Tropisch Regenwoud
Profielwerkstuk Aardrijkskunde
Inleiding
Voorwoord
Ik doe mijn profielwerkstuk over het tropisch regenwoud. Dit omdat ik de laatste tijd veel hoor over het tropisch regenwoud, omdat het schijnt te verdwijnen. Daarom leek het mij interessant om er meer over te weten te komen, omdat het zo’n actueel onderwerp is zal ik er waarschijnlijk veel informatie over kunnen vinden.
Mijn probleemstelling is:
Zal tropisch regenwoud verdwijnen? Hier ben ik op gekomen, omdat het tropisch regenwoud de laatste tijd veel in het nieuws is wegens grote ontbossingen en allerlei acties die ondernomen gaan worden om het verdwijnen van het woud en vele diersoorten tegen te gaan.
Hypothese:
Daarom ben ik door mijn probleemstelling tot de volgende hypothese gekomen:
Ik denk dus dat door het ontbossen het aandeel tropisch regenwoud zal afnemen.
Hoofdstuk 1 Wat is tropisch regenwoud?
Op aarde heb je verschillende klimaten. Zo heb je in het noorden en zuiden de polaire zone, waar het altijd koud is. En zo heb je rond de evenaar de tropische zone. Deze tropische zone vind je rond de 0˚ en 30˚ noorderbreedte en zuiderbreedte. In deze tropische gebieden vind je ook tropische weelderige wouden, het tropisch regenwoud.
Een tropisch regenwoud is een woud dat gelegen is in de tropen, waar het relatief warm en vochtig is. Het tropische regenwoud is het oudste en soortenrijkste ecosysteem hier op aarde. Alle tropische regenwouden vind je rond de evenaar. Dit kun je zien aan de afbeelding die ook in dit hoofdstuk verwerkt is. Dit komt omdat het daar het warmst is, omdat de zon daar het dichtst op de aarde staat. Door de dichte begroeiing en de constante bewolking is het altijd rond de 28-30 ͦ C. De zon wordt overdag tegengehouden door de bomen en planten en ’s avonds zorgen de bomen ervoor de dat warmte niet weggaat.
In de tropische regenwouden is er iedere dag sprake van neerslag. De neerslag valt op de grond en verdampt meteen weer door de warmte. De verdampte neerslag komt in de lucht en valt als neerslag weer in het woud. Dit is een kringloop die zich soms wel 5 tot 7 keer herhaald in het tropisch regenwoud. Je hebt daarnaast ook nog een moessonwoud. Dit houdt in dat de neerslag niet gelijk verdeeld is en het ene moment er geen neerslag is en het andere moment dat het met bakken uit de lucht komt vallen. De hoeveelheid neerslag die daar uit de lucht komt kan heel erg verschillen. In sommige regenwouden valt er wel 10 meter per jaar en in sommige regenwouden valt er 2000 mm per jaar.
Wereldkaart, met de plekken waar tropisch regenwoud is; groen gekleurd
Zoals we al weten bevindt dit woud zich vooral rond de evenaar, want daar is het lekker warm met de juiste leefomstandigheden. De continenten waar je dit woud kan vinden zijn Amerika, Azië en Afrika. En deze wouden kun je in de volgende landen (alle in de genoemde continenten) vinden: Brazilië, Venezuela, Colombia, Frans Guyana, Equador, Peru, Bolivia, Zuidoost Azië, Suriname, Douala in Kameroen, Costa Rica, Irian Djaja(Nieuw Guinea), de Filippijnen, Kenya, Borneo, Madagascar, Trinidad, Thailand en Belize.
In het tropische regenwoud zijn verschillende lagen te vinden. zo heb je de toplaag, de kroonlaag, de tussenlaag, de onderlaag en de bodemlaag. Alle lagen vormen een aangesloten welf. De toplaag en de kroon laag kunnen een hoogte bereiken van 35 m tot soms wel 70 m. Dit zijn dan ook de hoogste bomen. De tussenlaag en de onderlaag bestaan uit struiken en kruiden. Op de bodemlaag groeien bijna geen planten en ziet het er netjes opgeruimd uit. Dit komt omdat maar 1% van het zonlicht door alle andere hoger liggende lagen heen kan komen. Als er op de bodemlaag wel zonlicht gekomen is dan is alles meteen heel weelderig begroeit.
Als het in het bos stormt dan kan het zijn dat er dikke grote takken naar beneden komen. Ook kan het zijn dat er een boom omvalt, maar doordat de lagen één geheel vormen vallen er meerdere bomen. Zo ontstaat er een open plek waar het zonlicht weer opkomt. Sommige zaadjes zaten daar al op te wachten en grijpen meteen hun kans om uit te groeien tot een van de bomen van de toplagen.
Het tropisch regenwoud bestaat ook weer uit verschillende soorten type regenwouden. Zo zijn er per bos verschillen tussen de temperatuur, de jaarlijkse neerslag en de hoogte van de bomen.
Zo heb je:
- Tropisch laaglandregenwoud
De gemiddelde temp. van dit bos ligt tussen de 25˚C-30˚C. De jaarlijkse neerslag die hier valt is tussen de 2000 en 4000 mm en de hoogte van de bomen is tot 9 meter hoog. Dit laagland regenwoud wordt beschouwd als het ‘echte’ regenwoud. De bodem van dit woud is onvruchtbaar en er is op de bodemlaag dus ook weinig tot geen vegetatie te vinden.
- Tropisch bergregenwoud
De gemiddelde temperatuur van dit bos ligt tussen de 15˚C-25˚C. De jaarlijkse neerslag dat in dit bos valt ligt ongeveer tussen de 2000-4000 mm en dit bergregenwoud heeft bomen van ongeveer een lengte van 30 tot 40 meter hoog. De bodem van dit woud is bijna niet vruchtbaar en de bodemlaag is dan ook matig begroeid.
- Tropisch nevelwoud
De gemiddelde temperatuur van dit bos ligt tussen de 0-15˚C. De jaarlijkse neerslag dat in dit bos valt ligt tussen de 1500 en 3000 meter en in dit nevelwoud vind je bomen van een lengte tussen de 2 en 10 meter. De bodemlaag van dit woud is vruchtbaar en zeer dichtgegroeid, dus ook ondoordringbaar.
- Mangrovebos
Dit bos kun je vinden langs de kust, op zeeniveau. De gemiddelde temperatuur in dit deel van het bos ligt tussen de 30˚C-33˚C. De gemiddelde jaarlijkse neerslag in dit deel ligt tussen de 200 en 4000 mm en de bomen hebben een lengte tussen de 2 en 15 meter. De ondergrond is niet vruchtbaar en er is nauwelijks ondergroei.
De verschillende soorten regenwoud geordend per hoogte
Hoofdstuk 2 Wie en wat vind je in een tropisch regenwoud?
In verschillende continenten leven verschillende mensen en dieren en groeien andere soorten vegetaties. Zo ook in verschillende klimaatzones en dus ook in verschillende gebieden. In het tropisch regenwoud groeien bomen en planten, dat is vrij logisch. Maar in deze wouden leven ook dieren en mensen.
De mensen in deze gebieden:
De inwoners van de landen waar de tropische regenwouden liggen wonen al jaren in deze gebieden. Ze kennen het woud op hun duimpje. Ze weten welke planten giftig zijn, welke planten een genezende werking hebben, welke vruchten giftig zijn en welke lekker en welke dieren ze op welke manier moeten vangen. Van alles wat er in het woud groeit weten ze precies wat ze kunnen gebruiken om een stabiel huis neer te zetten en om gereedschap of wapens te maken voor het gebruik bij jagen. Al met al weten de inwoners dus wat ze moeten doen om precies te kunnen overleven in het woud.
Zoals al eerder gezegd heb je in verschillende gebieden verschillende inwoners. Zo heeft men in de tropische regenwouden verschillende inwoners per continent. In Amerika zul je de indianen tegenkomen. Dan een stap naar rechts en je komt in Afrika; daar zul je bijv. Pygmeeën tegenkomen. En dan in Azië tot slot vind je de Papoea’s.
De bewoners wonen in ruime hutten langs rivieren waar ze water vandaan kunnen halen. Ze zijn heel zelfstandig. Zo produceren de meesten zelf voedsel, kleding en gereedschappen. De westerse wereld heeft wel een invloed gehad op de lokale bevolking. Zo gaan ze naar school en zijn veel inwoners bekeerd tot het katholicisme. Een van hun belangrijkere inkomensbronnen zijn de visserij. Ze vangen de vissen en gaan met een vrachtauto die door hun zelf is aangeschaft naar de stad om de vis te verkopen. Zo hopen ze alles bij te kunnen houden.
De vegetatie in het tropisch regenwoud:
In het woud heb je verschillende lagen zitten. Zoals al eerder verteld heb je er de toplaag, de kroonlaag, de tussenlaag, de onderlaag en de bodemlaag. Per laag kun je verschillende vegetaties terugvinden.
De bodemlaag vind je vooral struiken en kruiden. Ook vind je er schimmels die al het afval opeten, waardoor er vrij weinig begroeiing op de grond te vinden is. Op de bosvloer in het Indonesische regenwoud kun je ook nog de rafflesia vinden. dit is de grootste bloem te wereld, maar hij stinkt heel erg.
De onderlaag is de laag die ongeveer op een hoogte ligt van 6 tot 9 meter groeit. Dit deel bestaat uit dun struikgewas, zoals boomvarens en palmen. Doordat er weinig zonlicht op deze laag komt groeien de planten dus niet dicht op elkaar.
