development (HDI), Index van Mensenlijke Ontwikkeling. De index is opgebouwd uit drie ontwikkelingskenmeren: de levensverwachtig, het opleidingsniveau en het inkomen. Hoe dichter het getal bij 1 hoe beter de levensomstandigheden zijn. In het millennium jaar 2000 hebben de regeringsleiders van 189 landen met elkaar afgesproken om vóór 2015 de belangrijkste wereldproblemen aan te pakken. Er zijn acht doelstellingen vastgelegd: de millenniumdoelen.