Dierproeven

Inhoudsopgave Inleiding
Hoe is het gebruik van proefdieren tot stand gekomen
De huidige situatie in ons land
Genetische manipulatie
Klonen van dieren, ook een vorm van dierproeven -de techniek van het klonen
Testen van giftige stoffen
Cosmetica
Bezwaren tegen dierproeven Alternatieven Belangrijke alternatieven
Xenontransplantatie
Dierproeven in het onderwijs Octrooien die worden aangevraagd
Welke bedrijven gebruiken dieren voor proeven? Regels en wetten
De toekomst; veranderingen

Dierproeven, net zoiets als het mishandelen van dieren -Bonsai kittens -Wat zich afspeelde rond de olympische spelen in Athene -Dierenleed in Azië -Dolle honden in Siberië Maatschappelijke organisaties Weetjes Wat weten de mensen eigenlijk van dierproeven? (enquête, conclusie) Mijn conclusie
Schokkende beelden ter afsluiting Logboek
Werkplan
Bijlages -Bijlage 1.0 Krantenbericht -Bijlage 1.1 Krantenbericht -Bijlage 1.2 Krantenbericht -Bijlage 2.0 Krantenbericht -Bijlage 3.0 Lege enquête: overzicht -Bijlage 3.1 Enquête 1 -Bijlage 3.2 Enquête 2 -Bijlage 3.3 Enquête 3 -Bijlage 3.4 Enquête 4 Bronnen Nawoord Inleiding Toen we te horen kregen dat we zelfstandig een praktische opdracht moesten maken schoot me eigenlijk gelijk dit onderwerp al te binnen. Laats had ik al eens een mailtje gekregen waarin iets stond over honden die werden mishandeld. Het leek me daarom interessant om daar een werkstuk over te maken. Helaas had ik alleen dat mailtje weggegooid. Je hoort over proefdieren eigenlijk heel weinig, en dat was voor mij dan ook een reden om dat verder te onderzoeken. Ik wilde precies weten hoe het in zijn werk gaat. Ik moet wel zeggen dat dat tegenviel, er wordt veel te veel verzwegen. Er zijn elk jaar weer duizenden slachtoffers. En de meesten kunnen zelfs voorkomen worden door alternatieve proeven. In dit werkstuk zullen diverse onderwerpen aan de orde komen die met dierproeven te maken hebben. Achterin het werkstuk staat ook nog een stuk dat gelinkt is aan dierproeven; het betreft diermishandelingen! Ik vind dat dat ongeveer op hetzelfde neerkomt. Elk jaar vallen er slachtoffers door dierproeven, maar ook door verwaarlozing; mensen die de dieren dumpen of doodslaan . Misschien is het stuk over mishandelingen wel wat groot, maar zelf vond ik het erg interessant en wilde het niet weglaten. In de inhoudsopgave staan verschillende kleuren ; sommige hoofdstukken heb ik nog onderverdeeld in kleinere onderwerpen, die zijn aangegeven met een andere kleur. Hoe is het gebruik van proefdieren tot stand gekomen? Begin jaren tachtig begonnen wetenschappers te experimenteren met genetische manipulatie van dieren. Mat name knaagdieren, vooral muizen, werden gemanipuleerd om menselijke ziekten te krijgen zodat ze als “model” voor de mens konden dienen. Een ander doel was: de productie van kostbare stoffen (veelal eiwitten en enzymen) in de melk van zoogdieren. Men hoopte dat een aantal ziekten aangepakt zouden kunnen worden, als patiënten met dergelijke stoffen zouden worden behandeld. De productie van deze stoffen door middel van schimmel en bacteriën was duur. Omdat de experimenten op dieren niet zo duur waren werd de aandacht toen daarop gericht. Schapen, koeien en konijnen zijn een paar van de dieren die hiervoor worden gebruikt. Stier Herman is het meest bekende voorbeeld van een dier dat genetisch is gemanipuleerd om medicijnen te produceren. In de vrouwelijke nakomelingen van Herman zou er in de uiers een extra gen zijn toegevoegd. Het gevolg hiervan is dat de gen in de uiers tot “expressie” komt en dat er een kostbare stof in de melk wordt geproduceerd. Dieren zijn voor de wetenschap een goede optie omdat ze relatief goedkoop zijn en zich snel voortplanten. Zo is er ook momenteel een kolonie konijnen in België dat voor het biotechbedrijf Pharming een enzym in de melk produceert. Dit zelfde enzym kan ook gemaakt worden met diervriendelijkere methodes. Een voorbeeld hiervan is gebruik te maken van de cellijnen van hamsters. Desondanks blijven konijnen gemolken worden. Gentechnologie is nu een belangrijke voorruitgang, althans voor sommigen. In vergelijking met andere landen, mag Nederland daarom niet achter blijven. Onder invloed van economische argumenten worden hierdoor de dieren volledig ondergeschikt gemaakt, “ze offeren zich op voor het groter geheel”. Ondertussen denkt de meerderheid van Nederland hier anders over. De huidige situatie in ons land Voordat er allemaal regels werden ingesteld voor het gebruik van proefdieren werd er volop gebruik gemaakt van deze dieren. Hieronder in figuur 1A enkele cijfers over het gebruik van proefdieren, op Europese schaal. Figuur 1A Jaarlijks aantal proefdieren gebruikt in Europa

Jaren 80 20.000.000. Jaren 90 10.000.000
Momenteel 9.000.000 Aantal dieren nodig voor een snelle giftest
Jaren 70 150
Jaren 80 45
Jaren 90 12-16
Momenteel 3-4 Voor welke inwendige testen worden proefdieren gebruikt? Giftigheid op kort termijn 35% Giftigheid op lang termijn 27% Oog- en huidirritatie 13% Invloed op voortplanting 13% Overig 12% Bron: Europese Commissie