De tussenlaag zijn vooral boomwortels en jonge bomen die naar de top willen groeien. Ook vind je hier de struiken en lianen.
De kroonlaag is het dak van het woud. Er leven in dit deel veel dieren, want de kroonlaag bestaat voornamelijk uit bloemen, zaden, vruchten en bladeren. Bromelia en orchideeën vind je ook terug in de kroonlaag. Dit zijn epifyten en dat zijn planten die meeleven met andere planten.
De toplaag is de laag met de hoogste bomen. Ze vormen geen dak, maar steken uit omdat ze nog groter zijn. Deze bomen noemen we de woudreuzen. Zij kunnen een hoogte bereiken van wel 40 tot 76 meter.
Er zijn in het woud bomen die zichzelf beschermen tegen planteneters. Dit doen zij door bijv. looizuur te produceren. Hierdoor worden de bladeren van de boom moeilijk verteerbaar en is het dus voor de planteneters niet interessant om naar deze boom terug te blijven komen. Er zijn verschillende manieren hoe een boom of een plant zich kan beschermen tegen planteneters, bijv. :
De cecropia boom heeft een leger mieren ingehuurd. De boom is de voedselbron voor de mieren en het sap in het voedsel is giftig. De mieren zijn erg beschermend voor hun voedselbron en als er een planteneter komt, vallen de mieren deze planteneter ook meteen aan.
Verder heb je in het woud ook nog de passiebloemklimplant. Deze bloem beschermt zichzelf voor bladetende rupsen door haar kleur aan te passen aan de boom waar zij op groeit. En als er toch een vlinder komt en haar eitjes op de rank van de passiebloem legt dan laat de plant gewoon haar ranken vallen. Deze passiebloem kan ook gele stippen ontwikkelen zodat het lijkt alsof de passiebloem al bezet is.
De meeste bomen zijn ook gevreesd voor epifyten. Dit zijn planten die op andere bomen gaan zitten en daar gaan groeien. Een paar voorbeelden van epifyten zijn: orchideeën, varens en bromelia’s. sommige bomen scheiden een gif af waar de epifyten niet door aangetrokken worden. En als de bomen waar al een epifyt opzit er genoeg van heeft, dan kan hij gewoon zijn schors afwerpen en dan valt de epifyt eraf.
De dieren in het tropisch regenwoud:
In het tropisch regenwoud leven veel verschillende soorten warmbloedige en koudbloedige dieren. Per land verschilt het aantal diersoorten aanzienlijk. En dan heb je ook nog verschillende soorten wouden waar ook verschillende dieren in leven. Hieronder zie je welke dieren er per continent en per tropisch woud leven.
- Mangrove-bos:
Afrika: Kuifpelikaan, Zilverreiger, Meerkat, vissen, garnalen en schelpdieren.
Azië: Neusaap, Zilverreiger, Dujong (dit is een zeekoe), vissen, garnalen en schelpdieren.
Amerika: Zilverreiger, Bruine Pelikaan, Rode Ibis, Manatee (dit is een ander soort zeekoe), vissen, garnalen en schelpdieren.
- Tropisch laaglandregenwoud:
Afrika: Bosolifant, Okapi, Duiker, Mandril, Laaglandgorilla, Chimpansee, Goudkat, Neushoornvogel en de Grijze roodstaartpapegaai.
Azië: Aziatische olifant, Maleisische Tapir, Tijger, Sumatraanse Neushoorn, Schubdier, Spookdiertje, Gibbon, Orang Oetang en de Kaketoe.
Amerika: Amazonetapir, Jaguar, Anaconda, Brulaap, Slingeraap, Agouti, Luiaard, Gifkikker, Helmbasilisk, Toekan en de Ara.
- Tropisch bergregenwoud:
Afrika: Berggorrilla, Driehoornkameleon en de Lemuren (in Madagascar)
Azië: Honingbeer en de nevelpanter
Amerika: Brilbeer, Bergtapir, Groene Bergtoekan en de Longloze salamander.
- Tropisch nevelwoud
Afrika: Berggorilla, Levendbarende Kameleon.
Azië: Nevelpanter, Honingbeer, Paradijsvogels.
Amerika: Berganolis, Quetzal, Klompvoetkikker.
Hoe hoger je komt hoe minder dieren er wonen, dit kun je zien aan de gegevens hierboven opgenoemd. Ze staan van laaggelegen gebieden naar hoger liggende gebieden en dan zie je dat het aantal diersoorten steeds kleiner wordt.
Hoofdstuk 3 Waar wordt het tropische regenwoud voor gebruikt?
Het tropisch regenwoud is een bron aan inkomsten. Voor zowel de lokale bewoners als voor grotere bedrijven.
De bevolking rond de regenwouden is erg arm en het beste landbouwgrond van het land is in bezit door de rijker bedeelden onder de inwoners. Aangezien de inwoners toch aan een inkomen moeten komen gaan ze aan zwerflandbouw doen. Dit houdt in dat de inwoners naar een stuk bos gaan, alles af laten branden en dan is de grond vruchtbaar. Ze verbouwen er hun producten en verkopen die dan weer in de wat grotere stad. Als hun grond eenmaal onvruchtbaar is gaan ze weer verder naar een ander stukje wat ze vervolgens ook weer plat gaan branden.
Er wordt heel veel hout gekapt om aan landbouw te doen. Dit komt door de regering van Brazilië, want men heeft besloten het Amazonegebied te gaan bevolken, maar waar mensen gaan wonen is ook voedsel nodig. Ze hadden er niet bij nagedacht dat de grond daar dus onvruchtbaar is, hierdoor moest men gaan verhuizen om weer eten te kunnen verbouwen. Hierdoor zijn vele stukken bos verdwenen.
Het aantal ondernemingen dat in de handel van hout verzeild is geraakt is de laatste aantal jaren aanzienlijk gestegen, want men weet hoeveel geld je ermee kan verdienen. het tropische hardhout wordt ook wel groeiend goud genoemd, omdat de economische belangen steeds meer gaan spreken. Er wordt vandaag de dag dan ook per 2 sec. één heel voetbalveld weggekapt.
Rond 1890 werd er in Brazilië goud ontdekt. Hierdoor ontstond er een werkelijke zoektocht naar al het goud wat er in dit Amazonegebied te vinden is. Er zijn nu naar schatting ongeveer 500.000 goudzoekers illegaal aan het werk. Voor het zoeken naar goud moet worden ontbost en afgegraven.
Van alle planten en bomen in het bos kunnen allemaal producten worden geproduceerd. Zoals rotan, oliën, rubber, noten, vruchten, cosmetica, medicinale planten, honing en kleurstoffen. De plaatselijke bevolking produceert vooral grondstoffen waar in de rijkere landen eindproducten van gemaakt worden.
Het is al bekend dat planten producten produceren. Zoals mango, papaya en kokosnoten. Dit zijn producten die rechtstreeks de markt op kunnen om verkocht te worden. Zo kunnen er ook planten zijn die bepaalde stoffen produceren waar bijv. een geneesmiddel van gemaakt kan worden. Maar het zoeken naar zo’n plant is als het zoeken van een speld in een hooiberg. Om het zoeken wat makkelijker te maken hebben de mensen afspraken gemaakt met de inheemse bevolking. De inheemse bevolking weet precies welke planten zij kunnen gebruiken om bepaalde ziektes te genezen. Dit scheelt de westerse mensen een hoop zoektochten en daarom werken ze samen.
Er zijn al een aantal stoffen ontdekt die gebruikt worden in medicijnen. Zo heb je:
- Tubocurarine; is voor spierverslappers
- Kinine; een stof voor malaria
- Vinblastine; wordt verwerkt in medicijnen tegen kanker
- Pilocarbine; is tegen oogboldruk
- L-dopa; wordt gebruikt tegen parkinson
De meeste van deze stoffen hebben zo’n lastige structuur dat ze in laboratoria niet nagemaakt kunnen worden.
De dierenhandel levert ook veel geld op. Zo worden er heel veel dieren geslacht om er tassen of schoenen van te maken. Olifanten bijvoorbeeld worden geslacht voor het ivoor, waar men weer beeldjes van goede kwaliteit van kan maken. Dit levert heel veel geld op, maar doordat men weet dat het zoveel geld oplevert is iedereen zich tot deze handel gaan beperken en zijn er zo al heel veel dieren die uitgestorven zijn of op de bedreigde lijst staan. Ondanks dat het verboden is om sommige dieren te jagen, zijn er nog heel veel mensen die alsnog illegaal op dieren jagen. Ze gaan er alleen maar meer door verdienen, omdat er dus minder huiden van die dieren op de markt komen stijgt dus de prijs. Hieronder volgt een lijst van de bedreigde diersoorten die in het tropisch regenwoud leven.
- Aziatische olifant
- Afrikaanse olifant
- Zwarte neushoorn
- Indische neushoorn
- Javaanse neushoorn
- Sumatraanse neushoorn
- Witte neushoorn
- Chimpansee
- Gorilla
- Bonobo
- Orang-oetan
- Noord-Indochinese tijger
- Chinese tijger
- Amurtijger
- Sumatraanse tijger
- Bengaalse tijger
- Witte tijger
- Reuzenpanda
Hoofdstuk 4 Wat zijn de bedreigende factoren voor het tropisch regenwoud?
In het tropisch regenwoud zijn er veel factoren die het behoud van het tropisch regenwoud en alles wat daarbij hoort bedreigen. Zoals de houtkap en het versterkte broeikaseffect. Door al deze factoren gaat het tropisch regenwoud hard achteruit. Hieronder staan een aantal factoren beschreven die het behoud van het tropisch regenwoud ernstig bedreigen.
Grootschalig bedreigende factoren:
De mens
De mens is in bijna alle gevallen een grote oorzaak van dit probleem. Vooral in dit land komen veel toeristen die op vakantie willen in 5-sterren hotels en restaurants op de meest bijzondere plekken. Dit alles moet uit de grond gestampt worden. Maar de lokale rijkere mensen doen dit maar al te graag, want dan kunnen ze er lekker veel geld aan verdienen. Hier moet dan alleen weer veel bos voor worden gekapt. Daardoor worden de bossen vakantie oord midden in het tropisch regenwoud
kleiner en het leefgebied van de dieren ook.
Hierdoor zullen veel dier- en plantensoorten uitsterven. Ook kunnen door mensen grote stukken bos afbranden, dit kan gebeuren doordat iemand een aansteker die nog niet op is laat vallen.
De houthandel
In de houthandel willen veel mensen tropisch hardhout, want dat is kwalitatief goed hout, want het hout is hard, mooi en rot niet snel weg. Als men in het woud bomen omzaagt dan vallen er, doordat het woud zo dichtgegroeid is, allerlei andere bomen mee om. Hierdoor ontstaan er allerlei open plekken
Mijnbouw, industriële projecten en oliewinning
het tropisch regenwoud zit boordevol met allerlei grondstoffen zoals koper, aluminium, goud en olie. De westerse landen zijn hier heel erg in geïnteresseerd en gaan daarom naar de landen waar je dit kunt vinden. Ze winnen hun grondstoffen uit de grond, maar voor de mijnbouw om olie uit de grond te halen moeten er grote stukken bossen gekapt worden.
Transport
Voor al het toerisme wat op safari wil en voor alle producten die getransporteerd moeten worden moeten dus wegen aangelegd worden. Hier moeten ook hele bossen voor worden gekapt.
Kleinschalige bedreigende factoren:
Landbouw en veeteelt
De boeren in en rondom de regenwouden doen aan zwerflandbouw. Ze gaan naar een stuk regenwoud, branden dat plat en dan is de grond voor een paar jaar vruchtbaar. Ze verbouwen hun gewassen en verkopen dat. Als hun stuk grond dan uitgeput is gaan ze naar een ander stuk om daar dan weer aan landbouw doen. Zo verdwijnen er vele stukken regenwoud.
Bij de veeteelt moet men ook bossen kappen op platbranden zodat daar de dieren kunnen grazen. Als de boeren daarnaast ook nog aan zwerflandbouw gaan doen dan verplaatsen ze zichzelf met hun dieren weer en eten die dieren weer een stuk bos op en zo verdwijnt er weer een stuk bos.
Dierenhandel
Er zijn veel mensen over de hele wereld die geïnteresseerd zijn in bont en leer van bijzondere dieren zoals krokodillen. Hier wil men dan ook heel veel geld voor betalen. Mensen zijn hier in geïnteresseerd en gaan als smokkelaar te werk in de landen waar je die bijzondere dieren kan vinden. Ook al is dit illegaal werk, omdat veel dieren op de lijst staan van bedreigde diersoorten, maar men heeft zoveel over voor geld.
Ontbossing
In al deze oorzaken in ontbossing het gevolg. Ontbossing is in het tropisch regenwoud wel de grootste bedreiging van het woud. Er zijn nog wat meer oorzaken en die staan hieronder vermeld:
- Houtwinning (de gekapte bomen worden uiteindelijk gebruikt voor de houthandel)
- Veeteelt en landbouw
- Wegen, industrie en mijnbouw
- Kleine landbouw en brandstoffen
- Kleine landbouw:
‘Kleine boeren’ doen aan zwerflandbouw. Dit staat boven in het hoofdstuk beschreven.
Ontbossing heeft verschillende gevolgen; zo sterven er verschillende planten en dieren uit, er zal meer sprake zijn van erosie en overstroming door het broeikaseffect.
verschillende plekken tropisch regenwoud, helemaal ontbost
Het broeikaseffect is ook een belangrijk indirect gevolg van het ontbossen. Dit is een zo’n wereldwijd probleem dat ik er wat meer over ga vertellen.
Het broeikaseffect hebben we nodig om op aarde te kunnen leven. Het broeikaseffect houdt in dat de zon op de aarde straalt. Een deel van deze stralen worden door de ozonlaag tegengehouden en gaan weer terug de ruimte in. Een ander deel van deze stralen komen op de aarde terecht. Deze stralen kaatsen tegen het aarde oppervlak en een deel gaat weer terug de ruimte in en een ander deel wordt weer tegengehouden door de ozonlaag. Hierdoor blijft het op de aarde warm genoeg voor ons om te leven.
Maar door ons gedrag wordt de ozonlaag steeds dikker en dikker waardoor de stralen die op de aarde komen niet meer terug de ruimte in gaan, maar door de steeds dikker wordende ozonlaag tegen gehouden worden. Hierdoor stijgt de temperatuur op aarde. Dit heeft erge gevolgen voor alle levende organisme op aarde en alle ecosystemen met alle leefgebieden van de dieren. Zo smelt het poolijs en zullen dus de ijsberen uitsterven.
Een oorzaak die met het tropisch regenwoud te maken heeft is dat er op aarde steeds meer menselijke bewoners bijkomen. Hierdoor gaan er ook steeds meer auto’s rijden die CO2 uitstoten. Doordat er steeds meer CO2 in de lucht komt wordt de ozonlaag dikker en het op de aarde warmer. De bomen op aarde halen CO2 uit de lucht bij fotosynthese. Fotosynthese is de aanmaak van zuurstof waar wij van kunnen leven, maar als er steeds meer bomen gekapt worden dan zal er dus steeds meer CO2 in de lucht komen en blijven en zal dat dus erge gevolgen hebben voor het leven op aarde.
Uitleg broeikaseffect en file met auto’s dus uitstoot van CO2
Hoofdstuk 5 Hoe kunnen we het verdwijnen van het tropisch regenwoud voorkomen?
De meeste problemen doen zich voor in de armere landen. Dus zal er daar het één en ander moeten veranderen. Er moeten door de overheid strengere maatregelen genomen worden tegen de illegale houtkap.
Zo kun je denken aan het verbieden ervan of ervoor zorgen dat het tropisch regenwoud een beschermd natuurgebied is waar dus niet aangezeten mag worden, maar er moet dan ook wel compensatie komen voor de lokale bewoner. Je kan er bijv. voor zorgen dat ze boswachter worden zodat ze alsnog een stabiel inkomen hebben. Ook kunnen landen herbebossingsprogramma’s opstarten, zodat er weer een flink aantal bomen bij geplant worden. Een voorbeeld van een herbebossingsproject dat goed werkt is The Nature Conservancy . Zij sloten een pact van het Atlantische Oerbos waarbij een heleboel landen, industrieën en universiteiten zich aansloten om samen voor herbebossing van het gekapte regenwoud te zorgen. Ook kan de overheid erover nadenken om het houtafval te hergebruiken. Om de dierenhandel af te kappen kan men ook voor deze industrie strengere maatregelen nemen zodat ook het uitmoorden van dieren voor hun vacht of slagtanden verboden wordt. Strengere wetten en een beter toezicht op de naleving van deze wetten zou kunnen bijdragen aan verminderde houtkap.
Er zijn over heel de wereld verschillende internationale organisaties die zich inzetten voor het behoud van de regenwouden en de dieren. Bij deze organisaties moet je denken aan WNF en GreenPeace. Zij voeren acties en zamelen geld in om in de landen waar de regenwouden worden bedreigd projecten te starten om daar een gebied te herbebossen. Dit doen niet alleen milieuorganisaties, maar ook overheden zamelen geld in voor zulke acties.
Al deze acties zijn van groot belang, maar toch is het lastig de aftakeling van het woud helemaal stop te zetten. De landen waar het woud langzaam aan het verdwijnen is, zijn meestal arm en kunnen daarom ook alle kleine beetjes die zij verdienen aan het ontbossen zelf goed gebruiken. Ontwikkelingshulp zou in dit geval kunnen bijdragen aan verminderde houtkap. Door bijvoorbeeld de bewoners te leren hoe ze hun grond moeten verbouwen zodat deze niet uitgeput raakt.
Zo heb je nog meer internationale doelen die meehelpen het tropisch regenwoud te beschermen. Je hebt bijv. ook het FCS-keurmerk. FCS staat voor Forest Stewardship Council. Deze organisatie is gericht op consumenten om hen te helpen bij het maken van een milieubewuste keuze, hierdoor kan de consument de houtkap verminderen. Dit komt doordat er dan milieubewuste keuzes gemaakt worden door de consumenten,waardoor het illegale tropische hardhout niet verkocht wordt en dus de winst van de illegale houtkappers in de tropische regenwouden achteruit gaat. Hierdoor heeft het weinig zin om nog het tropische hardhout te gaan produceren en blijft dus het hout staan.
Door onderzoek in het tropische regenwoud en het leren hoe de inheemse bevolking omgaat met het woud kunnen wij meer te weten komen over hoe we het woud kunnen behouden en zonder dat we voor bijvoorbeeld medicijnen en onderzoek hout moeten gaan kappen. Zo gaan wij de natuur daar beter begrijpen.
Een nieuwe manier om ontbossing tegen te gaan is REDD, Reduced Emissions from Deforestation and forest Degradation. Ontbossing helpt mee aan het versterkte broeikas effect. Als men hun bossen laat staan scheelt dat een hoop CO2 in de lucht. Zo heeft de comissie van het REDD afgesproken met bosrijke landen, dat als zij hun bomen laten staan ze er wat voor terugkrijgen. Met het ontbossen van bomen verdien je geld en als die bosrijke landen dat nou niet doen verliezen ze daardoor een groot deel van hun inkomen en dat moet goedgemaakt worden wegens hun goede daad voor de wereld.
