Nederlands recensie: De kleine blonde dood.

Opdracht 1: A; Een vergelijking van het boek & de film, gevolgd door
Opdracht 2: Een stellingname over de wijze waarop Büch dit verhaal als waarheid presenteert.

"... Soms schrik ik 's nachts wakker van het idee dat je een auto-ongeluk krijgt. En dan is die kleine blonde dood. Waarop Mieke lallend antwoordt: “De kleine blonde dood, dat is een mooie boektitel”..." Dit is een letterlijk citaat uit het boek, en zo is het meteen wel duidelijk waar de titel vandaan komt. “ De kleine blonde dood” slaat op de kleine blonde Mickey, die in het verhaal dood gaat door een gezwel in z’n hoofd.
Het boek gaat over Boudewijn Büch. Het verhaal wordt in twee delen verteld. Het eerste deel gaat over de jeugd van Boudewijn. Zijn vader Rainer heeft een ernstig oorlogstrauma opgelopen in de Tweede Wereldoorlog. Niet alleen hij, maar ook de rest van het gezin heeft hier erg veel last van. Hij mishandelt zijn vrouw en zonen en is fel anti-Duits. Er komt bv. ook geen televisie in huis, want moeder is bang dat hij naar series over de oorlog gaat kijken waar hij niet tegen kan. Boudewijn heeft duidelijk een ongelukkige jeugd.

Het tweede deel van het boek gaat over het vaderschap van Boudewijn. Hij krijgt samen met Mieke, zijn vroegere lerares Engels die vijftien jaar ouder is, een kind. Het jongetje heet Mickey. Aangezien Mieke een drankprobleem heeft, neemt Boudewijn de zorg voor Mickey op zich. Als Mickey vijf jaar is, valt hij in zijn moeders appartement van de trap en raakt in coma. De val is het gevolg van een geknapt gezwel in de hersenen. Boudewijn kiest ervoor om een einde aan het leven van zijn zoontje te maken. Hij heeft het hier erg moeilijk mee.
In het laatste hoofdstuk worden herinneringen van Boudewijn beschreven, zowel over zijn vader als over Mickey.

Ten eerste een kort, maar heel belangrijk verschil: In het boek heet de jongen om wie alles draait werkelijk ‘Boudewijn Büch’(naar de auteur), in de film is dit veranderd naar ‘Valentijn Boecke’. Dit vind ik eigenlijk heel raar, want zo komt de film niet heel erg geloofwaardig over.
Ten tweede vind ik het een opvallend punt dat in het boek het heel vaak gaat over Boudewijn als klein jongetje, en over zijn vader. Deze laatste heeft een hele grote, vaak negatieve invloed gehad op zijn zoon. Het boek is dan ook opgebouwd op een bepaalde manier. Het ene hoofdstuk speelt in het heden, daar gaat het over de volwassen Boudewijn en zijn zoontje Mickey, en dan vooral diens dood. Het volgende hoofdstuk gaat over vader Rainer, en zijn relatie met zijn zoon. De gebeurtenissen die hier plaatsvinden, zullen later veel invloed hebben op Boudewijn. Zijn vader was gek. Gek van de oorlog die nog steeds in zijn hoofd doorwoedde. Dat is uiteindelijk ook de reden geweest dat zijn moeder en hij scheidden. Ze kon het niet meer aan, al die woede uitbarstingen en de haat tegen alles wat met Duitsland te maken heeft. Dit alles wordt heel erg duidelijk verteld in het boek, maar er wordt maar verdacht weinig tot geen aandacht aan besteedt in de film, terwijl het Boudewijn voor het leven getekend heeft, en een belangrijk deel uitmaakt van het verhaal. De enige 2 dingen van vroeger in de film zijn ‘Het schoolreisje’, en ‘Vader Rainer regelt het verkeer, en schrijft alle Duitsers een bon uit’.
Daarnaast vind ik dat Boudewijn in het boek en in de film op twee heel verschillende manieren wordt neergezet en voorgesteld. In het boek leer je hem veel beter kennen, en vormt het veel meer een karakter. In de film komt hij veel meer over als type. Het boek is duidelijk geschreven in een ik-perspectief. Je zit als het ware de hele tijd in het lichaam van Boudewijn. Alles wat Boudewijn beleeft, beleef je mee en lees je door zijn ogen. Je wordt er echt bij betrokken omdat je zelf alles meemaakt zoals de hoofdpersoon alles meemaakt. Ook komt in het boek een duidelijkere structuur, een verhaal naar boven, iets wat je in de film niet heel duidelijk ziet.
Verder zijn er nog een heleboel kleine verschillen, die tekort zijn om allemaal apart uit te leggen, maar wel van invloed zijn op het verhaal. Daarom hier een lijstje:
 In de film speelt geen ‘Fleurette’ mee.
 De vakantie in Italië in het boek wordt ingewisseld voor een vakantie in Nederland aan zee.
 In het boek neemt Boudewijn, Mickey in huis omdat Mieke steeds aan de drank is. In de film neemt Boudewijn Mickey in huis omdat Mieke hem geslagen heeft op zijn feestje.
 In de film is er sprake van een rechtzaak over de voogdij van Mickey, maar dat komt niet voor in het boek.
 In het boek schrijft Boudewijn en dicht een beetje, in de film treed Valentijn op met zijn gedichten.
 In het boek krijgt Boudewijn een brief van zijn vader, na zijn overlijden. In de film krijgt Boudewijn het kistje met de verschrikkelijke foto’s van de oorlog van zijn vader, na zijn overlijden.

