Het andere gezicht door Mensje van Keulen

*[ De (on)gewone so(m)berheid van het andere gezicht ]* Mensje van Keulen staat bekend om haar bijna onuitputbaar vermogen tot het schrijven van verhalen, realistische verhalen. Vertegenwoordigster van het Hollands realisme wordt ze ook wel genoemd. Ook in haar nieuwe verhalenbundel ‘Het andere gezicht’ heeft zij dit talent weer vrolijk uitgebuit. Hoewel vrolijk niet bepaald het juiste woord is om de elf verhalen mee te omschrijven. Zoals bij het eerste verhaal, dat tevens het titelverhaal is, al duidelijk wordt is ook de rest van het boek omgeven van een vrij sombere sfeer, ook een typisch ding van Mensje van Keulen. Dit verhaal over een vrouw wiens gezicht en ledematen bedekt zijn met brandwonden overgehouden aan een auto-ongeluk, is extra aangrijpend omdat sinds de vreselijke cafébrand in Volendam iedereen weet dat dit soort dingen in het echte leven ook voorkomen. Dit is bij alle verhalen in zekere mate het geval, alles zou echt gebeurd kunnen zijn. Toch zit er achter dat eeuwige realisme een bepaalde onwerkelijkheid. In de meeste verhalen zit iets wat vreemd is terwijl het soms net zo goed normaal zou kunnen zijn. In ‘De plankenvloer’ bijvoorbeeld wordt het de hoofdpersoon letterlijk heet onder de voeten als hij in een tijdelijk huis verblijft terwijl zijn vrouw nog thuis zit en pijn heeft. Je kunt je afvragen of er een mysterieus verband is tussen de pijn van de vrouw en de hitte van de vloer, maar je kunt het ook nuchter zien en denken aan een vloerverwarming en een aanstellerig mens. De verhalen worden stuk voor stuk sober en helder verteld, waardoor je je gemakkelijk een beeld kunt vormen van de situatie en de personen zonder je door ellenlange beschrijvingen heen te moeten worstelen. Mensje van Keulen weet elke keer weer precies de goede woorden te vinden om haar verhaal te vertellen. Het is echter jammer dat de verhalen vaak zo abrupt of vreemd eidingen waardoor je het gevoel hebt dat het plaatje nog niet rond is of de diepere gedachte, die in elk van de verhalen duidelijk of minder duidelijk aanwezig is, niet goed uit de verf komt. De schrijfster zal hiermee wel willen bereiken dat je lang en diep nadenkt over de gedachte van het verhaal, maar zij vergeet blijkbaar dat te lang nadenken een mens tot waanzin kan drijven. In ‘De lepel en de bal’ is de diepere gedachte zo duidelijk naar boven gebracht dat het ronduit flauw is. Vooral in vergelijking met de verhalen waarbij deze minder duidelijk is, krijg je al snel het idee dat er een kinderverhaaltje uit een schoolboek is ontsnapt. Kortom: ‘het andere gezicht’ is een boek met elf duidelijke, niet al te vrolijke, ingetogen gezichten die geen schoonheidswedstrijd zullen winnen maar wel dagelijks te zien zijn in de gemiddelde winkelstraat.