Profielwerkstuk Koude Oorlog
Hoofdvraag: Wat waren de hoofdaspecten van de Koude Oorlog en hoe eindigde de Koude Oorlog? Inleiding We moesten een profielwerkstuk maken een onderwerp zoeken. Dit onderwerp zit in een bepaald vak. We hebben voor de Koude Oorlog gekozen omdat het wel interessant onderwerp is. We hadden in het hoofdboek ook al veel geleerd over de Koude Oorlog. Ons onderwerp is dus de Koude Oorlog wat onder het vak geschiedenis valt. We kregen daarna de opdracht om een hoofdvraag en deelvragen te verzinnen. Dit hebben we gedaan en onze hoofdvraag luidt dan ook: Wat waren de hoofdaspecten van de Koude Oorlog en hoe eindigde de Koude Oorlog? Om deze hoofdvraag te kunnen beantwoorden hebben we deze tekst onderverdeeld in een paar deelvragen om zo een overzichtelijk beeld te krijgen. 1 Hoe is de Koude Oorlog begonnen? Tijdens de Tweede Wereldoorlog op 14 augustus 1941 sloten Churchill en Roosevelt het Antlantisch Handvest. Hierin werd besproken dat elk land een aantal vrijheden moest hebben. Zelfbeschikkingsrecht, deelname aan de wereldhandel en vrije toegang tot de zeeën en de grondstoffen hielden dit in. Na de oorlog was niet echt duidelijk wat er met het vernietigde Duitsland te doen was. Op de Krim in Jalta kwamen daardoor de 3 grote wereldleiders bijeen. Churchill, Roosevelt en Stalin spraken af om Duitsland in vijven te delen. Een deel ging naar Polen en de Sovjetunie. De rest werd verdeeld onder Frankrijk, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. De laatste conferentie werd gehouden in Potsdam. Roosevelt was inmiddels overleden en opgevolgd door Truman. Hij stond veel wantrouwender tegenover de Sovjetunie dan de idealistische Roosevelt. Ook werden in Neurenberg vele oorlogsmisdadigers terecht gesteld. Maar uiteindelijk druiste Stalin helemaal in tegen het Antlantische Handvest door zijn invloedssferen uit te breiden. Het communisme breidde zich uit waar de westerse geallieerden zo bang voor waren. Uiteindelijk werd hierdoor de Truman-dioctrine geïntroduceerd. Dit hield in dat de Amerikaanse politiek gericht was op het tegenhouden van het communisme in de wereld. Door deze spanning ontstond het ijzeren gordijn met daarbij de Berlijnse muur. Aan de westerse kant zaten de kapitalisten en in het oosten de communisten. (later meer hierover) De angst voor het opkomende communisme werd steeds groter. Intussen had Stalin alle toegangswegen naar Berlijn voor het westen afgesloten. De NAVO werd opgericht als doel met militaire ondersteuning het westen te beschermen tegen het communisme. In 1949 ontdekten de Amerikanen dat hun atoombom door middel van spionnen van Rusland werd nagebouwd. In Amerika raakten on-Amerikanen hun baan kwijt. McCarthy begon namelijk een ware heksenjacht tegen de communisten. In de jaren vijftig begon er een oorlog tussen het oosten, zuiden, westen en noorden van Korea. (later meer hierover) Hierdoor ontstond ook nog eens een sterke bewapening van de landen. Het noorden van Korea was veroverd door de Sovjetunie en zuid door Amerika. In juni 1950 veroverde noord een groot deel van zuid. Onder leiding van McArthur en onder de vlag van de Verenigde Naties vochten 15 landen mee tegen het noorden. In 1953 werd de wapenstilstand getekend. Op een gegeven moment in de periode van de Koude Oorlog ontstond er een soort spelletje tussen de sovjetunie en Amerika. Het hoorde bij de wapenwedloop: Amerika had een waterstofbom gemaakt waarna Rusland met behulp van spionnen er ook een kon maken. Ook het gebruik van raketten werd overgenomen. Totdat de Russen aan zet waren en de Spoetnik in de ruimte schoten. . Bron 1
Amerika deed er nog een schepje bovenop en liet een man op de maan zijn eerste voetstap zetten.
Bron 2
Het was een zenuwslopend spelletje want de verhoudingen van de landen konden zo uiteenspatten en een bloederige oorlog veroorzaken. De wereld stond nu dus klaar voor een nucleaire oorlog. Bron 3
In 1953 overlijd Stalin en wordt opgevolgd door Chroetsjov die de destalinisatie invoerde. De nieuwe lijder stelde ook het idee voor dat oost en west gewoon naast elkaar zouden moeten kunnen bestaan zonder oorlogsdreiging. Het zogenaamde vreedzame coëxistentie. Later in die tijd ontstonden er gevechten in Hongarije doordat in Polen een arbeidersopstand plaatsvond. De Polen gingen verder dan de stalinisten bedoeld hadden. Die zeiden namelijk dat ze wel wat gematigdere communisten in hun midden zouden nemen. Hongarije ging daardoor massaal op straat om hun steun te betuigen aan Polen. Hierdoor rukte het Rode Leger op met zijn tanks. Ondertussen profiteerden Groot-Brittannië en Frankrijk van deze situatie en vielen samen met Israël Egypte aan omdat dit land het belangrijke handelskanaal Suez internationaal gemaakt. Uiteindelijk was het te zien geweest dat de bedreigende kernwapens helemaal niet gebruikt weren door Amerika achter de gebeurtenissen achter het ijzeren gordijn. Na aanleiding van deze tekst is nu het antwoord op de deelvraag te maken. De invloed van het opkomende en bedreigende communisme versterkte de opkomst van de Koude Oorlog. Maar ook de sterke wapenwedloop speelde een belangrijke rol. Doordat de tegengestelde landen over dezelfde wapens beschikten die de een van de ander nagemaakt is. Maar als je terugkijkt zie je dat er geen nucleaire wapens zijn gebruikt dus vandaar Koude Oorlog. Het is dus te zeggen dat Amerika en Rusland een rechtstreekse confrontatie vermeden. 2 Waarom werd de Berlijnse muur gebouwd? In Berlijn waren al snel problemen tussen Oost-Berlijn en West-Berlijn. Veel mensen uit Oost-Berlijn vluchtten naar West-Berlijn en het Russische gedeelte liep langzaam leeg. Een oorzaak was dat het Russische gedeelte de hogere opgeleidden arbeiders evenveel salaris gaven als de slecht opgeleidden arbeiders. De Russen moesten iets doen om de vluchtelingen te stoppen. Eerst probeerden de Russen West-Berlijn in te pikken. In 1948 maakten de Russen een blokkade. Ze zorgden ervoor dat er geen goederen uit West-Europa en Amerika in West-Berlijn aan kwamen. (Berlijn lag namelijk helemaal in Oost-Duitsland) Deze blokkade duurde bijna een jaar, maar Amerika gaf zich niet gewonnen. Steeds meer Oost-Duitsers vluchtten uit Oost-Duitsland. Er waren er nu al bijna 2 miljoen gevlucht. De leider van de Sovjet-Unie, Nikita Chroetsjov, gaf in 1961 toestemming om dwars door de stad Berlijn een muur te bouwen. Deze muur moest ervoor zorgen, dat er geen inwoner kon vluchten uit Oost-Berlijn. Op 13 augustus 1961 werd begonnen met de bouw van de muur. Er werden 7 doorgangsposten in de muur gemaakt. De muur was 45 km lang en werd door de Oost-Duitse grenspolitie zwaar bewaakt. Er was prikkeldraad gebruikt en je kon als je in het oosten woonde, niet makkelijk bij de muur komen door mijnen. Toch probeerde een aantal mensen te ontsnappen. Door de jaren heen werd de muur het symbool van de Koude Oorlog. De muur was niet zo hoog, ongeveer 3 meter hoog. Omdat de muur plotseling gebouwd