Jaren 50 versus de Jaren 70
Hoofdvraag: Wat is het verband tussen de jaren 50 en de jaren 70? En waarom is de film Grease dan in de jaren 70 gemaakt?
Deelvraag 1: Hoe waren de jaren 50?
Deelvraag 2: Hoe waren de jaren 70?
Deelvraag 3: Wat zijn de overeenkomsten en de verschillen tussen de jaren 50 en 70?
Deelvraag 4: Wat uit de film Grease komt uit de jaren 50 en wat uit de jaren 70?
Deelvraag 1: Hoe waren de jaren 50?
De wereld stapte in de jaren 50 een nieuwe wereld in. Een wereld zonder oorlog. Maar ondanks de blijdschap dat de oorlog voorbij was, was er in veel gezinnen pure armoede. Kinderen droegen de kleren van elkaar en vaak zag je moeders aan de eettafel zitten met het huishoudboekje in de ene hand en het geld uit de portefeuille in de andere.
Het gezin:
In de jaren ’50 was er een tekort aan woningen, de woningnood. In het jaar 1950 zaten er 200.000 mensen opgesloten in 45.000 éénkamerwoningen. Niet alleen in de grote steden, maar ook op het platteland was het minstens zo erg. De mensen toen wilden gewoon een dak boven hun hoofd, dus het bordje op een woning met de tekst: ´Onbewoonbaar verklaarde woning´ zei hen niets. Er woonden zelfs mensen in de bunkers van de Duitsers. Maar na een tijdje kwam er verandering in. De eerste flats werden in moordend tempo uit de grond gestampt. Een eigen douche, een eigen voordeur en tegels in de keuken. Mensen waren al wat blij met die luxe. Maar na de oorlog moest er naast de woningnood ook iets anders ingehaald worden, zo steeg de bevolking van 5,7 miljoen in 1950 tot maar liefst 6,5 miljoen in 1959.
Na de oorlog werden wij geholpen door de Amerikanen. De Marshall-dollars. Maar met die Marshall-dollars kwamen er ook allerlei nieuwe apparaten op de markt die het leven van een huisvrouw wat makkelijker moest maken. Zoals de wasmachine, een pressure cooker (ook wel de snelkookpan), de toaster, en de diepvries. Maar ook de supermarkt. De eerste supermarkt verscheen in 1952 in Schiedam. Een Albert Heijn. Korte tijd later werd er ook een in Beverwijk gebouwd.
Een veelvoorkomende vorm van leedvermaak waren de spelletjes. Pim Pam Pet, de jojo, de diabolo, knikkeren, touwtje springen en natuurlijk de zeepkisten, een grote rage in de jaren ´50. En voor de jeugd was er het dansen, nou ja, eigenlijk was het stijldansen. Het was voor hen een mogelijkheid om lichamelijk zontact te hebben met iemand van het andere geslacht, zonder dat er op je werd gelet. En in je vrije tijd ging je naar het strand, de kermis of het circus.
Mode:
Als eerste was er voor de meiden de ´petticoat´. Een rok met veel verschillende stijve ondertules waardoor de rok wijd bleef staan. Als meisje kon je niet op een feestje verschijnen zonder een petticoat. Voor jongens was dit een drama, want doordat die rokken zo wijd stonden kon je onmogelijk goed met een meisje dansen, want dan stond haar rok omhoog. Maar je kon er wel met je handen bij, want boven zo´n rok zat een stevig aangesnoerde taille. Als tweede was er voor de meisjes de ´Babydoll´. En kort jurkje in allerlei verschillende felle kleuren.
En in die jaren werd ook het tweedelige zwemkostuum gelanceerd. En de bikini won van het badpak, ondanks de laag uitgesneden rug en de felle kleuren van het badpak.
Vrouwen knipten ook hun haar kort, dus wat moesten de mannen doen? Een Bebop. Dus wel met het keurige kapsel en de strakke scheiding en welkom lekker borstelkoppie. En voor de mannen was er ook de ‘monty-coat’ of ook wel in de volksmond ‘houtje-touwtjesjas’ genoemd. Deze kwam zoals zeer verwonderlijk niet uit Amerika, maar uit Engeland.
Radio & televisie
De televisie was er al in de jaren 50, maar de radio bleef toch populair. De uitzendingen waren horizontaal geprogrammeerd. Iedere uitzending werd op dezelfde tijd op dezelfde zender en bij dezelfde omroep uitgezonden. Vooral op de zaterdagavond en de zondagen werd er veel uitgezonden. Een belangrijk persoon uit die tijd voor radio en tv was Annie M.G. Schmidt. Ruim 4 jaar is er van haar een radio-uitzending geweest en iedereen leefde mee met de personages. De bioscopen waren leeg wanneer ‘De familie Doorsnee’ op de radio was. Ook maakte zij de televisie populair door haar serie ‘Pension Hommeles’.