In ons land sterven er jaarlijks zo’n 72.000 dieren aan proeven. Deze muizen, ratten, kippen, konijnen, cavia’s, honden en katten ondergaan elke dag de meest vreselijke proeven voordat ze er uiteindelijk aan onderdoor gaan. Het leven van proefdieren is niet bepaald aangenaam: ze zitten met velen in kleine kooitjes en kunnen vrijwel niet bewegen. Je kunt het vergelijken met de kippen, die ook wel ,legbatterijen” worden genoemd. Zij konden vroeger ook nooit bewegen, en soms nog steeds niet.Gelukkig voor deze dieren ( want dit gebeurt ook bij varkens, koeien, schapen en zelfs paarden) stappen de boeren steeds vaker over op het scharrelleven. Dit houdt in dat de dieren zelf wel rond kunnen lopen, zoals de scharrelkippen die over het erf kunnen lopen of in een stuk afgezet gebied. Soms is de ruimte nog niet groot te noemen, maar het is in ieder geval een stap in de goede richting. Het grootste deel van de dierproeven die worden uitgevoerd vindt plaats voor medisch onderzoek. Verder wordt ook nog een klein aantal gebruikt op hogescholen en voor het testen van giftige stoffen!!! Tegenwoordig worden er ook steeds meer dingen op mensen uitgetest, in bijlage 1.1 staat een krantenbericht dat dit illustreert. In bijlage 1.2 staat een krantenbericht dat laat zien hoe erg het kan aflopen voor proefdieren, in dit geval door een natuurramp. En in bijlage 1.3 is er ook nog een positief krantenbericht te vinden. Bij het gebruik van het aantal proefdieren zien we een dalende trend. Genetische manipulatie Dierproeven worden het meeste gedaan voor het ontwikkelen, testen en controleren van medicijnen en vaccins. De dieren worden vaak gebruikt als “model”(!!) voor ziekten van de mens. Er worden zelfs speciale dieren als ratten gekweekt met een te hoge bloeddruk om die te kunnen onderzoeken. De laatste jaren is er een nieuwe techniek uitgevonden waardoor het gebruik van proefdieren nog meer in trek is gekomen bij onderzoekers: genetische manipulatie. Bij genetische manipulatie worden de erfelijke eigenschappen van een dier verandert. Door deze nieuwe techniek is het gebruik van proefdieren dan ook weer toegenomen. Waarom wordt genetische manipulatie eigenlijk toegepast? - Medische toepassingen voor de mens: Dieren worden ingespoten met ziektes (zoals de ratten die daar speciaal voor waren gekweekt), om zo medisch inzicht te krijgen en wellicht voor genezing te kunnen zorgen. Voor een van de ziektes is er zelfs een medicijn gevonden. Het betreft de ziekte Pompe. De diagnose is dat afvalstoffen zich opstapelen in de cellen, de enzymen die ze moeten afbreken functioneren niet goed, of gedeeltelijk. Dit gebeurt het meeste bij de spieren waardoor spierzwakte ontstaat. Door genetische manipulatie wordt er een bepaald eiwit geproduceerd in de melk van konijnen en in de cellen van de hamsters. Dit eiwit speelt een belangrijke rol bij de genezing van de ziekte. Wat wel opvalt is dat bijna 25% van de dierproeven worden uitgevoerd in naam van de medische wereld. En dat zijn toch ruim 144. 000 dieren. Het meeste komen ze nog voor bij het testen van giftige stoffen en onderzoek naar de werking van chemische stoffen op organismen. -Productiedoeleinden Organen van de dieren kunnen voor de mensen worden gebruikt. Dit is tevens de laatste ontwikkeling: Xenontransplantatie. Het wordt nu alleen nog gedaan met varkens, maar in de toekomst met waarschijnlijk nog meer dieren. -Productieverbetering: er kunnen “super”dieren worden gekweekt. Konijnen en runderen worden bijvoorbeeld genetisch gemanipuleerd met een extra menselijke eigenschap zodat zij in hun melk bepaalde eiwitten produceren. De beste dieren zullen worden gemaakt; varkens met mager en meer vlees en BSE vrije dieren…etc. Deze techniek zorgt ervoor dat onderzoekers in staat zijn dieren te weken die menselijke ziektes ontwikkelen zoals kanker. De dieren worden ook nog eens naast proefdieren als medicijnfabrikant gebruikt. De techniek werkt als volgt. Een laboratorium krijgt een embryo met micro-injectie ingespoten extra erfelijke eigenschappen. De eigenschappen worden direct in een cel van het embryo gebracht in de hoop het DNA van deze cel, de ingespoten erfelijke informatie overneemt en uiteindelijk ook in het dier tot uiting komt, tot expressie, ofwel; dat het aanslaat. In bijlage 1.1 staat een krantenbericht van 11 augustus 2004. Wetenschappers zouden erin geslaagd zijn om luie apen te veranderen in workaholics. Een vraag die dan gesteld wordt: hoeveel hebben de dieren geleden? Klonen van dieren, ook een vorm van dierproeven Regelmatig is het in de krant te lezen of op de radio te horen; het klonen van dieren en de vorderingen ervan. Recent zijn er huisdieren, zoals honden, katten en varkens gekloond. Misschien wel het meest bekende voorbeeld is het schaap Dolly in Engeland. Klonen is een techniek waarbij je van een dier meerdere exemplaren maakt. Er zullen geen nakomelingen hoeven te komen: het dier wordt simpelweg gekopieerd en dat kan in grote aantallen wellicht over een tijd. Kunstmatige Inseminatie ( KI ) en Embryotransplantatie ( ET ) zullen als het ware overbodig worden. Het grote voordeel is dat het eten nooit zou op hoeven te raken: wanneer we willen kunnen we weer een paar honderd schapen bijklonen als de techniek werkt. En ook wanneer we organen nodig zouden hebben van dieren klonen we er gewoon weer een paar bij. De mogelijkheden zijn eindeloos, maar ook wellicht eng. Als we genoeg dieren hebben gekloond kunnen we ook net zo goed mensen gaan klonen. Niet? Wanneer we gezond zijn klonen we onszelf zodat als we wat minder vitaal zijn we de gezonde organen weer kunnen overnemen. Wat mensen echter niet zien en horen, is dat ook hier weer vele dieren voor zijn gebruikt. De techniek is niet in een keer tot stand gekomen, daar zijn weer vele proeven voor nodig geweest. En ook de gekloonde dieren, uiteindelijk zijn die ook tot dieren te beschouwen, velen zullen dood zijn gegaan voordat het gezonde schaap Dolly er was. En diegenen die er voor Dolly waren, daar zal ook wel eindeloos op zijn geëxperimenteerd.
