Ik wil nooit beroemd worden (2005)

In de documentaire ‘Ik wil nooit beroemd worden’ gaat het om Tobias, hij is een professioneel cellist totdat hij op 39-jarige leeftijd een hartstilstand krijgt en hij in een coma komt. Als hij wakker wordt, blijkt dat hij voor de rest van zijn leven verstandelijk en lichamelijk gehandicapt is. In zijn leven is de gezondheid van grote waarde. Hij moet naar een verzorgingstehuis en moet daar zijn leven doorbrengen.

De belanghebbende mensen in het verhaal zijn als eerste natuurlijk Tobias. Omdat hij gehandicapt is, worden keuzes veel voor hem gemaakt, ervan uitgaande dat dit de keuze is die hij wil. Een van de belangrijkste mensen die keuzes voor hem maakt is zijn moeder Cilia. Zijn broer, Paul, en zus, Gisela, zijn ook erg belangrijk in het verhaal. In de loop van de documentaire wordt er een grote aanname gedaan als Tobias gaat verhuizen naar een ander tehuis. Ze nemen namelijk aan dat Tobias het in Breidablik leuker vindt omdat hij daar meer met muziek bezig kan zijn. Dit is ook erg moeilijk voor zijn gehandicapte vriendin Sylvia. Zij vindt het niet leuk dat de vriendschap voorbij 'moet' gaan. Dit vindt Tobias niet leuk, hierna wordt namelijk een fragment getoond, waarin Tobias schreeuwt dat hij in dit tehuis wil blijven. Later wordt verteld door de moeder van Tobias dat zij misschien te streng is geweest voor Tobias en dat hij hierdoor veel stress heeft gehad. Tobias' familie gaat zichzelf dus ook de schuld geven. Hierna brabbelt Tobias dat hij nooit beroemd wilt worden en altijd bescheiden wilt blijven. De broer van Tobias zegt dan: ’Een soort valse bescheidenheid van Tobias, want hij wil natuurlijk verschrikkelijk graag beroemd worden, dat weet ik eigenlijk wel zeker.' Zijn familie gaat er dus van uit dat hij wel beroemd wil worden, alleen omdat ze denken dat hij niet goed kan nadenken. Zelf zegt Tobias dat hij gewoon bescheiden wil blijven en dit zo goed vindt.

Een belangrijk en ethisch dilemma is dat de belanghebbenden (Tobias' familie) ervan uitgaan wat Tobias wil, wanneer hij weer een hartaanval krijgt. Volgens Cilia (zijn moeder) wil Tobias niet gereanimeerd worden als dit gebeurt, dus stoppen ze met helpen en wachten ze tot zijn aanval voorbij is. Zijn familie denkt dus dat hij passieve euthanasie wil plegen (bij actieve euthanasie geven ze vaak een overdosis waardoor de patiënt pijnloos en rustig overlijdt). Het is onduidelijk of deze passieve vorm van euthanasie in het nieuwe tehuis is toegestaan. Uiteindelijk blijkt dit niet zo te zijn en hier is de familie niet heel erg blij mee. Tobias' moeder zei namelijk: ‘Wanneer dat zou gebeuren, dan vind ik dat je de natuur zijn loop moet laten, want wanneer hij weer uit een coma komt, dan is hij echt alleen maar een plant en dat zou hij nooit willen!’, hoewel ze niet weet wat Tobias zelf van euthanasie vindt. Ook zijn broer zegt dat hij zeker weet dat Tobias liever euthanasie had gepleegd dan dat hij terecht zou komen in de staat waar hij nu in is. Hij weet alleen niet of dit ook echt waar is en gaat er van uit dat dit zo is. De zus is het hier mee eens, ze weet alleen niet of het voor hen of voor Tobias zelf beter was.

Uiteindelijk vind ik het een lastige situatie. Voor Tobias is het moeilijk om duidelijk te maken wat hij wilt. Hij kan eigenlijk geen eigen beslissingen meer nemen over zijn eigen leven. Ik vergelijk het een beetje met een dier. De baasjes bepalen wat het doet. Ik vind wel dat zijn familie het erg goed doet voor Tobias. Ze proberen nog zo veel mogelijk rekening te houden met Tobias en hem zelf dingen te laten beslissen. Ik vind het dan ook erg mooi dat de moeder van Tobias op het einde toegeeft: ’Uiteindelijk weet je het allemaal niet.’ Daardoor merkte ik dat ze het zelf dus ook erg moeilijk had en soms niet wist wat ze moest doen. Ik zou het erg moeilijk hebben als ik een familielid/vriend zou zijn, maar ook als ik Tobias zelf zou zijn. Uiteindelijk zijn het de grote keuzes die het moeilijk maken en die niemand wilt maken, maar helaas moeten ze wel gemaakt worden.