De televisie maakte zijn opmars. Maar een televisie koste al gauw 1000 gulden, dus het was iets voor de allerrijksten. Sommige café-eigenaren waren zo slim om een tv aan te schaffen, want wanneer er dan een tv uitzending was, zat hun hele café vol met mensen. Ook konden mensen na een tijdje Europese uitzendingen bekijken. Zoals de kroning van koningin Elisabeth ll in Engeland. En ook het WK voetbal kwam al op de buis.
Muziek & film:
Op terrein van de muziek had Amerika een grote rol op Nederland. Zo was bijvoorbeeld de rock ’n roll in aantocht. Met natuurlijk onze vriend Elvis Presley niet te vergeten. Hij maakte een plaatje voor zijn moeders verjaardag en werd ontdekt. Elvis heeft meer dan 100 miljoen platen verkocht en hij was net zo bekend in Amerika als in Nederland. Zijn Nederlandse fanclub telde in 1959 meer dan 5000 leden.
Ook in de filmindustrie waren er veel veranderingen. Het televisietoestel was nog in het zwart-wit, maar de films waren er al in kleur. Dit was een van de successen van de film. Ook werden er 3dfilms gemaakt, maar die zijn een zachte dood gestorven. Een aantal bekendheden op filmgebied in die tijd waren Grace Kelly, Doris Day, Audrey Hepbrun en Romy Schneider. Vooral de laatste als ‘Sissi, de jonge keizerin’ was erg in trek. Ook Doris Day gold in die jaren als het type opgewekte, gezonde meisje van om de hoek. Zij was een van de bestbetaalde actrices van dat moment. Maar in Nederland waren wij het meest gecharmeerd van Audrey Hepburn, die half Nederlands was. In haar films werd ook gebruik gemaakt van een scooter, waardoor die ook weer populair werd. Maar ook het rattekopje van Audrey werd door heel veel mensen geïmiteerd. De filmindustrie betekende ook de komst van seksbommen. Waaronder Marilyn Monroe, Anita Ekberg Jayne Mansfield en wat later Brigitte Bardot en Pascal Petit. Zij hebben allemaal hun debuut in de film gemaakt en waren te zien in vele bioscopen, maar ook in de stoutste dromen van de jongens van toen. Er waren in die tijd nog niet veel Nederlandse films. Wel een aantal documentaires, maar geen echte speelfilm. Er was gewoon niet genoeg geld voor. Uiteindelijk zijn er in de loop van de jaren toch wat films gemaakt, maar de enige die echt een groot succes had was: ‘Ciske de Rat’. Hiervoor hadden we dan ook wel een buitenlandse regisseur nodig, Wolfgang Staudte. Ook de welbekende Alfred Hitchcock kwam met zijn films in de jaren 50 en de bijna net zo bekende Charlie Chaplin.
Verkeer:
Een nieuwe fiets was het mooiste wat je je in die tijd maar wensen kon. Ook was je maar wat blij als je moeder of een leeftijdsgenootje een brommer had. Maar als jongen droomde je natuurlijk over je eerste auto. In die tijd kwamen de Solex, een fiets met een hulpmotor, de brommer en de scooter in sneltreinvaart achter elkaar aan. Je mocht toen pas vanaf je 18e op een scooter rijden, want het leek heel erg op een motor en dan moest je je motorrijbewijs halen. Een helm was nog niet verplicht, maar die werd hier en daar al wel gedragen. In de jaren 50 zijn de auto’s gegroeid van 139.000 in 1950 tot 522.000 in 1959. Er verschenen veel nieuwe Europese modellen die allemaal moesten concurreren met de Amerikaanse auto’s. Maar dit was niet zo moeilijk, want de benzineverslindende auto’s uit Amerika werden al snel van de markt gedrukt. En de eerste file’s ontstonden ook, terwijl men dat woord niet eens kende. Er werden bredere wegen aangelegd en belemmeringen werden weggehaald. Ook verdween de stoomlocomotief naar een museum. De derde klas in een trein werd afgeschaft en het spoornet werd geëlektrificeerd.
Enkele bekende gebeurtenissen in de jaren ’50.
De jaren 50 wordt niet gekenmerkt door grote lijnen, behalve dan die van de wederopbouw. Het waren vooral kleine incidentjes en de mensen die min of meer het tijdsbeeld bepalen. De jaren ’50 vormde in ieder geval geen grijs decennium. Er gebeurde in feite heel veel. En de basis werd gelegd voor de roerige jaren ’60.