werd, was iedereen geschokt. Hoe kon een land zoiets doen? Families en vrienden konden elkaar niet meer zien door die muur. 3 Hoe verliep de Koreaanse oorlog? Korea ligt ten hoogte van Japan. Begin deze eeuw werd Korea veroverd door Japan. Vele Koreanen vluchtten naar China wat communistisch was. In China is er een strijd gaande tussen de communisten en de niet communisten. De Koreanen vechten mee aan de kant van de communisten. Ze willen vanuit China Korea bevrijden. In 1949 hadden de communisten gewonnen. De Koreanen die in China zaten waren goed getrainde soldaten geworden. Na mei 1945 vecht ook Rusland tegen de Japanners. De Russen vallen China en Korea binnen. Een paar maanden later vallen de bommen en de oorlog stopt. Op dat moment zit in Noord-Korea het Russische leger. In het zuiden zit het Japanse leger. Maar de Japanners vechten niet meer. Nu krijg je het noorden van de Russen wat tegen het zuiden strijdt van de Amerikanen in plaats van de Japanners. De Russen vinden dit wel goed. Hier krijgen ze later natuurlijk spijt van. Als Noord Korea Zuid Korea aanvalt dan vallen ze alleen het gebied rond de Poesan niet aan. Korea mocht niet communistisch worden van de Verenigde Staten. De Verenigde Staten gaan zich er dus mee bemoeien. Ze vragen dit aan de VN. De VN is de Verenigde Naties. Dit is een vredes organisatie dat zorgt voor de veiligheid in oorlogsgebieden. Het bevat 5 permanente leden. De 5 permanente leden zijn: * Rusland * V.S. * Engeland * Frankrijk * China
China wordt in 1949 communistisch. De niet communisten vluchten naar Taiwan. Je krijgt dus 2 China’s. Een communistisch en een niet communistisch. De VN commissie komt bij elkaar. Ze maken een besluit. Er moeten verkiezingen komen in heel Korea. In Noord Korea is Kim il Sung aan de macht en hij wil niet aan de verkiezingen meedoen. In het noorden dus geen verkiezingen want Kim il Sung weet dat hij anders gaat verliezen. In het zuiden is Rhee aan de macht en hij wil wel verkiezingen. Het zuiden noemt zich hét Korea. Van de 300 zetels zijn er 100 lege stoelen want 1 op de 3 Koreanen leven in het noorden. Rond 1950 valt Noord Korea onverwachts het zuiden binnen. De verovering gaat heel snel. Het zuiden kan er niet tegenop. Ze veroveren bijna heel Zuid Korea. Er waren twee redenen waarom het zo snel is gegaan: Ten eerste hadden de Noord-Koreaanse soldaten enorme ervaring in China opgedaan. Ten tweede is het zo dat Rusland, voordat ze weggingen, de beste wapens hadden achtergelaten. Zuid Korea had dus geen tanks, vliegtuigen, etc. De Zuid Koreanen staan op het punt van verliezen. Daardoor gaan de Amerikanen en de VN zich ermee bemoeien. De VN beslist dat Amerika mag aanvallen. Amerika mag een leger sturen. Het leger van de Verenigde naties gaat er ook heen. Ze besluiten om bij Intsjon binnen te vallen. Daar zijn gevaarlijke eilanden bij de kust, met groot geschut. Er heerste ook grote eb en vloed veranderingen wat het moeilijk maakte om te landen. Uiteindelijk ging het eigenlijk gemakkelijk. Toen de Koreanen in de tang zaten
dacht men dat er een einde is gekomen aan deze oorlog. Maar de Guerrilla’s wisten terug te komen in kleine groepjes in Noord Korea. Uiteindelijk ontsnapt het leger voor 90%. Het leger van de VN en het Amerikaanse leger vallen Noord-Korea binnen. De communisten raken in paniek. Noord Korea dreigt te verliezen. Het leger staat vlak voor China. Er staan dan opeens 300-400 duizend Chinese soldaten voor hun. Dit hebben de Chinezen onverwachts ‘s nachts gedaan. De Amerikanen maken dat ze weg komen. McArthur vraagt om een atoombom maar krijgt deze niet, want anders zouden de Russen dit niet pikken. In 1953 komt er een wapenstilstand: status-quo. Er komt in dit jaar een conferentie in Zwitserland. Dit zou over Korea gaan maar het gaat over Vietnam. Officieel is het delict met Korea nog niet opgelost. In het noorden heb je een communistisch dictatuur en in het zuiden heb je een kapitaal dictatuur. Zuid Korea is rijk geworden en heeft zich ontwikkeld. Noord Korea heeft zich niet ontwikkeld. Het was namelijk een Totalitaire staat, een dictatuur waar je gehele leven bepaald werd. Ze willen je opvoeden en laten denken zoals men wil. Ze hersenspoelen je. Ja kan geen vrij boek lezen. Het gaat dan ook heel slecht. Kim il Sung sterft en zijn zoon neemt het over (Kim il Sung II)
4 Hoe verliep de Cuba-crisis?
In Cuba was een communistisch regime aan de macht dat werd gesteund door de Sovjet Unie. Fidel Castro was er de aan de macht. In zijn toespraken bekritiseerde hij Amerika maar had niet de wapens om ze schade toe te brengen.
Ondertussen merkte men in de Sovjetunie dat zij op veel punten ver achter lagen op de VS. Met name op het gebied van raketten was gebleken van spionnen dat er nog veel moest worden geleerd. Chroesjtsjov zag dat de achterstand van Rusland steeds groter werd. De Sovjetunie kon slechts beschikken over minder krachtigere wapens. Het was eenvoudiger als de raketten dichterbij geplaatst werden.
Cuba werd hiertoe uitgekozen als de voor de hand liggende plek. De CIA directeur John Alexander McCone had in augustus 1962 in een vergadering met de top van defensie en Buitenlandse Zaken al laten weten dat: "Als ik Chroesjtsjov was, zou ik raketten voor de middellange afstand op Cuba plaatsen, enkele op Washington en New York richten en zeggen: 'Meneer de president, zou u het leuk vinden een poosje in de loop van een geweer te kijken? De ministers Rusk (Defensie) en McNamara (Buitenlandse Zaken) dachten dat het niet zo'n vaart zou lopen. Ondanks een huwelijksreis aan de Rivièra hield McCone zijn zaken goed in de gaten (een stroom van telexen van en naar het getrouwde paar was hiervan een gevolg). Hij hield zich bezig met het volgen van de verrichtingen van de U2-vluchten boven Cuba. Op 15 oktober bleken veertien raketten op het eiland neergezet te zijn. De volgende dag kreeg het Witte Huis de boodschap door. John F Kennedy voelde zich verraden door Chroesjtsjov die hem verzekerd had dat op Cuba onder geen voorwaarde offensieve wapens geplaatst zouden worden. In twee weken tijd - van 16 oktober tot 1 november, toen de raketten verwijderd werden - balanceerde de wereld op het randje van een atoomoorlog. Kennedy overtuigde het Congres dat er een zeeblokkade moest worden gemaakt om te voorkomen dat de raketten, die bedoeld waren voor de installatie, nooit zouden aankomen. Dit voorstel werd aangenomen en een paar dagen later stonden de vrachtschepen met de raketten tegenover de Amerikaanse marineschepen. Over de hele wereld waren miljoenen mensen gespannen aan het wachten op de ontknoping. Iedereen besefte dat als er een oorlog zou uitbreken tussen de VS en de Sovjetunie. Door de bondgenootschappen en allianties zou er een kettingreacties van oorlogsverklaringen komen. Zo'n oorlog was al lang verwacht en er waren al zat rampenscenorio's geschreven waarin iedere keer weer hetzelfde gebeurde. In de bijbel wordt die dag de apocalyps genoemd.
