Flexibel werk

Inleiding Ik doe mijn praktische opdracht over ‘Flexwerk’. Ik heb dit onderwerp gekozen, omdat je er veel mensen over hoort en met maatschappijleer is het onderwerp aan bod gekomen, maar wat het nou precies inhoud weet ik nog niet. Er was ook nog al redelijk veel over flexwerk te vinden op
internet. Deze opdracht heb ik gedaan door middel van hoofdvragen en deelvragen stellen en daar dan antwoord op te geven. De hoofdvraag is: Wat is flexibel werk in en wat voor verschillende soorten flexibel werk zijn er. De deelvragen zijn: - Wat is flexibel werk? - Hoe zijn flexwerkers ontstaan? - Waarom flexibel werken - Wat houden de verschillende soorten flexwerk in? - Wat zijn externe- en interne flexibiliteit? Wat is flexibel werk? Het flexwerk klinkt heel modern, maar toch bestaat het al een tijd. Flexibel werk komt steeds vaker voor, dat komt door de kortere en veranderende productcyclussen, de veranderende wensen van de beroepsbevolking en de ontwikkeling van de 24-uurs economie. Flexibel werk vind je meestal doordat je je hebt opgegeven bij een uitzendbureau of arbeidsbureau. Werknemers met een flexibele arbeidsrelatie zijn werknemers die geen vaste aanstelling hebben, maar een arbeidscontract voor korter dan een jaar zonder toezegging van een aanstelling in vaste dienst. Ook mensen die niet een vast aantal uren werken worden tot de flexwerkers gerekend. Het gaat in alle gevallen om werknemers die twaalf uur of meer per week werken. Als je bijvoorbeeld een bijbaantje hebt naast je school, dan is dat ook flexibelwerk. Er zijn verschillende mogelijkheden als het gaat om de flexibele werktijden. De werknemer kan zelf bepalen wanneer hij begint met werken, zolang hij de tijd die hij/zij moet werken ook maar werkt. Voorbeelden van flexibele werktijden zijn: wisselende aanvangstijden, langere werktijden bij topdrukte in seizoenen, vier werkdagen van 9 uur en koppel- en duobanen. Je kan worden ook opgeroepen als oproepkracht, ook kan je een deeltijdbaan hebben. Het lijkt nu alsof er veel meer mensen flexibel werken, dan vast. Maar toch is dat niet zo. Een bedrijf heeft meer mensen nodig die er vast werken. Als je de grafiek bekijk, lijkt het alsof het aantal flexwerkers stijgt. Toch is dat niet zo. Na 1998 is de groei van het aantal flexwerkers afgenomen. De essenties van flexibel werk * De leidinggevende heeft afspraken gemaakt met zijn medewerkers over de resultaten die op een bepaald moment worden verwacht. * De desbetreffende medewerker heeft vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid gekregen om die resultaten te behalen op de manier die hij het meest effectief en efficiënt acht. * De chef controleert de medewerkers niet op aanwezigheid op het kantoor. De medewerkers mogen zelf bepalen waar en wanneer ze hun taak het best kunnen uitvoeren. * De medewerkers beschikken over de faciliteiten om hun flexibele werkproces te ondersteunen
Hoe zijn flexwerkers ontstaan? Het idee van de nieuwe flexibele werknemer is bedacht door werkgevers. Werkgevers wilden dat personeel vaker van functie en baan wisselt, mobieler is en breder inzetbaar. En door te doen of er een nieuw type werknemer is opgestaan, proberen de werkgevers hun eigen wensen te verkopen. Flexibiliteit is de basisbehoefte van een bedrijf. Bedrijven staan onderdruk door de wereldwijde concurrentie, de wensen van de consument veranderen steeds en daardoor zijn er ook veel veranderingen in de markt waar ondernemingen snel op in moeten spelen. Om die reden willen werkgevers het liefst een kleine kern met vast, overal inzetbaar personeel en daaromheen een grote groep tijdelijke-, oproep- of uitzendkrachten. Maar ook de werknemers zijn anders tegen hun werk gaan aan kijken. Voor veel mensen in werk geen levensvulling meer, maar een