* Vrouwen in mannenberoepen: vrouwen waren bestemd voor het huishouden, maar in de jaren ’50 kwam daar verandering in. Je mocht als vrouw ook gaan werken bij de politie of bij de post bijvoorbeeld.
* De watersnoodramp vond ook plaats in de jaren ’50.
* Greet Hofmans. Een gebedsgenezeres die door het koningin Juliana was ingeschakeld om haar dochtertje Marijke te genezen van bijna blindheid.
* Miss Holland. In 1959 werd Miss Holland, Miss World. Hier had geen Nederlander rekening mee gehouden.
Deelvraag 2: Hoe waren de jaren 70?
Het gezin:
In de jaren 70 was er geen woningnood meer. Maar toch kwamen er overal nieuwe woningen bij. De straten veranderden en er kwamen ook steeds meer woonerven bij, waar in plaats van de auto de voetganger het voor het zeggen had. De huiskamers worden vrolijker en opgetuigd met gehaakte versieringen, visnetten, zitzakken en rieten matten. Er komt weer wat meer huiselijkheid in de kamers. De mensen in die tijd gaan weer meer aan het milieu denken. Zoals afvalscheiding en aparte glasinzameling. Ze worden zich bewuster van de omgeving om hen heen.
Mode:
Op het gebied van mode is er altijd wel een verandering, welke jaren je ook bij elkaar neemt. In de jaren 70 was het motto: ‘Jong is in, Oud is uit’. De trends waren overdreven strak en speels. De modeontwerpers hielden zich niet bezig met de middelbare leeftijd generatie, maar met de jeugd. In die tijd was er ook geldnood en de consument moest daarom wat rustiger aan gaan doen. De modeontwerpers speelden hier graag op in. Door iets op de markt te brengen die op alle mogelijke manieren te combineren waren. Spijkerbroeken, afgetrapte schoenen en een versleten leren jack zorgden ervoor dat er aan je kleren niet af viel te zien wat je ‘status’ in de maatschappij was. Ook ontdekte de jeugd, mede door het gebrek aan geld, dat je ook leuke en goedkope kleren kon kopen in een tweedehands-winkel. De jeugd ging experimenteren met deze kleren. Ze gebruikten de overalls van pompbedienden en timmermannen, de slagers- en bakkersoutfits. De modebladen moedigde dit aan. Het zelf maken van kleren was een trend. Met name de gehaakte minivestjes, grof gebreide slip-overs en truien, en omslagdoeken die oma ook gedragen had kunnen hebben. Zelfs voor het maken van eigen bikini’s deinsden ze niet terug.
Door de fitnessmanie uit de jaren 70 kwamen ook de sportieve en praktische kleren weer in trek. Joggingpakken, boxershorts en ruimzittende t-shirts veroverden definitief een plaats op de markt voor vrijetijdskleding.
Doordat hele grote voorbeelden ontbraken in de mode, wisselden de rages elkaar heel snel af. De mini-rok uit de jaren 60 werd nog steeds gedragen, ondanks dat de mode-industrie vanalles probeerde om de rokken weer langer te krijgen. In 1970 kwamen zelfs de nog kortere en strakkere ‘hotpants’ op de markt. Ook plateauzolen waren een nieuwe trend die in tegenstelling tot andere schoenentrends deze keer niet alleen door vrouwen werd gedragen. Ook de ‘disco-look’ uit de film ‘Saturday Night Fever’ en de ‘afro-look’ waren een hit in de jaren 70. In het midden van de jaren 70 probeerde de mode-industrie zich weer iets meer op de man / vrouw van middelbare leeftijd te richten. Zo werd de mode weer iets minder strak. En dankzij deze verandering konden ook vrouwen met een iets minder goed figuur dit een beetje verdoezelen.
Radio, televisie en film:
De jaren 70 waren een aantal jaren waarin de welvaart van naoorlogse tijden weer toenam. Luxegoederen zoals de auto, de televisie en vakanties in het buitenland zijn voor veel mensen bereikbaar geworden.
Op het gebied van radio heb ik praktisch niks kunnen vinden, dus dit kopje laat ik achterwege.
Maar op het gebied van televisie en film heb ik heel veel kunnen vinden, vooral van de filmindustrie. In de jaren 70 waren de televisie en de bioscoop elkaars grootste concurrenten. Heel veel bioscopen moesten hun deuren sluiten en in veel plaatsen was er niet 1 bioscoop meer over. Maar de Nederlandse films hadden wel degelijk positieve invloed. De filmbranche kreeg steeds meer geld voor het produceren van een film en de publieke zenders werden steeds belangrijker omdat zij de opdrachtgevers van films waren. Er waren geen grote buitenlandse successen voor Nederland, maar er ontstond wel interesse voor de Nederlandse films. Zoals Paul Verhoeven met zijn film: ‘Soldaat van Oranje’. Hij maakte zijn stap naar Hollywood waar hij later heel succesvol werd.
