Hoofdstuk 3

Beoordeling 8
Foto van een scholier
  • Samenvatting door een scholier
  • 5e klas havo | 1514 woorden
  • 19 maart 2021
  • 3 keer beoordeeld
Cijfer 8
3 keer beoordeeld

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

3.1 

Een mental map is het ruimtelijke beeld dat iemand van een bepaald gebied in zijn hoofd heeft gecreëerd. 

Bij een geografisch beeld (Beeld van een gebied op basis van controleerbare informatie zoals: ligging, ruimtelijke kenmerken en samenhang ervan) horen geografische kenmerken zoals:

  • absolute ligging →exacte locatie: bijv breedtegraad
  • relatieve ligging → het aantal buurlanden
  • fysische kenmerken → klimaat
  • sociale kenmerken → gemiddelde leeftijd
  • relaties met anderen → landen

 

Stereotyperen is de algemene karakterisering van een gebied of een groep mensen. Oftewel iedereen over één kam scheren. Door middel van eigen perceptie vult iemand zijn beeld aan met eigen ervaring en kennis, daardoor verschilt het hoe mensen een persoon of groep interpreteren.

Na de inheemse indianenstammen en kolonisatie door Portugezen vanaf 1500 is het beeld van Brazilië verandert van exploitatiekolonie naar een handelspartner of concurrent. Brazilië is geen ontwikkelingsland meer, maar is nog niet zover als westerse centrumlanden (zoals Duitsland dat veel gesproken wordt in Brazilië) en kent nog veel sloppenwijken. 

3.2

Bevolking van Brazilie = jong. Ondanks een daling van het geboortecijfer is de natuurlijke bevolkingsgroei (groei of afname van een bevolking door geboorte of sterfte ) nog steeds hoog in Brazilië. Het aantal kinderen dat een vrouw daar gemiddeld kreeg is ook flink gedaald. Dit zorgt voor vergrijzing. Oorzaken hiervoor zijn: 

  • stijgende welvaart → volgens demografisch transitiemodel daalt het geboortecijfer door meer en beter onderwijs (voor vrouwen) en betere gezondheidszorg. 
  • maatschappelijke veranderingen → Moderne massamedia tonen kleine gezinsgroottes en anti geboortebeperking zoals bij de katholieke kerk is niet meer belangrijk. 
  • overheidsbeleid over gezinsplanning → voorlichting en subsidies voor anticonceptie

 

Brazilië wil geen sociale bevolkingsgroei (groei of afname bevolking door migratie) dmv migratie. Als een migratiesaldo negatief is betekent dit dat er een vertrekoverschot is, positief juist meer vestigingen. 

Ook kent Brazilië een hoge verstedelijkingsgraad (percentage bevolking dat in de stad woont). Dit is iets anders dan het verstedelijkingstempo (de snelheid waarmee de verstedelijkingsgraad per jaar toeneemt). Die lag in Brazilië rond 1950 hoog. Redenen voor vertrek naar de stad zijn bijvoorbeeld werk, voorzieningen. Deze verschijnselen kunnen uitgroeien tot megasteden met meer dan 10 miljoen inwoners. Gevolgen van migratiegolf zijn vervuiling, criminaliteit en sloppenwijken (een niet door de overheid gereguleerde woonwijk, gekenmerkt door slechte leefomstandigheden en gelegen op ongusntige locaties, favela in Braziliaans)

Tegenovergestelde hiervan zijn gated communities (ommuurde en bewaakte woongemeenschappen in steden, bewoond door mensen uit midden en hoge klassen, oftewel rijken). Deze verschillen in leefomgeving zijn een goed voorbeeld van ruimtelijke segregatie (groepen scheiden zich van elkaar af (etnisch)). 

‘De gouden driehoek’ bestaat uit Belo Horizonte, Sao Paulo en Rio de Janeiro. Deze driehoek heeft een goede verbinding in tegenstelling tot de rest van het land hebben een goed stedelijk netwerk (de manier waarop de steden over een gebied verdeeld en met elkaar verbonden zijn). Een derde van het volk woont daar en de bevolkingsdruk (de verhouding tussen het aantal mensen in een gebied en de hoeveelheid eten en werk). Die steden trekken migranten aan. 