manier om jezelf te ontwikkelen. Het gevolg daarvan is dat in steeds meer huishoudens beide partners willen werken en zich met het huishouden bezig willen houden. Mensen kunnen nu (en doen dat ook) in plaats van voltijd, deeltijd gaan werken. Ze proberen hun werk zoveel mogelijk op hun persoonlijke omstandigheden af te stemmen. Omdat werkgevers en werknemers dus beiden naar flexibilisering van de arbeidssituatie streven, maar er in de praktijk vaak onduidelijkheid bestaat over de rechtsposities van de werknemer heeft de overheid de flexwet ingevoerd. Hierin moet zowel naar de wensen van de werknemer als werkgever worden gekeken, anders kan de flexibilisering geen succes worden. Waarom flexibel werken? Zoals al gezegd neemt onder een toenemend aantal mensen het verlangen toe naar een groter vrijheid, ook op het gebied van werken. Zij willen vaak een bestaan dat minder gebonden is en waarin zij meer bewegingsvrijheid hebben. Een groot deel van de tijdelijke werkers wil alleen een bepaalde periode werken om geld te verdienen of om een periode voor de aanvang van een opleiding te overbruggen. Anderen kiezen voor tijdelijk werk om ervaring op te doen in verschillende werksituaties of om aan een vaste baan te komen. Verder zijn er mensen die vanuit hun principes voor tijdelijk werk kiezen omdat het meer uitdagingen biedt dan een vaste baan. Wat houden de verschillende soorten flexwerk in? Er zijn veel verschillende soorten flexibel werk. In deze deelvraag zal ik ze behandelen. Tijdelijke contracten Dit is een van de belangrijkste soorten van het flexwerk. Bij tijdelijke contracten wordt het dienstverband voor een bepaalde tijd aangegaan of voor de duur van een bepaald project. Instromers op de arbeidsmarkt vinden meestal eerst een tijdelijk contract, maar na een jaar hebben de meeste wel weer een vaste baan. Het nadeel van tijdelijke contracten is dat je nooit weet of je contract nog verlengd wordt of niet. Ongeveer één op de tien mensen hebben een tijdelijk contract, zo vaak komt het dus niet voor. Mensen die zo’n contract hebben, zijn vaak mensen die vaak van baan wisselen. Oproeparbeid Oproepkrachten moeten alleen werken als er werk is. Oproepkrachten worden soms maar voor een paar uur per week opgeroepen om te werken. Vaak weten zij van tevoren niet wanneer zij opgeroepen worden en om hoeveel uur het dan gaat. Een oproepkracht heeft recht op ten minste 3 uur loon per oproep. Dus ook als hij minder uren werkt. Deze regeling geldt onder de volgende voorwaarden: er is een contract van minder dan 15 uur per week en niet bekend is op welke tijdstippen de werkgever de oproepkracht zal oproepen, of er is een contract en niet duidelijk is hoeveel uur per week gewerkt zal worden. Er zijn ook nog verschillende soorten oproepcontracten: Een oproepcontract met voorovereenkomst: als de werkgever je oproept, mag je zelf beslissen of je gaat werken. Voor de periode dat je aan het werk bent, heb je een tijdelijk arbeidscontract. Er ontstaat dus bij iedere oproep een nieuw arbeidscontract. Als je op vier opeenvolgende contracten voor dezelfde werkgever werkt, kan een vast dienstverband ontstaan. Een arbeidscontract zonder urengarantie: nul-urencontract: Als de werkgever je oproept, moet je ook aan het werk. Je hebt een doorlopend arbeidscontract, maar er is geen afspraak over het aantal uren dat je werkt. Een arbeidscontract met urengarantie: min-maxcontract: Je werkt per week, maand of jaar een afgesproken minimum aantal uren. Dit zijn je garantie-uren. Daar bovenop kan de werkgever met je afspreken voor hoeveel uur je maximaal oproepbaar bent. Als de werkgever je oproept, moet je aan het werk tot het afgesproken maximum aantal uren. Je hebt een doorlopend arbeidscontract en je weet hoeveel uren je minimaal werkt.
