Syfilis
Vraag 1 hoe ontstaat kennis?
Volgens het dagboek van de Spaanse arts Ruy Diaz de l'Isla had de stuurman van het schip van Columbus een onbekende ziekte opgelopen, die gekenmerkt werd door hoge koorts en vreselijke huiduitslag. De stuurman was niet de enige. Tegen de tijd dat Columbus Barcelona had bereikt, vertoonden meerdere matrozen de symptomen van de vreemde ziekte en ze werden behandeld door dokter de l'Isla, die voor een raadsel stond. Wat de dokter niet wist is dat de mannen de ziekte hadden opgelopen tijdens seksuele contacten met vrouwen op de eilanden. Een aantal van die matrozen waren afkomstig van Napels, en toen ze daar aankwamen, verspreidde de ziekte zich over de stad.
Toen de Franse koning Karel VIII (1470-1498) de stad veroverde in 1495 woedde de infectie hevig. Toen het Franse leger zich terugtrok, verspreidde het de ziekte verder. Europa had zich nog maar net hersteld van de Zwarte Dood of pestepidemie, die sinds het midden van de veertiende eeuw de helft van alle Europeanen had gedood. Nu werd Europa opnieuw geteisterd door een epidemie die bekend werd als morbus gallicus, de Franse ziekte. Eén derde van de Europese bevolking zou eraan sterven.
In 1521 scchreef de Italiaanse dichter Girolamo Francastoro een gedicht over de ziekte, en hij gaf er de naam aan van een herder uit de Griekse mythologie die weigerde om Apollo te aanbidden en als straf geïnfecteerd werd met zweren over zijn hele lichaam. Die herder heette Syphilis.
Rond 1834 kwam er een keerpunt in het discours over geslachtsziekten. De geneeskunde kreeg plots grote belangstelling voor syfilis en begon aan te dringen op ingrijpende maatregelen. Daardoor kreeg de ziekte op korte tijd het imago van een sociale plaag.
Later werd de condoom uitgevonden waarmee ze de ziekte probeerde te verkomen en ook begonnen ze testen op mensen en op dieren om de medicijnen te vinden.
Vraag 2 hoe weet je wat waar is?
Onderzoek naar de herkomst van syfilis is voornamelijk gebaseerd op skelet-onderzoek. Botafwijkingen die karakteristiek zijn voor syfilis zijn afwezig bij skeletten in pre-Columbiaans (voor 1493) Europa, Afrika en Azië. Deze bewering wordt niet algemeen geloofd. In Noord –en Zuid-Amerika kwamen deze kenmerkende afwijkingen al veer eerder voor. Afhankelijk van de locatie zo’n 600 tot 8000 jaar geleden. Het is dus duidelijk dat syfilis voor kwam in de Nieuwe Wereld (“Amerika”) op het moment dat Columbus daar arriveerde. Columbus landde in de Dominicaanse republiek, een gebied waar de skeletafwijkingen zijn gedocumenteerd voor skeletten uit de periode 800-1400 A.D. Columbus en zijn bemanning hadden de mogelijkheid deze SOA op te lopen en te verspreiden.
Om syfilis aan te tonen neemt de arts bloed af en maakt eventueel een uitstrijkje van het vocht uit het zweertje. Meestal moet je ongeveer een week wachten op de uitslag. Het kan zijn dat het eerste bloedonderzoek geen afwijkingen aantoont en dat je moet terugkomen voor een tweede onderzoek. Uiterlijk drie maanden na onveilig seksueel contact kan met zekerheid worden aangetoond of je geïnfecteerd bent.
Vraag 3 hoe is de wisselwerking tussen natuurwetenschap, techniek en maatschappij
De natuurwetenschap heeft bewezen dat je besmet kunt raken met syfilis door onveilige seksuele contacten
De techniek vind hierdoor de condoom uit en produceren medicijnen tegen syfilis.
De maatschappij koopt de condoom en of laat zich behandelen door deze medicijnen wanneer besmet zijn met syfilis.
Zijn er andere factoren van invloed
De belangrijkste determinanten van soa zijn onbeschermd seksueel contact met verschillende partners (dus zonder condooms) en seksueel contact met een partner met wisselende contacten. De kans op verspreiding wordt verhoogd door alcohol- en druggebruik omdat deze roekeloos gedrag bevorderen. Daarnaast neemt, door het beschikbaar komen van een therapie tegen hiv, de angst voor hiv af en hierdoor neemt de mate van onveilig seksueel gedrag toe
Besmette spuiten
Bloedtransfusies
Veilig vrijen campagnes
Oorlogen en maatschappelijke ontwikkelingen
Hygiëne
Lichamelijke weerstand
Culturele normen en waarden.
Vraag 4 hoe wordt kennis toegepast
Welke oplossingen zijn er nu mogelijk
Voorkoming is het gebruik van de condoom, zowel voor mannen als vrouwen
Genezing, wanneer je besmet bent je te laten behandelen met medicijnen
Voorlichting, het voorkomen van syfilis door het voorlichten van seksueel actieve (voornamelijk jongeren) personen.
