CAO onderwijs

Inleiding

Ik ga mijn praktische opdracht houden over de CAO van het onderwijs.
We hebben daar 5 artikelen van gevonden en we gaan ons daar nu verder in verdiepen. We hebben dit onderwerp gekozen omdat dit toen der tijd redelijk vaak in het nieuws is geweest en omdat het indirect ook een beetje met ons te maken heeft. Ook was er veel informatie over te vinden.
Dus was het zeer voor de hand liggend dat wij meer van dit onderwerp wilden weten. Ik hoop dat deze praktische opdracht een beetje erg goed aan de eisen voldoet en dat ik er ook een goed cijfer voor haal.

De praktische opdracht

Ik zal eerst even in het kort vertellen wat een CAO nou eigenlijk is.

CAO staat voor Collectieve Arbeids Overeenkomsten. In een CAO staan de rechten en plichten van de werknemers en werkgevers zwart op wit.
Dit geldt voor groepen werknemers en werkgevers. Er worden tussen werknemers en werkgevers afspraken gemaakt in een individuele en een collectieve arbeidsovereenkomst, deze afspraken gaan over de arbeidsvoorwaarden. Zo heb je primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden. Primaire arbeidsvoorwaarden zijn het loon en de arbeidstijd. Bij secundaire arbeidsvoorwaarden kun je denken aan de vakantieregelingen, scholing en zo meer.

Ik heb de 5 artikelen goed bestudeerd. Nu ga ik de gevolgen die de nieuwe CAO heeft voor de arbeiders en de werkgevers verder uitwerken en verklaren.

Minister Hermans van Onderwijs en de onderwijsbonden zijn het eens geworden over de 2.3 miljard gulden die het onderwijs extra toegewezen kreeg. Dat geld komt van de meevallers die het kabinet dit jaar had.
Hermans sprak van ‘een mooie dag voor het onderwijs, de 300.000 mensen die er werken en de 3.000.000 kinderen die er leren.’
Minister Hermans wilde aanvankelijk het hele bedrag besteden aan de extra prestatie beloningen van leraren. Maar de bonden waren het daar niet mee eens, ze wilden het geld ook gebruiken voor de algemene loonsverhogingen.
Door het CAO open te breken konden beide partijen hun zin krijgen. En dat is nu ook gelukt. Boven op de huidige afgesproken CAO (2001-2002) waarin de leraren al salarisverhogingen oplopend tot 4.25 % krijgen, krijgen ze er in 1 januari 2002 1.25 % extra salarisverhoging en op 1 juli 2002 nog eens verhoogd met 2%. Ook willen ze een 13e maand gaan invoeren. Per december 2002 is een uitkering beschikbaar van 3,75%.
De huidige CAO wordt met 11 maanden verlengt tot 1 februari 2003. Dit betekent dat in 2..1 en 2002 in totaal 12 % meer wordt geïnvesteerd in salarissen en gericht maatregelen die het werken in het onderwijs aantrekkelijker maken.

Ook wordt de periode waarin de leraren hun maximumsalaris kunnen bereiken, verkort van 22 jaar naar 18 jaar. Dus vooral de mensen die aan het einde van hun loonschaal zijn gaan er dit jaar fors op vooruit.
Degenen die het maximumloon hebben bereikt, krijgen elk jaar een premie van f. 660,- of f. 440,-. De premie is volgens minister Hermans bedoeld om te voorkomen dat oudere leerkrachten het onderwijs verlaten.


Wat ook een belangrijke verandering is, is dat de scholen nu meer geld vrij te besteden krijgen. Het bedrag gaat van 240 duizend naar 820 duizend gulden. Maar echt vrij te besteden kun je het niet noemen vind ik. Er staat in de afspraak dat de scholen het geld maar voor een aantal verschillende bestedingsmogelijkheden mogen gebruiken, namelijk voor het extra belonen van goed functionerende leerkrachten, stagiaires betalen en de begeleiding van zij - instromers bekostigen. En leraren met kinderen tot 3 jaar kunnen betaald ouderschapsverlof krijgen. Met deze maatregel hopen beide partijen de werkdruk en het ziekteverzuim tegen te gaan.

