Het nieuwe belastingstelsel

Inleiding: Het nieuwe belastingstelsel is niet in een dag verzonnen, en ook niet zonder reden. Het is zo dat er in Nederland sprake is van een progressief belastingstelsel, dat wil zeggen dat naarmate je meer verdient je meer belasting moet gaan betalen. De bedoeling hiervan is om de inkomens verschilllen te verkleinen In het oude belastingstelsel was er echter sprake van een tegensteling mensen die veel verdienden hadden meer aftrekposten en dat was dus duidelijk niet de bedoeling. Het nieuwe belastingstelsel probeerd er voor te zorgen dat mensen meet een uitkering gaan werken en dat er minder energie gebruikt word, dit kan met behulp van milieuheffingen en een verhoging van de btw beinvloed worden. Het nieuwe belastingstelsel probeerd er verder voor te zorgen dat zowel mannen als vrouwenzelfstandiger worden. Met behulp van dit werkstuk proberen wij uit te zoeken hoe het nieuwe belastingstelsen nu precies in elkaar steekt. Wat zijn de doelstellingen van het nieuwe belastingstelsel? Door buitenlandse invloed worden vaak fiscale veranderingen in Nederland afgedwongen. Zo zijn de loon- en inkomsten-, omzet-, winst-, en vennootschapsbelasing in de jaren '40-'45 opgelegd door de Duitse bezetter. In de loop dan de jaren tachtig komt de belastingherziening hoog op de politieke agenda te staan als gevolg van klachten over de ingewikkeldheid en de vermoedens over schade die hoge belastingtarieven kunnen hebben op de economische ontwikkelingen. Op basis van de voorstellen wordt in 1990 het aantal tarievenschijven verminderd van 9 naar 3 en het toptarief wordt verlaagd van 72 naar 60 procent. De voorstellen van minister Zalm en staatssecretaris Vermeend zijn dan ook afgedwongen door het buitenland. De belasingssystemen concurren met elkaar. Bedrijven laten steeds vaker fiscale overwegingen meetellen bij het kiezen van een vestigingsplaats. Miljoniars laten moeiteloos hun kapitaal over de aardbol rollen op zoek naar een fiscaal vriendelijke rustplaats en aarzelen niet om de grens over te trekken op gezag van een belastingsadviseur. De belastingherziening is bedoeld om het Nederlandse belastingsstelsel klaar te maken voor de 'uitdagingen van de volgende eeuw'. Die uitdagingen zijn; de globalisering, die door de internationale concurrentie de hoogte van de arbeidskosten in Nederland. De vergrijzing van de bevolking telt ook mee, de vergrijzing van de bevolking maakt het lastiger een betaalbare en solide voorziening voor de oude dag op te bouwen. De internet-economie, die onttrekt geldstromen aan het oog van de belasingsdienst. Om de economische groei en werkgelegenheid te stimuleren worden de belastingtarieven verlaagd. De verlaging van de belasting op arbeid wordt gefinancierd door een verhoging van zogenoemde indirecte belastingen zoals BTW en milieuheffingen. Door meer nadruk te leggen op milieuheffingen wordt een bijdrage geleverd aan een duurzame economische ontwikkeling. Kortom de doelstellingen van het nieuwe belastingsstelsel zijn: het bevorderen van de werkgelegenheid en de versterking van de economische structuur en de concurrentiekracht van Nederland, het verlagen van de lastendruk op arbeid, het bevorderen van een duurzame economische oontwikkeling, het bereiken van een evenwichtige en rechtvaardige belastingdruk, het verbreden en versterken van de belastinggrondslag, het bevorderen van emancipatie en economische zelfstandigheid, het vereenvoudigen van het belastingstelsel, Door middel van het boxensysteem willen ze het nieuwe belastingsstelsel realiseren. Er wordt dan onderscheid gemaakt naar het soort inkomsten dat de belastingplichtige ontvangt.  