Vraag 1 hoe ontstaat kennis?
Volgens het dagboek van de Spaanse arts Ruy Diaz de l'Isla had de stuurman van het schip van Columbus een onbekende ziekte opgelopen, die gekenmerkt werd door hoge koorts en vreselijke huiduitslag. De stuurman was niet de enige. Tegen de tijd dat Columbus Barcelona had bereikt, vertoonden meerdere matrozen de symptomen van de vreemde ziekte en ze werden behandeld door dokter de l'Isla, die voor een raadsel stond. Wat de dokter niet wist is dat de mannen de ziekte hadden opgelopen tijdens seksuele contacten met vrouwen op de eilanden. Een aantal van die matrozen waren afkomstig van Napels, en toen ze daar aankwamen, verspreidde de ziekte zich over de stad.
Toen de Franse koning Karel VIII (1470-1498) de stad veroverde in 1495 woedde de infectie hevig. Toen het Franse leger zich terugtrok, verspreidde het de ziekte verder. Europa had zich nog maar net hersteld van de Zwarte Dood of pestepidemie, die sinds het midden van de veertiende eeuw de helft van alle Europeanen had gedood. Nu werd Europa opnieuw geteisterd door een epidemie die bekend werd als morbus gallicus, de Franse ziekte. Eén derde van de Europese bevolking zou eraan sterven.
Rond 1834 kwam er een keerpunt in het discours over geslachtsziekten. De geneeskunde kreeg plots grote belangstelling voor syfilis en begon aan te dringen op ingrijpende maatregelen. Daardoor kreeg de ziekte op korte tijd het imago van een sociale plaag.
Later werd de condoom uitgevonden waarmee ze de ziekte probeerde te verkomen en ook begonnen ze testen op mensen en op dieren om de medicijnen te vinden.
Vraag 2 hoe weet je wat waar is?
Onderzoek naar de herkomst van syfilis is voornamelijk gebaseerd op skelet-onderzoek. Botafwijkingen die karakteristiek zijn voor syfilis zijn afwezig bij skeletten in pre-Columbiaans (voor 1493) Europa, Afrika en Azië. Deze bewering wordt niet algemeen geloofd. In Noord –en Zuid-Amerika kwamen deze kenmerkende afwijkingen al veer eerder voor. Afhankelijk van de locatie zo’n 600 tot 8000 jaar geleden. Het is dus duidelijk dat syfilis voor kwam in de Nieuwe Wereld (“Amerika”) op het moment dat Columbus daar arriveerde. Columbus landde in de Dominicaanse republiek, een gebied waar de skeletafwijkingen zijn gedocumenteerd voor skeletten uit de periode 800-1400 A.D. Columbus en zijn bemanning hadden de mogelijkheid deze SOA op te lopen en te verspreiden.
Om syfilis aan te tonen neemt de arts bloed af en maakt eventueel een uitstrijkje van het vocht uit het zweertje. Meestal moet je ongeveer een week wachten op de uitslag. Het kan zijn dat het eerste bloedonderzoek geen afwijkingen aantoont en dat je moet terugkomen voor een tweede onderzoek. Uiterlijk drie maanden na onveilig seksueel contact kan met zekerheid worden aangetoond of je geïnfecteerd bent.
Vraag 3 hoe is de wisselwerking tussen natuurwetenschap, techniek en maatschappij
De natuurwetenschap heeft bewezen dat je besmet kunt raken met syfilis door onveilige seksuele contacten
De techniek vind hierdoor de condoom uit en produceren medicijnen tegen syfilis.
De maatschappij koopt de condoom en of laat zich behandelen door deze medicijnen wanneer besmet zijn met syfilis.
Zijn er andere factoren van invloed
De belangrijkste determinanten van soa zijn onbeschermd seksueel contact met verschillende partners (dus zonder condooms) en seksueel contact met een partner met wisselende contacten. De kans op verspreiding wordt verhoogd door alcohol- en druggebruik omdat deze roekeloos gedrag bevorderen. Daarnaast neemt, door het beschikbaar komen van een therapie tegen hiv, de angst voor hiv af en hierdoor neemt de mate van onveilig seksueel gedrag toe
Besmette spuiten
Veilig vrijen campagnes
Oorlogen en maatschappelijke ontwikkelingen
Hygiëne
Lichamelijke weerstand
Culturele normen en waarden.
Vraag 4 hoe wordt kennis toegepast
Welke oplossingen zijn er nu mogelijk
Voorkoming is het gebruik van de condoom, zowel voor mannen als vrouwen
Genezing, wanneer je besmet bent je te laten behandelen met medicijnen
Voorlichting, het voorkomen van syfilis door het voorlichten van seksueel actieve (voornamelijk jongeren) personen.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden