Alcoholvrij bier, caffeinevrije koffie

Wat is het verschil betreft samenstelling en productieproces?

Het productieproces van bier bestaat uit drie fasen:
- Mouten
- Brouwen
- Gisten

Als eerst wordt gerst vermalen tot een brokkelige massa. ( Mout.) Die massa ontstaat door de granen zes dagen te laten kiemen bij 12 graden Celsius. Daarbij komen enzymen vrij die het zetmeel in de gerst, omzet in suikers. Daarna wordt de gerst gedroogd in eestoven.

Dan begint het brouwen. De gerstmassa, oftewel de mout, wordt vermengd met water dat steeds meer verwarmd wordt. Dan komen er nog meer enzymen vrij die de rest van het zetmeel omzetten in suikers. Het suiker lost op in het water. Dit wordt gefilterd. De vloeistof die dan overblijft het wort. Die wort wordt nogmaals gekookt. Daarbij wordt de stroop van hop toegevoegd. De hop is een kruidachtige klimplant. Die stroop zorgt voor de bittere smaak van bier, de schuimkraag en zorgt ervoor dat het langer houdbaar is. Door het koken verdampt er een gedeelte van het water, en stijgt dus de concentratie van suiker.


Als laatste gaan ze nog gisten. Nadat de wort is afgekoeld wordt er gist en lucht toegevoegd. De lucht zorgt voor een versnelling van het proces. Door de gist worden de suikers omgezet in ethanol ( alcohol.), koolzuurgas en smaakstoffen. Er blijven een paar suikers over die niet vergistbaar zijn, die zorgen voor de smaak.

Het productieproces van alcoholvrij bier.
Er zijn meerdere manieren om een alcoholvrij biertje te maken, maar dit zijn de twee meest gebruikte in onze industrie.
1. Het verminderen van de aanmaak van ethanol.
2. Het verdampen van ethanol.

Bij het verminderen van de aanmaak van ethanol begint het verschil in het productieproces bij het Gisten. Ze voegen dan aan de wort cellulose toe. Dat zorgt ervoor dat de gistcellen samen worden gevoegd tot één geheel. Vervolgens worden deze gistcellen blootgesteld aan lage temperaturen, zonder dat er zuurstof wordt toegevoegd. Daardoor wordt de stofwisseling van de gistcel geremd, en worden er minder suikers om gezet in ethanol. ( alcohol.) Het verminderen van de aanmaak van ethanol wordt ook wel beperkte fermentatie genoemd. Bij fermentatie worden stoffen als suiker omgezet tot ethanol. Bij beperkte fermentatie wordt er dus minder ethanol aangemaakt. ( Dit mengsel heet dan laaggistend bier.)

Het verdampen van ethanol. Dit gebeurt pas na het hele productie proces van gewoon bier. De alcohol is dus al in het bier aanwezig. Door middel van destillatie ( verdamping) wordt de ethanol uit het bier gehaald.


Het bier wordt in de destillatie kolf gedaan. Dan wordt het bier aan de kook gebracht. Hetgeen met het laagste kookpunt kook als eerst. Dat is ethanol. Het Ethanol verdampt en komt in de koeler terecht. De koeler bestaat uit een buis met koud water en in die buis loopt nog een dunner buisje. Door het koude water condenseert de damp en wordt het een vloeibare stof die wordt opgevangen in de opvang kolf.
Dit proces wordt op grote schaal gedaan en dus met andere machines, maar het principe is hetzelfde.


De samenstelling van alcoholvrij bier en gewoon bier is eigenlijk ook hetzelfde, afgezien van het feit dat alcoholvrij bier geen ethanol bevat.

koffie hoort oorspronkelijk thuis in Oost-Afrika. De Hollanders brachten de koffie naar Java, Sri Lanka en - via Amsterdam - naar Zuid-Amerika. Koffie wordt voor het eerst vermeld in een Arabische medische encyclopedie al in de 10e eeuw na Christus. De Arabische en Perzische geneesheren gebruikten de koffie destijds als een medicijn.
Volgens de legende merkte een Arabische herder dat zijn geiten na het eten van de bessen van een zekere struik erg opgewonden waren. De herder plukte wat van die vruchten, kookte ze en verkreeg een aftreksel met een onbekende geur. Die drank was wel wat bitter, maar gaf een gevoel van voldoening en een grote helderheid van geest.
Het bekende gevoel van voldoening en de helderheid van geest komt door de stof cafeïne. Juliet heeft jullie net wat verteld over de positieve effecten van cafeïne. Over cafeïne is echter bekend dat het een zeer giftige stof is en hoewel dit in kleine doses als ik koffie niet veel kwaad doet is er toch een hoop onderzoek gedaan naar de mogelijke schadelijke effecten die deze stof met zich meebrengt. Een kopje filterkoffie (150 ml) bevat gemiddeld 80 mg cafeïne. Het drinken van 4 tot 5 kopjes koffie (wat veel mensen over de wereld per dag drinken) per dag past prima in een bewust en verantwoord voedingspatroon. Het heeft geen negatieve bijwerkingen en het vergroot de kans om ziek te worden niet. De hoeveelheid cafeïne waarbij iemand zich comfortabel voelt kan echter sterk uiteen lopen. De gevoeligheid voor cafeïne is namelijk sterk individueel bepaald. Dit hangt onder meer samen met het lichaamsgewicht, leeftijd, geslacht en nicotinegebruik. Een algemeen advies over de maximale hoeveelheid cafeïne is dan ook niet te geven. Wel is bekend dat bij een persoon van 70 kg een consumptie van 600 mg cafeïne per dag (7 tot 8 kopjes) aanleiding kan geven tot overgevoeligheid die zich kan uiten in klachten als hoofdpijn en onrust.
Cafeïne heeft in het lichaam gemiddeld een verwerkingstijd van 4,9 uur, dus wanneer men de dag om 8.00 uur zou beginnen met acht koppen koffie, dan heeft men om 13.00 uur nog steeds het cafeïnegehalte van vier koppen koffie in het bloed, om 18 uur nog het gehalte van twee koppen en wanneer men gaat (proberen te) slapen is het alsof men net een kop koffie gedronken heeft. Jullie kunnen je voorstellen dat dit problemen kan veroorzaken bij mensen die veel koffie drinken. En bij bijvoorbeeld zwangere vrouwen gaat het cafeïneverbruik nog langzamer. Cafeïnevrije koffie is voor hen een uitkomst. Dit is de reden dat Cafeïnevrije koffie bedacht is.