Een paar megafilms uit de Verenigde Staten waren: ‘Apocalypse Now’, ‘Jaws’ en ‘Starwars’.
Muziek:
In 1976 brak er een stijl door genaamd: ‘Punk’. Dit was niet alleen een muziekstijl, maar ook een kledingstijl. Je kon een zogeheten ‘Punker’ herkennen aan zijn felle haar, hanenkammen, leer en helemaal bezaaid met veiligheidsspelden. Punk betekent letterlijk: ‘Schoffie’ of ‘Nietsnut’. Dit zegt natuurlijk al veel over deze stroming. Een punkconcert duurde 40 minuten tot hooguit een uur. Dit kwam door de heftige nummers waarop (als ´dans´) werd gesprongen en geduwd. De teksten van die songs waren agressief en scherp. Ook zijn de punkers de grondleggers van het ´stagediven´. En niet alleen de zangers, maar ook mensen uit het publiek doken van het podium om zo de hele zaal doorgesjouwd te worden. De punkers werden ook wel de ´no-future-generation´ genoemd. Ze wilden wel een toekomst, maar geen burgerlijke.
Verkeer:
In het jaar 1975 werden in Nederland de veiligheidsregels voor het verkeer aangescherpt. Het gebruik van autogordels werd verplicht. Ook het dragen van een bromfietshelm werd verplicht. De mensen hadden in die tijd iets meer geld dan dat ze voor de oorlog hadden en dus hadden ze ook meer te besteden. Dit was één van de oorzaken van de vele auto’s die erbij kwamen.
Enkele bekende gebeurtenissen in de jaren ’70:
* De sterkst groeiende branche in deze jaren was de communicatiebranche.
* Op 1 oktober 1971 werd er een Walt Disney Park geopend in Florida.
* Groot-Brittannië werd lid van de EG.
* Het Watergate-schandaal. Als gevolg daarvan moest president Nixon aftreden, iets wat nog nooit eerder gebeurd was.
* Het bijna gewonnen WK-voetbal door Nederland. Ze verloren met 2-1 van Duitsland.
* Het einde van de Vietnamoorlog
* De Nobelprijs voor de Vrede ging in 1977 naar Amnesty International.
* De nieuwe paus, Johannes Paulus ll kwam uit Polen.
* Op 26 juli 1978 kwam de eerste reageerbuisbaby ter wereld.
Deelvraag 3: Wat zijn de overeenkomsten en de verschillen tussen de jaren 50 en 70?
Overeenkomsten:
Zowel in de jaren 50 als in de jaren 70:
- Was er woningnood, woningen werden in moordend tempo uit de grond gestampt.
- Had de jeugd het, op het gebied van mode, voor het zeggen.
- Werden de luxere dingen wat meer in gebruik genomen.
- Waren er veel successen op het gebied van de film.
Verschillen / tegenstellingen:
In de jaren 50 was er:
- Veel aandacht voor het gezin, iedereen deed veel samen, spelletjes en dergelijke. Dit in tegenstelling tot de jaren ’70, waar de jeugd zich steeds sneller lostrok van hun ouders.
- Iets minder verandering in de modestijl dan in de jaren ’70.
In de jaren 70 was er:
- Meer aandacht voor het milieu dan in de jaren 50.
- De muziek die grote rollen had in het dagelijkse leven. In de jaren 50 waren er wat minder drastische veranderingen in de muziek.
Deelvraag 4: Wat uit de film Grease komt uit de jaren 50 en wat uit de jaren 70?
Jaren 50:
- Het decor laat het straatbeeld zien van deze tijd.
- Mode, Petticoats, slanke taille e.d.
- Huiskamers zijn hetzelfde als in de jaren 50
- Enkellaarzen bij mannen
- Live programma’s vanaf verschillende lokaties
- Drive in bioscoop
- Iedereen kan dansen, dansles
- Bioscopen zijn heel bekend
- Kermis als vermaak
- De Jukebox
Jaren 70:
- Drive-in restaurants
- Afrolook van Sandy
- Plateauzool van Sandy
Conclusie
Ik denk dat de film Grease gemaakt is in de jaren zeventig, omdat er in de jaren zeventig een grote behoefte was aan vrijheid. In de film Grease komt dit heel erg naar voren. Het verband tussen de jaren 50 en de jaren 70 is dus de naoorlogse tijd en heel veel vernieuwing
Hoofdvraag: Wat is het verband tussen de jaren 50 en de jaren 70? En waarom is de film Grease dan in de jaren 70 gemaakt?