Thuiswerk Er is ook nog thuiswerk. Dingen die je normaal op je werk doet, doe je dan thuis. Steeds meer mensen gaan thuiswerk doen, want de wegen worden steeds drukker en ook een aantal bedrijven geven de mensen de kans om ook het werk thuis te doen. Thuiswerk wordt gemakkelijker door steeds snellere telefoonlijnen en internetverbindingen. Freelance werk Freelancers hebben in feite een eigen kleine onderneming. Zij stellen persoonlijke kwaliteiten, kennis en ervaring tegen betaling ter beschikking van anderen. Kenmerkend voor de freelance-overeenkomst is het ontbreken van een gezagsverhouding tussen de freelancer en de opdrachtgever. Zij gaan dan ook geen arbeidsovereenkomst aan. Collegiale in- en uitlening Hierbij stelt de ene werkgever tijdelijk werknemers ter beschikking aan de andere werkgever, zonder winstoogmerk. De werknemer blijft in dienst van de oorspronkelijke werkgever en keert daar in principe ook weer terug. Deze vorm van flexibel werken komt vooral voor in de techniek (scheepsbouw, installatietechniek en dergelijke). Interim-management Door allerlei omstandigheden kan het nodig zijn om tijdelijke oplossingen voor invulling van het management te vinden. Bij ziekte of ontslag van een directie- of staflid kan invulling door geschikte vaste krachten lang duren. Een interim-kracht biedt dan de oplossing. Uitzending en detachering Uitzendwerk helpt mensen die tijdelijk willen werken aan korte of langere opdrachten bij bedrijven, instellingen of overheidsinstanties. Vakkundige mensen kunnen snel ingezet worden voor de tijd die ze nodig zijn. Het bedrijf hoeft zelf geen moeite te doen voor werving, selectie, administratie en hoeft geen rekening te houden met de afdracht van premies en belastingen. Wat is zijn externe- en interne flexibiliteit? Naast de verschillende soorten werk, die zijn behandeld in het vorige hoofdstuk, heb je ook interne en externe flexibiliteit.
Externe flexibiliteit Dit houdt in dat werknemers die niet bij de betreffende onderneming horen, op variabele basis ingezet worden. Met andere woorden: het aantrekken van werknemers wanneer de onderneming daar behoefte aan heeft terwijl er verder geen verplichtingen tegenover staan in de vorm van een langdurig contract waarbij de werknemer gebonden wordt aan de onderneming. Interne flexibiliteit Hiermee bedoelt men het variabel inzetten van werknemers die wel bij de onderneming horen (dus die gebonden zijn aan het bedrijf door een langdurig contract). Hier heeft de term 'variabel' een iets andere betekenis dan bij externe flexibiliteit. Weliswaar bestaat ook hier de mogelijkheid om de mensen te laten werken op variabele werktijden en dus kunnen werkweken verschillen in lengte, maar de werknemer is wel gebonden aan het bedrijf. Bovendien kan het begrip 'variabel' hierbij nog een ruimere betekenis hebben. Er kan namelijk ook gedacht worden aan het inzetten van vast personeel bij verschillende functies, projecten en plaatsen. Hierdoor krijgen de betreffende werknemers meer inzicht in het bedrijf en verwerven ze meer kennis. Daardoor worden ze automatisch waardevoller voor het bedrijf. Conclusie Flexwerk is werk wanneer er geen vast contract is of als er geen vaste werktijden zijn. De werknemer kan het zelf indelen. Ook kan de werkgever zijn werknemers oproepen als er werk is, flexwerkers werken wanneer werk is. De reden van flexibilisering is de kosten te beheersen en zo beter te kunnen concurreren. Ook kan met flexibilisering beter op de markt worden ingespeeld. Je hebt veel soorten flexwerk, ze lijken wel op elkaar maar zijn toch anders. Zo heb je bijvoorbeeld flexwerkers met tijdelijke contracten, thuiswerkers, oproeparbeid, freelance werk, collegiale in- en uitlening, interim- management, uitzending en detachering. Daarnaast zijn er nog externe en interne flexibiliteit. Externe flexibiliteit houdt in dat werknemers niet bij de betreffende onderneming horen. En interne flexibiliteit is er als de werknemers wel bij de betreffende onderneming horen.