5 Hoe verliep de Vietnamoorlog?
In de tweede helft van de 19e eeuw had Frankrijk zich meester gemaakt van Indo-China (Vietnam, Laos en Cambodja). Frankrijk kon zich daar tot de tweede wereldoorlog zonder al te veel moeite handhaven. In de oorlog werd Indo-China bezet door de Japanners (met wie de koloniale bestuurders samenwerkten). In 1945 verklaarde Ho Chi Minh Vietnam onafhankelijk. De Fransen erkenden de republiek min of meer, maar wilden de rest van Indo-China vasthouden. Ze stuurden troepen, die al snel slaags raakten met de soldaten van de Vietminh. De Vietminh was een organisatie ontstaan uit het samengaan van Nationalistische groeperingen die anti-Frans en anti-Japans waren. De oorlog die toen uitbrak was niet alleen een -gebruikelijke - dekolonisatie oorlog. De tegenstander, de Vietminh, was immers een communistische organisatie en moest alleen daarom al uitgeschakeld worden. Het volk steunde de oproer want het doel was namelijk dat nationale onafhankelijkheid en vereniging van een verdeeld land.
Tegen 1950 wisten de Fransen dat zij in moeilijkheden waren. Frankrijk vroeg militaire hulp aan Amerika. Amerika wilde wel te hulp komen omdat er in Indo-China geen koloniale oorlog woedde, maar een strijd van het vrije westen tegen de communistische dictatuur. De Fransen hadden een achterstand op de Vietnamezen, want de Vietnamezen vochten in eigen land, op bekend terrein en ze hadden de steun van de bevolking. Ook was het doel van de Vietnamezen duidelijk namelijk: nationale onafhankelijkheid tegen koloniale overheersing. Ondanks de massale steun van Amerika werd de militaire positie van Frankrijk tegenover de Vietminh gaande weg zwakker. Frankrijk had geen steun van de grote massa van het Vietnamese volk en de onwil van de Fransen om te vechten nam steeds meer toe. In Franse politieke kringen kreeg men opeens in de gaten dat Frankrijk aan het eind van de oorlog die het al zeven jaar voerde, ongetwijfeld Vietnam zou kwijtraken aan de Verenigde Staten. Daarom werd er een verdrag getekend. Frankrijk en Amerika zouden samen tegen de communisten vechten tot de overwinning was behaald. In 1954 werden de Fransen verslagen bij Dien Bien Phoe.
Toen in 1954 de wapenstilstand gesloten werd, beheersten de Vietnamezen ongeveer driekwart van hun land, waaronder meer dan de helft van wat nu Zuid- In november 1946 breidde de oorlog zich over het hele land uit. De Fransen kregen geen vat op de bevolking en werden door de guerrilla behoorlijk uitgeput. In 1950 was de slag bij Cao Bang. De Fransen leden een gevoelige nederlaag.
In de jaren hierna kreeg de oorlog een steeds grimmiger karakter. De Fransen werden materieel en financieel gesteund door de Verenigde Staten. De snelle verslechtering van de militaire en politieke situatie in heel Indo-China dwong de Fransen van nu af aan vóór alles naar een eervolle beëindiging van de vijandelijkheden te streven.
De Fransen lagen voortdurend zwaar onder vuur en hadden hun voornaamste bastions verloren. Ze konden niet meer rekenen op enige hulp van buiten. Het garnizoen in Dien Bien Phoe was gedoemd het onderspit te delven. Op 7 mei capituleerde het Franse leger. Onder druk van Washington verleende Frankrijk op 4 juni 1954 de Staat Vietnam onafhankelijkheid. Begin 1965 waren er ruim 23.000 Amerikaanse soldaten in Vietnam, maar de meeste van hen waren nog steeds vrijwilligers.
Dit zou snel veranderen als de oorlog escaleerde. Johnson bleek hier echter besluiteloos; hij wilde winnen in Vietnam, maar dan wel op de makkelijkste manier zonder al te veel politieke gevolgen.
Dus begon hij bommenwerpers naar Vietnam te sturen, die als opdracht hadden doelen in zowel het noorden als het zuiden (waar de Vietcong ook actief waren) te bombarderen. Dit kostte echter vele levens onder burgers, zelfs burgers die Amerika moest beschermen; daarbovenop kwam nog eens dat de Vietcong zelfs harder leek te vechten naarmate er meer gebombardeerd werd. De luchtoorlog bleek niet voldoende.
Bron 8
Daar kwam bij dat de bases waar de bommenwerpers gestationeerd waren beschermd moesten worden; een moeilijke zaak als de vijand al overal aanwezig is en zich zonder problemen als burger kan vermommen. Het aantal soldaten dat benodigd was om een basis te beschermen was dus bijzonder hoog. De grote basis bij Da Nang werd bijvoorbeeld al snel versterkt met ruim 24.000 man, en andere bases evenzo. Tussen 1965 en 1968 werd de Amerikaanse aanwezigheid in Vietnam steeds verder opgebouwd en begon de Vietnamoorlog andere vormen aan te nemen: naast offensieve bomdarderingen moest nu ook verdedigd worden tegen de steeds zwaarder wordende aanvallen van de Vietcong. In 1965 waren er 184.300 troepen en 636 Amerikaanse slachtoffers; in 1968 waren er 536.000 troepen en ruim 30.600 Amerikaanse doden. Waren de Amerikaanse media aanvankelijk nog positief over de Vietnamoorlog, rond 1966 en 1967 begonnen ze al kritische tonen aan te slaan. De oorlog (en vooral het aantal Amerikaanse slachtoffers) escaleerde snel, waarop meerdere kranten en de grote tv-zenders vragen begonnen te stellen over Johnson's politiek ten opzicht van Vietnam. Daarnaast werd hun berichtgeving steeds onnauwkeuriger, waardoor de (ten dele onterechte) indruk ontstond dat Amerikaanse soldaten gruwelijke moorden pleegden, er geen overwinningen geboekt werden, en dat Amerika in een hopeloze oorlog verzeild was geraakt. Het publiek reageerde op het grote aantal doden en gewonden in de Vietnamoorlog door in steeds grotere aantallen te weigeren in dienst te gaan. De Amerikaanse regering dwong steeds meer mensen, vooral armen en zwarten zonder connecties, om in dienst te gaan; rijken konden de dienst makkelijk ontlopen. Dit maakte velen kwaad. Tussen 1967 en 1971 steeg het percentage mensen dat dienst weigerde op morele gronden van 8% tot 43%, een percentage dat ongeëvenaard was. Generaal Westmoreland voerde van 1964 tot 1968 het bevel over de troepen. Zonder moeite kreeg hij de versterkingen die hij vroeg aan het Pentagon. Het aantal manschappen in Vietnam steeg van 23.000 in 1964 tot 184.000 in 1965. In 1968 waren het er een half miljoen. Het Tet Offensief