Bij het oude belastingsstelsel werden alle belastbare inkomsten afgerekend  tegen een belastingtarief dat steeg naarmate het belastbare inkomen toenam.  Door het nieuwe belastingsstelsel in te voeren willen ze het een stuk makkelijker maken. Vergelijking van het nieuwe en oude belastingstelsel De kern van de belastingsherziening is het verminderen van de lasten op arbeid om nieuwe banen te scheppen. Om een duurzaam milieu te bevorderen gaan de BTW (van 17,5 naar 19) van ecotaxen omhoog. Het mes gaat in de aftrekposten en de tarieven in de inkomstenbelasting gaan omlaag. Drie boxen Vanaf 2001 zijn er voor de inkomstenbelasting drie soorten belastbaar inkomen. Deze inkomen zijn onderverdeeld in drie boxen: Box 1: inkomen uit werk en woning Box 2: inkomen uit aanmerkelijk belang Box 3: inkomen uit sparen en beleggen. Box 1: Inkomen uit werk en woning Eerst over het inkomstenbelasting. Eerst was er een drie-schijven tarief, maar dat is veranderd in de vier-schijven tarief, dat er als volgt eruit ziet: Oude tarief Inkomens tot 47.184 gulden was het tarief 36.35% Inkomens tot 56.590 gulden was het tarief 50.0% Inkomens boven 56.590 elke gulden 60.0%
Nieuwe tarief Inkomens tot 31.652 gulden wordt het tarief 32.55% Inkomens tot 53.881 gulden wordt het tarief 36.85% Inkomens tot 101.659 gulden wordt het tarief 42% Inkomens boven 101.659 gulden elke gulden 52% Hoe box 1 uit te rekenen: Als je je inkomsten en woning van de aftrekpost afhaalt, heb je je belastbaar inkomen. Nu moet je je belastbaar inkomen vermenigvuldigen de schijven tariefen lopend tot 52% Box 2: Inkomen uit aanmerkelijk belang Als je je aanmerkelijk belang van je aftrekpost haalt is dat gelijk aan het belastbaar inkomen. Die belastbaar inkomen vermenigvuldigen met 25%. Dit is het bedrag dat je moet betalen aan belasting voor Box 2. Box 3: ikomen uit sparen en beleggen Het belastbaar inkomen van deze Box is te berekenen door 4% van het gehele vermogen te nemen (sparen, beleggen en 2e huis)Dat bedrag vermenigvuldig je met 30% en je hebt het bedrag dat je moet betalen aan belasting van Box 3. Schulden zijn aftrekbaar, maar dan mogen ze niet hoger liggen dan 5.509 gulden. Om je totale belasting te weten tel je Box 1, 2 en 3 bij elkaar op. Dan haal je de heffingskorting van af. Dan heb je het totale bedrag wat je moet gebruiken. Heffingskorting: Je hebt nu verschillende heffingskortingen namelijk: -algemene heffingskorting -arbeidskorting -ouderenkorting -aanvullende ouderkorting -kinderkorting -aanvullende kinderkorting -combinatiekorting -alleenstaandekorting -aanvullende alleenstaande ouderenkorting Kapitaalverzekeringen: De uitkering die je krijgt moet worden gebruikt om je hypotheek af te lossen, anders moet er belasting over betaalt worden. Casus 2: Het nieuwe belastingstelsel                             Box 1: 50000             37463    vrijgesteld van bel asting       12537 belastbare som                         Schijf 1: 12537 ?           100% 32,35%                         Kruisproduct: ( 32,35 x 12537 ) : 100 = 4055,70                           Totaal te betalen belasting box 1:                                        fl. 4055,70                       Box 2: De heer pecunia heeft geen aandelen dus box 2 is niet van toepassing.             Box 3: 80000 ?           100% 4%                         Kruisproduct: ( 4 x 80000 ) : 100 = 3200                   3200 ?           100%         30%                         Kruisproduct: 30 x 3200 : 100 = 960                       ofwel:                           80000 ?           