De techniek van het klonen Er zijn twee manieren om te klonen. Hieronder staan de twee manieren beschreven. 1)De embryo wordt bij deze techniek als het ware uit elkaar gehaald
Een embryo bestaat uit heel veel verschillende cellen met wel identieke celkernen. In een beginfase hebben deze cellen zich nog niet ontwikkeld (gespecialiseerd) en zijn ze allemaal te gebruiken om er een compleet organisme uit te laten ontstaan. De celkernen worden vervolgens in andere bevruchte eicellen geplaatst waaruit de kern is weggenomen. Deze hele kleine embryo’s groeien dan vervolgens uit tot de dieren die vrijwel identiek aan elkaar zijn. En dit allemaal gedaan met behulp van die ene kleine embryo! 2) Deze techniek word klieven genoemd
Een embryo wordt bij deze techniek in tweeën gedeeld. De twee helften, die men vervolgens ook weer zou kunnen klieven (splitsen) zijn in deze vroege beginfase nog in staat om uit te groeien tot een volledig dier. Ook is hier dan sprake van twee identieke dieren op basis van een embryo. Recent is ook bekend geworden dat zoals al eerder gezegd, kloneren nogal wat gevolgen kan hebben voor het welzijn van de dieren. Zo had het schaap Dolly last van haar gewrichten en verouderde ze snel. Testen van giftige stoffen In ons leven maken wij veel gebruik van kunstmatige stoffen. Zo zitten ze onder andere in ons voedsel, in schoonmaakspullen en in de cosmetica. Voordat deze spullen op de markt mogen verschijnen, moeten ze volgens de bedrijfsregels eerst getest worden. Met behulp van dierproeven wordt dit dan gedaan. Het nadeel van deze proeven is dat de dieren hier verschrikkelijk last van krijgen omdat de producten vaak nog niet helemaal optioneel werken. En daarnaast worden de proeven nog eens meerdere keren uitgevoerd over de wereld omdat concurrenten natuurlijk dit product ook op de markt willen krijgen. Meestal wordt er een serie proeven gedaan om de producten zo goed mogelijk te laten functioneren, en daar worden dus veel dieren voor gebruikt. Het zijn maar dieren nietwaar? Cosmetica Sinds 1996 mogen er (gelukkig) geen dierproeven meer gedaan worden in Nederland op het gebied van cosmetica en verzorgingsproducten. Helaas geldt dat niet voor veel landen om ons heen. Dat betekent dat er in de winkels veel producten liggen van buitenlandse merken die nog wel op dieren testen. De prijzen van onze producten zijn hoger doordat we nu op mensen moeten testen die daar natuurlijk voor betaald willen worden. Dit wordt uiteraard verrekend in de aanschafprijs. De buitenlandse merken zijn goedkoper doordat er voor dieren weinig geld hoeft te worden betaald. Onder andere de dierenbescherming streeft naar een europees verbod op dierproeven in de cosmeticabranche. Bezwaren tegen dierproeven Een van de eerste bezwaren die de mens uit tegen dierproeven is dat een dier geen ding is. En dat is natuurlijk helemaal terecht. Een dier heeft ook gevoelens, een kloppend hart en zelfs intelligentie, de een wel meer dan de ander. De onderzoekers die met dieren werken mishandelen de dieren ook als het ware. Ze worden in kleine kooitjes gestopt waarbij ze niet kunnen bewegen. Hierdoor ontstaan gevechten, in zoverre mogelijk in de kleine ruimtes. Zo komen de dieren er ook vreselijk uit te zien met bijtwonden. Ledematen waar stukken vanaf zijn en ga maar door. Waar dit (etnisch) bezwaar op neerkomt, is dat dieren ook individuele wezens zijn die recht hebben op een goed leven en een goede behandeling en als ze konden praten zouden ze dat zeker zeggen.
Alternatieven De Nederlandse overheid en de proefdierwereld worden zich steeds meer bewust van het feit dat dierproeven terug moeten worden gedrongen. Hiervoor is en zogenaamd “drie V beleid” opgesteld. Met dit beleid wordt er gestreefd naar Vermindering, Verfijning en Vervanging van dierproeven. Inmiddels zijn er al veel alternatieven gevonden voor dierproeven. Helaas stelt de overheid weinig geld ter beschikking voor de ontwikkeling hiervan. En het gekke is dat er ongeveer 500 miljoen euro naar het reguliere onderzoek gaat, terwijl de alternatieven maar 2 miljoen krijgen. Daarnaast duurt het ook nog eens heel lang voordat een alternatief ook als verplicht wordt opgenomen in de wet en daar raakt veel tijd mee verloren. Het neemt echter niet weg dat er wel alternatieven zijn waarmee ook goede resultaten mee worden geboekt, zoals het gebruik van menselijke proefdieren. Belangrijke alternatieven De belangrijkste alternatieve methoden zijn: -het gebruik van computerprogramma’s -cel en weefselkweken van menselijke materialen. -kunstorganen en -het gebruik van slachtmateriaal. Ook zou bij onderzoekers het idee moeten verdwijnen dat dierproeven vanzelfsprekend zijn. Ze moeten zich realiseren dat het mogelijk is wetenschappelijke kennis over ziekten op te doen, zonder gebruik te maken te maken van dieren. Onderzoek zonder dieren zou men
normaler moeten vinden. Xenontransplantatie Net als in veel andere landen, bestaat er in Nederland een tekort aan donororganen. Wetenschappers zoeken naar oplossingen voor dit probleem. Zo kwamen ze dus ook op het idee om door middel van genetische manipulatie dierenorganen te kunnen gebruiken. Tot zover alleen varkens. In Engeland worden varkens gehouden die als orgaandonor voor de mens moeten fungeren. Deze dieren zijn genetisch gemanipuleerd met een menselijk gen zodat een orgaan van het dier, wanneer het in een mens geplaatst wordt, niet meteen door het menselijk afweersysteem wordt afgestoten. De dieren worden als het ware vermenselijkt. Deze techniek levert ook veel dierenleed op. Het begint al bij de vele honderd duizenden muizen die gebruikt zijn om proeven mee te doen. Maar ook bavianen en varkens zijn vaak het slachtoffer. Als de techniek uiteindelijk wordt toegepast, moeten de varkens die gebruikt gaan worden, in steriele (bacterievrije) hokken worden geplaatst. En dan kom je weer uit op het punt