Sommige landen en milieuorganisaties gaan zelfs door tot bijvoorbeeld het boycotten van het tropisch hardhout of andere producten zoals palmolie en soja. Dit wordt vooral gedaan bij de landen waarvan de producten via illegaal tropisch hardhout worden geproduceerd. Sommige milieuorganisaties die doen nogal extreem boycotten. Zoals bijv. Greenpeace. Zij zorgen ervoor dat de productie zo erg wordt toegetakeld dat deze niet meer verkocht kan worden. Ook landen kunnen de productie van tropisch hardhout boycotten door bijv. te zeggen dat ze geen tropisch hardhout meer inkopen. In Noorwegen zijn ze vrij extreem geworden, want daar hebben ze afgesproken dat er geen tropisch regenwoud wordt gebruikt in hun openbare gebouwen zelf niet met FSC hout. In de VS bestaat de Lacey Act. Dit is een wet de natuur beschermt, als iemand in de VS hout wil verkopen moet hij eerst kunnen aantonen dat het geen illegaal hout is. Als dit wel blijkt te zijn dan kan de importeur een flinke straf krijgen.
herbebossing acties in de tropische regenwouden
Verder zijn er ook altijd zelf nog dingen die je kunt doen om het ontbossen tegen te gaan. Zo kun je dus zoals boven genoemd FSC hout kopen in plaats van tropisch hardhout. Je kan ook de goede doelen steunen die zich inzetten voor het behoud van het tropisch regenwoud. Dit kun je doen door bijvoorbeeld een donatie te doen of door het tekenen van een petitie of zelfs al vrijwilliger werk verrichten in de desbetreffende landen bij bijvoorbeeld herbebossing projecten. Wat je evt. ook nog kan doen is duurzamer gaan leven. Zo kun je bijv. zuinig omgaan met papier en niet alles meteen weggooien.
Hoofdstuk 6 Wat is de toekomst van het tropisch regenwoud?
Het tropisch regenwoud wordt gigantisch snel weggekapt, dat is ongelooflijk. In een jaar verdwijnt er 15,4 miljoen hectare tropisch regenwoud, van een totale oppervlakte van 1,2 miljard. Dit is in totaal 3 tot 4 keer Nederland wat per jaar weggekapt wordt en als we zo door gaan is er over tien tot twintig jaar helemaal geen tropische regenwoud meer over. Tropisch regenwoud is van groot belang, daarom worden er nu ook allerlei maatregelen genomen om dit tegen te aan.
Langzaam wordt er in de wereld bekend wat er nou precies gaande is en hoe slecht dat wel niet is voor de natuur en het menselijk voortbestaan. Dit inzicht krijgen we van verschillende milieuorganisaties die actie voeren tegen de ontbossing. Of deze actie tot een omkeer leiden in het ontbossingsproces weet men niet, want de regeringen geven vandaag de dag nog liever de voorkeur aan houtkap dan aan duurzame houtkap, want de regering geeft meer om het geld dan om de natuur daar zelf
Er zijn wereldwijd grote organisaties die het tropisch hardhout boycotten. Zoals The New York Times die geen papier voor zijn krant gebruikt uit de tropische regenwouden. Het is zeker dat er steeds meer ogen geopend worden en dat er steeds meer actie gevoerd wordt tegen het ontbossen van de tropische regenwouden. De enige die laten zien hoe je met tropisch regenwoud om moet gaan zijn de inheemse bewoners zelf. Zij vernielen geen stukken land en hun leefwijze staat bekend om de goede evenwicht tussen mens en milieu.
Ondanks dat de grond van het tropische regenwoud niet bestemd is voor de landbouw, gaan er toch veel boeren steevast mee door.
Kiezen we voor een mooi groen tropisch woud of voor een leeg, kaal en onaantrekkelijk gebied?
Nederlanders en de tropische regenwouden:
De Nederlandse regering wil graag een duurzaam land- en bosgebruik. Daarom hebben zij in 1991 het RTR opgericht. Het Regeringsstandpunt Tropisch Regenwoud is dus opgericht om naar een duurzaam land- en bosgebruik te streven. Ze willen dus alleen maar legaal tropisch regenwoud. Dus voor al het hout wat ze importeren moet weer een andere boom voor teruggeplant worden. Dit regeringsbeleid is zeer uniek alleen de dieren zijn hier nog niet in opgenomen terwijl zij wel hard hulp nodig hebben. De plannen om zo het bebossen tegen te gaan is een mooi plan, maar in werkelijkheid is er weinig van te merken. De regering heeft 150 miljoen gulden apart gehouden, alleen bijna 50 miljoen blijft onaangeroerd. Er is ook afgesproken dat er 100 ambtenaren worden ingezet om te helpen bij de redding van het regenwoud. Dit moest het IME onderzoeken in opdracht van LNV. Uit de onderzoeken kwam men tot de conclusie dat het rapport hartstikke negatief was. Samenwerken doen de ministeries onderling ook niet en daarom gaat het al niet goed. De Nederlandse regering wil weinig haast maken om de tropische regenwouden te beschermen, maar de gemeenten zien wel in dat er wat moet veranderen en kiezen daarom voor legaal hout om te verwerken in openbare gebouwen of überhaupt in het bouwen van huizen.
Bomen die gekapt zijn inheemse bevolking in Brazilië
De bewoners:
Voor de bewoners ziet de toekomst er erg slecht uit. Door de ontbossing hebben de inwoners geen goed en vast leefgebied. Dit is een vervelende bijzaak bij het ontbossen van het woud. Maar in die landen is goud ook een goede bron van inkomsten, maar om goed te kunnen winnen heb je kwik nodig. Het kwik wordt op een verkeerde en slordige manier gebruikt waardoor het kwik in de bodem verdwijnt en komt uiteindelijk in het water van de inheemse inwoners terecht. Dit heeft nadelige gevolgen voor de bewoners, want ze worden dan getroffen door kwikvergiftigingen. Soms werken de inheemse bewoners ook samen met mensenrechtenorganisaties. Zo was er een keer een stuk land dat voor de houtkap bestemd was, alleen zouden de Guarani-Kaiowa indianen hun stukje land kwijtraken. Deze indianen waren bereid om hun leven te geven voor hun stukje tropisch regenwoud. Zonder de mensenrechtenorganisatie was het stuk woud gewoon gekapt, maar in samenwerking stonden ze sterker tegenover de houtkappers en mochten ze hun stukje houden.
Conclusie
Ik heb een werkstuk gemaakt over tropisch regenwoud. Een actueel onderwerp waar veel over te vinden valt. Ik heb in mijn werkstuk verschillende deelvragen verwerkt zoals wat een tropisch regenwoud is en wie en wat je in een tropisch regenwoud kunt vinden.
Ik heb als hoofdvraag; zal het tropische regenwoud verdwijnen? En als hypothese heb ik onderzocht of het tropisch regenwoud zal verdwijnen. Dit heb ik onderzocht en ben tot verschillende conclusies gekomen.
1. Zoals het er nu uitziet dat het tropische regenwoud binnen 10 tot 20 jaar verdwenen zijn, want er wordt per 2 sec. weer één heel voetbalveld weggekapt. Als dit zo is dan zijn beide mijn hypothese en hoofdvraag goed beantwoord. De kans dat dit ook werkelijk gebeurd is op dit moment vrij groot, want de landen willen hun ogen nog niet open doen en in actie komen tegen alle ontbossingen. En vooral als er dan een beleid in bijv. Nederland komt en dat het actieproces niet goed uitgevoerd wordt zoals gepland.
2. Aan de andere kant kan het ook zijn er nu ineens de hele wereld z’n ogen open doet, omdat er dan ook echt geen tropisch regenwoud meer overblijft en dat ze daardoor ineens alle import van tropisch hardhout gaan boycotten. Deze conclusie kan ook getrokken worden en dan zouden beide mijn hoofdvraag en hypothese fout beantwoord kunnen worden. De kans dat het geval is, is ook vrij groot. Er zijn namelijk al genoeg overheden en milieuorganisaties die tegen ontbossing strijden
Dit is een lastige hypothese, want je kan het op dit moment bekijken, maar ook kijken hoeveel er in de loop van de tijd al veranderd is en hoeveel er nog zal gaan veranderen. Daarom kun je zeggen dat allebei de conclusies op dit moment goed zijn. Ik denk namelijk dat er vanaf nu en 5 jaar niet heel veel zal veranderen, want de belangen om een goed inkomen te hebben voor de landen is van groot belang en kiezen ze daarom liever voor illegale houtkap dan voor een duurzame economie. Dus dat ze meer inkomen hebben door geld dat ze verdienen aan de houtkap dan meer geld uitgeven aan een stabiel inkomen voor de inwoners. Daarom denk ik ook dat er steeds meer mensen het tropische hardhout zullen boycotten en er uiteindelijk geen tropisch hardhout meer wordt verkocht en geëxporteerd. Dus dan kun je zeggen dat direct mijn hypothese waar is en dat ik mijn hoofdvraag met ‘ja’ kan beantwoorden en dat indirect ik mijn hoofdvraag met ‘nee’ kan beantwoorden en dat dus mijn hypothese dus ook niet waar is.