100% 1,20%                         Kruisproduct: ( 1,2 x 80000 ) : 100 = 960                             Belastingbedrag:              4055,70+ 960 =  5015,70       Algemene heffings   korting =                   1495,00       Ouderenko rting =                                       443,00       Aanvullend e ouder   enkorting =                529,00  -                            Totaal te beta len belast Ing:                                   fl. 2548,70               Slotsom: Al vanaf het begin waren er veel mensen negatief over het nieuwe belastingstelsel ( zie bijlage 2) ook nu is dit nog steeds het geval. Staatssecretaris Bos van financiën echter is erg positief over het nieuwe belastingstelsel en vind dat iedereen er negatief over is omdat men gewoon niet van belasting betalen houd. We zullen echter pas weten hoe het nieuwe belastingstelsel werkt als in 2002 de belastingaangifte gedaan moet worden. Bijlage 1: Hoe werkt het boxensysteem? Box 1: Bij de berekening is uitgegaan van het nieuwe belastingstelsel met als basis het belastbare inkomen dat is vastgesteld bij de laatste voorlopige aanslag 2000. Dit is volledig aangemerkt als inkomen uit werk en woning. Dit inkomen is verhoogd met het arbeidskostenforfait. Er kon op het moment van de aanslag geen rekening worden gehouden met bestanddelen uit het inkomen die onder de nieuwe wetgeving tot box 2 of 3 behoren. Dit leidt er bijvoorbeeld toe dat ontvangen rente, dividend en huurinkomsten ten onrechte tot de grondslag van box 1 is gerekend.
Elders belast inkomen box 1: Indien in de vaststelling IB/PV 2000 sprake was van elders belast inkomen binnen en/of buiten het koninkrijk, dan is het toegepaste bedrag uit 2000 overgenomen in 2001. FOR- gegevens: Indien in de vaststelling IB/PV 2000 FOR-elementen zijn begrepen, dan is hiermee rekening gehouden in de voorlopige aanslag 2001. Het vastgestelde belastbare inkomen is namelijk gekopieerd. Bijzonder tarief: Indien in de aanslag IB/PV 2000 bijzonder tariefelementen zijn begrepen, dan is hiermee in de voorlopige aanslag 2001 geen rekening gehouden. Deze inkomsten zijn buiten de aanslag gebleven. Box 2: Bij de voorlopige aanslag 2001 is geen rekening gehouden met het inkomen uit aanmerkelijk belang, aangezien dit inkomen niet is af te leiden uit de laatste voorlopige aanslag 2000. Tot en met de voorlopige aanslag 2000 werd indien er in de voorlopige aanslagbasis inkomensbestanddelen voorkwamen welke naar een bijzonder tarief (waaronder winst aanmerkelijk belang) dienden te worden belast, uitgezonderd. Tevens was niet te onderkennen of er sprake is van (eenmalige) vervreemdings aanmerkelijk belang of reguliere inkomsten aanmerkelijk belang. Box 3: De waarde van het (belastbaar) vermogen van de laatste (voorlopige) aanslag VB van 2000 is overgenomen in box 3. Dit vermogen vormt de basis voor de rendementsgrondslag. In het geval de laatste vaststelling een definitieve aanslag (eventueel na vermindering of navordering) is, dan zijn de eventuele waarden van bepaalde aangifterubrieken geëlimineerd aangezien deze elementen in het nieuwe belastingstelsel geen onderdeel vormen van de rendementsgrondslag. Dit is beperkt tot de meest evidente onvolkomenheden: de eigen woning, het ondernemingsvermogen en het vermogen in verband met een aanmerkelijk belang, de ondernemingsvrijstelling, de latente belastingschulden en de schulden in verband met de eigen woning zijn geëlimineerd. Deze eliminatie van elementen die niet tot de grondslag van box 3 behoren kon uitsluitend plaatsvinden indien er een definitieve