dat de dieren hele kleine hokken zullen krijgen, want ruimte is immers geld. Verder is Xenontransplantatie een erg risicovolle techniek voor de mens. Zo bestaan er veel ziektes die de mensen via de dierenorganen kunnen krijgen. De mensen die een orgaan van een dier krijgen worden als het ware daarna als een proefpersoon behandeld: ze zullen hun hele leven gevolgd worden voor onderzoeken of alles in orde is en blijft, en ook hun families zullen vaak moeten worden onderzocht vanwege eventuele besmettelijke ziektes. Ook is er nog een aantal andere dingen dat niet meer mag: - geen (onbeschermde) seks en - geen kinderen. Maar helaas voor de voorstanders van Xenontransplantatie: sinds 2002 is er een wet die dit heeft verboden. Helaas mogen de vooronderzoeken op proefdieren gewoon doorgaan. Dierproeven in het onderwijs Ook op scholen worden dieren gebruikt voor onderzoeken. Zo werden er in 1998 op middelbare-, hogescholen en universiteiten bijna 9000 proefdieren gebruikt. Het gebruik van proefdieren is zo’n beetje een traditie geworden in het onderwijs. Al eeuwenlang leren studenten het menselijk en dierlijk lichaam kennen door ze open te snijden en te ontleden. Ondanks nieuwe technieken zoals -video’s -computerprogramma’s en -plastic modellen is hierin weinig verandering gekomen. Zelfs wanneer leraren weten dat studenten ook de organen kunnen bestuderen zonder proefdieren te gebruiken, worden er nog steeds talloze proefdieren gebruikt. Het wordt de studenten aangeleerd door eerst een worm te ontleden, de worm wordt vervangen door een kikker en later door een muis of cavia. Hierdoor leren ze ook hun afschuw voor dierproeven te overwinnen. Ze leren dat het in principe aanvaardbaar is om dieren te gebruiken voor menselijke doeleinden. Het AVS Proefdiervrij (organisatie die dus tegen het gebruik van proefdieren is) vindt juist dat de studenten moeten leren dat dit onaanvaardbaar is. Ze zouden les moeten krijgen in alternatievenonderzoek. Octrooien die worden aangevraagd Wanneer producenten een nieuwe uitvinding op de markt brengen vragen ze daar octrooi op aan. Ze zorgen er voor dat zij het recht hebben om hun product op de markt te brengen. Als andere bedrijven ook zo’n soort product op de markt willen brengen zullen ze geld moeten betalen aan de “rechtmatige” uitvinder van het product. Een bekend voorbeeld hiervan is Philips. Philips heeft miljarden verdiend door de eerste te zijn met de videospeler en vele andere uitvindingen. Een ander vergelijkbaar voorbeeld is het gebruik van songteksten, de schrijver van de songs krijgt elke keer een bepaald bedrag wanneer het nummer wordt gedraaid/gebruikt. Het absurde is dat ook op andere dingen octrooi wordt aangevraagd. Zo is er octrooi aangevraagd op de kankermuis. Alleen zijn hier ook nog wel wat aanmerking op te geven: -planten en dieren zijn immers nooit uitvindingen van de mens en zouden dus niet

geoctrooieerd mogen worden. Desondanks is het in Amerika inmiddels gewoon en heeft ook de Europese Unie in een wet dit vastgelegd. Er staat in dat de lidstaten octrooiaanvragen op levende wezens moet toestaan. Zij moeten wel hun nationale wetgeving hierover aanpassen aan de Europese richtlijn. Gelukkig is een meerderheid van de Tweede Kamer het hier niet mee eens en doet deze er alles aan om te voorkomen dat Nederland gedwongen wordt om deze Europese richtlijn over te nemen. Nederland staat hier gelukkig niet alleen voor, ook -Frankrijk -Italië en -Duitsland
vinden octrooi op het leven onaanvaardbaar. Deze landen hebben aan de Europese Commissie verzocht om de hele richtlijn, of een deel ervan (over het octrooien) te verwijderen of te veranderen. Er is hier nog geen uitsluitsel over. Welke bedrijven gebruiken dierproeven? We praten heel vaak over bedrijven die dieren gebruiken voor proeven van de producten. Iedereen praat daar dan meestal gewoon over mee, maar welke bedrijven gebruiken nu eigenlijk allemaal dieren voor hun doeleinden? Hier onder is een overzicht van enkele bedrijven die testen op dieren - Ariel - Dash - Clearasil - Max Factor - Oil of Olaz - Head & Shoulders - Persil - Sanex - 3M (Scotch, Post-It) - Alberto-Culver (Alberto VO5, Tresemmé, Sally Beauty Supply, TCB Naturals, Pro-line) - Arm & Hammer (Church & Dwight) - Bic Corporation - Block Drug Co. (Polident, Sensodyne, Tegrin, Lava, Carpet Fresh) - Boyle-Midway (Reckitt Benckiser) - Braun (Gillette Company) - Bristol-Myers Squibb Co. (Clairol, Infusium 23, Keri, Sea Breeze) - Carter-Wallace (Arrid, Lady's Choice, Nair, Pearl Drops) - Chesebrough-Ponds (Fabergé, Vaseline) - Church & Dwight (Arm & Hammer) - Clairol (Bristol-Myers Squibb) - Clorox (Pine-Sol, S.O.S., Tilex, ArmorAll, SoftScrub, Formula 409, Glad, FreshStep) - Colgate-Palmolive Co (Ajax, Fab, Hills Pet Nutrition, Mennen, Palmolive, SoftSoap) - Coty (Adidas, Davidoff, JOOP!, Jovan, Lancaster, Rimmel, Stetson) - Cover Girl (Procter & Gamble) - Del Laboratories(Commerce Drug, Flame Glow, New York Color, Propa PH, Sally Hansen) - Dial Corporation (Purex, Renuzit) - Drackett Products Co. (S.C. Johnson & Son) - Elizabeth Arden (Unilever) - Erno Laszlo 11 - Gillette Co. (Braun, Duracell, Flair, Liquid Paper) - Helene Curtis Industries (Finesse, Suave, Salon Selectives, Thermasilk) - Henkel (Schwarzkopf & Dep) - Johnson & Johnson (Neutrogena) - Kimberly-Clark Corp. (Kleenex, Scott Paper, Huggies) - Lamaur (ColorSoft, PermaSoft Willowlake) - Lever Bros. (Unilever) - Max Factor (Procter & Gamble) - Mead - Mennen Co. (Colgate-Palmolive) - Neoteric Cosmetics - Noxell (Procter & Gamble) - Olay Co./Oil of Olay (Procter & Gamble) - Oral-B (Gillette Company) - Pantene (Procter & Gamble) - Parfums International (White Shoulders) - Parker Pens (Gillette Company) - Pfizer (BenGay, Desitin, Plax, Vsine) - Physique (Procter & Gamble) - Playtex Products (Banana Boat, Jhirmack) - Procter & Gamble Co. (Cover