Ondanks stijging welvaart laat lorenz-curve van Brazilië grote verschillen in sociale ongelijkheid zien. Op het platteland zijn grootgrondbezitters (relatief kleine maar machtige groep boeren die meeste landbouwgrond hebben) het belangrijkst. De landlozen moeten zich aanpassen aan de bezitters. In Brazilië bestaat er wel een verband tussen etniciteit en rijkdom. Hoe donkerder de kleur, hoe minder kansrijk. Door het koloniale verleden met Afrikaanse slaven en migratiegolven is Brazilië gemixt. Deze gemixte van Europese en inheemse voorouders worden mestiezen genoemd. 

3.3

Belangrijke oorzaak voor economische groei Brazilië komt door grondstoffen vraag van China als handelspartner. Agrarische producten en grondstoffen vormen het grootste deel van het exportpakket (samenstelling goederenexport van een land) Brazilië wil meer productie van hoogwaardige producten en eindproducten, dit heet industrialisering. Import pakket bestaat uit consumptiegoederen en meestal is de handelsbalans (overzicht van de waarde in en uitvoer van een land) positief. BBP/hoofd is ongeveer 6000 dollar, hoog voor een ontwikkelingsland maar niet het hoogste in Zuid Amerika. Informele sector (niet officiële economie) telt niet mee bij bbp. Sinds economische crisis 2010 zit Braziliaanse economie in een dip. 

Overheid heeft vermindering sociale ongelijkheid hoog staan. Sinds 2000 ineens 50 miljoen Brazilianen in welvarende middenklasse door sociale programma’s. Good governance is een transparante manier van besturen waarbij de bevolking over middelen beschikt om het regeringsbeleid te controleren en te beoordelen. Bevolkingsparticipatie stijgt en houdt in dat mensen deelnemen aan de samenleving door bijv verenigingen. Democratisering (vaker en beter naar de bevolking geluisterd) wordt in gevaar gebracht door corruptie. 

Grote ongewenste verschillen tussen gebieden heet regionale ongelijkheid. Sinds koloniale tijd ligt economisch zwaartepunt aan de kust. Vooral zuid-oostkust→ hoogste brp/hoofd (bruto regionaal product: waarde van alle goederen en diensten gedeeld door het aantal inwoners) Regionale onderscheidt waardevol in semi periferie: regio heeft ook verschillen dus klopt niet altijd. 

3.4

Landschap van Brazilië:

  1. Hoogland van Guyana (noorden). Gebied met weinig reliëf en ligt hoger dan 500 NAP, oftewel hoogvlakte of hoogland
  2. Laagland met stroomgebied van Amazone. Laagste gebieden staan onder water als Amazon buiten oevers komt. 
  3. Hoogland van Brazilië, of Planalto, centraal en zuidoostelijk. Bestaat uit verscheidene vlakke plateaus, maar heeft ook met reliëf door kustgebergte oosten met toppen van 3 km. Beslaat grootste gedeelte van het land en tafelachtige bergen. 
  4. Vlakke kuststrook. Noorden bekend om witte stranden en zuidoosten landinwaarts kustgebergte. Natuurlijke baaien in Atlantische oceaan hierdoor. 
  5. Laaggelegen moerasgebied van Pantanal, langs grens Paraguay en Bolivia. Badkuip als het regentijd is. 

De samenvatting gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

Landschap van Brazilië:

  1. Hoogland van Guyana (noorden). Gebied met weinig reliëf en ligt hoger dan 500 NAP, oftewel hoogvlakte of hoogland
  2. Laagland met stroomgebied van Amazone. Laagste gebieden staan onder water als Amazon buiten oevers komt. 
  3. Hoogland van Brazilië, of Planalto, centraal en zuidoostelijk. Bestaat uit verscheidene vlakke plateaus, maar heeft ook met reliëf door kustgebergte oosten met toppen van 3 km. Beslaat grootste gedeelte van het land en tafelachtige bergen. 
  4. Vlakke kuststrook. Noorden bekend om witte stranden en zuidoosten landinwaarts kustgebergte. Natuurlijke baaien in Atlantische oceaan hierdoor. 
  5. Laaggelegen moerasgebied van Pantanal, langs grens Paraguay en Bolivia. Badkuip als het regentijd is. 