Deelvraag 1: Hoe waren de jaren 50?
Deelvraag 2: Hoe waren de jaren 70?
Deelvraag 3: Wat zijn de overeenkomsten en de verschillen tussen de jaren 50 en 70?
Deelvraag 4: Wat uit de film Grease komt uit de jaren 50 en wat uit de jaren 70?
Deelvraag 1: Hoe waren de jaren 50?
De wereld stapte in de jaren 50 een nieuwe wereld in. Een wereld zonder oorlog. Maar ondanks de blijdschap dat de oorlog voorbij was, was er in veel gezinnen pure armoede. Kinderen droegen de kleren van elkaar en vaak zag je moeders aan de eettafel zitten met het huishoudboekje in de ene hand en het geld uit de portefeuille in de andere.
In de jaren ’50 was er een tekort aan woningen, de woningnood. In het jaar 1950 zaten er 200.000 mensen opgesloten in 45.000 éénkamerwoningen. Niet alleen in de grote steden, maar ook op het platteland was het minstens zo erg. De mensen toen wilden gewoon een dak boven hun hoofd, dus het bordje op een woning met de tekst: ´Onbewoonbaar verklaarde woning´ zei hen niets. Er woonden zelfs mensen in de bunkers van de Duitsers. Maar na een tijdje kwam er verandering in. De eerste flats werden in moordend tempo uit de grond gestampt. Een eigen douche, een eigen voordeur en tegels in de keuken. Mensen waren al wat blij met die luxe. Maar na de oorlog moest er naast de woningnood ook iets anders ingehaald worden, zo steeg de bevolking van 5,7 miljoen in 1950 tot maar liefst 6,5 miljoen in 1959.
Na de oorlog werden wij geholpen door de Amerikanen. De Marshall-dollars. Maar met die Marshall-dollars kwamen er ook allerlei nieuwe apparaten op de markt die het leven van een huisvrouw wat makkelijker moest maken. Zoals de wasmachine, een pressure cooker (ook wel de snelkookpan), de toaster, en de diepvries. Maar ook de supermarkt. De eerste supermarkt verscheen in 1952 in Schiedam. Een Albert Heijn. Korte tijd later werd er ook een in Beverwijk gebouwd.
Een veelvoorkomende vorm van leedvermaak waren de spelletjes. Pim Pam Pet, de jojo, de diabolo, knikkeren, touwtje springen en natuurlijk de zeepkisten, een grote rage in de jaren ´50. En voor de jeugd was er het dansen, nou ja, eigenlijk was het stijldansen. Het was voor hen een mogelijkheid om lichamelijk zontact te hebben met iemand van het andere geslacht, zonder dat er op je werd gelet. En in je vrije tijd ging je naar het strand, de kermis of het circus.
Mode:
Als eerste was er voor de meiden de ´petticoat´. Een rok met veel verschillende stijve ondertules waardoor de rok wijd bleef staan. Als meisje kon je niet op een feestje verschijnen zonder een petticoat. Voor jongens was dit een drama, want doordat die rokken zo wijd stonden kon je onmogelijk goed met een meisje dansen, want dan stond haar rok omhoog. Maar je kon er wel met je handen bij, want boven zo´n rok zat een stevig aangesnoerde taille. Als tweede was er voor de meisjes de ´Babydoll´. En kort jurkje in allerlei verschillende felle kleuren.
En in die jaren werd ook het tweedelige zwemkostuum gelanceerd. En de bikini won van het badpak, ondanks de laag uitgesneden rug en de felle kleuren van het badpak.
Vrouwen knipten ook hun haar kort, dus wat moesten de mannen doen? Een Bebop. Dus wel met het keurige kapsel en de strakke scheiding en welkom lekker borstelkoppie. En voor de mannen was er ook de ‘monty-coat’ of ook wel in de volksmond ‘houtje-touwtjesjas’ genoemd. Deze kwam zoals zeer verwonderlijk niet uit Amerika, maar uit Engeland.
Radio & televisie
De televisie was er al in de jaren 50, maar de radio bleef toch populair. De uitzendingen waren horizontaal geprogrammeerd. Iedere uitzending werd op dezelfde tijd op dezelfde zender en bij dezelfde omroep uitgezonden. Vooral op de zaterdagavond en de zondagen werd er veel uitgezonden. Een belangrijk persoon uit die tijd voor radio en tv was Annie M.G. Schmidt. Ruim 4 jaar is er van haar een radio-uitzending geweest en iedereen leefde mee met de personages. De bioscopen waren leeg wanneer ‘De familie Doorsnee’ op de radio was. Ook maakte zij de televisie populair door haar serie ‘Pension Hommeles’.