Girl, Crest, Giorgio, Iams, Max Factor, Physique, Tide) - Reckitt Benckiser (Coty, Lysol, Mop & Glo, Resolve, Spray 'N Wash, Woolite) - Richardson-Vicks (Procter & Gamble) - Sally Hansen (Del Laboratories) - Sanofi (Oscar de la Renta, Yves Saint Laurent) - Schering-Plough (Bain de Soleil, Coppertone) - Schick (Warner-Lambert) - S.C. Johnson Wax (Drano, Fantastik, Glade, Pledge, Shout, Windex, Ziploc) - SmithKline Beecham (Aquafresh, Contac, Tums) - SoftSoap Enterprises (Colgate-Palmolive) - Suave - Unilever (Calvin Klein, Diversey, Helene Curtis, Lever Bros., Suave) - Vidal Sassoon (Procter & Gamble) - Warner-Lambert (Lubriderm, Listerine, Schick) Helaas is dit maar een kort overzicht van de bedrijven die testen op dieren/ Als we naar de bedrijven kijken die hierboven staan is het eigenlijk schrikbarend veel. Zoveel producten die dagelijks worden gebruikt, zijn getest op dieren. Uit dit klein rijtje kan ik zo al een aantal producten aanwijzen die door een groot deel van de consumenten wordt gebruikt: - Gilette (scheermesjes) - Schwarzkopf (haarkleurmiddelen) - Unilever (eetproducten) - Calvin Klein (kledingsoorten) - Huggies (luiers) - Kleenex (schoonmaakmiddelen) Konden we maar zo makkelijk andere producten kopen in plaats van deze die op dieren testen, maar helaas is dat niet zo makkelijk om met z’n allen ineens over te stappen. Regels en wetten Sinds 1977 is er een wet in Nederland tegen dierproeven. Er staat in dat een dierproef is verboden. Deze wet mag alleen worden overtreden wanneer er geen alternatieven beschikbaar zijn en het absoluut noodzakelijk is. Daarnaast heeft iedereen die toch met dierproeven wil werken een speciale toestemming nodig die afkomstig is van een dier experimenten commissie. In theorie zou dit goed moeten werken, alleen in de praktijk werkt dit niet helemaal goed. Het blijkt dat de dier experimenten commissie bijna in alle gevallen toestemming geeft tot het experimenteren op dieren. Het is dus maar de vraag bij deze commissies of de samenstelling en onafhankelijkheid goed geregeld zijn. Voor genetische manipulatie gelden er een paar andere regels. Er moet nu niet toestemming worden gevraagd bij een commissie, maar bij drie: - De Commissie Biotechnologie bij dieren (CBD) Deze commissie geeft een advies over het maken van “transgene” dieren. Dit advies komt terecht bij de minister van Landbouw, Natuurbeheer en Voedselkwaliteit (LNV). In dit geval is dat (huidig) Cees Veerman. Op grond van het CBD advies neemt hij een voorlopig besluit. Dit besluit is openbaar. Iedereen kan: -een vergunning aanvragen, -het CBD advies inzien -het voorlopig besluit van de minister inzien -op hoorzittingen vragen stellen en - bedenkingen kan men mondeling en schriftelijk inzenden. - Dier Experimenten Commissie (DEC) In de Wet op de dierproeven (WOD) staat dat elke onderzoeker die een dierproef wil doen toestemming moet vragen aan een Dier Experimenten Commissie (DEC). Deze commissie heeft in het algemeen minstens zeven deskundige leden op het gebied van -dierproeven -alternatieven ervoor -proefdieren (dierenkennis) -bescherming van dieren -ethiek
Ook zijn er tenminste twee leden (behalve de voorzitter) die niet in loondienst mogen zijn van de vergunninghouder.De DEC moet beoordelen of het belang van een proef opweegt tegen het leed van de dieren. -De Commissie Genetisch Gemodificeerde Organismen (COGEM) En deze commissie gaat over de veiligheid van het experiment voor de mensen en het milieu. Deze commissie valt onder verantwoordelijkheid van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke ordening en Milieuhygiëne (VROM). Op dit moment is de minister van Vrom: Jan Pronk. Het VROM beoordeelt de milieurisico’s van genetische gemanipuleerde organismen: -dieren -planten en -micro-organismen. Vragen die worden gesteld zijn: -Is de proef voldoende veilig voor het milieu? -Kunnen dieren of micro-organismen bijvoorbeeld ongewenst in de natuur terechtkomen? De toekomst…veranderingen Op 16 januari 2003 heeft het Europese parlement een wet aangenomen die vanaf 2009 de meeste dierproeven zal verbieden op het gebied van cosmetica. De cosmetica die op dieren getest zijn zullen in de EU niet meer mogen worden aangeboden. Sommige landen, waaronder ook Nederland, had al een verbod op het testen van dieren. Maar de Europese wet gaat nu verder door ook de import van op dieren geteste producten te verbieden. De wet is eigenlijk voortgekomen uit een compromis dat in november 2002 door de lidstaten werd gesloten. Drie vormen van dierproeven mogen tot 2013 worden geïmporteerd. Zo wordt deze producenten nog wat extra tijd gegund om alternatieven te bedenken. Alle cosmetica, van handcrème tot lippenstift en parfum, worden getest op bijwerkingen als kanker en onvruchtbaarheid. Volgens de cijfers sterven er jaarlijks 38.000 (!!!!) dieren door deze testen. Veel EU-lidstaten hadden echter eerst veel bezwaar tegen deze wet (de landen die nog geen beperkingen op de cosmetica hadden ingevoerd). De wet zou handelsconflicten kunnen opleveren met de landen die cosmetica exporteren. Volgens de commissie is de wet echter “heel deugdelijk”. En zoals commissaris Erkki Lijkanen zei: “De uiteindelijke oplossing levert een echt voordeel op voor het welzijn van dieren, met inachtneming van de gezondheid van de consument en onze internationale verplichtingen”. En zoals dan ook wel te verwachten is, zijn vertegenwoordigers van zowel de cosmetica-industrie en de dierenlobby ontevreden over het compromis. De industrie vreest niet tijdig alternatieven te kunnen ontwikkelen (financiële motieven?). Ook de tegenstanders van dierproeven zijn ontevreden over de uitzondering van drie dierproeven tot 2013. Dierproeven, net zoiets als het mishandelen van dieren Soms hoeft men niet eens een onderzoeker te zijn die dieren mishandelt of er proeven mee uitvoert. Ook ouders en kinderen willen het nog wel eens doen!
