De doodstraf

Beoordeling 6.7
Foto van een scholier
  • Praktische opdracht door een scholier
  • 5e klas havo | 2298 woorden
  • 21 mei 2001
  • 117 keer beoordeeld
Cijfer 6.7
117 keer beoordeeld

Taal
Nederlands
Vak
Onderwerpen

ADVERTENTIE
"Hij was echt die meester die iedereen voor de klas wil hebben"

Pabo-student Melle wil graag leraar worden. Wij spreken hem over zijn rolmodel en hoe het is om stage te lopen. Wil je meer weten over hoe het is om voor de klas te staan en hoe je zelf leraar kunt worden? Check onze pagina over ‘leraar worden’! 

Naar de pagina

1. inleiding

Op het eerste gezicht lijkt de doodstraf een erg afgezaagd en niet origineel onderwerp. Dit is echter niet zo. De laatste tijd is er in de media ruimschoots aandacht aan besteed. Zaken als PKK leider Öcalan1 baren veel opzien in de media. Zelf heb ik net ‘het vonnis’ van John Grisham gelezen, dit bracht me op het idee deze praktische opdracht over de doodstraf wilde doen. Door het boek ben ik namelijk in deze straf geïnteresseerd geraakt. Een vaststaand feit is dat er al in alle culturen duizenden mensen zijn geëxecuteerd. In veel landen is de doodstraf inmiddels afgeschaft, maar in veel landen bestaat de doodstraf nog steeds. Maar is het uitvoeren van de doodstraf nu ethisch verantwoord of niet? De doodstraf heeft veel aanknopingspunten met het thema ethiek omdat er aan een van de meest fundamentele grondrechten getornd wordt; het recht om (kwalitatief goed) te leven
Het werkstuk is verdeeld in drie delen. In het eerste deel zullen er objectieve zaken over de doodstraf beschreven worden. Ook zal er dieper worden ingegaan op de geschiedenis van de doodstraf. In deel twee wordt de visie van voorstanders van de doodstraf behandeld, de belangrijkste voorstanders zijn bepaalde regeringen. Het derde en laatste deel gaat over de visie van tegenstanders van de doodstraf, met als belangrijkste tegenstander Amnesty international. Tot slot is er nog een besluit, een notenlijst en zijn er enkele bijlagen bijgevoegd.

2. algemene objectieve zaken over de doodstraf

Door de eeuwen heen zijn miljoenen mensen gerechtelijk gestenigd, gekruisigd, verbrand, gewurgd, gevierendeeld, verdronken, opgehangen, vergast etc. In elk land, in elke cultuur en voor elk denkbaar begrijp. Heersers beschikten in het oude Griekenland al over leven en dood van hun onderdanen. In het oude Griekenland vond in 427 v. Chr. Het eerste geschiedkundig vastgelegde parlementaire debat over de doodstraf plaats. Op diverse Europese plaatsen zien we dan een ontwikkeling naar alternatieve straffen. Het is dan niet meer ‘een zaak van een leven voor een leven’ maar een moord kan dan ook met een som geld worden afgekocht. Lijfstraffen werden er nauwelijks opgelegd, dus ook de doodstraf niet. Vanaf de 12e eeuw gaat de ontwikkeling in Europa een andere kant op . Er komt een stelsel met een grote diversiteit aan lijfstraffen: hand afhakken, afsnijden van de neus, oren of tong of het uitsteken van de ogen. Ook de doodstraf wordt toegepast in onthoofden (alleen voor de betere klassen), ophangen, radbraken, vierendelen, wurgen, verdrinken, levend begraven, verbranden enzovoorts. Met de instelling van de Inquisitie (1232) werd de doodstraf steeds vaker voltrokken. Tijdens de verlichting in de 18e eeuw kwamen er ideeën op over menselijke redelijkheid en waardigheid, evenals over de bescherming van het individu tegen de willekeur van hun heersers. Het waren deze ideeën die de weg hebben vrijgemaakt voor de afschaffing van de doodstraf als mensonwaardige en zinloze straf. Ongeveer de helft van alle landen in de wereld kent op het moment de doodstraf. Jaarlijks worden er zo’n 3500 mensen geëxecuteerd. China heeft in 1997 zeker 1876 mensen geëxecuteerd, dat is meer dan de helft van alle executies wereldwijd. Internationale organisaties als de Verenigde Naties en de Raad van Europa hebben in verschillende verdragen en resoluties vastgelegd of bepleit dat de doodstraf alleen mag worden opgelegd voor de meest ernstige misdrijven. De praktijk is echter anders. Zo wordt de doodstraf in de Volksrepubliek China op grote schaal gebruikt om de bevolking angst in te bezemen met het doel een eind te maken aan de criminaliteit. Tot in de vorige eeuw werden in de gehele wereld vele uiteenlopende methoden gebruikt om mensen terecht te stellen. Meestal werden deze gekenmerkt door wreedheid en het toebrengen van leed. Radbraken, het op en wiel vastbinden van veroordeelden om met hen vervolgens met stokken de botten te breken tot de dood er op volgde, was bijvoorbeeld een methode die in Nederland veelvuldig gebruikt werd. In Spanje werd nog in 1974 de wurgpaal gebruikt, in Thailand konden veroordeelden door een olifant worden vertrapt. Momenteel wordt nog een flink aantal executiemethoden gebruikt. Voorbeelden zijn ophanging, steniging, onthoofding, elektrocutie, vergassing en de dodelijke injectie. In 1870 werd de doodstraf in Nederland afgeschaft voor delicten in vredestrijd. In 1943 nam de Nederlandse regering in Londen het Besluit Buitengewoon Strafrecht, waarin de toepassing van de doodstraf in het militaire strafrecht werd verzuimd. Daartegen verzette zich het in 1944 opgerichte Landelijk Comité van Actie tegen de Doodstraf. Desondanks werden er 190 doodsvonnissen voor Duitse en Nederlandse oorlogsmisdadigers uitgesproken. Uiteindelijk zouden er 40 worden voltrokken. Zowel koningin Wilhelmina als koningin Juliana verleenden in de meeste gevallen gratie. De laatste executie in Nederland vond plaats op 21 mei 1952.

