2.1 Hoofdstuk 3 Aardrijkskunde
Vier kenmerken van een stad
• een bepaalde, per land verschillende omvang
• een hoge bebouwingsdichtheid in vergelijking met het omringende gebied
• een beroepsbevolking die vrijwel alleen werkt in secundaire en tertiaire sector
• groot aantal functies voor gebied rond de stad
Steden op aarde onder te verdelen in
• megasteden
• wereldsteden
• hoofdsteden
Megastad: meer de 8 miljoen inwoners. Als er in toekomst steeds meer steden met meer dan 8 miljoen inwoners komen, zal het getal om je een megastad te mogen noemen zeker stijgen.
Wereldstad: veel inwoners en is voor groot deel van de wereld belangrijk centrum.
Voor economie omdat veel multinationals daar hoofdkantoren hebben.
(niet elke wereldstad heeft echter hoofdkantoren. Sao Paulo geen één, Tokyo b.v. 34)
Voor politiek omdat er veel politieke besluiten genomen worden.
Voor cultuur omdat de nieuwste snufjes voor mode, muziek en film daar vandaan komen.
Wereldsteden zijn als spin in web verbonden met andere wereldsteden
Hoofdstad: is binnen een land meestal de belangrijkste stad.
Tokyo en Parijs zijn een mega-, wereld- en hoofdstad (dus 3 in 1).
In ontwikkelde landen: meestal meerdere grote steden binnen 1 land, zijn bovendien met elkaar verbonden en vormen zo stedelijk netwerk.
In ontwikkelingslanden vaak maar 1 megastad: primate city. De 2e stad is vaak vele malen kleiner (in Chili telt de hoofdstad 6 miljoen inwoners, de 2e stad maar 350.000).
De spreiding van bedrijven is te verklaren met vestigingsfactoren. Kun je voor de spreiding van steden ook gebruiken.
Kijk dan naar 2 soorten kenmerken:
• kenmerken van plaats zelf (site): vlakke, vruchtbare gebieden, aan rivier of aan kust, op heuvel of bij grondstoffen. Bijv. Parijs: aan Seine, in vruchtbaar gebied met veel uitvalswegen.
• Kenmerken van de ligging van een plaats t.o.v. andere plaatsen (situation). Parijs bijv. midden in het land met prima verbindingen naar andere steden.
Situation kan in loop van tijd veranderen. Verslechtert als het achterland van een havenstad bijv. in verval raakt of als transportroutes over zee worden verlegd.
Door de globalisering (verwereldlijking) moeten steden vooral goed bereikbaar blijven.
In ontwikkelingslanden veel steden aan kust: in koloniale tijd doorgeeflijk van kolonie naar westers moederland (exporthavens bijv. van tropisch hardhout en cacao).
Koloniale dubbelstad: een stad in een ontwikkelingsland met een inlands stadsdeel met kleine kronkelstraatjes en een westers Europees deel met brede rechte straten.
2.2. Hoofdstuk 3 Aardrijkskunde
Urbanisatiegraad: hieraan is te zien welk percentage van de bevolking in steden woont.
De stedelijke bevolking neemt in ontwikkelde landen niet verder toe; mensen trekken juist naar plaatsen rond de stad = suburbanisatie. Rust en ruimte voor woningen en bedrijven.
In ontwikkelingslanden mensen juist van platteland naar primate city = urbanisatie
Hier meestal regering, meeste industrie en diensten en beste voorzieningen. Omstandigheden op platteland nl. slecht.
Jonge mensen naar stad en stichten daar gezin waardoor door hoge geboorte-overschot urbanisatiegraad verder toeneemt.
Rijd je in Amerika van platteland naar stad dan
• eerst aan buitenkant van de stad suburbs: ruim opgezette laagbouw woonwijken voor mensen met hoog inkomen, gigantische winkelcentra.
• Dan naar centrum oudere woonwijken met veel hogere dichtheid: mensen uit lagere inkomensgroepen (probleemwijken met verarmde, vaak allochtone bewoners (buitenlanders).
• Soms ook nog wat kleine industrieën; meeste bedrijven echter verhuisd naar goed bereikbare bedrijventerreinen aan rand van stad.
• Dan centrum met hoogbouw. Was vroeger woongebied rijken die nu in suburbs wonen. Nu zakencentrum (CBD = central business district) Hier grondprijzen hoog, maar kunnen bedrijven en winkels wel betalen. Voor wonen veel te duur.
RUIMTELIJKE GELEDING opbouw van een stad in wijken
De opbouw van een Amerikaanse stad is terug te vinden in meeste westerse steden. Europese steden hebben vaak nog wel historisch centrum. Deze plattegrond ziet eruit als spinnenweb. Vanuit centrum veel uitvalswegen. De ontwikkeling van een CBD is in een historisch centrum onmogelijk. Nieuwe zakencentra daarom vaak aan rand van de stad. Dit is een goed bereikbare plaats.
Van Amerikaanse stad lijkt plattegrond op dambord.
De megasteden in arme landen zijn vaak razendsnel en zonder planning gegroeid. Er is geen structuur. Een stad als Sao Paulo bijv. is in 70 jaar qua grootte gegroeid van de omvang van Amsterdam naar de omvang van Luxemburg en van 1 miljoen naar 15 miljoen inwoners waarvan de helft in een krot woont. Toch heeft de stad 1 of meer zakencentra, 1 zone met overwegend industrie, woonwijken voor de rijken. De rest van de ruimte bestaat uit krottenwijken. Hier willen rijke mensen niet wonen, want het is gevaarlijk door steile hellingen, het stinkt door de vuilnisbelt of fabrieken en is ver van het centrum.