Brazilië kent vooral tropische en subtropische klimaten. Ligging klimaatgebied wordt bepaalt door bepaalde factoren:

  • Reliëf: bergketens parallel aan zuidoostkust zorgen voor stuwingsregens in kustvlaktes. Noordoosten hierdoor geen regen en komt een woestijn in voor. 
  • Geografische ligging: evenaar doorsnijdt noorden Brazilië en hoge zonnestand zorgt voor hoge temperaturen en stijgingsregens. Tropisch lagedrukgebied trekt lucht vanaf hogere breedte: passaat. Nattigheid kuststrook komt door aanlandige winden vanaf Atlantische oceaan die vocht mee brengen.
  • Zeestroom: Langs kust brazilië stroomt een warme zeestroom. Passaten brengen warme vochtige lucht mee. Hoge luchtvochtigheid door wind langs kust beter te verdragen dan landinwaarts. 

Neerslag Variaties doordat ITCZ niet elk jaar dezelfde breedtegraad bereikt. 

Op zuidelijke deel na valt heel Brazilië in  tropische landschapszone. Toch veel verschillen. Tropisch regenwoud (vegetatietype in tropisch klimaat met dichte begroeiing) in Amazonegebied wordt selva genoemd. Biodiversiteit (rijkdom planten en dieren is) er groot. Centrale, hoge, savanne Brazilië kent aantal karakteristieke vegetatietypen:

  • In vochtige delen cerrado: mix bomen en struiken. Vroeger kronkelige takken lastig voor Portugese kolonisten. 
  • Llanos is minder regenrijk gedeelte savanne.
  • Caatinga in regio steppeklimaat, ook wel ‘witte woud’ door witte uitslag bij droogte. Vooral doornige struiken en verwoestijning realistische dreiging. 
  • Mangrove is tropische kuststrook, bomen met lange wortels die in zee staan. Vooral in warm getijdengebied. 

 

Voor alle vegetatie geldt dat bodem en klimaat bepalend zijn. Klimaat beïnvloed door reliëf, lucht en waterstromen. Altijd een wisselwerking tussen die geofactoren (bodem, mensen, dieren, planten)

3.5

Braziliaanse mijnbouw is groot. Ijzererts al goed voor een tiende van de export. Ertsen zijn gesteenten die bepaalde mineralen of metalen bevatten, ook wel een delfstof. Uit bauxiet komt aluminium bijv. Veel erstvorming (processen waar onder natuurlijke omstandigheden ertsen gevormd worden, door stollen van magma, metarmorfose gesteende of ontstaan sediamentair gesteente) in Brazilie. Door verwering en erosie liggen ersten aan oppervlak en daardoor makkelijk te delven. Brazilië heeft ook fossiele energiebronnen (vooral aardolie, brandstoffen die lang geleden ontstaan zijn uit resten van planten en minidiertjes) 

Voor aardolie gevonden was, gebruikte het land rond 1975 bio-ethanol. Want alles importeren is duur. Bio-ethanol is benzine van planten en in Brazilië suikerriet. 80% rijdt in een van benzine of ethanol of mix ervan. Schade voor milieu is beperkter bij verbranding van ethanol. Veel land is voor suikerriet. 

Daarnaast ook hydro-elektriciteit (stroom uit waterkracht) Aanleg van stuwdammen en waterkrachtcentrales waren het begin. Itaipudam op een na grootste en sinds 1982 in gebruik. Ongeveer 85% hydro-elektriciteit voorziet elektriciteitsbehoefte. 

Nadeel van alle schone energie is dat de indianen in het regenwoud verdreven worden door landroof van kapitaalkrachtige partijen in brazilië en buitenlandse bedrijven, zodat zij het land kunnen gebruiken voor biobrandstof, veeteelt, suikerriet, soja en palmolie. 

3.6

 

Hoe is Brazilië een BRICS-land geworden?

Brazilië importeerde eerst veel, nu produceren ze zelf. Ze hebben hun industrialisatie gebaseerd op de export. Het land werd steeds populairder onder buitenlandse investeerders. De koopkracht steeg, dus was er een groei van de binnenlandse afzetmarkt. 

Doordat er betere ontsluiting was (Gebieden beter bereikbaar maken), nam de relatieve afstand af. Het gevolg hiervan is dat landbouwproducten beter en sneller vervoerd kunnen worden. Wel wordt het leefgebied van etnische minderheden afgepakt.

In 2008 is de UNASUR opgericht. Dit is een unie met 12 Zuid-Amerikaanse landen, die op politiek en economisch gebied zijn gaan samenwerken. Brazilië streeft erna om haar eigen positie in de regio te verbeteren en om onafhankelijk te zijn van de VS.

Door de snelle economische groei is Brazilië een BRICS-land geworden.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.