3. De visie van voorstanders van de doodstraf.

Er zijn veel voorstanders te noemen voor de doodstraf. Voorstanders van de doodstraf zijn vooral jongeren, laagopgeleiden en mensen die denken dat er veel criminaliteit is. Geslacht woonplaats en ook of iemand te maken heeft gehand met criminaliteit spelen geen rol. Van de voorstanders vind 75% dat moordenaars de doodstraf verdienen. Bijna 50% vindt die straf ook geschikt voor mensen die zich schuldig maken aan incest en kindermishandeling. Belangrijke voorstanders van de doodstraf zijn bepaalde regeringen. De regering van de volksrepubliek China is een absoluut voorstander van de doodstraf, bijna de helft van alle doodsvonnissen worden in China uitgesproken. Ook bepaalde staten van de verenigde staten van Amerika zijn voorstander van de doodstraf, voorbeelden zijn Texas, Florida en New York. De argumenten voor de doodstraf zijn van alle landen eigenlijk gelijk aan elkaar. Het voornaamste argument van voorstanders van de doodstraf is het argument dat de doodstraf afschrikt. Veel landen menen dat burgers zo schrikken als er mensen worden geëxecuteerd zodat ze zelf ook geen grote geweldplegingen zullen ondergaan. Zij ziend de doodstraf dus als een preventieve maatregel. Een ander belangrijk argument van de voorstanders is dat gewelddadige mensen die een misdrijf begaan zijn nooit meer terug kunnen komen om de maatschappij opnieuw te terroriseren. Vaak wordt door voorstanders ook nog eens het argument aangevoerd dat de doodstraf goedkoper zijn dan ellenlange gevangenisstraffen. Veel voortandanders willen tolerant zijn met de nabestaanden van een slachtoffer. Zij vinden dat nabestaanden het recht hebben het doodeisen van de geweldpleger op hun dierbare.