Als er echter één gebeurtenis was die de Amerikaanse kijk op de Vietnamoorlog volledig omgooide, dan was het Tet Offensief dat op 30 januari 1968 begon. Tet was het begin van het nieuwe maanjaar voor de Vietnamezen en was een feestdag waarop steeds niet gevochten werd. In 1968 gebruikte de Vietcong dit feit om de Amerikanen de grootste klap van de Vietnamoorlog te geven: ze vielen in grote aantallen aan.Tientallen steden en bases werden aangevallen; Hue, Saigon, Cholon werden bezet. De Amerikanen en de Zuid-vietnamezen verloren hun greep op grote delen van het platteland en moesten ook een aantal provinciehoofdsteden prijsgeven. In Saigon drong een zelfmoordcommando van de Vietcong door tot in de bijgebouwen van de Amerikaanse ambassade en beschoten vandaar het hoofdgebouw met bazooka’s. De Amerikanen reageerden met onbeteugeld geweld; de luchtmacht voerde nietsontziende bombardementen uit. Desondanks boden de in de steden doorgedrongen troepen van het Bevrijdingsfront en Noord-vietnamezen hardnekkig tegenstand. Ze wisten zich twee weken lang te handhaven in Cholon en meer dan drie in Hue, dat op 24 februari werd heroverd. Tijdens de strijd om Cholon maakten de Amerikanen hele wijken met de grond gelijk en ook Hue werd voor het grootste deel verwoest. Tet was geen militaire overwinning voor de Vietcong; integendeel. Ze hadden 40.000 van hun beste troepen en vele wapens verloren, maar de Amerikanen psychologisch een grote slag toegebracht. De Vietnamoorlog verliezen: dat hadden ze nooit voor mogelijk gehouden. Tet bewees dat het wel kon. Het Tet-offensief markeerde het keerpunt van de oorlog. Hoewel men, uit het feit dat er geen algemene opstand was uitgebroken, in het Westen de conclusie trok dat de Vietnamese aanval was mislukt, was de Amerikaanse militaire strategie geheel in de war gebracht en had de Amerikaanse zelfverzekerdheid een zware slag gekregen. De slagen om Cholon en Hue toonden aan dat het Bevrijdingsleger er met succes in geslaagd was verzetskernen in de steden op te bouwen. Ook was duidelijk dat het offensief niet zonder de voorkennis van en de stilzwijgende medewerking van de bevolking had kunnen worden voorbereid. Een keerpunt in de oorlog maar niet het einde: tenslotte konden de Verenigde Staten het zich permitteren door te gaan. Het Tet-offensief heeft een eind gemaakt aan de Amerikaanse escalatie van de oorlog en heeft ook de politieke doelstellingen beïnvloed. Washington werd gedwongen tot een herziening van zijn strategie. Het was gebleken dat het optimisme van Westmoreland overdreven was en dat de communisten niet op het punt stonden de strijd op te geven. De generaal vroeg om een versterking van 200.000 man boven de reeds toegezegde 525.000. Dat was niet meer te realiseren zonder grote aantallen reservisten op te roepen en belastingverhoging door te voeren: (de kosten van de Vietnam-oorlog zouden 35 miljard dollar per jaar gaan bedragen op een oorlogsbegroting van 90 miljard.) Johnson was bereid om 35.000 tot 50.000 soldaten extra te sturen om een politieke oplossing mogelijk te maken. Dat was niet genoeg om een militaire oplossing te forceren. In 1969 werd Richard Nixon de opvolger van Lyndon Johnson en daarmee president van de Verenigde Staten. Hij kreeg van zijn voorgangers het probleem van de Vietnamoorlog mee: een grote oorlog waarin ruim een half miljoen Amerikaanse mannen en vrouwen betrokken waren en die op alle punten vastliep. Nixon beloofde tijdens zijn verkiezingscampagne dan ook "eerzame vrede", iets waar lang niet alle Amerikanen in geloofden, maar het waren er genoeg om hem de overwinning te geven. Nixon zette door: in 1969 formuleerde hij de Nixon Doctrine, waarin hij stelde dat de Zuid-Vietnamezen (en alle andere Aziaten) meer en meer hun eigen oorlog moesten vechten. Terwijl steeds meer Amerikaanse soldaten teruggetrokken werden, werd ook de financiële en materiële hulp aan de Zuid-Vietnamezen groter. Amerikaanse experts leerden het zwakke Zuid-Vietnamese leger om op eigen benen te staan terwijl Nixon probeerde aan de onderhandelingstafel met de Noord-Vietnamezen te komen. Maar Nixon, die zich wel bewust was van het feit dat Zuid-Vietnam de druk niet aankon, deed ook het tegenovergestelde: hij begon de Vietcong in Noord-Vietnam en Cambodja te bombarderen. Uiteraard leverde dit aan de onderhandelingstafel weinig op. Daarom vertelde Nixon het publiek in 1970 dat het leger de Vietcong nu ook in Cambodja zou aanvallen, zij het voor een maximum van 60 dagen. De Vietcong maakte veelvuldig gebruik van een route door Cambodja om aan te vallen en voorraden te vervoeren, genaamd de Ho Chi Minh Trail. Ze wisten dat de Amerikanen hen daar niet konden raken, maar zelfs toen de bombardementen begonnen had dat weinig effect op het vervoer door Cambodja. Ook de 60 dagen durende aanval had weinig succes. Integendeel: de protesten in de VS tegen de Vietnamoorlog werden er alleen maar groter door. Vele universiteiten sloten gedurende 1970 en 1971 toen duizenden studenten gingen protesteren, hun vuur aangewakkerd door de uitbreiding van de Vietnamoorlog. Tegen 1972 wilde Nixon nog maar één ding: de oorlog zo snel mogelijk beëindigen zonder teveel gezichtsverlies De oneervolle vrede In 1972 was het aantal Amerikaanse troepen dat meedeed aan de Vietnamoorlog wel gezakt: van 586.000 in 1968, 475.000 in 1969, 334.000 in 1970 en 156.000 in 1971 naar 24.400 in 1972. Tegelijkertijd probeerde Nixon de oorlog zo eerzaam mogelijk te beëindigen door de relaties met China en de Sovjet Unie, die beide volgens hem de Noord-Vietnamezen hielpen, te verbeteren. Hij overschatte echter hun invloed op Noord-Vietnam, want hoewel de VS langzaam aan de relaties met China en de Sovjet Unie verbeterde, veranderde er weinig in Vietnam. De vredesbesprekingen faalden meermaals waardoor Nixon zich gedwongen voelde de bombardementen op het noorden te vergroten. Pas in december 1972, toen de bombardementen beëindigd werden, ging men weer rond de tafel zitten. Dat leidde uiteindelijk eind januari 1973 tot een vredesovereenkomst; Amerika beloofde zich terug te trekken uit Vietnam en er zou een staakt-het-vuren volgen. Dit staakt-het-vuren duurde echter niet lang; de Amerikanen waren nog niet weg of de Noord-Vietnamezen lagen alweer in de clinch met de regering in het zuiden en openden de aanval. Zuid-Vietnam capituleert In 1975 klapte het Zuid-Vietnamese leger in elkaar. Murw gebeukt door de aanvallen van de Vietcong en het reguliere Noord-Vietnamese leger (NVA) trokken ze zich terug. In maart werd Da Nang veroverd, op 21 april nam de Zuid-Vietnamese president Nguyen Van Thieu de benen en vluchtte uit Saigon. De Amerikanen evacueerden de ambassade en namen enkele Vietnamezen die hen hadden gesteund mee; verreweg de meesten bleven achter en zouden door de Vietcong vermoord worden. Dit was de zwaarste militaire vernedering in de Amerikaanse geschiedenis. Op 30 april tekende Zuid-Vietnam de capitulatie; Vietnam was weer herenigd. De Vietnamoorlog was voorbij, maar de kosten in mensenlevens waren hoog: 47.244 Amerikaanse doden, 153.329 gewonden, 2.483 vermisten. 365.000 Vietnamese burgers hadden het leven verloren, het Zuid-Vietnamese leger had bijna 224.000 doden en 570.000 gewonden te betreuren, het Noord-Vietnamese leger ruim 660.000 doden en een onbekend aantal gewonden. En het resultaat van de Vietnamoorlog? Exact hetzelfde resultaat had ook in 1956 gehaald kunnen zijn als de Amerikanen de verkiezingen hadden laten doorgaan. De Vietnamoorlog stelde de hereniging simpelweg 20 jaar uit tegen een gruwelijk hoge prijs.