Bonsai kittens Sommige ouders kopen bijvoorbeeld Bonsai Kittens, meestal kittens tussen de 1 en 4 weken oud, terwijl ze dan eigenlijk nog niet verkocht mogen worden! De kittens worden in glazen potten gestopt en voor de sier in de woonkamer gezet of aan de kinderen gegeven om mee te spelen (in het glazen potje!) Sommige ouders zijn gestoord genoeg (sorry, lees gek genoeg) om zo’n katje te kopen voor hun kind “die dan misschien er wat van kan leren”. Ik snap eerlijk gezegd niet hoe je het in je hoofd kan halen om een lief katje in een glazen potje te proppen. Voor de poezen is het niet alleen vreselijk om in glazen potten te zitten. Wanneer de kat eindelijk in de pot zit wordt er een gat in geboord; dat is voor een pen om de kat mee te kunnen voeden om in leven te blijven. Terwijl ze een gat boren in de pot wordt de kat helemaal gek van de boor en draait door. Wat zich afspeelde in Athene rond de Olympische Spelen 200. 000 straathonden zijn met een vreselijke dood bedreigd vanwege de olympische spelen in Athene!! Wanneer een hond in Griekenland wordt geboren is dat een ramp: -verwaarloosde kettinghonden -uitgemergelde straathonden
Het komt allemaal voor: -ophangen -verdrinken -doodknuppelen -verhongeren -vergiftigen en -aan hun lot overlaten. De honden zelf hebben een ontzettend lief karakter en een groot aanpassingsvermogen en daardoor laten ze zich gemakkelijk benaderen. Het zijn dak- en eigenaarloze zwerfdieren waar niemand meer om geeft. Met de komst van de Olympische Spelen speelt er zich weer een groot drama af. Omdat er heel veel toeristen en media naar Athene komen moet de stad er natuurlijk goed uitzien. En men ziet de zwerfhonden niet als een ideaal beeld. Dus worden er vele honden vermoord en daarvoor waarschijnlijk ook mishandeld. Dierenleed in Azie Honden en katten zijn BIG BUSINESS geworden, in naam van traditie. De honden en katten die in Zuid-Korea als slachtvee gekozen worden zitten al vanaf hun geboorte in veel te kleine kooien en krijgen slechts een beetje slachtafval te eten. Als ze 1 jaar zijn worden ze naar de markt gebracht om verkocht te worden. In de kleine kooien doen ze niet eens meer de moeite om te gaan staan. Men ziet ze liggen in vreemde houdingen en hun neuzen zijn zichtbaar ingedeukt door de veel te kleine ruimte. De ogen van de dieren stralen niks meer uit dan verslagenheid. Vervolgens worden ze uit hun kooien gesleurd om op vreselijke manieren gefolterd te worden. Nadat een hond aan zijn nek is opgehangen, wordt zijn lichaam eindeloos met een stok geslagen om zo “zijn vlees mals te maken”. Soms wordt dit meerdere malen herhaald. Daarna worden ze met een gasbrander gevild. De honden leven dan meestal zelfs nog! Ze janken en schreeuwen van pijn en angst. Onder de afgrijselijke manier laten ze ook hun ontlasting lopen. De angst en de pijn doet de adrenaline in het bloed stijgen en dit zou volgens het Aziatisch bijgeloof goed zijn om crèmes tegen allerlei kwaaltjes van te maken. Ook zou het goed zijn tegen de rimpels, om een mooi huis te krijgen en zou het je seksueel opwinden. De dieren worden per gewicht verkocht, voor een levende hond van 25kg betaal je 224 euro en voor een geslachte en bewerkte (volgens traditie) al gauw 304 euro. De klanten kunnen hondenvlees krijgen op verschillende manieren: geroosterd, of voor aan het spit, in zijn geheel of verwerkt in een kruidentonic, waar dan uiteindelijk “softdrinks” van gemaakt worden. Dolle honden in Siberië In Siberië hebben ze ook een manier gevonden om winst te maken op honden. Het gaat hier om het gebied (in ieder geval) halverwege Moskou en Vladivostok, in West-Syberie. Rijke mensen eten hier geen hondenvlees, maar gebruiken de honden voor gevechten. In Kemerovo (een stad die bekend is door de stakingen van mijnmedewerkers in de Koezbass) worden regelmatig gevechten georganiseerd tussen pitbulls. Het is zelfs zo dat vlakbij de stad, in het bos een speciaal terrein is ingericht voor deze gevechten. (het ligt niet ver van Kolchoze Lenninka) Het terrein lijkt op de Romeinse gladiatoren-arena. De honden worden zelfs gladiatoren genoemd. De ring is alleen toegestaan voor mensen die zijn uitgenodigd, via kennissen of telefoon. Het publiek zet geld in op de honden. (te vergelijken met bokswedstrijden) In theorie is het verboden om gevechten uit te voeren in Rusland waarbij de dood het resultaat kan zijn. In de praktijk wil het nog wel eens anders zijn; dat je er alleen inkomt via kennissen wil dus al wat zeggen dat het wel meer dan eens zal voorkomen. In Rusland worden de hondengevechten gebruikt voor entertainment; voor onder andere bandieten en maffiosi. Een bewoner zegt zelfs: ,,We zijn het al gewend dat deze stoere jongens een of twee keer per maand in hun chique auto's hierheen komen en sjaslik, bier en wodka regelen en intussen hartstochtelijk naar de hondengevechten kijken. Wij zijn er niet bij. Bij ons in het dorp proberen we honden uit elkaar te halen als ze vechten. Deze bandieten jutten de honden juist op. Soms wordt er ook geschoten. Zij zijn nog erger dan dolle honden.'' Zelfs de politie weet van de hondengevechten af. Maar de verkeerspolitie bestraft alleen de “stoere jongens” voor te hard rijden. Een inspecteur van de politie zegt hierover: ,,Ze rijden niet langzamer dan honderd waar je niet harder dan zestig mag'' en ,,Ze hebben hun business, wij de onze”. Maatschappelijke organisatie Op het gebied van dierproeven zijn er diverse organisaties die dit bestrijden. Zo kunnen we er een lijstje van maken -Stichting Proefdierenvrij -Greenpeace -De Dierenbescherming -Stichting AAP

en er zijn nog vele anderen. Deze organisaties doen het niet op eigen houtje, ze worden gesteund door vele mensen die maandelijks geld doneren. Dit geld wordt gebruikt om dieren te verzorgen en ze zonodig vrij te krijgen, allemaal voor het welzijn van het dier. Om een organisatie te willen steunen, hoef je alleen maar naar de website te gaan waar volop informatie staat. Weetjes -voor elke geëxploiteerde stof waarmee de mens in aanraking komt, zijn dierproeven gedaan. -Het gebruik van proefdieren in 1999 en 2000 is toegenomen en in 2001 tegen de verwachting in weer gedaald. De dierenbescherming vreesde dat het gebruik van proefdieren nog steeds zou toenemen door de nieuwe ontwikkelingen van genetische manipulatie. -genetische gemanipuleerde dieren hebben vaak grote gezondheidsproblemen. Enquete conclusie Wat mij als allereerste opvalt, is dat hoe weinig mensen weten hoeveel dieren het slachtoffer zijn van deze dierproeven. Misschien is het wel zo dat als men daar meer attent op wordt gemaakt , er wat meer actie kan worden ondernomen om de dierenproeven zo tegen te