De praktische opdracht gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

4. De visie van tegenstanders van de doodstraf

Inmiddels kent de helft van de landen nog de doodstraf, dit aantal is aanzienlijk kleiner dan dat van 100 jaar geleden. Organisaties als Amnesty international zijn tegen de doodstraf in alle gevallen, zonder enige uitzondering. Ook personen als Adolf Hitler verdienen volgens hun ook niet de doodstraf. Daaraan liggen in de eerste instantie ethische argumenten ten grondslag. Een belangrijk argument dat tegenstanders aanvoeren is dat de doodstraf wreed, onmenselijk en vernederend is. Voorstanders beweren volgens Amnesty wel dat executies pijnloos en humaan kunnen worden voltrokken. Een voorbeeld hiervan zou de dodelijke injectie zijn, zoals die in enkele staten in de VS wordt gebruikt. Het weekblad ‘Newsweek’ beschreef echter de doodstrijd van James Autry, het zou ten minste 10 minuten hebben geduurd voor hij stierf. De moede van de tot de dood veroordeelde heeft toegekeken en is vervolgens in een gekkenhuis opgenomen na het zien van de executie van haar zoon. Voorstanders vinden tevens dat de doodstraf het risico met zich meebrengt dat onschuldigen worden terechtgesteld. Rechtspraak is mensenwerk en mensen maken fouten. Gerechtelijke dwalingen zijn allerminst uniek. Een onderzoek van Badau en Radelet uit 1987 toonde aan dat in de VS deze eeuw tenminste 25 mensen werden geëxecuteerd waarvan vaststaat dat zij onschuldig waren. Het aantal gevallen waarin grote twijfel aan de schuld bestaat is nog vele malen groter. Amnesty international vindt deze cijfers onaanvaardbaar. Tevens vindt Amnesty International dat de toepassing van de doodstraf teveel verschilt van land tot land. Wat in het ene land met de doodstraf bestraft wordt is in het andere land niet eens strafbaar. Dit zou volgens tegenstanders betekenen dat de doodstraf willekeurig toegepast wordt. De meeste internationale verdragen bepalen dat slechts op de ernstigste vormen van misdaad de doodstraf mag staan. De interpretatie van sommige landen is volgens voorstanders erg ruim. In Saoedi-Arabië kun je de doodstraf krijgen voor overspel. In China kreeg een fietsendief de doodstraf. Volgens tegenstanders heeft onderzoek in verschillende landen opgeleverd dat er geen bewijzen zijn dat de doodstraf de misdaad beter afschrikt dan een andere straf. Enkele punten die uit dit onderzoek komen zijn dat het aantal moorden in de Amerikaanse staten met de doodstraf niet verschilt met dat van andere staten met vergelijkbare sociale en economische kenmerken, waar de doodstraf is afgeschaft. Twee staten die zeer veel executies uitvoeren, Florida en Georgia zagen het aantal moorden in de periode onmiddellijk na het hervatten van de executies stijgen. Nadat in Floriada in ’79 de executies werden hervat steeg het moordcijfer in ’80 met 28%. Tegenstanders vinden dat de rechtsgang bij veel doodsstrafprocessen op geen enkele manier aan de internationale rechtsnormen voldoet. Ze zeggen dat in een groot aantal landen waar de doodstraf nog wordt toegepast deze straf onevenredig vaak opgelegd word aan de alarmisten en achtergestelde groepen in de samenleving. In China worden vaak bekentenissen afgedwongen door marteling wat kan leiden tot het veroordelen van onschuldige mensen. Ook de toepassing van het snelrecht ingeval van bepaalde soorten doodstrafrechtzaken in China baart Amnesty International zorgen. De doodstraf wordt veelvuldig uitgesproken na een proces dat niet voldoet aan internationale normen voor een eerlijk proces. Overigens verwerpen tegenstanders van de doodstraf het argument van voorstanders dat gevangenisstraffen te duur zijn. Zij zouden berekend hebben dat de lange processen en de daaropvolgende executies duurder zouden uitkomen dan een gevangenisstraf. Een laatste belangrijk punt van tegenstanders van de doodstraf is dat ieder mens recht heeft op vergeving. Als iemand geëxecuteerd word heeft hij tenslotte niet de mogelijkheid zijn leven te beteren.

5. Mijn eigen visie over de doodstraf

Dit wil je ook lezen:

Zelf ben ik het voor een groot deel eens met de visie van Amnesty international. Ik vind alleen wel dat ze bij Amnesty de voornaamste grondrechten van de mens verkeert interpreteren. Zij zeggen: ‘iedere mens heeft het recht om te leven’, ik vind dat ‘ieder mens het recht heeft op een kwalitatief goed leven’. Mensen die voor een gepleegde misdaad een levenslange gevangenisstraf krijgen hebben geen kwalitatief goed leven, je zou je dan kunnen afvragen of het wel zinvol is deze mensen een leven lang in een hokje op te sluiten en dat het in dit soort gevallen niet beter is dit soort personen om te brengen met behulp van een injectie. Wel moet deze keuze bij dit soort misdrijven bij de misdadiger zelf liggen, want naar mijn mening heeft niemand op deze aardbol het recht over het leven (en / of de kwaliteit van leven) van iemand anders te beslissen. Ook niet bij de ergste misdadigers als Hitler en Dutroux. Hitler is in deze een goed voorbeeld. Hij heeft voorzien dat er voor hem geen kwalitatief goed leven meer in zat, en besloot er dan ook zelf een einde aan te maken. Ook mensen als Dutroux moeten deze mogelijkheid geboden krijgen. Ik ben het onvoorwaardelijk eens met Amnesty dat iedereen op aarde rechtheeft op een eerlijk rechtelijk proces, aan de internationale normen. Het is niet juist dat mensen (geëxecuteerd of gevangen worden gehouden) door hun poitieke overtuiging. Wel vind ik dat Amnesty echt misdadigers niet te veel moet beschermen. Deze mensen hebben zich zelf namelijk vaak ook niet gehouden aan het meest fundamentele recht van mensen. Mensen waarvan schuld bewezen is verdienen wel degelijk straf. Daarover ben ik het wel eens met (vooral Amerikaanse politici) die van mening zijn dat nabestaanden van een vermoord iemand het recht hebben dat de moordenaar van hun dierbare gestraft wordt. Ik ben persoonlijk van mening dat het zinloos is iemand voor de rest van zijn leven in een cel op te sluiten. Straffen moeten ervoor zorgen dat misdadigers weer terug kunnen komen in de maatschappij en hier dan ook goed kunnen functioneren. Daarom ben ik een groot voorstander van TBS (ter beschikking stellt)