Logboek & Bronnen
wat wanneer waar bron
Hoofd- en deelvragen verzonnen thuis http://www.google.nl/search?hl=nl&rlz=1R2ADRA_nlNL383&q=onderwerp+profielwerkstuk+aardrijkskunde&aq=6&aqi=g10&aql=&oq=onderwerp+profiel&gs_rfai=
Hoofdstuk 1 5 en 6 juli school http://nl.wikipedia.org/wiki/Tropisch_regenwoud
http://library.thinkquest.org/C0113340/main.php?section=biomes&topic=rainforest&subtopic=plants&language=nl
Hoofdstuk 2 6 en 7juli School en thuis http://library.thinkquest.org/C0113340/main.php?section=biomes&topic=rainforest&subtopic=plants&language=nl
http://nl.wikipedia.org/wiki/Tropisch_regenwoud
Hoofdstuk 3 7 juli School
http://nl.wikipedia.org/wiki/Tropisch_regenwoud
http://nl.wikipedia.org/wiki/Bedreigde_diersoort
Hoofdstuk 4 7 en 8 juli School
http://www.trouw.nl/groen/nieuws/article2882517.ece/Pact_moet_Braziliaans_oerbos_weer_in_omvang_doen_groeien_.html
Hoofdstuk 5 8 juli School en thuis http://www.iucn.nl/onze_themas/klimaat/redd/
http://dier-en-natuur.infonu.nl/milieu/4434-ontbossing-bedreiging-van-de-wouden.html
Hoofdstuk 6 9 juli School http://web.inter.nl.net/hcc/F.Strijthagen/regenwouden.html
Conclusie 9 juli School
Profielwerkstuk Aardrijkskunde
Inleiding
Voorwoord
Ik doe mijn profielwerkstuk over het tropisch regenwoud. Dit omdat ik de laatste tijd veel hoor over het tropisch regenwoud, omdat het schijnt te verdwijnen. Daarom leek het mij interessant om er meer over te weten te komen, omdat het zo’n actueel onderwerp is zal ik er waarschijnlijk veel informatie over kunnen vinden.
Mijn probleemstelling is:
Zal tropisch regenwoud verdwijnen? Hier ben ik op gekomen, omdat het tropisch regenwoud de laatste tijd veel in het nieuws is wegens grote ontbossingen en allerlei acties die ondernomen gaan worden om het verdwijnen van het woud en vele diersoorten tegen te gaan.
Daarom ben ik door mijn probleemstelling tot de volgende hypothese gekomen:
Ik denk dus dat door het ontbossen het aandeel tropisch regenwoud zal afnemen.
Hoofdstuk 1 Wat is tropisch regenwoud?
Op aarde heb je verschillende klimaten. Zo heb je in het noorden en zuiden de polaire zone, waar het altijd koud is. En zo heb je rond de evenaar de tropische zone. Deze tropische zone vind je rond de 0˚ en 30˚ noorderbreedte en zuiderbreedte. In deze tropische gebieden vind je ook tropische weelderige wouden, het tropisch regenwoud.
Een tropisch regenwoud is een woud dat gelegen is in de tropen, waar het relatief warm en vochtig is. Het tropische regenwoud is het oudste en soortenrijkste ecosysteem hier op aarde. Alle tropische regenwouden vind je rond de evenaar. Dit kun je zien aan de afbeelding die ook in dit hoofdstuk verwerkt is. Dit komt omdat het daar het warmst is, omdat de zon daar het dichtst op de aarde staat. Door de dichte begroeiing en de constante bewolking is het altijd rond de 28-30 ͦ C. De zon wordt overdag tegengehouden door de bomen en planten en ’s avonds zorgen de bomen ervoor de dat warmte niet weggaat.
In de tropische regenwouden is er iedere dag sprake van neerslag. De neerslag valt op de grond en verdampt meteen weer door de warmte. De verdampte neerslag komt in de lucht en valt als neerslag weer in het woud. Dit is een kringloop die zich soms wel 5 tot 7 keer herhaald in het tropisch regenwoud. Je hebt daarnaast ook nog een moessonwoud. Dit houdt in dat de neerslag niet gelijk verdeeld is en het ene moment er geen neerslag is en het andere moment dat het met bakken uit de lucht komt vallen. De hoeveelheid neerslag die daar uit de lucht komt kan heel erg verschillen. In sommige regenwouden valt er wel 10 meter per jaar en in sommige regenwouden valt er 2000 mm per jaar.
Wereldkaart, met de plekken waar tropisch regenwoud is; groen gekleurd
Zoals we al weten bevindt dit woud zich vooral rond de evenaar, want daar is het lekker warm met de juiste leefomstandigheden. De continenten waar je dit woud kan vinden zijn Amerika, Azië en Afrika. En deze wouden kun je in de volgende landen (alle in de genoemde continenten) vinden: Brazilië, Venezuela, Colombia, Frans Guyana, Equador, Peru, Bolivia, Zuidoost Azië, Suriname, Douala in Kameroen, Costa Rica, Irian Djaja(Nieuw Guinea), de Filippijnen, Kenya, Borneo, Madagascar, Trinidad, Thailand en Belize.
In het tropische regenwoud zijn verschillende lagen te vinden. zo heb je de toplaag, de kroonlaag, de tussenlaag, de onderlaag en de bodemlaag. Alle lagen vormen een aangesloten welf. De toplaag en de kroon laag kunnen een hoogte bereiken van 35 m tot soms wel 70 m. Dit zijn dan ook de hoogste bomen. De tussenlaag en de onderlaag bestaan uit struiken en kruiden. Op de bodemlaag groeien bijna geen planten en ziet het er netjes opgeruimd uit. Dit komt omdat maar 1% van het zonlicht door alle andere hoger liggende lagen heen kan komen. Als er op de bodemlaag wel zonlicht gekomen is dan is alles meteen heel weelderig begroeit.
Het tropisch regenwoud bestaat ook weer uit verschillende soorten type regenwouden. Zo zijn er per bos verschillen tussen de temperatuur, de jaarlijkse neerslag en de hoogte van de bomen.
Zo heb je:
- Tropisch laaglandregenwoud
De gemiddelde temp. van dit bos ligt tussen de 25˚C-30˚C. De jaarlijkse neerslag die hier valt is tussen de 2000 en 4000 mm en de hoogte van de bomen is tot 9 meter hoog. Dit laagland regenwoud wordt beschouwd als het ‘echte’ regenwoud. De bodem van dit woud is onvruchtbaar en er is op de bodemlaag dus ook weinig tot geen vegetatie te vinden.
- Tropisch bergregenwoud
De gemiddelde temperatuur van dit bos ligt tussen de 15˚C-25˚C. De jaarlijkse neerslag dat in dit bos valt ligt ongeveer tussen de 2000-4000 mm en dit bergregenwoud heeft bomen van ongeveer een lengte van 30 tot 40 meter hoog. De bodem van dit woud is bijna niet vruchtbaar en de bodemlaag is dan ook matig begroeid.
- Tropisch nevelwoud
De gemiddelde temperatuur van dit bos ligt tussen de 0-15˚C. De jaarlijkse neerslag dat in dit bos valt ligt tussen de 1500 en 3000 meter en in dit nevelwoud vind je bomen van een lengte tussen de 2 en 10 meter. De bodemlaag van dit woud is vruchtbaar en zeer dichtgegroeid, dus ook ondoordringbaar.
- Mangrovebos
Dit bos kun je vinden langs de kust, op zeeniveau. De gemiddelde temperatuur in dit deel van het bos ligt tussen de 30˚C-33˚C. De gemiddelde jaarlijkse neerslag in dit deel ligt tussen de 200 en 4000 mm en de bomen hebben een lengte tussen de 2 en 15 meter. De ondergrond is niet vruchtbaar en er is nauwelijks ondergroei.
De verschillende soorten regenwoud geordend per hoogte
In verschillende continenten leven verschillende mensen en dieren en groeien andere soorten vegetaties. Zo ook in verschillende klimaatzones en dus ook in verschillende gebieden. In het tropisch regenwoud groeien bomen en planten, dat is vrij logisch. Maar in deze wouden leven ook dieren en mensen.
De mensen in deze gebieden:
De inwoners van de landen waar de tropische regenwouden liggen wonen al jaren in deze gebieden. Ze kennen het woud op hun duimpje. Ze weten welke planten giftig zijn, welke planten een genezende werking hebben, welke vruchten giftig zijn en welke lekker en welke dieren ze op welke manier moeten vangen. Van alles wat er in het woud groeit weten ze precies wat ze kunnen gebruiken om een stabiel huis neer te zetten en om gereedschap of wapens te maken voor het gebruik bij jagen. Al met al weten de inwoners dus wat ze moeten doen om precies te kunnen overleven in het woud.
Zoals al eerder gezegd heb je in verschillende gebieden verschillende inwoners. Zo heeft men in de tropische regenwouden verschillende inwoners per continent. In Amerika zul je de indianen tegenkomen. Dan een stap naar rechts en je komt in Afrika; daar zul je bijv. Pygmeeën tegenkomen. En dan in Azië tot slot vind je de Papoea’s.
De bewoners wonen in ruime hutten langs rivieren waar ze water vandaan kunnen halen. Ze zijn heel zelfstandig. Zo produceren de meesten zelf voedsel, kleding en gereedschappen. De westerse wereld heeft wel een invloed gehad op de lokale bevolking. Zo gaan ze naar school en zijn veel inwoners bekeerd tot het katholicisme. Een van hun belangrijkere inkomensbronnen zijn de visserij. Ze vangen de vissen en gaan met een vrachtauto die door hun zelf is aangeschaft naar de stad om de vis te verkopen. Zo hopen ze alles bij te kunnen houden.