gaan. Bijna alle mensen die zijn geïnterviewd zijn tegen elke soort van dierproeven, op enkelen na. Die vinden dat het wel nuttig is, mits het voor medisch onderzoek is. Zijn het onderzoeken voor cosmetica, dan zijn zij ook volledig tegen. Ik ben niemand (op 1 uitzondering na, die vond dat dierenlevens minder zijn dan dat van de mensen) tegen gekomen die voor de proeven voor cosmetica zijn. De meeste zijn ook tegen het gebruik van Xenontransplantatie. Er is wel nog een interessante vraag naar boven gekomen waar nog geen duidelijke mening naar voren is gekomen. Als de dieren worden geslacht om op gegeten te worden, waarom kunnen ze dan niet gekweekt worden voor xenontransplantatie. Er vanuit gaand dat de xenontransplantatie perfect zou werken…. Zelf ben ik ook tegen het gebruik van proefdieren, alhoewel ik geen duidelijk standpunt heb over Xenontransplantie. Oorspronkelijk was ik er wel tegen, maar er zit ook wel iets in de stelling die hiervoor werd genoemd. Alleen tegen de proeven die vooraf plaats vinden ben ik tegen, dus dan is de vraag weer; wegen de levens van dieren op tegen de resultaten. Soms zijn die vragen dan ook moeilijker te beantwoorden dan je zou denken. Helemaal achterin het werkstuk kunt u enkele enquêtes vinden met meerdere meningen. In totaal heb ik er 4 bijgedaan van de ruim 20 enquêtes. Als eerste zult u een lege enquete vinden, die heb ik erbij gedaan om een overzicht te geven van de gegeven enquetes. Mijn conclusie Ik ben TEGEN dierproeven, alhoewel ik op sommige punten in tweestrijd sta. Ik vind zeker niet dat dierenlevens opwegen tegen die van de mensen. Maar dan kan je ook denken; ik eet nog steeds vlees en daarvoor worden ook dieren geslacht. Dus waar trek je de grens? Voor Xenontransplantatie worden ook dieren speciaal gekweekt, alhoewel daar wel een periode van proeven voorafgaat. Wanneer Xenontransplatie blijkt te werken is het wel heel effectief, maar of dat dan ook al dat leed bij die dieren waard is? Dat denk ik niet, dus mijn mening over Xenontransplantie is dan ook tegen, in ieder geval totdat mij bewezen wordt dat de dieren er niet onder geleden hebben. Proeven die betrekking hebben op cosmetica ben ik helemaal op tegen. Daar zijn zoveel andere dingen voor te vinden. Ten eerste kan je dat makkelijk op mensen uittesten. Ik denk dat je daarvoor ook wel wat makkelijker mensen kan vinden dan voor testen die te maken hebben met giftige stoffen. Maar voor producenten blijft het helaas goedkoper om met proefdieren te werken. Elk jaar sterven er nog veel te veel dieren, en er wordt teveel verzwegen in de media, ze zouden eens de foto’s moeten laten zien van dieren die worden gebruikt van proeven. Dat is natuurlijk vreselijk om te moeten laten zien, en dat is dan ook het gewenste resultaat. (alleen dan niet rond kinderuren uitzenden) Wat ook wel interessant is om af te vragen, is dat als men stopt met dierproeven, hoe alles er dan uit zou komen te zien. Het zou natuurlijk goed kunnen dat alle producten een stuk duurder gaan worden. Je hebt al kunnen zien hoeveel bedrijven dieren voor testen gebruiken. Wanneer zij dan op mensen moeten gaan testen, of op andere alternatieve manieren, zullen zij daar meer geld aan uit moeten gaan geven. En dat wordt natuurlijk weer doorberekend in de prijs. Zo kan je hele dominotheorieën gaan bedenken waarbij een reële kans is dat die kunnen gaan plaatsvinden. Maar als je dat niet veranderd zullen er elk jaar tienduizenden dieren het slachtoffer zijn van dierproeven. Voor mij is de keus dan wel vrij snel gemaakt; laat de prijzen dan maar omhoog gaan, al zal ik daar wel veel nadeel bij ondervinden (net als ieder ander).Zoveel proeven kunnen gewoon worden vervangen door alternatieven. Dankzij de nieuwe wetten die zijn ingevoerd en nog worden ingevoerd ziet het er wel naar uit dat bedrijven ze zullen gaan gebruiken, ze hebben simpelweg geen keus. Ik denk zelf dat het ook een goed idee is om het leed van dieren vaker in het nieuws te brengen. Mensen worden zich zo wat meer bewust van het feit met wat ze aanrichten wanneer ze weer nieuwe cosmeticaspullen kopen. Het zou het misschien ook helpen verminderen. In een positief inzicht zullen meer mensen geld storten aan de helpende organisaties waardoor zij weer voor de vermindering van proefdieren kunnen zorgen. Schokkende beelden ter afsluiting Misschien niet het allerplezierigste om naar te kijken, maar ik wil ter afsluiting laten zien hoe erg de proefdieren het hebben. Hieronder een aantal plaatjes die dat illustreren. Logboek 30-08: -werkstuk opgekregen -onderwerp opgegeven -onderwerp goedgekeurd
5-09: -informatie gezocht
6-09: -informatie gezocht
7-09: -informatie gezocht
8-09: -informatie gezocht
9-09: -begonnen met informatieverwerking

10-09: -informatieverwerking
11-09: -informatieverwerking
12-09: -informatieverwerking -enquête samengesteld -enquête uitgedeeld
13-09: -informatieverwerking -voortgangsgesprek; logboek en werkplan  goedgekeurd (+tips) -enquête door anderen laten maken -informatie gezocht -informatie verwerkt
20-09 -langs dierenasiel voor folders
23-09 -enquête verspreid+ verwerkt -werkstuk afgerond
24-09 -spellingscontrole werkstuk -afronding werkstuk
03-10 -eindafronding Werkplan Onderwerp: Dierproeven
Groepsverband: Ik maak het werkstuk alleen. Taken: allen voer ik zelf uit: -informatie zoeken: 30 augustus / 20 september -krantenartikelen zoeken 30 augustus / 16 september -informatiefolders zoeken: asiel 16 september -internet 30 augustus/ 20 september -enquête houden 12 september / 16 september -informatie verwerken -werkplan laten zien 13 september -logboek bijhouden -voortgangsgesprek  13 september
Uiterlijke inleverdatum: week 46: vrijdag 12 november

Planning inleverdatum: week 37 / 38
Echte inleverdatum: week 40 Bijlages Bijlage 1.0 Krantenbericht (geen datum+krant bekend, wel recent gepubliceerd) China test SARS-vaccin op mensen
AMSTERDAM - Chinese wetenschappers zijn dit weekeinde begonnen met het testen van een SARS-vaccin op mensen. Twee grote staatskranten hebben dat zondag gemeld. Vier vrijwilligers van in de 20 kregen zaterdag onder streng toezicht het SARS-virus toegediend in een ziekenhuis in Beijing. Het vaccin dat op de proefpersonen wordt getest, is gezamenlijk ontwikkeld door onderzoekers van het ministerie van wetenschap en technologie en een bedrijf in de hoofdstad, meldde het dagblad van Guangzhou. In verschillende landen, waaronder de Verenigde Staten, worden vaccins tegen de longziekte al getest op proefdieren. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) duurt het vermoedelijk nog twee jaar voor er een middel tegen SARS op de markt komt. Bijlage 1.1 Krantenbericht (De Telegraaf: 2 juli 2004) Proefdieren dood in India door stroomstoring