aanslag VB 2000 is opgelegd, aangezien alleen bij definitieve aangiften een uitsplitsing van het vermogen voorhanden was. In het geval belastingplichtige in belastingjaar 2000 een (voorlopige) aanslag 2000 voor zowel de IB als de VB heeft gehad, is er waarschijnlijk een te hoge voorlopige aanslag 2001 opgelegd. Dit geldt met name in situaties waarin er sprake is van effecten en tegoeden waarvan de opbrengst tot box 1 is gerekend en de waarde van de effecten en tegoeden in de grondslag van het forfaitaire rendement is begrepen. Op de rendementsgrondslag is de basisvrijstelling van f 38.785 (EUR 17.600) als heffingvrij vermogen in mindering gebracht, indien de belastingplichtige bij de laatste (voorlopige) aanslag VB 2000 in tariefgroep 1 was ingedeeld. Indien bij de laatste (voorlopige) aanslag VB 2000 de belastingplichtige in tariefgroep 2 was ingedeeld, is de rendementsgrondslag verminderd met twee keer de basisvrijstelling ad f 38.785,- zijnde f 77.571 (EUR 35.200). Dit heffingvrij vermogen is onder bepaalde voorwaarden verhoogd. In het geval de belastingplichtige of zijn partner aan het einde van het kalenderjaar als ouder het gezag uitoefent over een minderjarig kind (jonger dan 18) dan is het heffingvrij vermogen per minderjarig kind verhoogd met f 5.177 (EUR 2.349). Voor elke belastingplichtige die in aanmerking kwam voor een voorlopige aanslag 2001 waarin sprake is van box-3-elementen, is gekeken of er mogelijk recht bestaat op deze verhoging. Er is bij de voorlopige aanslag 2001 niet gekeken of de partner van de belastingplichtige minderjarige kinderen heeft. Als de belastingplichtige op 01-01-2002 ouder is dan 65 jaar dan is het heffingvrije vermogen verhoogd met de zogenaamde ouderentoeslag. In het geval de rendementsgrondslag na toepassing van het heffingvrij vermogen lager was dan f 513.341 (EUR 32.944) en het inkomen box 1 was lager dan f 36.504 (EUR 16.565), dan is aan de hand van het inkomen box 1 de ouderentoeslag berekend. Aangezien de inkomensgegevens van de partner niet bekend zijn, is er slechts rekening gehouden met de enkelvoudige ouderentoeslag. In het geval de rendementsgrondslag na toepassing van het heffingvrij vermogen lager was dan f 513.341,- en het inkomen box 1 niet aanwezig was aangezien er geen voorlopige aanslag IB/PV 2000 was, dan is ten behoeve van de berekening van de ouderentoeslag het inkomen box 1 fictief vastgesteld op de maximumjaarbedragen AOW 2000. Als de belastingplichtige ongehuwd is (tariefgroep VB: 1) dan is het inkomen in box 1 vastgesteld op het maximumjaarbedrag AOW 2000 (ongehuwden) van ± f 21.000,- (EUR 9.529). Op deze wijze is bij de voorlopige aanslag 2001 rekening gehouden met een ouderentoeslag van 50% van de rendementgrondslag met een maximum van f 51.338 (EUR  23.296). Als de belastingplichtige gehuwd is (tariefgroep VB: 2) en de partner is in het jaar 2001 65 jaar of ouder dan is het inkomen box 1 vastgesteld op het maximumjaarbedrag AOW 2000 (beide ouder dan 65) van ± f 15.000,- (EUR 6.807). Op deze wijze is bij de voorlopige aanslag 2001 rekening gehouden met een ouderentoeslag van 50 % van de rendementgrondslag met een maximum van f 51.338 (EUR 23.296). Als de belastingplichtige gehuwd is (tariefgroep VB: 2) en de partner in het jaar 2001 jonger is dan 65 jaar, dan is het inkomen box 1 vastgesteld op het maximumjaarbedrag AOW 2000 (partner jonger dan 65) van ± f 30.000,- (EUR 13.613). Op deze wijze is bij de voorlopige aanslag 2001 rekening gehouden met een ouderentoeslag van 50% van de rendementgrondslag met een maximum van f 25.669 (EUR 11.648).