Conclusie
In 1960 kozen de Amerikanen een nieuwe president, John F. Kennedy. Kennedy wilde in de Koude Oorlog met zijn tegenspeler de vreedzame coëxistentie weer rechttrekken. Algauw kam de eerste vuurproef.
Op een gegeven moment in de Koude Oorlog een muur gebouwd dwars door Berlijn. Dit was het idee van Chroetsjov omdat hij niet wilde dat de meeste Oost-Berlijners naar het westen zouden vluchten. En wie het wel zou proberen, werd zonder pardon neergeschoten door de zware beveiliging door de Berlijnse muur.
In de tijd van Kennedy ontstond er misschien wel het hoogtepunt in de Koude Oorlog. Het was namelijk zo dat in Cuba de Amerikaanse dictator Batista door Fidel Castro werd afgezet. Castro begon zich steeds meer te richten op het communisme. Castro vroeg een tijdje daarna bondgenoot met de Sovjetunie die natuurlijk ja zei. Ze konden wel een goede bondgenoot gebruiken naast het land van de vijand. Chroetsjov zei tegen de president van Amerika dat hij een kernoorlog riskeerde. Dit kwam doordat Kennedy erachter kwam dat mensen op Cuba bezig waren een raketbases te bouwen. De reactie van Kennedy was dat geen enkel schip van de Sovjetunie meer mocht doorvaren naar Cuba. Nieuwe spionnenbeelden toonden aan dat Cuba nu klaar was om in 3 dagen aan te kunnen vallen waardoor Amerika voorbereidingen trof voor een aanval. De Cubacrisis stopte pas weer toen Amerika en de Sovjetunie weer hun raketten terug haalden uit Cuba en Turkije wat voor Amerika gunstig lag om de Sovjetunie aan te vallen.
In 1963 kwamen de Verenigde Staten en de Sovjetunie bijeen om geen kernproeven boven de grond uit te voeren. Vijf jaar later sloten beiden landen het non-proliferatieverdrag. De twee supermachten streefden nu naar een evenwicht.
China erkende het leiderschap van Moskou op de communistische wereld niet meer.
Nixon en zijn minister benutte zijn kans hierdoor. Hij bracht in 1972 een bezoek aan de vijand communistisch China. Hiermee zette hij de Sovjetunie onder druk. In de jaren zeventig zag je dat de kantjes van het Oost-West conflict sleten. Er groeiden weer contacten aan weerszijden van het IJzeren Gordijn.
Vanaf 1985 veranderde de Sovjetunie. De leider Gorbatsjov begon zich steeds meer te richten op glasnost en perestrojka. Letterlijk betekent dit openheid en hervorming. Door deze nieuwe koers kwamen Oost en West nader tot elkaar.
Enige jaren later werden zelfs wapens vernietig wat was afgesproken bij een verdrag tussen Amerika en de sovjetunie.
Gorbatsjov besloot ook nog eens dat het Rode Leger moest terugtrekken uit Oost-Europa en Afghanistan. Gorbatsjov wilde onlangs dit het communisme nog redden maar tevergeefs. Hij werd onder de voet gelopen door de bevolking van Polen, Hongarije, Bulgarije en Tsjecho-Slowakije die zich losmaakten van het communisme.
Bij Oostenrijk begonnen mensen het IJzeren Gordijn af te breken en op 9 november 1989 viel de Berlijnse muur. Met kerstmis in 1989 viel het laatste stukje Oostblok: de Roemeense dictatuur.Uiteindelijk versplinterde de Sovjetunie uiteen doordat de vrijheid veel nationale bewegingen de vrijheid bood om zich tegen het communisme te keren. Rusland was vanaf toen niet meer de supermacht die ze eerst wel was.
Eindelijk leek de bedreiging van een wereldwijde nucleaire oorlog een stuk minder realistisch, en de wereld was veel veiliger. In werkelijkheid, leidde het einde van de koude oorlog en de opsplitsing van de Sovjet Unie nauwelijks tot meer veiligheid in de wereld. Het einde van de koude oorlog leek een opluchting, maar het lost de gevaren van nucleaire wapens niet op.
Bronnenboek
Bronnen van plaatjes:
Bron 1: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 2: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 3: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 4: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 5: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 6: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 7: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 8: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 9: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bronnen van teksten:
http://koudeoorlog.uitdaging.org/
http://www.onsverleden.net/index09.htm
http://www.onsverleden.net/coldwar/chronologiecoldwar.htm
http://www.atlcom.nl/fsnavo2.htm
http://www.jacobus.nl/geschiedenis4/koudeoorlog/ko1.htm
http://victorian.fortunecity.com/conway/82/ De Koude Oorlog 1917-1991 / druk 1
Berghe, Y. Vanden Koude oorlog
Auteur: Steinberg & R. Steinberg
Karakter Uitgevers B.V. | 2001
Van Koude Oorlog naar nieuwe chaos (1939-1993) Auteur: R. Havenaar
Oorschot B.V. Memo, tekstboek
Malmberg
Literatuurlijst
Memo, tekstboek
Malmberg
De Koude Oorlog 1917-1991 / druk 1
Berghe, Y. Vanden Koude oorlog
Auteur: Steinberg & R. Steinberg
Karakter Uitgevers B.V. | 2001
Van Koude Oorlog naar nieuwe chaos (1939-1993) Auteur: R. Havenaar
Oorschot B.V.