De vegetatie in het tropisch regenwoud:
In het woud heb je verschillende lagen zitten. Zoals al eerder verteld heb je er de toplaag, de kroonlaag, de tussenlaag, de onderlaag en de bodemlaag. Per laag kun je verschillende vegetaties terugvinden.
De bodemlaag vind je vooral struiken en kruiden. Ook vind je er schimmels die al het afval opeten, waardoor er vrij weinig begroeiing op de grond te vinden is. Op de bosvloer in het Indonesische regenwoud kun je ook nog de rafflesia vinden. dit is de grootste bloem te wereld, maar hij stinkt heel erg.
De onderlaag is de laag die ongeveer op een hoogte ligt van 6 tot 9 meter groeit. Dit deel bestaat uit dun struikgewas, zoals boomvarens en palmen. Doordat er weinig zonlicht op deze laag komt groeien de planten dus niet dicht op elkaar.
De kroonlaag is het dak van het woud. Er leven in dit deel veel dieren, want de kroonlaag bestaat voornamelijk uit bloemen, zaden, vruchten en bladeren. Bromelia en orchideeën vind je ook terug in de kroonlaag. Dit zijn epifyten en dat zijn planten die meeleven met andere planten.
De toplaag is de laag met de hoogste bomen. Ze vormen geen dak, maar steken uit omdat ze nog groter zijn. Deze bomen noemen we de woudreuzen. Zij kunnen een hoogte bereiken van wel 40 tot 76 meter.
Er zijn in het woud bomen die zichzelf beschermen tegen planteneters. Dit doen zij door bijv. looizuur te produceren. Hierdoor worden de bladeren van de boom moeilijk verteerbaar en is het dus voor de planteneters niet interessant om naar deze boom terug te blijven komen. Er zijn verschillende manieren hoe een boom of een plant zich kan beschermen tegen planteneters, bijv. :
De cecropia boom heeft een leger mieren ingehuurd. De boom is de voedselbron voor de mieren en het sap in het voedsel is giftig. De mieren zijn erg beschermend voor hun voedselbron en als er een planteneter komt, vallen de mieren deze planteneter ook meteen aan.
Verder heb je in het woud ook nog de passiebloemklimplant. Deze bloem beschermt zichzelf voor bladetende rupsen door haar kleur aan te passen aan de boom waar zij op groeit. En als er toch een vlinder komt en haar eitjes op de rank van de passiebloem legt dan laat de plant gewoon haar ranken vallen. Deze passiebloem kan ook gele stippen ontwikkelen zodat het lijkt alsof de passiebloem al bezet is.
De meeste bomen zijn ook gevreesd voor epifyten. Dit zijn planten die op andere bomen gaan zitten en daar gaan groeien. Een paar voorbeelden van epifyten zijn: orchideeën, varens en bromelia’s. sommige bomen scheiden een gif af waar de epifyten niet door aangetrokken worden. En als de bomen waar al een epifyt opzit er genoeg van heeft, dan kan hij gewoon zijn schors afwerpen en dan valt de epifyt eraf.
De dieren in het tropisch regenwoud:
In het tropisch regenwoud leven veel verschillende soorten warmbloedige en koudbloedige dieren. Per land verschilt het aantal diersoorten aanzienlijk. En dan heb je ook nog verschillende soorten wouden waar ook verschillende dieren in leven. Hieronder zie je welke dieren er per continent en per tropisch woud leven.
- Mangrove-bos:
Afrika: Kuifpelikaan, Zilverreiger, Meerkat, vissen, garnalen en schelpdieren.
Azië: Neusaap, Zilverreiger, Dujong (dit is een zeekoe), vissen, garnalen en schelpdieren.
- Tropisch laaglandregenwoud:
Afrika: Bosolifant, Okapi, Duiker, Mandril, Laaglandgorilla, Chimpansee, Goudkat, Neushoornvogel en de Grijze roodstaartpapegaai.
Azië: Aziatische olifant, Maleisische Tapir, Tijger, Sumatraanse Neushoorn, Schubdier, Spookdiertje, Gibbon, Orang Oetang en de Kaketoe.
Amerika: Amazonetapir, Jaguar, Anaconda, Brulaap, Slingeraap, Agouti, Luiaard, Gifkikker, Helmbasilisk, Toekan en de Ara.
- Tropisch bergregenwoud:
Afrika: Berggorrilla, Driehoornkameleon en de Lemuren (in Madagascar)
Azië: Honingbeer en de nevelpanter
Amerika: Brilbeer, Bergtapir, Groene Bergtoekan en de Longloze salamander.
- Tropisch nevelwoud
Afrika: Berggorilla, Levendbarende Kameleon.
Azië: Nevelpanter, Honingbeer, Paradijsvogels.
Amerika: Berganolis, Quetzal, Klompvoetkikker.
Hoe hoger je komt hoe minder dieren er wonen, dit kun je zien aan de gegevens hierboven opgenoemd. Ze staan van laaggelegen gebieden naar hoger liggende gebieden en dan zie je dat het aantal diersoorten steeds kleiner wordt.
Hoofdstuk 3 Waar wordt het tropische regenwoud voor gebruikt?
Het tropisch regenwoud is een bron aan inkomsten. Voor zowel de lokale bewoners als voor grotere bedrijven.
Er wordt heel veel hout gekapt om aan landbouw te doen. Dit komt door de regering van Brazilië, want men heeft besloten het Amazonegebied te gaan bevolken, maar waar mensen gaan wonen is ook voedsel nodig. Ze hadden er niet bij nagedacht dat de grond daar dus onvruchtbaar is, hierdoor moest men gaan verhuizen om weer eten te kunnen verbouwen. Hierdoor zijn vele stukken bos verdwenen.
Het aantal ondernemingen dat in de handel van hout verzeild is geraakt is de laatste aantal jaren aanzienlijk gestegen, want men weet hoeveel geld je ermee kan verdienen. het tropische hardhout wordt ook wel groeiend goud genoemd, omdat de economische belangen steeds meer gaan spreken. Er wordt vandaag de dag dan ook per 2 sec. één heel voetbalveld weggekapt.
Rond 1890 werd er in Brazilië goud ontdekt. Hierdoor ontstond er een werkelijke zoektocht naar al het goud wat er in dit Amazonegebied te vinden is. Er zijn nu naar schatting ongeveer 500.000 goudzoekers illegaal aan het werk. Voor het zoeken naar goud moet worden ontbost en afgegraven.
Van alle planten en bomen in het bos kunnen allemaal producten worden geproduceerd. Zoals rotan, oliën, rubber, noten, vruchten, cosmetica, medicinale planten, honing en kleurstoffen. De plaatselijke bevolking produceert vooral grondstoffen waar in de rijkere landen eindproducten van gemaakt worden.
Het is al bekend dat planten producten produceren. Zoals mango, papaya en kokosnoten. Dit zijn producten die rechtstreeks de markt op kunnen om verkocht te worden. Zo kunnen er ook planten zijn die bepaalde stoffen produceren waar bijv. een geneesmiddel van gemaakt kan worden. Maar het zoeken naar zo’n plant is als het zoeken van een speld in een hooiberg. Om het zoeken wat makkelijker te maken hebben de mensen afspraken gemaakt met de inheemse bevolking. De inheemse bevolking weet precies welke planten zij kunnen gebruiken om bepaalde ziektes te genezen. Dit scheelt de westerse mensen een hoop zoektochten en daarom werken ze samen.
Er zijn al een aantal stoffen ontdekt die gebruikt worden in medicijnen. Zo heb je:
- Tubocurarine; is voor spierverslappers
- Kinine; een stof voor malaria
- Vinblastine; wordt verwerkt in medicijnen tegen kanker
- Pilocarbine; is tegen oogboldruk
- L-dopa; wordt gebruikt tegen parkinson
De meeste van deze stoffen hebben zo’n lastige structuur dat ze in laboratoria niet nagemaakt kunnen worden.
De dierenhandel levert ook veel geld op. Zo worden er heel veel dieren geslacht om er tassen of schoenen van te maken. Olifanten bijvoorbeeld worden geslacht voor het ivoor, waar men weer beeldjes van goede kwaliteit van kan maken. Dit levert heel veel geld op, maar doordat men weet dat het zoveel geld oplevert is iedereen zich tot deze handel gaan beperken en zijn er zo al heel veel dieren die uitgestorven zijn of op de bedreigde lijst staan. Ondanks dat het verboden is om sommige dieren te jagen, zijn er nog heel veel mensen die alsnog illegaal op dieren jagen. Ze gaan er alleen maar meer door verdienen, omdat er dus minder huiden van die dieren op de markt komen stijgt dus de prijs. Hieronder volgt een lijst van de bedreigde diersoorten die in het tropisch regenwoud leven.
- Aziatische olifant
- Zwarte neushoorn
- Indische neushoorn
- Javaanse neushoorn
- Sumatraanse neushoorn
- Witte neushoorn
- Chimpansee
- Gorilla
- Bonobo
- Orang-oetan
- Noord-Indochinese tijger
- Chinese tijger
- Amurtijger
- Sumatraanse tijger
- Bengaalse tijger
- Witte tijger
- Reuzenpanda
Hoofdstuk 4 Wat zijn de bedreigende factoren voor het tropisch regenwoud?
In het tropisch regenwoud zijn er veel factoren die het behoud van het tropisch regenwoud en alles wat daarbij hoort bedreigen. Zoals de houtkap en het versterkte broeikaseffect. Door al deze factoren gaat het tropisch regenwoud hard achteruit. Hieronder staan een aantal factoren beschreven die het behoud van het tropisch regenwoud ernstig bedreigen.
