Wat is een blessure?
Blessure betekent letterlijk waarbij alles de gezondheid van weefsel of een orgaandeel wordt aangetast of beschadigd. Dit kan zijn door een kneuzing, scheuring of breuk, of door een langdurige beschadiging zoals een ontsteking of slijtageverschijnselen. Een blessure is alles waardoor een sporter zijn sport niet goed kan beoefenen.
Miljoenen mensen doen aan sport, of in een vereniging, alleen of met vrienden. Mensen hechten ook meer waarde aan een goede gezondheid. Dit is niet altijd zo geweest. Men is behalve gezonder gaan eten, ook meer gaan sporten. Sporten heeft zo z’n voordelen en zijn nadelen. Een van de grootste nadelen is dat er blessures kunnen ontstaan.
Een Nederlands onderzoek heeft uitgewezen dat er jaarlijks in Nederland rond de 2.5 en 3 miljoen sprotblessures voorkomen, waarvan voor 40% medische behandeling nodig is. Rond 650.000 sporters gaan met hun klachten naar de huisarts en 13.000 sporters gaan zelfs naar het ziekenhuis.
Blessures komen vaak voor in de sport. Sportblessures stijgen met het aantal sportbeoefenaars. De sport zorgt voor ongeveer 10% tot 15% van de verwondingen. Om sportblessures te kunnen beoordelen is het nodig om de ongevalsituatie goed te leren kennen. Ook statistische onderzoeken leveren belangrijke aanwijzingen om blessures te voorkomen. Uit statistisch onderzoek blijkt dat 50% van alle ongevallen aan de sporter zelf te wijten is.
De meeste sportblessures komen voor aan enkels, knieën, pols of handen. Blessures aan deze lichaamsdelen zorgen voor 63% van alle blessures. Zelfs bij sport op school raken er toch 20.000 kinderen per jaar gewond. Er wordt verondersteld dat schoolsport zeer veilig is, maar dit is na deze getallen gezien te hebben niet het geval.
De balsporten zijn de sporten waarbij de kans op een blessure het grootst is. Op nummer 1 van de meest blessuregevoelige sporten staat zaalvoetbal. Veldvoetbal staat op een derde plaats. Ook gevechtsporten staan hoog in de lijst. Judo staat op plaats 5 en karate staat op een 7e plaats. Gymnastiek is ook een gevaarlijke sport. Bij paardrijden en motorcross komen niet veel blessures voor, maar wanneer er een blessure plaatsvindt, is dit wel een erge.
In het volgende tabel staat het aantal blessures per 100 sporturen.
1. zaalvoetbal 8,7
2. veldhockey 6,5
3. veldvoetbal 6,2
4. veldkorfbal 5,6
5. judo 5,6
6. zaalvoetbal 5,4
7. karate 5,2
8. volleybal 4,9
9. veldhandbal 4,7
10. basketbal 4,7
11. alpineski tussen 3 en 4
12. hardlopen tussen 2 en 4
13. turnen 2,6
14. indoortennis 2,4
15. outdoortennis 1,4
De beschadiging kan verschillend zijn. Als het om een plotseling optredende, eenmalige gebeurtenis is, dan wordt het een sportongeval genoemd (macrotrauma). Als er sprake is van schade op een lange termijn (ook wel voortdurende overbelasting genoemd) of als er in een kleine hoeveelheid ongemak (microtrauma) plaatsvindt, noemen we dit primair sportletsel. Een voorbeeld hiervan is een tennisarm. Een sportongeval en primair sportletsel kunnen zondermeer genezen en de mobiliteit van diegene wordt zoals dat eerst was. Dit kan als diegene voldoende medische hulp krijgt. Dit kan als de blessure op een vroeg stadium ontdekt is. Secundair sportletsel is wanneer er sprake is van onzorgvuldigheden bij de behandeling en dat diegene zijn rust niet neemt. Er is ook sprake van secundair sportletsel als de schade te groot is. Dit leidt dan tot dat sporten moeilijk wordt. Secundair sportletsel is dus het blijvende gevolg van een overeenkomstig zwaar sportongeval of van een veronachtzaamd primair letsel. De kenmerking hiervan zijn blijvende schade aan weefsel of organen. Ook ernstige slijtage valt hieronder. Een voorbeeld van slijtage is artrose. Primair sportletsel wordt gekenmerkt door de slechte scheiding tussen belasting en belastbaarheid. Het lichaam is wel geschikt voor sportprestaties, maar door herhaaldelijke extreme belasting kan deze overbelast worden. Primair sportletsel kan ook ontstaan bij normale belastingen. Dit kan gebeuren doordat er vroeger beschadiging heeft plaatsgevonden. Groeistoornissen kunnen ook primair sportletsel veroorzaken. Een sportongeval kan omschreven worden als een gebeurtenis, waarbij plotseling van buitenaf inwerkende krachten de gezondheid in gevaar brengen. Hierbij kunnen er lichamelijke en geestelijke schade optreden. De energie van de krachtsinwerking wordt berekend met de formule E = ½ mv2. In deze formule is m de massa in KG en v de snelheid in m/s. De belastbaarheid van het menselijk weefsel is aanzienlijk groot. De spieren kunnen zonder te scheuren een trekkracht van 6-12 kg/cm2 aan. De achillespees kan gemiddeld zelfs tot 900 kilogram worden belast. Hiermee wordt duidelijk, dat de beschadiging die tot een sportongeval leidt, zeer groot moet zijn.