Hoofdvraag: Wat waren de hoofdaspecten van de Koude Oorlog en hoe eindigde de Koude Oorlog? Inleiding We moesten een profielwerkstuk maken een onderwerp zoeken. Dit onderwerp zit in een bepaald vak. We hebben voor de Koude Oorlog gekozen omdat het wel interessant onderwerp is. We hadden in het hoofdboek ook al veel geleerd over de Koude Oorlog. Ons onderwerp is dus de Koude Oorlog wat onder het vak geschiedenis valt. We kregen daarna de opdracht om een hoofdvraag en deelvragen te verzinnen. Dit hebben we gedaan en onze hoofdvraag luidt dan ook: Wat waren de hoofdaspecten van de Koude Oorlog en hoe eindigde de Koude Oorlog? Om deze hoofdvraag te kunnen beantwoorden hebben we deze tekst onderverdeeld in een paar deelvragen om zo een overzichtelijk beeld te krijgen. 1 Hoe is de Koude Oorlog begonnen? Tijdens de Tweede Wereldoorlog op 14 augustus 1941 sloten Churchill en Roosevelt het Antlantisch Handvest. Hierin werd besproken dat elk land een aantal vrijheden moest hebben. Zelfbeschikkingsrecht, deelname aan de wereldhandel en vrije toegang tot de zeeën en de grondstoffen hielden dit in. Na de oorlog was niet echt duidelijk wat er met het vernietigde Duitsland te doen was. Op de Krim in Jalta kwamen daardoor de 3 grote wereldleiders bijeen. Churchill, Roosevelt en Stalin spraken af om Duitsland in vijven te delen. Een deel ging naar Polen en de Sovjetunie. De rest werd verdeeld onder Frankrijk, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. De laatste conferentie werd gehouden in Potsdam. Roosevelt was inmiddels overleden en opgevolgd door Truman. Hij stond veel wantrouwender tegenover de Sovjetunie dan de idealistische Roosevelt. Ook werden in Neurenberg vele oorlogsmisdadigers terecht gesteld. Maar uiteindelijk druiste Stalin helemaal in tegen het Antlantische Handvest door zijn invloedssferen uit te breiden. Het communisme breidde zich uit waar de westerse geallieerden zo bang voor waren. Uiteindelijk werd hierdoor de Truman-dioctrine geïntroduceerd. Dit hield in dat de Amerikaanse politiek gericht was op het tegenhouden van het communisme in de wereld. Door deze spanning ontstond het ijzeren gordijn met daarbij de Berlijnse muur. Aan de westerse kant zaten de kapitalisten en in het oosten de communisten. (later meer hierover) De angst voor het opkomende communisme werd steeds groter. Intussen had Stalin alle toegangswegen naar Berlijn voor het westen afgesloten. De NAVO werd opgericht als doel met militaire ondersteuning het westen te beschermen tegen het communisme. In 1949 ontdekten de Amerikanen dat hun atoombom door middel van spionnen van Rusland werd nagebouwd. In Amerika raakten on-Amerikanen hun baan kwijt. McCarthy begon namelijk een ware heksenjacht tegen de communisten. In de jaren vijftig begon er een oorlog tussen het oosten, zuiden, westen en noorden van Korea. (later meer hierover) Hierdoor ontstond ook nog eens een sterke bewapening van de landen. Het noorden van Korea was veroverd door de Sovjetunie en zuid door Amerika. In juni 1950 veroverde noord een groot deel van zuid. Onder leiding van McArthur en onder de vlag van de Verenigde Naties vochten 15 landen mee tegen het noorden. In 1953 werd de wapenstilstand getekend. Op een gegeven moment in de periode van de Koude Oorlog ontstond er een soort spelletje tussen de sovjetunie en Amerika. Het hoorde bij de wapenwedloop: Amerika had een waterstofbom gemaakt waarna Rusland met behulp van spionnen er ook een kon maken. Ook het gebruik van raketten werd overgenomen. Totdat de Russen aan zet waren en de Spoetnik in de ruimte schoten. . Bron 1
Het was een zenuwslopend spelletje want de verhoudingen van de landen konden zo uiteenspatten en een bloederige oorlog veroorzaken. De wereld stond nu dus klaar voor een nucleaire oorlog. Bron 3
In 1953 overlijd Stalin en wordt opgevolgd door Chroetsjov die de destalinisatie invoerde. De nieuwe lijder stelde ook het idee voor dat oost en west gewoon naast elkaar zouden moeten kunnen bestaan zonder oorlogsdreiging. Het zogenaamde vreedzame coëxistentie. Later in die tijd ontstonden er gevechten in Hongarije doordat in Polen een arbeidersopstand plaatsvond. De Polen gingen verder dan de stalinisten bedoeld hadden. Die zeiden namelijk dat ze wel wat gematigdere communisten in hun midden zouden nemen. Hongarije ging daardoor massaal op straat om hun steun te betuigen aan Polen. Hierdoor rukte het Rode Leger op met zijn tanks. Ondertussen profiteerden Groot-Brittannië en Frankrijk van deze situatie en vielen samen met Israël Egypte aan omdat dit land het belangrijke handelskanaal Suez internationaal gemaakt. Uiteindelijk was het te zien geweest dat de bedreigende kernwapens helemaal niet gebruikt weren door Amerika achter de gebeurtenissen achter het ijzeren gordijn. Na aanleiding van deze tekst is nu het antwoord op de deelvraag te maken. De invloed van het opkomende en bedreigende communisme versterkte de opkomst van de Koude Oorlog. Maar ook de sterke wapenwedloop speelde een belangrijke rol. Doordat de tegengestelde landen over dezelfde wapens beschikten die de een van de ander nagemaakt is. Maar als je terugkijkt zie je dat er geen nucleaire wapens zijn gebruikt dus vandaar Koude Oorlog. Het is dus te zeggen dat Amerika en Rusland een rechtstreekse confrontatie vermeden. 2 Waarom werd de Berlijnse muur gebouwd? In Berlijn waren al snel problemen tussen Oost-Berlijn en West-Berlijn. Veel mensen uit Oost-Berlijn vluchtten naar West-Berlijn en het Russische gedeelte liep langzaam leeg. Een oorzaak was dat het Russische gedeelte de hogere opgeleidden arbeiders evenveel salaris gaven als de slecht opgeleidden arbeiders. De Russen moesten iets doen om de vluchtelingen te stoppen. Eerst probeerden de Russen West-Berlijn in te pikken. In 1948 maakten de Russen een blokkade. Ze zorgden ervoor dat er geen goederen uit West-Europa en Amerika in West-Berlijn aan kwamen. (Berlijn lag namelijk helemaal in Oost-Duitsland) Deze blokkade duurde bijna een jaar, maar Amerika gaf zich niet gewonnen. Steeds meer Oost-Duitsers vluchtten uit Oost-Duitsland. Er waren er nu al bijna 2 miljoen gevlucht. De leider van de Sovjet-Unie, Nikita Chroetsjov, gaf in 1961 toestemming om dwars door de stad Berlijn een muur te bouwen. Deze muur moest ervoor zorgen, dat er geen inwoner kon vluchten uit Oost-Berlijn. Op 13 augustus 1961 werd begonnen met de bouw van de muur. Er werden 7 doorgangsposten in de muur gemaakt. De muur was 45 km lang en werd door de Oost-Duitse grenspolitie zwaar bewaakt. Er was prikkeldraad gebruikt en je kon als je in het oosten woonde, niet makkelijk bij de muur komen door mijnen. Toch probeerde een aantal mensen te ontsnappen. Door de jaren heen werd de muur het symbool van de Koude Oorlog. De muur was niet zo hoog, ongeveer 3 meter hoog. Omdat de muur plotseling gebouwd werd, was iedereen geschokt. Hoe kon een land zoiets doen? Families en vrienden konden elkaar niet meer zien door die muur. 3 Hoe verliep de Koreaanse oorlog? Korea ligt ten hoogte van Japan. Begin deze eeuw werd Korea veroverd door Japan. Vele Koreanen vluchtten naar China wat communistisch was. In China is er een strijd gaande tussen de communisten en de niet communisten. De Koreanen vechten mee aan de kant van de communisten. Ze willen vanuit China Korea bevrijden. In 1949 hadden de communisten gewonnen. De Koreanen die in China zaten waren goed getrainde soldaten geworden. Na mei 1945 vecht ook Rusland tegen de Japanners. De Russen vallen China en Korea binnen. Een paar maanden later vallen de bommen en de oorlog stopt. Op dat moment zit in Noord-Korea het Russische leger. In het zuiden zit het Japanse leger. Maar de Japanners vechten niet meer. Nu krijg je het noorden van de Russen wat tegen het zuiden strijdt van de Amerikanen in plaats van de Japanners. De Russen vinden dit wel goed. Hier krijgen ze later natuurlijk spijt van. Als Noord Korea Zuid Korea aanvalt dan vallen ze alleen het gebied rond de Poesan niet aan. Korea mocht niet communistisch worden van de Verenigde Staten. De Verenigde Staten gaan zich er dus mee bemoeien. Ze vragen dit aan de VN. De VN is de Verenigde Naties. Dit is een vredes organisatie dat zorgt voor de veiligheid in oorlogsgebieden. Het bevat 5 permanente leden. De 5 permanente leden zijn: * Rusland * V.S. * Engeland * Frankrijk * China