Grootschalig bedreigende factoren:
De mens is in bijna alle gevallen een grote oorzaak van dit probleem. Vooral in dit land komen veel toeristen die op vakantie willen in 5-sterren hotels en restaurants op de meest bijzondere plekken. Dit alles moet uit de grond gestampt worden. Maar de lokale rijkere mensen doen dit maar al te graag, want dan kunnen ze er lekker veel geld aan verdienen. Hier moet dan alleen weer veel bos voor worden gekapt. Daardoor worden de bossen vakantie oord midden in het tropisch regenwoud
kleiner en het leefgebied van de dieren ook.
Hierdoor zullen veel dier- en plantensoorten uitsterven. Ook kunnen door mensen grote stukken bos afbranden, dit kan gebeuren doordat iemand een aansteker die nog niet op is laat vallen.
De houthandel
In de houthandel willen veel mensen tropisch hardhout, want dat is kwalitatief goed hout, want het hout is hard, mooi en rot niet snel weg. Als men in het woud bomen omzaagt dan vallen er, doordat het woud zo dichtgegroeid is, allerlei andere bomen mee om. Hierdoor ontstaan er allerlei open plekken
Mijnbouw, industriële projecten en oliewinning
het tropisch regenwoud zit boordevol met allerlei grondstoffen zoals koper, aluminium, goud en olie. De westerse landen zijn hier heel erg in geïnteresseerd en gaan daarom naar de landen waar je dit kunt vinden. Ze winnen hun grondstoffen uit de grond, maar voor de mijnbouw om olie uit de grond te halen moeten er grote stukken bossen gekapt worden.
Transport
Voor al het toerisme wat op safari wil en voor alle producten die getransporteerd moeten worden moeten dus wegen aangelegd worden. Hier moeten ook hele bossen voor worden gekapt.
Kleinschalige bedreigende factoren:
De boeren in en rondom de regenwouden doen aan zwerflandbouw. Ze gaan naar een stuk regenwoud, branden dat plat en dan is de grond voor een paar jaar vruchtbaar. Ze verbouwen hun gewassen en verkopen dat. Als hun stuk grond dan uitgeput is gaan ze naar een ander stuk om daar dan weer aan landbouw doen. Zo verdwijnen er vele stukken regenwoud.
Bij de veeteelt moet men ook bossen kappen op platbranden zodat daar de dieren kunnen grazen. Als de boeren daarnaast ook nog aan zwerflandbouw gaan doen dan verplaatsen ze zichzelf met hun dieren weer en eten die dieren weer een stuk bos op en zo verdwijnt er weer een stuk bos.
Dierenhandel
Er zijn veel mensen over de hele wereld die geïnteresseerd zijn in bont en leer van bijzondere dieren zoals krokodillen. Hier wil men dan ook heel veel geld voor betalen. Mensen zijn hier in geïnteresseerd en gaan als smokkelaar te werk in de landen waar je die bijzondere dieren kan vinden. Ook al is dit illegaal werk, omdat veel dieren op de lijst staan van bedreigde diersoorten, maar men heeft zoveel over voor geld.
Ontbossing
In al deze oorzaken in ontbossing het gevolg. Ontbossing is in het tropisch regenwoud wel de grootste bedreiging van het woud. Er zijn nog wat meer oorzaken en die staan hieronder vermeld:
- Houtwinning (de gekapte bomen worden uiteindelijk gebruikt voor de houthandel)
- Veeteelt en landbouw
- Wegen, industrie en mijnbouw
- Kleine landbouw en brandstoffen
- Kleine landbouw:
‘Kleine boeren’ doen aan zwerflandbouw. Dit staat boven in het hoofdstuk beschreven.
Ontbossing heeft verschillende gevolgen; zo sterven er verschillende planten en dieren uit, er zal meer sprake zijn van erosie en overstroming door het broeikaseffect.
verschillende plekken tropisch regenwoud, helemaal ontbost
Het broeikaseffect hebben we nodig om op aarde te kunnen leven. Het broeikaseffect houdt in dat de zon op de aarde straalt. Een deel van deze stralen worden door de ozonlaag tegengehouden en gaan weer terug de ruimte in. Een ander deel van deze stralen komen op de aarde terecht. Deze stralen kaatsen tegen het aarde oppervlak en een deel gaat weer terug de ruimte in en een ander deel wordt weer tegengehouden door de ozonlaag. Hierdoor blijft het op de aarde warm genoeg voor ons om te leven.
Maar door ons gedrag wordt de ozonlaag steeds dikker en dikker waardoor de stralen die op de aarde komen niet meer terug de ruimte in gaan, maar door de steeds dikker wordende ozonlaag tegen gehouden worden. Hierdoor stijgt de temperatuur op aarde. Dit heeft erge gevolgen voor alle levende organisme op aarde en alle ecosystemen met alle leefgebieden van de dieren. Zo smelt het poolijs en zullen dus de ijsberen uitsterven.
Een oorzaak die met het tropisch regenwoud te maken heeft is dat er op aarde steeds meer menselijke bewoners bijkomen. Hierdoor gaan er ook steeds meer auto’s rijden die CO2 uitstoten. Doordat er steeds meer CO2 in de lucht komt wordt de ozonlaag dikker en het op de aarde warmer. De bomen op aarde halen CO2 uit de lucht bij fotosynthese. Fotosynthese is de aanmaak van zuurstof waar wij van kunnen leven, maar als er steeds meer bomen gekapt worden dan zal er dus steeds meer CO2 in de lucht komen en blijven en zal dat dus erge gevolgen hebben voor het leven op aarde.
Uitleg broeikaseffect en file met auto’s dus uitstoot van CO2
Hoofdstuk 5 Hoe kunnen we het verdwijnen van het tropisch regenwoud voorkomen?
De meeste problemen doen zich voor in de armere landen. Dus zal er daar het één en ander moeten veranderen. Er moeten door de overheid strengere maatregelen genomen worden tegen de illegale houtkap.
Zo kun je denken aan het verbieden ervan of ervoor zorgen dat het tropisch regenwoud een beschermd natuurgebied is waar dus niet aangezeten mag worden, maar er moet dan ook wel compensatie komen voor de lokale bewoner. Je kan er bijv. voor zorgen dat ze boswachter worden zodat ze alsnog een stabiel inkomen hebben. Ook kunnen landen herbebossingsprogramma’s opstarten, zodat er weer een flink aantal bomen bij geplant worden. Een voorbeeld van een herbebossingsproject dat goed werkt is The Nature Conservancy . Zij sloten een pact van het Atlantische Oerbos waarbij een heleboel landen, industrieën en universiteiten zich aansloten om samen voor herbebossing van het gekapte regenwoud te zorgen. Ook kan de overheid erover nadenken om het houtafval te hergebruiken. Om de dierenhandel af te kappen kan men ook voor deze industrie strengere maatregelen nemen zodat ook het uitmoorden van dieren voor hun vacht of slagtanden verboden wordt. Strengere wetten en een beter toezicht op de naleving van deze wetten zou kunnen bijdragen aan verminderde houtkap.
Er zijn over heel de wereld verschillende internationale organisaties die zich inzetten voor het behoud van de regenwouden en de dieren. Bij deze organisaties moet je denken aan WNF en GreenPeace. Zij voeren acties en zamelen geld in om in de landen waar de regenwouden worden bedreigd projecten te starten om daar een gebied te herbebossen. Dit doen niet alleen milieuorganisaties, maar ook overheden zamelen geld in voor zulke acties.
Zo heb je nog meer internationale doelen die meehelpen het tropisch regenwoud te beschermen. Je hebt bijv. ook het FCS-keurmerk. FCS staat voor Forest Stewardship Council. Deze organisatie is gericht op consumenten om hen te helpen bij het maken van een milieubewuste keuze, hierdoor kan de consument de houtkap verminderen. Dit komt doordat er dan milieubewuste keuzes gemaakt worden door de consumenten,waardoor het illegale tropische hardhout niet verkocht wordt en dus de winst van de illegale houtkappers in de tropische regenwouden achteruit gaat. Hierdoor heeft het weinig zin om nog het tropische hardhout te gaan produceren en blijft dus het hout staan.
Door onderzoek in het tropische regenwoud en het leren hoe de inheemse bevolking omgaat met het woud kunnen wij meer te weten komen over hoe we het woud kunnen behouden en zonder dat we voor bijvoorbeeld medicijnen en onderzoek hout moeten gaan kappen. Zo gaan wij de natuur daar beter begrijpen.
Een nieuwe manier om ontbossing tegen te gaan is REDD, Reduced Emissions from Deforestation and forest Degradation. Ontbossing helpt mee aan het versterkte broeikas effect. Als men hun bossen laat staan scheelt dat een hoop CO2 in de lucht. Zo heeft de comissie van het REDD afgesproken met bosrijke landen, dat als zij hun bomen laten staan ze er wat voor terugkrijgen. Met het ontbossen van bomen verdien je geld en als die bosrijke landen dat nou niet doen verliezen ze daardoor een groot deel van hun inkomen en dat moet goedgemaakt worden wegens hun goede daad voor de wereld.