 In het boek worden de stekkers van de apparaten die Mickey in leven hebben gehouden er door de dokters uitgetrokken. In de film trekt Boudewijn ze er zelf uit.
 In het boek bezoekt Boudewijn Mieke nog één keer, voor de zakelijke dingen. In de film staat Mieke bij de uitgang van het crematorium te wachten en lijkt het toch nog goed te komen tussen die twee.

Al met al vind ik het boek stukken beter dan de film. Die is, naar mijn mening, veel te vrij verfilmd, en ‘kloppen’ er veel dingen niet. Ook omdat je je veel meer in kan leven in Boudewijn dan in Valentijn, heb ik de voorkeur voor het boek. Daar komt bij dat ik het verschil tussen de twee verhalen ten opzichte van de mate waarin over het verleden verteld wordt heel groot vind, terwijl dat een heel belangrijke invloed heeft gehad op veel gebeurtenissen. De vader/zoon relatie tussen Boudewijn en zijn vader is denk ik van degelijk belang, dat de film incompleet is zonder dergelijke flashbacks.

Autobiografie, of toch niet?
Het verhaal is een autobiografie van de auteur, Boudewijn Büch. Is het (gehele) verhaal op waarheid berustend, of niet? Hoewel iedereen weet dat hij een notoire leugenaar was, is het zeer dubieus of dit verhaal wél waar is. Want, zoiets verzin je toch niet zomaar?
Hier verschillen alle meningen heel er over. Wel is het een feit dat het verleden van de Boudewijn in het boek, zo goed als het zelfde is als die van de schrijver zelf.
Voorbeelden hiervan zijn: zijn vijf broers, waar hij mee opgroeit in Wassenaar. Hij gaat op elfjarige leeftijd naar een psychiatrische inrichting, omdat de onhandelbare Boudewijn veel problemen ondervindt aan het slechte huwelijk tussen zijn ouders. Zijn vader heeft grote trauma’s overgehouden aan de oorlog. Als hij in 1960 weer thuiskomt, scheiden z’n ouders een jaar daarna. Vader Büch pleegt na enkele mislukte pogingen uiteindelijk zelfmoord.

Autobiografisch of verzonnen?
De twijfels beginnen bij het verhaal over het ‘heden’, en dan specifiek het zoontje Mickey. Volgens velen is dat een onzin verhaaltje. Eén van hen is ook de jongere broer van Boudewijn, die beweert dat zijn broer nooit een zoon heeft gehad.
Ook na zijn dood is er in zijn huis niets gevonden wat duidt op een mogelijke zoon.

Zelf weet ik helemaal niet wat ik moet geloven. Hij, die wel heel vaak van alles bij elkaar verzon, of zijn broer, waar hij hele erge ruzie mee had. Maar zo’n verhaal verzin je toch niet zomaar. Wat ik als een goede mogelijkheid zie, is dat hij zelf heel serieus was over zijn verhaal, en ook echt dacht dat hij een zoon hád. Het is algemeen bekend dat hij niet helemaal 100 procent was, dus misschien leefde dit verhaal voor hem wel echt, maar is het in werkelijkheid nooit gebeurd.