Oorzaken van ongevallen zijn verschillend. Ze variëren van de specifieke bewegingspatronen in een sport naar het soort van het terrein. Ook de vorm van de sporttoestellen kan verschillen. De risico’s van een sport verschillen ook of een sport met of zonder tegenstanders gespeeld wordt. Risico’s voor een sport als hockey die als risicofactoren tegenstanders, sticks, medespelers en kunstgras hebben, zijn anders dan de risicofactoren van zwemmen. Op de eerste plaats spelen slechte trainingsopbouw, vermoeidheid, invloed van medicijnen en alcohol een belangrijke rol bij ongevallen. Op de tweede plaats (30%) komt de invloed van tegen- medespelers door fysiek contact of een klap van een sportattribuut. In 20% van alle blessures speelt de toestand van de ondergrond een rol. De sterk remmende werking van kunststoffen of houten vloeren van sportzalen maar ook de ongelijkheden van velden spelen hierbij een rol. Onvoldoende technische bagage zorgt maar voor 5% van de blessures.
Primaire preventie
80% van alle sportongevallen kunnen voorkomen worden door eenvoudige maatregels. Deze zijn als primaire preventie bekend.
Sportief spelen
Door onsportiviteit, spelverruwing, agressief gedrag en vandalisme ontstaan regelmatig blessures. Niet alleen bij tegenstanders, maar vaak juist bij de veroorzaker zelf. Het is dus verstandiger om aan de regels te houden. Dit betekent echter niet dat je sportief speelt. Bij echt sportief spel gaat het ook om verantwoorde sportbegeleiding, wederzijds begrip en respect. Bij sport bestaan behalve de formele (spel)regels ook informele spelregels. Vooral de laatste worden nogal eens vergeten. De informele regels hebben betrekking op het gedrag van sporters, maar ook op het gedrag van toeschouwers, ouders, coaches/ trainers, scheidsrechters en juryleden. Het publiek kan een sporter tot onsportief gedrag dwingen.
Trainingsmethodes
Door regelmatig te sporten, wordt de kans op letsel kleiner. Vooral ongetrainde mensen die heftig gaan sporten, lopen snel een acute blessure op. Dit komt vaak ook omdat zij de basisconditie missen. Daarom is het belangrijk om het bewegen onder goede begeleiding rustig op te bouwen. Het lichaam moet tijd krijgen om aan het sporten te wennen. De juiste trainingsmethode is zeer belangrijk. Veel blessures ontstaan wanneer iemand te snel te grote prestaties wil leveren omdat dan de spieren en gewrichten te zwaar of verkeerd worden belast. Een training dient rustig opgebouwd te worden. Te lang en te intensief trainen is niet verantwoord. Het enige wat hiermee wordt bereikt, is dat spieren overbelast worden. Het opbouwen van sporten is verstandig: van minder intensief naar intensiever en dan weer minder intensief. Ook is het goed om veel rustpauzes in te lassen. Maar zomaar stoppen mag niet. Het is verstandig om voor de rustpauze langzaam af te bouwen. En na zo’n pauze weer langzaam te beginnen. Verder is het van groot belang dat men niet verder gaat dan men eigenlijk kan. Het is belangrijk dat men zich zelf niet overschat. Een goede voorbereiding is ook belangrijk. Ook is het geadviseerd om de hulp van een trainer in te schakelen als met niet met de sport bekend is. Een goede begeleiding is zeer belangrijk. Zo kan men al een groot deel van de blessures voorkomen.
De praktische opdracht gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
E.
E.
waar heb je het vandaan moet ik weten in verband met bronvermelding !!!
18 jaar geleden
Antwoorden