De televisie maakte zijn opmars. Maar een televisie koste al gauw 1000 gulden, dus het was iets voor de allerrijksten. Sommige café-eigenaren waren zo slim om een tv aan te schaffen, want wanneer er dan een tv uitzending was, zat hun hele café vol met mensen. Ook konden mensen na een tijdje Europese uitzendingen bekijken. Zoals de kroning van koningin Elisabeth ll in Engeland. En ook het WK voetbal kwam al op de buis.
Op terrein van de muziek had Amerika een grote rol op Nederland. Zo was bijvoorbeeld de rock ’n roll in aantocht. Met natuurlijk onze vriend Elvis Presley niet te vergeten. Hij maakte een plaatje voor zijn moeders verjaardag en werd ontdekt. Elvis heeft meer dan 100 miljoen platen verkocht en hij was net zo bekend in Amerika als in Nederland. Zijn Nederlandse fanclub telde in 1959 meer dan 5000 leden.
Ook in de filmindustrie waren er veel veranderingen. Het televisietoestel was nog in het zwart-wit, maar de films waren er al in kleur. Dit was een van de successen van de film. Ook werden er 3dfilms gemaakt, maar die zijn een zachte dood gestorven. Een aantal bekendheden op filmgebied in die tijd waren Grace Kelly, Doris Day, Audrey Hepbrun en Romy Schneider. Vooral de laatste als ‘Sissi, de jonge keizerin’ was erg in trek. Ook Doris Day gold in die jaren als het type opgewekte, gezonde meisje van om de hoek. Zij was een van de bestbetaalde actrices van dat moment. Maar in Nederland waren wij het meest gecharmeerd van Audrey Hepburn, die half Nederlands was. In haar films werd ook gebruik gemaakt van een scooter, waardoor die ook weer populair werd. Maar ook het rattekopje van Audrey werd door heel veel mensen geïmiteerd. De filmindustrie betekende ook de komst van seksbommen. Waaronder Marilyn Monroe, Anita Ekberg Jayne Mansfield en wat later Brigitte Bardot en Pascal Petit. Zij hebben allemaal hun debuut in de film gemaakt en waren te zien in vele bioscopen, maar ook in de stoutste dromen van de jongens van toen. Er waren in die tijd nog niet veel Nederlandse films. Wel een aantal documentaires, maar geen echte speelfilm. Er was gewoon niet genoeg geld voor. Uiteindelijk zijn er in de loop van de jaren toch wat films gemaakt, maar de enige die echt een groot succes had was: ‘Ciske de Rat’. Hiervoor hadden we dan ook wel een buitenlandse regisseur nodig, Wolfgang Staudte. Ook de welbekende Alfred Hitchcock kwam met zijn films in de jaren 50 en de bijna net zo bekende Charlie Chaplin.
Verkeer:
Een nieuwe fiets was het mooiste wat je je in die tijd maar wensen kon. Ook was je maar wat blij als je moeder of een leeftijdsgenootje een brommer had. Maar als jongen droomde je natuurlijk over je eerste auto. In die tijd kwamen de Solex, een fiets met een hulpmotor, de brommer en de scooter in sneltreinvaart achter elkaar aan. Je mocht toen pas vanaf je 18e op een scooter rijden, want het leek heel erg op een motor en dan moest je je motorrijbewijs halen. Een helm was nog niet verplicht, maar die werd hier en daar al wel gedragen. In de jaren 50 zijn de auto’s gegroeid van 139.000 in 1950 tot 522.000 in 1959. Er verschenen veel nieuwe Europese modellen die allemaal moesten concurreren met de Amerikaanse auto’s. Maar dit was niet zo moeilijk, want de benzineverslindende auto’s uit Amerika werden al snel van de markt gedrukt. En de eerste file’s ontstonden ook, terwijl men dat woord niet eens kende. Er werden bredere wegen aangelegd en belemmeringen werden weggehaald. Ook verdween de stoomlocomotief naar een museum. De derde klas in een trein werd afgeschaft en het spoornet werd geëlektrificeerd.
Enkele bekende gebeurtenissen in de jaren ’50.
De jaren 50 wordt niet gekenmerkt door grote lijnen, behalve dan die van de wederopbouw. Het waren vooral kleine incidentjes en de mensen die min of meer het tijdsbeeld bepalen. De jaren ’50 vormde in ieder geval geen grijs decennium. Er gebeurde in feite heel veel. En de basis werd gelegd voor de roerige jaren ’60.