2 juli 2004
In een laboratorium in India zijn zeker zevenhonderd proefdieren omgekomen door een langdurige stroomstoring. De muizen, cavia's en ratten zijn vermoedelijk bezweken door de hitte.De muizen, cavia's en ratten zijn vermoedelijk bezweken door de hitte. De buitentemperatuur in het gebied ligt rond 40 graden. Het laboratorium gebruikte de dieren om pesticides, verf en kleurstoffen te testen. © 1996-2002 Dagblad De Telegraaf. Alle rechten voorbehouden. Bijlage 1.2 Krantenbericht (De Telegraaf 7 september 2004) Aantal dierproeven flink gedaald

7 sep 2004
DEN HAAG (ANP) - Het aantal dierproeven in Nederland is fors gedaald. In 2003 registreerde de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) 620.875 dierproeven, waarbij 620.104 proefdieren werden gebuikt. In 2002 waren er nog 724.025 dierproeven. Tweederde van de proeven werd verricht op muizen en ratten. Ook kippen en vissen zijn veelgebruikte proefdieren. De meeste dieren (92 procent) zijn tijdens of na de proef gedood. Meer dan de helft (52 procent) van de dierproeven wordt gedaan in het kader van wetenschappelijk onderzoek naar bijvoorbeeld de oorzaak en behandeling van ziekten. Vier op de tien proeven dienen voor de ontwikkeling of controle van onder meer vaccins en geneesmiddelen. De daling van het totaal aantal komt vooral, doordat er in 2003 veel minder proeven zijn gedaan naar de giftigheid van stoffen. Het is in Nederland niet toegestaan ze te gebruiken voor het testen van cosmetica. Alleen instellingen met een vergunning mogen in Nederland dierproeven verrichten. Zij moeten jaarlijks aan het ministerie van Volksgezondheid gegevens verstrekken over de proeven die zij hebben uitgevoerd. © 1996-2002 Dagblad De Telegraaf. Alle rechten voorbehouden. e-mail: redactie@telegraaf.nl Bijlage 2.0 Krantenbericht (geen krant bekend 11 augustus 2004) 11 aug 2004
Amerikaanse wetenschappers zijn erin geslaagd luie apen te veranderen in workaholics door middel van een genbehandeling. Dat maakten de onderzoekers van het Nationaal Instituut voor Geestelijke Gezondheid woensdag bekend. De geleerden gebruikten voor hun onderzoek zeven rhesusapen. De diertjes moesten reageren op visuele signalen op een projectiescherm door aan een hendel te trekken. Hun beloning bestond uit een druppel water. De wetenschappers ontdekten dat de apen harder gingen werken, en hun taak ook beter uitvoerden, als de aanvoer van dopamine naar een bepaald deel van de hersenen werd geblokkeerd. Daarvoor gebruikten zij een nieuwe gentherapie. De behandeling nam voor de proefdieren de relatie tussen arbeid en beloning weg. Daardoor werkten de apen, die normaal gesproken pas op stoom komen als hun doel, de beloning, in zicht komt, van meet af aan in een constant tempo en maakten zij ook minder fouten. Hoewel heel wat werkgevers goud geld zouden willen betalen voor een remedie tegen luie ondergeschikten, zeggen de wetenschappers het onderzoek alleen te hebben uitgevoerd om beter inzicht te krijgen in mentale aandoeningen als depressie en schizofrenie. Bijlage 3.0 INTERVIEW DIERENPROEVEN
Voor een examenopdracht op school moet ik een praktische opdracht maken bij het vak algemene natuurwetenschappen. Het onderwerk hiervan is dierenproeven. Ik wil graag een enquête houden om te kijken hoe mensen erover denken. Zijn ze het er mee eens of ertegen? Hieronder staan een aantal vragen. Vul deze aub in. Leeftijd: Man / Vrouw
Hoeveel dieren denkt u gaan er jaarlijks dood door proeven in Nederland? Ruim 25% van de proeven worden uitgevoerd in naam van de medische wereld. Wegen de levens van dieren op tegenover het resultaat? Recentelijk worden ook steeds meer vorderingen gemaakt op het gebied van klonen op dieren. Wat is uw mening hierover? Wat is uw mening over Xenontransplantatie? (organen van dieren worden gebruikt waar niet genoeg donaties zijn van menselijke organen) Ten slotte, samenvattend, wat is uw algehele mening: bent u voor of tegen dierenproeven en waarom? Bedankt voor het helpen van een onderdeel van mijn examen! Bronnen De volgende bronnen heb ik gebruikt om mijn werkstuk te kunnen maken: - het dierenasiel - informatie uit een krantje van Stichting proefdiervrij - de Goudse Courant - werkcollega’s voor het interview - kennissen voor het interview - kennissen voor plaatjes

vanaf het internet: -de Telegraaf -de Dierenbescherming
www.biblioteka.lt
www.dierenambulancerotterdam.nl
www.ecologiebibliotheek.nl
www.geocities.com
www.hondenvrienden.nl
www.hyperorg.com
www.google.com
www.kidzone.ws
www.natutech.nl
www.zeehondencreche.nl
www.vmbdier-en-tuin.nl
www.allforanimals.com
www.animalfrontline.nl
www.cosmeticagids.nl
www.denatuur.nl
www.proefdiervrij.nl
www.proefdier-vrij.nl Nawoord Dit werkstuk vond ik zelf er leuk om te maken, dat is ook wel te zien aan de hoeveelheid pagina’s. Op een gegeven moment heb ik ook echt stop moeten zeggen, anders was ik rustig door gegaan tot aan de 40 pagina’s. Ik had er nog een heel hoofdstuk aan toe willen voegen over bijvoorbeeld zinloos geweld tegen dieren. Een tijd geleden had ik nog gelezen dat er paarden waren vermoord in een weiland. De daders hadden stokken in de anussen en urinebuizen van de dieren gestopt. Ik vind dat je dan werkelijk ziek in je hoofd bent om dat te kunnen doen!!! Verder had ik nog veel meer tijd willen besteden aan het onderwerp dierenmishandelingen. Dat is toch ook een onderwerp dat regelmatig voorkomt. Je ziet het op straat, mensen trappen hun beesten wel eens. Ooit heb ik eens meegemaakt dat iemand zijn kat bleef slaan en trappen, alleen maar omdat het beestje op het aanrecht was gesprongen en een glas had gebroken. Wat moet je daar van zeggen? Dierproeven vind ik zelf iets verschrikkelijks en ik wist soms zelf niet eens hoe erg het kon zijn. Dat kan je ook zien aan de enquêtes, bijna niemand zat er bij in de buurt. Iedereen zat ver onder het antwoord. Het wordt gewoon teveel verzwegen in de media. Ik heb zelf ook een konijn en ik kom redelijk vaak in contact met dieren, ik zou het vreselijk vinden wanneer zij worden gebruikt voor proeven. Wanneer je zelf een dier hebt zou je het je goed kunnen voorstellen, je zou er niet aan moeten denken; je vriend wordt in een kooitje gestopt en maakt elke dag de meest vreselijke en pijnlijkste dingen mee. De Volgende keer zal ik ook een betere enquête moeten maken. Ik ben erachter gekomen dat ik de vragen verkeerd heb gesteld. Bijna alle vragen konden worden beantwoord met “soms wel en soms niet”. Dat was wel jammer. Maar ik kon niet allen enquêtes weer opnieuw gaan verspreiden. De volgende keer zal ik daar beter aan moeten werken.