6. Besluit

Op de hoofdvraag van deze praktische opdracht of de doodstraf nu ethisch verantwoord is zal wel nooit een definitief antwoord komen. Wel zijn er verschillende visies van verschillende groepen te onderscheiden. Zo vinden voorstanders van de doodstraf dat de doodstraf werkt als een preventief middel tegen de criminaliteit. Ook willen zij niet dat mensen die een misdrijf begaan zijn ooit nog terug zullen komen in de maatschappij. Geld dat gaat naar de bouw van gevangenissen en het levensonderhoud van gevangenen vinden zij verspild geld. Tot slot willen deze voorstanders tolerant zijn met de nabestaanden van een gedupeerde. Tegenstanders van de doodstraf vinden dat de doodstraf te wreed en onmenselijk is. Zij vinden het tevens niet aanvaardbaar dat de doodstraf onherroepelijk is. Amnesty is van mening dat de doodstraf discriminerend en onderdrukkend werkt. Ook zijn ze van mening dat de doodstraf met een te grote willekeur wordt toegepast. Zij zouden zelf onderzocht hebben dat de doodstraf niet eens afschrikt. Zij vinden het ronduit slecht dat doodstrafprocessen vaak niet eerlijk verlopen. Zelf vind ik dat ieder mens recht heeft op een kwalitatief goed leven. Niemand op aarde mag naar mijn mening beslissen over het leven van een ander. Misdadigers moeten naar mijn mening zelf de keuze krijgen of ze geëxecuteerd worden of levenslang willen. TBS vind ik een goed alternatief voor gevangenisstraffen, omdat ik vind dat een straf erop gericht moet zijn dat een veroordeelde weer terug kan komen in de maatschappij.

Op de hoofdvraag van deze praktische opdracht of de doodstraf nu ethisch verantwoord is zal wel nooit een definitief antwoord komen. Wel zijn er verschillende visies van verschillende groepen te onderscheiden. Zo vinden voorstanders van de doodstraf dat de doodstraf werkt als een preventief middel tegen de criminaliteit. Ook willen zij niet dat mensen die een misdrijf begaan zijn ooit nog terug zullen komen in de maatschappij. Geld dat gaat naar de bouw van gevangenissen en het levensonderhoud van gevangenen vinden zij verspild geld. Tot slot willen deze voorstanders tolerant zijn met de nabestaanden van een gedupeerde. Tegenstanders van de doodstraf vinden dat de doodstraf te wreed en onmenselijk is. Zij vinden het tevens niet aanvaardbaar dat de doodstraf onherroepelijk is. Amnesty is van mening dat de doodstraf discriminerend en onderdrukkend werkt. Ook zijn ze van mening dat de doodstraf met een te grote willekeur wordt toegepast. Zij zouden zelf onderzocht hebben dat de doodstraf niet eens afschrikt. Zij vinden het ronduit slecht dat doodstrafprocessen vaak niet eerlijk verlopen. Zelf vind ik dat ieder mens recht heeft op een kwalitatief goed leven. Niemand op aarde mag naar mijn mening beslissen over het leven van een ander. Misdadigers moeten naar mijn mening zelf de keuze krijgen of ze geëxecuteerd worden of levenslang willen. TBS vind ik een goed alternatief voor gevangenisstraffen, omdat ik vind dat een straf erop gericht moet zijn dat een veroordeelde weer terug kan komen in de maatschappij.

9. Evaluatie

Ik was erg in het onderwerp geïntresseerd geraakt door het lezen van ‘het vonnis’. Daarom was er wel enige motivatie om aan het werkstuk te werken. Belangrijker als de motivatie is het daadwerkelijk doen. De deadline komt steeds dichter bij en ik had nog weinig op papier. Dit zou ik een volgende keer beter moeten plannen. Het documenteren viel tegen. Het vinden naar voorstanders van de doodstraf ging nog wel na het vinden van de site van Amnesty international. Het vinden naar de argumenten van tegenstanders was moeilijker dan verwacht. Het werkplan heb ik bijgevoegd.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.