* Vrouwen in mannenberoepen: vrouwen waren bestemd voor het huishouden, maar in de jaren ’50 kwam daar verandering in. Je mocht als vrouw ook gaan werken bij de politie of bij de post bijvoorbeeld.
* De watersnoodramp vond ook plaats in de jaren ’50.
* Greet Hofmans. Een gebedsgenezeres die door het koningin Juliana was ingeschakeld om haar dochtertje Marijke te genezen van bijna blindheid.
* Miss Holland. In 1959 werd Miss Holland, Miss World. Hier had geen Nederlander rekening mee gehouden.
Deelvraag 2: Hoe waren de jaren 70?
Het gezin:
In de jaren 70 was er geen woningnood meer. Maar toch kwamen er overal nieuwe woningen bij. De straten veranderden en er kwamen ook steeds meer woonerven bij, waar in plaats van de auto de voetganger het voor het zeggen had. De huiskamers worden vrolijker en opgetuigd met gehaakte versieringen, visnetten, zitzakken en rieten matten. Er komt weer wat meer huiselijkheid in de kamers. De mensen in die tijd gaan weer meer aan het milieu denken. Zoals afvalscheiding en aparte glasinzameling. Ze worden zich bewuster van de omgeving om hen heen.
Op het gebied van mode is er altijd wel een verandering, welke jaren je ook bij elkaar neemt. In de jaren 70 was het motto: ‘Jong is in, Oud is uit’. De trends waren overdreven strak en speels. De modeontwerpers hielden zich niet bezig met de middelbare leeftijd generatie, maar met de jeugd. In die tijd was er ook geldnood en de consument moest daarom wat rustiger aan gaan doen. De modeontwerpers speelden hier graag op in. Door iets op de markt te brengen die op alle mogelijke manieren te combineren waren. Spijkerbroeken, afgetrapte schoenen en een versleten leren jack zorgden ervoor dat er aan je kleren niet af viel te zien wat je ‘status’ in de maatschappij was. Ook ontdekte de jeugd, mede door het gebrek aan geld, dat je ook leuke en goedkope kleren kon kopen in een tweedehands-winkel. De jeugd ging experimenteren met deze kleren. Ze gebruikten de overalls van pompbedienden en timmermannen, de slagers- en bakkersoutfits. De modebladen moedigde dit aan. Het zelf maken van kleren was een trend. Met name de gehaakte minivestjes, grof gebreide slip-overs en truien, en omslagdoeken die oma ook gedragen had kunnen hebben. Zelfs voor het maken van eigen bikini’s deinsden ze niet terug.
Door de fitnessmanie uit de jaren 70 kwamen ook de sportieve en praktische kleren weer in trek. Joggingpakken, boxershorts en ruimzittende t-shirts veroverden definitief een plaats op de markt voor vrijetijdskleding.
Doordat hele grote voorbeelden ontbraken in de mode, wisselden de rages elkaar heel snel af. De mini-rok uit de jaren 60 werd nog steeds gedragen, ondanks dat de mode-industrie vanalles probeerde om de rokken weer langer te krijgen. In 1970 kwamen zelfs de nog kortere en strakkere ‘hotpants’ op de markt. Ook plateauzolen waren een nieuwe trend die in tegenstelling tot andere schoenentrends deze keer niet alleen door vrouwen werd gedragen. Ook de ‘disco-look’ uit de film ‘Saturday Night Fever’ en de ‘afro-look’ waren een hit in de jaren 70. In het midden van de jaren 70 probeerde de mode-industrie zich weer iets meer op de man / vrouw van middelbare leeftijd te richten. Zo werd de mode weer iets minder strak. En dankzij deze verandering konden ook vrouwen met een iets minder goed figuur dit een beetje verdoezelen.
Radio, televisie en film:
De jaren 70 waren een aantal jaren waarin de welvaart van naoorlogse tijden weer toenam. Luxegoederen zoals de auto, de televisie en vakanties in het buitenland zijn voor veel mensen bereikbaar geworden.
Op het gebied van radio heb ik praktisch niks kunnen vinden, dus dit kopje laat ik achterwege.
Maar op het gebied van televisie en film heb ik heel veel kunnen vinden, vooral van de filmindustrie. In de jaren 70 waren de televisie en de bioscoop elkaars grootste concurrenten. Heel veel bioscopen moesten hun deuren sluiten en in veel plaatsen was er niet 1 bioscoop meer over. Maar de Nederlandse films hadden wel degelijk positieve invloed. De filmbranche kreeg steeds meer geld voor het produceren van een film en de publieke zenders werden steeds belangrijker omdat zij de opdrachtgevers van films waren. Er waren geen grote buitenlandse successen voor Nederland, maar er ontstond wel interesse voor de Nederlandse films. Zoals Paul Verhoeven met zijn film: ‘Soldaat van Oranje’. Hij maakte zijn stap naar Hollywood waar hij later heel succesvol werd.