China wordt in 1949 communistisch. De niet communisten vluchten naar Taiwan. Je krijgt dus 2 China’s. Een communistisch en een niet communistisch. De VN commissie komt bij elkaar. Ze maken een besluit. Er moeten verkiezingen komen in heel Korea. In Noord Korea is Kim il Sung aan de macht en hij wil niet aan de verkiezingen meedoen. In het noorden dus geen verkiezingen want Kim il Sung weet dat hij anders gaat verliezen. In het zuiden is Rhee aan de macht en hij wil wel verkiezingen. Het zuiden noemt zich hét Korea. Van de 300 zetels zijn er 100 lege stoelen want 1 op de 3 Koreanen leven in het noorden. Rond 1950 valt Noord Korea onverwachts het zuiden binnen. De verovering gaat heel snel. Het zuiden kan er niet tegenop. Ze veroveren bijna heel Zuid Korea. Er waren twee redenen waarom het zo snel is gegaan: Ten eerste hadden de Noord-Koreaanse soldaten enorme ervaring in China opgedaan. Ten tweede is het zo dat Rusland, voordat ze weggingen, de beste wapens hadden achtergelaten. Zuid Korea had dus geen tanks, vliegtuigen, etc. De Zuid Koreanen staan op het punt van verliezen. Daardoor gaan de Amerikanen en de VN zich ermee bemoeien. De VN beslist dat Amerika mag aanvallen. Amerika mag een leger sturen. Het leger van de Verenigde naties gaat er ook heen. Ze besluiten om bij Intsjon binnen te vallen. Daar zijn gevaarlijke eilanden bij de kust, met groot geschut. Er heerste ook grote eb en vloed veranderingen wat het moeilijk maakte om te landen. Uiteindelijk ging het eigenlijk gemakkelijk. Toen de Koreanen in de tang zaten
dacht men dat er een einde is gekomen aan deze oorlog. Maar de Guerrilla’s wisten terug te komen in kleine groepjes in Noord Korea. Uiteindelijk ontsnapt het leger voor 90%. Het leger van de VN en het Amerikaanse leger vallen Noord-Korea binnen. De communisten raken in paniek. Noord Korea dreigt te verliezen. Het leger staat vlak voor China. Er staan dan opeens 300-400 duizend Chinese soldaten voor hun. Dit hebben de Chinezen onverwachts ‘s nachts gedaan. De Amerikanen maken dat ze weg komen. McArthur vraagt om een atoombom maar krijgt deze niet, want anders zouden de Russen dit niet pikken. In 1953 komt er een wapenstilstand: status-quo. Er komt in dit jaar een conferentie in Zwitserland. Dit zou over Korea gaan maar het gaat over Vietnam. Officieel is het delict met Korea nog niet opgelost. In het noorden heb je een communistisch dictatuur en in het zuiden heb je een kapitaal dictatuur. Zuid Korea is rijk geworden en heeft zich ontwikkeld. Noord Korea heeft zich niet ontwikkeld. Het was namelijk een Totalitaire staat, een dictatuur waar je gehele leven bepaald werd. Ze willen je opvoeden en laten denken zoals men wil. Ze hersenspoelen je. Ja kan geen vrij boek lezen. Het gaat dan ook heel slecht. Kim il Sung sterft en zijn zoon neemt het over (Kim il Sung II)
Daar kwam bij dat de bases waar de bommenwerpers gestationeerd waren beschermd moesten worden; een moeilijke zaak als de vijand al overal aanwezig is en zich zonder problemen als burger kan vermommen. Het aantal soldaten dat benodigd was om een basis te beschermen was dus bijzonder hoog. De grote basis bij Da Nang werd bijvoorbeeld al snel versterkt met ruim 24.000 man, en andere bases evenzo. Tussen 1965 en 1968 werd de Amerikaanse aanwezigheid in Vietnam steeds verder opgebouwd en begon de Vietnamoorlog andere vormen aan te nemen: naast offensieve bomdarderingen moest nu ook verdedigd worden tegen de steeds zwaarder wordende aanvallen van de Vietcong. In 1965 waren er 184.300 troepen en 636 Amerikaanse slachtoffers; in 1968 waren er 536.000 troepen en ruim 30.600 Amerikaanse doden. Waren de Amerikaanse media aanvankelijk nog positief over de Vietnamoorlog, rond 1966 en 1967 begonnen ze al kritische tonen aan te slaan. De oorlog (en vooral het aantal Amerikaanse slachtoffers) escaleerde snel, waarop meerdere kranten en de grote tv-zenders vragen begonnen te stellen over Johnson's politiek ten opzicht van Vietnam. Daarnaast werd hun berichtgeving steeds onnauwkeuriger, waardoor de (ten dele onterechte) indruk ontstond dat Amerikaanse soldaten gruwelijke moorden pleegden, er geen overwinningen geboekt werden, en dat Amerika in een hopeloze oorlog verzeild was geraakt. Het publiek reageerde op het grote aantal doden en gewonden in de Vietnamoorlog door in steeds grotere aantallen te weigeren in dienst te gaan. De Amerikaanse regering dwong steeds meer mensen, vooral armen en zwarten zonder connecties, om in dienst te gaan; rijken konden de dienst makkelijk ontlopen. Dit maakte velen kwaad. Tussen 1967 en 1971 steeg het percentage mensen dat dienst weigerde op morele gronden van 8% tot 43%, een percentage dat ongeëvenaard was. Generaal Westmoreland voerde van 1964 tot 1968 het bevel over de troepen. Zonder moeite kreeg hij de versterkingen die hij vroeg aan het Pentagon. Het aantal manschappen in Vietnam steeg van 23.000 in 1964 tot 184.000 in 1965. In 1968 waren het er een half miljoen. Het Tet Offensief
Als er echter één gebeurtenis was die de Amerikaanse kijk op de Vietnamoorlog volledig omgooide, dan was het Tet Offensief dat op 30 januari 1968 begon. Tet was het begin van het nieuwe maanjaar voor de Vietnamezen en was een feestdag waarop steeds niet gevochten werd. In 1968 gebruikte de Vietcong dit feit om de Amerikanen de grootste klap van de Vietnamoorlog te geven: ze vielen in grote aantallen aan.Tientallen steden en bases werden aangevallen; Hue, Saigon, Cholon werden bezet. De Amerikanen en de Zuid-vietnamezen verloren hun greep op grote delen van het platteland en moesten ook een aantal provinciehoofdsteden prijsgeven. In Saigon drong een zelfmoordcommando van de Vietcong door tot in de bijgebouwen van de Amerikaanse ambassade en beschoten vandaar het hoofdgebouw met bazooka’s. De Amerikanen reageerden met onbeteugeld geweld; de luchtmacht voerde nietsontziende bombardementen uit. Desondanks boden de in de steden doorgedrongen troepen van het Bevrijdingsfront en Noord-vietnamezen hardnekkig tegenstand. Ze wisten zich twee weken lang te handhaven in Cholon en meer dan drie in Hue, dat op 24 februari werd heroverd. Tijdens de strijd om Cholon maakten de Amerikanen hele wijken met de grond gelijk en ook Hue werd voor het grootste deel verwoest. Tet was geen militaire overwinning voor de Vietcong; integendeel. Ze hadden 40.000 van hun beste troepen en vele wapens verloren, maar de Amerikanen psychologisch een grote slag toegebracht. De Vietnamoorlog verliezen: dat hadden ze nooit voor mogelijk gehouden. Tet