Bijlage 2 'Inkomen van 30 procent van de huishoudens gedaald' Uitgegeven: 3-5-2001 12:15
Laatst gewijzigd: 3-5-2001 14:35 ROTTERDAM - Het nieuwe belastingstelsel, dat op 1 januari van kracht is geworden, leidt er niet toe dat iedereen beter af is, zoals de regering doet voorkomen. Zeker 30 procent van de huishoudens ziet het bruto inkomen met meer dan 4 procent dalen, terwijl 70 procent dat met bijna 4 procent ziet stijgen. Dat schrijft S. van Eijck, hoofddocent Fiscale Economie aan de Erasmus Universiteit, in het economenvakblad ESB. De wetgever is bij de behandeling van het stelsel uitgegaan van individuele belastingplichtigen, terwijl Van Eijck bij zijn berekeningen is uitgegaan van huishoudens. De belastingdeskundige tekent daarbij wel aan, dat hij geen rekening heeft gehouden met reis- en autokostenforfaits, aftrek van lijfrente en inkomsten uit onroerende zaken. Ouderen Gemiddeld gaan de Nederlanders er 800 gulden, of wel 1,5 procent op vooruit, maar de samenstelling van het huishouden, de leeftijd en het vermogen zijn van grote invloed. Eenoudergezinnen met kleine kinderen gaan er bruto 5,4 procent op vooruit. De alleenstaanden gaan er gemiddeld 2 procent op vooruit, maar eenderde van hen gaat 6 procent terug, en dat geldt vooral voor ouderen. Van de eenverdienende huishoudens leveren 1,5 miljoen bijna 5 procent in, terwijl 1,8 miljoen eenverdienende huishoudens er 6 procent op vooruit gaan. Meerverdieners gaan er zo'n 3,5 procent op vooruit aldus Van Eijck. Het ministerie van Financiën reageert "verbaasd." "De uitkomsten van de studie lijken ons onwaarschijnlijk", aldus een woordvoerder van Financiën. Hij wijst erop dat het Centraal Planbureau, het Nibud en de FNV met heel andere bevindingen kwamen. Het is het ministerie niet duidelijk hoe de belastingdeskundige in het artikel tot zijn conclusie komt en Financiën wil het nu nader bestuderen. 'Belastingstelsel benadeelt kostwinners' Uitgegeven: 17-1-2001 15:50
Laatst gewijzigd: 17-1-2001 16:45 VEENENDAAL - Kostwinners gaan er door het nieuwe belastingstelsel minder op vooruit dat tweeverdieners. Dat stelt de Reformatorisch Maatschappelijke Unie (RMU). De vakorganisatie baseert zich op cijfers van het bedrijf Loonservice. Dat deed onderzoek in opdracht van de RMU. Vooral alleenverdieners met een brutoinkomen van 6000 gulden worden naar verhouding benadeeld. Zij gaan er 4,2 procent op vooruit tegen 6,2 procent voor de tweeverdieners. Op jaarbasis komt dit neer op een verschil in koopkracht van 800 tot 1000 gulden, aldus de RMU. Volgens het onderzoek gaan kostwinners met een bruto maandsalaris vanaf 5000 tot 7500 gulden er minder op vooruit dan tweeverdieners in dezelfde salariscategorie. De RMU schat dat het gaat om een groep van 1,3 miljoen alleenverdieners. Aan de bel getrokken De vakorganisatie heeft bij minister Zalm van
Financiën aan de bel getrokken over deze 'kostwinnersval'. Het is onjuist als de overheid via het belastingstelsel het tweeverdienerschap stimuleert ten koste van de kostwinner, aldus de RMU. Volgens de vakorganisatie blijft er overigens maar weinig over van de vooruitgang van kostwinners. Dat komt door ontwikkelingen als de verhoging van de premies van particuliere ziektenkostenverzekeringen, de verhoging van het btw-tarief en de stijging van gemeentelijke lasten. Bronvermelding: Belastingkrant 2001 juni 2000 Finesse Katern (magazine voor havo-vwo) maart 2001 www.belastingdienst.nl www.internetcollege.nl www.nu.nl www.studiehuis.nrc.nl