Nieuwkomers vestigen zich in bestaande wijken die daardoor verdichten of ze wijken uit naar de stadsranden.
Ook binnen de arme woonwijken verschillen. De nieuwste wijken zijn echte krottenwijken of slums met huizen van blik, karton, hout, modder. De oudere krottenwijken zijn door de bewoners flink opgeknapt, omdat ze er op een moment zeker van waren dat ze in hun ´huis´ mochten blijven wonen.
Vier kenmerken van een stad
• een bepaalde, per land verschillende omvang
• een hoge bebouwingsdichtheid in vergelijking met het omringende gebied
• een beroepsbevolking die vrijwel alleen werkt in secundaire en tertiaire sector
• groot aantal functies voor gebied rond de stad
Steden op aarde onder te verdelen in
• megasteden
• hoofdsteden
Megastad: meer de 8 miljoen inwoners. Als er in toekomst steeds meer steden met meer dan 8 miljoen inwoners komen, zal het getal om je een megastad te mogen noemen zeker stijgen.
Wereldstad: veel inwoners en is voor groot deel van de wereld belangrijk centrum.
Voor economie omdat veel multinationals daar hoofdkantoren hebben.
(niet elke wereldstad heeft echter hoofdkantoren. Sao Paulo geen één, Tokyo b.v. 34)
Voor politiek omdat er veel politieke besluiten genomen worden.
Voor cultuur omdat de nieuwste snufjes voor mode, muziek en film daar vandaan komen.
Wereldsteden zijn als spin in web verbonden met andere wereldsteden
Tokyo en Parijs zijn een mega-, wereld- en hoofdstad (dus 3 in 1).
In ontwikkelde landen: meestal meerdere grote steden binnen 1 land, zijn bovendien met elkaar verbonden en vormen zo stedelijk netwerk.
In ontwikkelingslanden vaak maar 1 megastad: primate city. De 2e stad is vaak vele malen kleiner (in Chili telt de hoofdstad 6 miljoen inwoners, de 2e stad maar 350.000).
De spreiding van bedrijven is te verklaren met vestigingsfactoren. Kun je voor de spreiding van steden ook gebruiken.
• kenmerken van plaats zelf (site): vlakke, vruchtbare gebieden, aan rivier of aan kust, op heuvel of bij grondstoffen. Bijv. Parijs: aan Seine, in vruchtbaar gebied met veel uitvalswegen.
• Kenmerken van de ligging van een plaats t.o.v. andere plaatsen (situation). Parijs bijv. midden in het land met prima verbindingen naar andere steden.
Situation kan in loop van tijd veranderen. Verslechtert als het achterland van een havenstad bijv. in verval raakt of als transportroutes over zee worden verlegd.
Door de globalisering (verwereldlijking) moeten steden vooral goed bereikbaar blijven.
In ontwikkelingslanden veel steden aan kust: in koloniale tijd doorgeeflijk van kolonie naar westers moederland (exporthavens bijv. van tropisch hardhout en cacao).
Koloniale dubbelstad: een stad in een ontwikkelingsland met een inlands stadsdeel met kleine kronkelstraatjes en een westers Europees deel met brede rechte straten.
2.2. Hoofdstuk 3 Aardrijkskunde
Urbanisatiegraad: hieraan is te zien welk percentage van de bevolking in steden woont.
In ontwikkelingslanden mensen juist van platteland naar primate city = urbanisatie
Hier meestal regering, meeste industrie en diensten en beste voorzieningen. Omstandigheden op platteland nl. slecht.
Jonge mensen naar stad en stichten daar gezin waardoor door hoge geboorte-overschot urbanisatiegraad verder toeneemt.
Rijd je in Amerika van platteland naar stad dan
• eerst aan buitenkant van de stad suburbs: ruim opgezette laagbouw woonwijken voor mensen met hoog inkomen, gigantische winkelcentra.
• Dan naar centrum oudere woonwijken met veel hogere dichtheid: mensen uit lagere inkomensgroepen (probleemwijken met verarmde, vaak allochtone bewoners (buitenlanders).
• Dan centrum met hoogbouw. Was vroeger woongebied rijken die nu in suburbs wonen. Nu zakencentrum (CBD = central business district) Hier grondprijzen hoog, maar kunnen bedrijven en winkels wel betalen. Voor wonen veel te duur.
RUIMTELIJKE GELEDING opbouw van een stad in wijken
De opbouw van een Amerikaanse stad is terug te vinden in meeste westerse steden. Europese steden hebben vaak nog wel historisch centrum. Deze plattegrond ziet eruit als spinnenweb. Vanuit centrum veel uitvalswegen. De ontwikkeling van een CBD is in een historisch centrum onmogelijk. Nieuwe zakencentra daarom vaak aan rand van de stad. Dit is een goed bereikbare plaats.
Van Amerikaanse stad lijkt plattegrond op dambord.
Nieuwkomers vestigen zich in bestaande wijken die daardoor verdichten of ze wijken uit naar de stadsranden.
Ook binnen de arme woonwijken verschillen. De nieuwste wijken zijn echte krottenwijken of slums met huizen van blik, karton, hout, modder. De oudere krottenwijken zijn door de bewoners flink opgeknapt, omdat ze er op een moment zeker van waren dat ze in hun ´huis´ mochten blijven wonen.
REACTIES
1 seconde geleden