bewees dat het wel kon. Het Tet-offensief markeerde het keerpunt van de oorlog. Hoewel men, uit het feit dat er geen algemene opstand was uitgebroken, in het Westen de conclusie trok dat de Vietnamese aanval was mislukt, was de Amerikaanse militaire strategie geheel in de war gebracht en had de Amerikaanse zelfverzekerdheid een zware slag gekregen. De slagen om Cholon en Hue toonden aan dat het Bevrijdingsleger er met succes in geslaagd was verzetskernen in de steden op te bouwen. Ook was duidelijk dat het offensief niet zonder de voorkennis van en de stilzwijgende medewerking van de bevolking had kunnen worden voorbereid. Een keerpunt in de oorlog maar niet het einde: tenslotte konden de Verenigde Staten het zich permitteren door te gaan. Het Tet-offensief heeft een eind gemaakt aan de Amerikaanse escalatie van de oorlog en heeft ook de politieke doelstellingen beïnvloed. Washington werd gedwongen tot een herziening van zijn strategie. Het was gebleken dat het optimisme van Westmoreland overdreven was en dat de communisten niet op het punt stonden de strijd op te geven. De generaal vroeg om een versterking van 200.000 man boven de reeds toegezegde 525.000. Dat was niet meer te realiseren zonder grote aantallen reservisten op te roepen en belastingverhoging door te voeren: (de kosten van de Vietnam-oorlog zouden 35 miljard dollar per jaar gaan bedragen op een oorlogsbegroting van 90 miljard.) Johnson was bereid om 35.000 tot 50.000 soldaten extra te sturen om een politieke oplossing mogelijk te maken. Dat was niet genoeg om een militaire oplossing te forceren. In 1969 werd Richard Nixon de opvolger van Lyndon Johnson en daarmee president van de Verenigde Staten. Hij kreeg van zijn voorgangers het probleem van de Vietnamoorlog mee: een grote oorlog waarin ruim een half miljoen Amerikaanse mannen en vrouwen betrokken waren en die op alle punten vastliep. Nixon beloofde tijdens zijn verkiezingscampagne dan ook "eerzame vrede", iets waar lang niet alle Amerikanen in geloofden, maar het waren er genoeg om hem de overwinning te geven. Nixon zette door: in 1969 formuleerde hij de Nixon Doctrine, waarin hij stelde dat de Zuid-Vietnamezen (en alle andere Aziaten) meer en meer hun eigen oorlog moesten vechten. Terwijl steeds meer Amerikaanse soldaten teruggetrokken werden, werd ook de financiële en materiële hulp aan de Zuid-Vietnamezen groter. Amerikaanse experts leerden het zwakke Zuid-Vietnamese leger om op eigen benen te staan terwijl Nixon probeerde aan de onderhandelingstafel met de Noord-Vietnamezen te komen. Maar Nixon, die zich wel bewust was van het feit dat Zuid-Vietnam de druk niet aankon, deed ook het tegenovergestelde: hij begon de Vietcong in Noord-Vietnam en Cambodja te bombarderen. Uiteraard leverde dit aan de onderhandelingstafel weinig op. Daarom vertelde Nixon het publiek in 1970 dat het leger de Vietcong nu ook in Cambodja zou aanvallen, zij het voor een maximum van 60 dagen. De Vietcong maakte veelvuldig gebruik van een route door Cambodja om aan te vallen en voorraden te vervoeren, genaamd de Ho Chi Minh Trail. Ze wisten dat de Amerikanen hen daar niet konden raken, maar zelfs toen de bombardementen begonnen had dat weinig effect op het vervoer door Cambodja. Ook de 60 dagen durende aanval had weinig succes. Integendeel: de protesten in de VS tegen de Vietnamoorlog werden er alleen maar groter door. Vele universiteiten sloten gedurende 1970 en 1971 toen duizenden studenten gingen protesteren, hun vuur aangewakkerd door de uitbreiding van de Vietnamoorlog. Tegen 1972 wilde Nixon nog maar één ding: de oorlog zo snel mogelijk beëindigen zonder teveel gezichtsverlies De oneervolle vrede In 1972 was het aantal Amerikaanse troepen dat meedeed aan de Vietnamoorlog wel gezakt: van 586.000 in 1968, 475.000 in 1969, 334.000 in 1970 en 156.000 in 1971 naar 24.400 in 1972. Tegelijkertijd probeerde Nixon de oorlog zo eerzaam mogelijk te beëindigen door de relaties met China en de Sovjet Unie, die beide volgens hem de Noord-Vietnamezen hielpen, te verbeteren. Hij overschatte echter hun invloed op Noord-Vietnam, want hoewel de VS langzaam aan de relaties met China en de Sovjet Unie verbeterde, veranderde er weinig in Vietnam. De vredesbesprekingen faalden meermaals waardoor Nixon zich gedwongen voelde de bombardementen op het noorden te vergroten. Pas in december 1972, toen de bombardementen beëindigd werden, ging men weer rond de tafel zitten. Dat leidde uiteindelijk eind januari 1973 tot een vredesovereenkomst; Amerika beloofde zich terug te trekken uit Vietnam en er zou een staakt-het-vuren volgen. Dit staakt-het-vuren duurde echter niet lang; de Amerikanen waren nog niet weg of de Noord-Vietnamezen lagen alweer in de clinch met de regering in het zuiden en openden de aanval. Zuid-Vietnam capituleert In 1975 klapte het Zuid-Vietnamese leger in elkaar. Murw gebeukt door de aanvallen van de Vietcong en het reguliere Noord-Vietnamese leger (NVA) trokken ze zich terug. In maart werd Da Nang veroverd, op 21 april nam de Zuid-Vietnamese president Nguyen Van Thieu de benen en vluchtte uit Saigon. De Amerikanen evacueerden de ambassade en namen enkele Vietnamezen die hen hadden gesteund mee; verreweg de meesten bleven achter en zouden door de Vietcong vermoord worden. Dit was de zwaarste militaire vernedering in de Amerikaanse geschiedenis. Op 30 april tekende Zuid-Vietnam de capitulatie; Vietnam was weer herenigd. De Vietnamoorlog was voorbij, maar de kosten in mensenlevens waren hoog: 47.244 Amerikaanse doden, 153.329 gewonden, 2.483 vermisten. 365.000 Vietnamese burgers hadden het leven verloren, het Zuid-Vietnamese leger had bijna 224.000 doden en 570.000 gewonden te betreuren, het Noord-Vietnamese leger ruim 660.000 doden en een onbekend aantal gewonden. En het resultaat van de Vietnamoorlog? Exact hetzelfde resultaat had ook in 1956 gehaald kunnen zijn als de Amerikanen de verkiezingen hadden laten doorgaan. De Vietnamoorlog stelde de hereniging simpelweg 20 jaar uit tegen een gruwelijk hoge prijs.
Bron 2: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 3: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 4: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 5: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 6: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 7: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 8: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bron 9: http://home.wanadoo.nl/r.driedijk/eeuw/Koude%20oorlog.htm
Bronnen van teksten:
http://www.onsverleden.net/coldwar/chronologiecoldwar.htm
http://www.atlcom.nl/fsnavo2.htm
http://www.jacobus.nl/geschiedenis4/koudeoorlog/ko1.htm
http://victorian.fortunecity.com/conway/82/ De Koude Oorlog 1917-1991 / druk 1
Berghe, Y. Vanden Koude oorlog
Auteur: Steinberg & R. Steinberg
Karakter Uitgevers B.V. | 2001
Van Koude Oorlog naar nieuwe chaos (1939-1993) Auteur: R. Havenaar
Oorschot B.V. Memo, tekstboek
Malmberg
Literatuurlijst
Memo, tekstboek
Malmberg
De Koude Oorlog 1917-1991 / druk 1
Berghe, Y. Vanden Koude oorlog
Auteur: Steinberg & R. Steinberg
Karakter Uitgevers B.V. | 2001
Van Koude Oorlog naar nieuwe chaos (1939-1993) Auteur: R. Havenaar
Oorschot B.V.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
S.
S.
wow
12 jaar geleden
AntwoordenT.
T.
Ik vraag me af of dit wel klopt. Ik heb de oorlog zelf meegemaakt en een aantal dingen ben je vergeten,
12 jaar geleden
Antwoorden