Ze willen door deze nieuwe CAO het te kort aan leraren zoveel mogelijk opvullen. Doordat het vak financieel veel aantrekkelijker is geworden hoop men dat het vak leraar veel beter kan gaan mee concurreren met het bedrijfsleven.
De meeste mensen die er mee te maken hebben vinden het een goed idee, maar sommigen zijn wel bang dat de mensen die voor leraar gaan studeren het meer voor het geld doen, dan voor het vak leraar. Ze zijn dan vooral bang dat de kwaliteit van die leraren niet goed genoeg is en dan hebben ze er nog zeer weinig aan.

Gevolgen voor de economie

De gevolgen voor de economie zijn niet zo heel erg groot. De leraren die er in deze sector werken, krijgen dus meer loon en meer extraatjes. Daardoor hebben ze dus meer geld te besteden en zullen ze meer producten gaan kopen. De koopkracht neemt dus toe. Dat heeft dan weer als gevolg dat er meer producten gemaakt moeten worden, waar ze weer extra personeel voor nodig hebben. De vraag naar arbeid neemt toe. Hierdoor daalt dus de werkloosheid.

Als de overheid ook meer lonen moeten gaan betalen aan de leraren, hebben ze daar ook meer geld voor nodig. Dus moeten de belastingen omhoog, en dat is weer nadelig voor de burgers van Nederland, waardoor de koopkracht afneemt en de mensen minder gaan besteden. Hierdoor hoeven de bedrijven minder te produceren en worden ze kapitaalintensiever en vallen er ontslagen. Niet alleen in Nederland maar ook in andere landen, zoals België en Japan.

De gevolgen voor de economie zijn bij de CAO van het onderwijs veel kleiner dan bij bijvoorbeeld de CAO van het klein metaal. Dit komt omdat de lonen van de leraren door de regering worden betaald. Als de lonen omhoog gaan, moet de regering het tekort bijleggen. Hierdoor hebben andere mensen er weinig tot geen last van, de bestedingen gaan niet omlaag maar juist omhoog. De winkeliers en de fabrikanten van producten die veel door scholen worden gekocht, zullen er alleen maar profijt van hebben.

Eigen mening

Ik denk dat het een goede CAO is voor de werknemers. Ze gaan er redelijk goed op vooruit. Vergeleken met andere CAO’s valt het nog wel mee, maar als je alles met elkaar vergelijkt is dat verschil zeker niet groot. Ze zitten wel rond het gemiddelde. Bij bijvoorbeeld de CAO van de sector textielindustrie gaan de werknemers er 7 % op vooruit. Dat is toch aanzienlijk meer dan bij de Cao van het onderwijs. Ook bij de CAO voor klein metaal gaan ze er 8 % op vooruit. Maar het gemiddelde ligt toch denk ik rond de 5 procent. Want bij de CAO Loonwerk gaan de werknemers er 3.5 % op vooruit. Dat is dus ongeveer hetzelfde als bij de CAO van het onderwijs. Maar bij de CAO van het onderwijs zijn de extraatjes en het eerder bereiken van het maximumloon ook een belangrijke sector. Als je een iets ouders leerkracht bent, ga je er zeer goed op vooruit. Het salaris gaat er dus vergeleken met bijvoorbeeld de sector klein metaal niet heel erg goed op vooruit. Maar al die extraatjes en extra aanpassingen zullen dat wel voor het grootste deel goedmaken. Ik denk dat het onderwijs zeer tevreden kan zijn met deze CAO. Het was ook bijna hetzelfde als wat ze voor de onderhandelingen wilden bereiken. Ze hoeven dus zeker niet te klagen.