Een paar megafilms uit de Verenigde Staten waren: ‘Apocalypse Now’, ‘Jaws’ en ‘Starwars’.
In 1976 brak er een stijl door genaamd: ‘Punk’. Dit was niet alleen een muziekstijl, maar ook een kledingstijl. Je kon een zogeheten ‘Punker’ herkennen aan zijn felle haar, hanenkammen, leer en helemaal bezaaid met veiligheidsspelden. Punk betekent letterlijk: ‘Schoffie’ of ‘Nietsnut’. Dit zegt natuurlijk al veel over deze stroming. Een punkconcert duurde 40 minuten tot hooguit een uur. Dit kwam door de heftige nummers waarop (als ´dans´) werd gesprongen en geduwd. De teksten van die songs waren agressief en scherp. Ook zijn de punkers de grondleggers van het ´stagediven´. En niet alleen de zangers, maar ook mensen uit het publiek doken van het podium om zo de hele zaal doorgesjouwd te worden. De punkers werden ook wel de ´no-future-generation´ genoemd. Ze wilden wel een toekomst, maar geen burgerlijke.
Verkeer:
In het jaar 1975 werden in Nederland de veiligheidsregels voor het verkeer aangescherpt. Het gebruik van autogordels werd verplicht. Ook het dragen van een bromfietshelm werd verplicht. De mensen hadden in die tijd iets meer geld dan dat ze voor de oorlog hadden en dus hadden ze ook meer te besteden. Dit was één van de oorzaken van de vele auto’s die erbij kwamen.
Enkele bekende gebeurtenissen in de jaren ’70:
* De sterkst groeiende branche in deze jaren was de communicatiebranche.
* Op 1 oktober 1971 werd er een Walt Disney Park geopend in Florida.
* Groot-Brittannië werd lid van de EG.
* Het Watergate-schandaal. Als gevolg daarvan moest president Nixon aftreden, iets wat nog nooit eerder gebeurd was.
* Het bijna gewonnen WK-voetbal door Nederland. Ze verloren met 2-1 van Duitsland.
* Het einde van de Vietnamoorlog
* De Nobelprijs voor de Vrede ging in 1977 naar Amnesty International.
* De nieuwe paus, Johannes Paulus ll kwam uit Polen.
* Op 26 juli 1978 kwam de eerste reageerbuisbaby ter wereld.
Deelvraag 3: Wat zijn de overeenkomsten en de verschillen tussen de jaren 50 en 70?
Overeenkomsten:
Zowel in de jaren 50 als in de jaren 70:
- Had de jeugd het, op het gebied van mode, voor het zeggen.
- Werden de luxere dingen wat meer in gebruik genomen.
- Waren er veel successen op het gebied van de film.
Verschillen / tegenstellingen:
In de jaren 50 was er:
- Veel aandacht voor het gezin, iedereen deed veel samen, spelletjes en dergelijke. Dit in tegenstelling tot de jaren ’70, waar de jeugd zich steeds sneller lostrok van hun ouders.
- Iets minder verandering in de modestijl dan in de jaren ’70.
In de jaren 70 was er:
- Meer aandacht voor het milieu dan in de jaren 50.
- De muziek die grote rollen had in het dagelijkse leven. In de jaren 50 waren er wat minder drastische veranderingen in de muziek.
Deelvraag 4: Wat uit de film Grease komt uit de jaren 50 en wat uit de jaren 70?
Jaren 50:
- Het decor laat het straatbeeld zien van deze tijd.
- Mode, Petticoats, slanke taille e.d.
- Enkellaarzen bij mannen
- Live programma’s vanaf verschillende lokaties
- Drive in bioscoop
- Iedereen kan dansen, dansles
- Bioscopen zijn heel bekend
- Kermis als vermaak
- De Jukebox
Jaren 70:
- Drive-in restaurants
- Afrolook van Sandy
- Plateauzool van Sandy
Conclusie
Ik denk dat de film Grease gemaakt is in de jaren zeventig, omdat er in de jaren zeventig een grote behoefte was aan vrijheid. In de film Grease komt dit heel erg naar voren. Het verband tussen de jaren 50 en de jaren 70 is dus de naoorlogse tijd en heel veel vernieuwing
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
K.
K.
heel intresant
13 jaar geleden
Antwoorden