Sommige landen en milieuorganisaties gaan zelfs door tot bijvoorbeeld het boycotten van het tropisch hardhout of andere producten zoals palmolie en soja. Dit wordt vooral gedaan bij de landen waarvan de producten via illegaal tropisch hardhout worden geproduceerd. Sommige milieuorganisaties die doen nogal extreem boycotten. Zoals bijv. Greenpeace. Zij zorgen ervoor dat de productie zo erg wordt toegetakeld dat deze niet meer verkocht kan worden. Ook landen kunnen de productie van tropisch hardhout boycotten door bijv. te zeggen dat ze geen tropisch hardhout meer inkopen. In Noorwegen zijn ze vrij extreem geworden, want daar hebben ze afgesproken dat er geen tropisch regenwoud wordt gebruikt in hun openbare gebouwen zelf niet met FSC hout. In de VS bestaat de Lacey Act. Dit is een wet de natuur beschermt, als iemand in de VS hout wil verkopen moet hij eerst kunnen aantonen dat het geen illegaal hout is. Als dit wel blijkt te zijn dan kan de importeur een flinke straf krijgen.
herbebossing acties in de tropische regenwouden
Verder zijn er ook altijd zelf nog dingen die je kunt doen om het ontbossen tegen te gaan. Zo kun je dus zoals boven genoemd FSC hout kopen in plaats van tropisch hardhout. Je kan ook de goede doelen steunen die zich inzetten voor het behoud van het tropisch regenwoud. Dit kun je doen door bijvoorbeeld een donatie te doen of door het tekenen van een petitie of zelfs al vrijwilliger werk verrichten in de desbetreffende landen bij bijvoorbeeld herbebossing projecten. Wat je evt. ook nog kan doen is duurzamer gaan leven. Zo kun je bijv. zuinig omgaan met papier en niet alles meteen weggooien.
Hoofdstuk 6 Wat is de toekomst van het tropisch regenwoud?
Het tropisch regenwoud wordt gigantisch snel weggekapt, dat is ongelooflijk. In een jaar verdwijnt er 15,4 miljoen hectare tropisch regenwoud, van een totale oppervlakte van 1,2 miljard. Dit is in totaal 3 tot 4 keer Nederland wat per jaar weggekapt wordt en als we zo door gaan is er over tien tot twintig jaar helemaal geen tropische regenwoud meer over. Tropisch regenwoud is van groot belang, daarom worden er nu ook allerlei maatregelen genomen om dit tegen te aan.
Langzaam wordt er in de wereld bekend wat er nou precies gaande is en hoe slecht dat wel niet is voor de natuur en het menselijk voortbestaan. Dit inzicht krijgen we van verschillende milieuorganisaties die actie voeren tegen de ontbossing. Of deze actie tot een omkeer leiden in het ontbossingsproces weet men niet, want de regeringen geven vandaag de dag nog liever de voorkeur aan houtkap dan aan duurzame houtkap, want de regering geeft meer om het geld dan om de natuur daar zelf
Ondanks dat de grond van het tropische regenwoud niet bestemd is voor de landbouw, gaan er toch veel boeren steevast mee door.
Kiezen we voor een mooi groen tropisch woud of voor een leeg, kaal en onaantrekkelijk gebied?
Nederlanders en de tropische regenwouden:
De Nederlandse regering wil graag een duurzaam land- en bosgebruik. Daarom hebben zij in 1991 het RTR opgericht. Het Regeringsstandpunt Tropisch Regenwoud is dus opgericht om naar een duurzaam land- en bosgebruik te streven. Ze willen dus alleen maar legaal tropisch regenwoud. Dus voor al het hout wat ze importeren moet weer een andere boom voor teruggeplant worden. Dit regeringsbeleid is zeer uniek alleen de dieren zijn hier nog niet in opgenomen terwijl zij wel hard hulp nodig hebben. De plannen om zo het bebossen tegen te gaan is een mooi plan, maar in werkelijkheid is er weinig van te merken. De regering heeft 150 miljoen gulden apart gehouden, alleen bijna 50 miljoen blijft onaangeroerd. Er is ook afgesproken dat er 100 ambtenaren worden ingezet om te helpen bij de redding van het regenwoud. Dit moest het IME onderzoeken in opdracht van LNV. Uit de onderzoeken kwam men tot de conclusie dat het rapport hartstikke negatief was. Samenwerken doen de ministeries onderling ook niet en daarom gaat het al niet goed. De Nederlandse regering wil weinig haast maken om de tropische regenwouden te beschermen, maar de gemeenten zien wel in dat er wat moet veranderen en kiezen daarom voor legaal hout om te verwerken in openbare gebouwen of überhaupt in het bouwen van huizen.
Bomen die gekapt zijn inheemse bevolking in Brazilië
De bewoners:
Voor de bewoners ziet de toekomst er erg slecht uit. Door de ontbossing hebben de inwoners geen goed en vast leefgebied. Dit is een vervelende bijzaak bij het ontbossen van het woud. Maar in die landen is goud ook een goede bron van inkomsten, maar om goed te kunnen winnen heb je kwik nodig. Het kwik wordt op een verkeerde en slordige manier gebruikt waardoor het kwik in de bodem verdwijnt en komt uiteindelijk in het water van de inheemse inwoners terecht. Dit heeft nadelige gevolgen voor de bewoners, want ze worden dan getroffen door kwikvergiftigingen. Soms werken de inheemse bewoners ook samen met mensenrechtenorganisaties. Zo was er een keer een stuk land dat voor de houtkap bestemd was, alleen zouden de Guarani-Kaiowa indianen hun stukje land kwijtraken. Deze indianen waren bereid om hun leven te geven voor hun stukje tropisch regenwoud. Zonder de mensenrechtenorganisatie was het stuk woud gewoon gekapt, maar in samenwerking stonden ze sterker tegenover de houtkappers en mochten ze hun stukje houden.
Conclusie
Ik heb een werkstuk gemaakt over tropisch regenwoud. Een actueel onderwerp waar veel over te vinden valt. Ik heb in mijn werkstuk verschillende deelvragen verwerkt zoals wat een tropisch regenwoud is en wie en wat je in een tropisch regenwoud kunt vinden.
1. Zoals het er nu uitziet dat het tropische regenwoud binnen 10 tot 20 jaar verdwenen zijn, want er wordt per 2 sec. weer één heel voetbalveld weggekapt. Als dit zo is dan zijn beide mijn hypothese en hoofdvraag goed beantwoord. De kans dat dit ook werkelijk gebeurd is op dit moment vrij groot, want de landen willen hun ogen nog niet open doen en in actie komen tegen alle ontbossingen. En vooral als er dan een beleid in bijv. Nederland komt en dat het actieproces niet goed uitgevoerd wordt zoals gepland.
2. Aan de andere kant kan het ook zijn er nu ineens de hele wereld z’n ogen open doet, omdat er dan ook echt geen tropisch regenwoud meer overblijft en dat ze daardoor ineens alle import van tropisch hardhout gaan boycotten. Deze conclusie kan ook getrokken worden en dan zouden beide mijn hoofdvraag en hypothese fout beantwoord kunnen worden. De kans dat het geval is, is ook vrij groot. Er zijn namelijk al genoeg overheden en milieuorganisaties die tegen ontbossing strijden
Dit is een lastige hypothese, want je kan het op dit moment bekijken, maar ook kijken hoeveel er in de loop van de tijd al veranderd is en hoeveel er nog zal gaan veranderen. Daarom kun je zeggen dat allebei de conclusies op dit moment goed zijn. Ik denk namelijk dat er vanaf nu en 5 jaar niet heel veel zal veranderen, want de belangen om een goed inkomen te hebben voor de landen is van groot belang en kiezen ze daarom liever voor illegale houtkap dan voor een duurzame economie. Dus dat ze meer inkomen hebben door geld dat ze verdienen aan de houtkap dan meer geld uitgeven aan een stabiel inkomen voor de inwoners. Daarom denk ik ook dat er steeds meer mensen het tropische hardhout zullen boycotten en er uiteindelijk geen tropisch hardhout meer wordt verkocht en geëxporteerd. Dus dan kun je zeggen dat direct mijn hypothese waar is en dat ik mijn hoofdvraag met ‘ja’ kan beantwoorden en dat indirect ik mijn hoofdvraag met ‘nee’ kan beantwoorden en dat dus mijn hypothese dus ook niet waar is.
Logboek & Bronnen
wat wanneer waar bron
Hoofd- en deelvragen verzonnen thuis http://www.google.nl/search?hl=nl&rlz=1R2ADRA_nlNL383&q=onderwerp+profielwerkstuk+aardrijkskunde&aq=6&aqi=g10&aql=&oq=onderwerp+profiel&gs_rfai=
Hoofdstuk 1 5 en 6 juli school http://nl.wikipedia.org/wiki/Tropisch_regenwoud
http://library.thinkquest.org/C0113340/main.php?section=biomes&topic=rainforest&subtopic=plants&language=nl
Hoofdstuk 2 6 en 7juli School en thuis http://library.thinkquest.org/C0113340/main.php?section=biomes&topic=rainforest&subtopic=plants&language=nl
http://nl.wikipedia.org/wiki/Tropisch_regenwoud
Hoofdstuk 3 7 juli School
http://nl.wikipedia.org/wiki/Bedreigde_diersoort
Hoofdstuk 4 7 en 8 juli School
http://www.trouw.nl/groen/nieuws/article2882517.ece/Pact_moet_Braziliaans_oerbos_weer_in_omvang_doen_groeien_.html
Hoofdstuk 5 8 juli School en thuis http://www.iucn.nl/onze_themas/klimaat/redd/
http://dier-en-natuur.infonu.nl/milieu/4434-ontbossing-bedreiging-van-de-wouden.html
Hoofdstuk 6 9 juli School http://web.inter.nl.net/hcc/F.Strijthagen/regenwouden.html
Conclusie 9 juli School
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
J.
J.
ja hallo
6 jaar geleden
Antwoorden