Opdrachten Karel en Elegast A1 In plaats van Karel de opdracht krijgt van God de orde te bewaren, krijgt hij nu de opdracht om dat juist zelf te doen, terwijl de hoogste straf staat op stelen, als diegene betrapt wordt. 2 De feodale piramide ziet er als volgt uit: God (leenheer) Koning (leenman en leenheer) Hertogen en graven (leenhaeren en leenmannen) leenmannen. 3 Omdat het getal drie stond voor de heilige drie-eenheid: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest, dus als iets voor de derde keer werd gezegd, betekende dat, dat God tot je sprak. B4 Lijf = leven en komt van het Engelse life af. Evel = kwaad, het komt van het Engelse evil af. Wijf = vrouw en komt van het Engelse wife af. Riddersgewand = wapenuitrusting en komt van het Duits. Ors = paard, komt van het Engelse hors. Luttel = geen besef hebben van iets en komt van het Nederlands. 5 Karel maakt duidelijk: dat hij niet weet wat de bedoeling van God hiermee is en waarom God deze boodschap geeft. De verteller maakt aan het publiek duidelijk: hoeveel Karel wel niet bezit en wat voor rijkdom hij heeft. 6 Hij kwam wel in het kasteel, maar dat was meestal maar voor een paar dagen en dan kwam hij niet echt in de omgeving, het was niet zijn echte woonplaats. A11 Karel werd als een held gezien, dus werden kinderen ernaar vernoemd. 12 Mensen die iets geweldigs hadden gedaan, werden herdacht zodat mensen bleven herinneren wat die mensen hadden gedaan, hoe geweldig ze waren en hoe goed ze leefden en dat zij ook zo moesten proberen te leven, ook al waren die helden dood. B13 De hoorn zal waarschijnlijk net zulke sterk geluid hebben en al van ver te horen zijn, net zoals de olifant. 15 Een Pelgrim die in Aken is geweest en vervolgens terug naar zijn woonplaats in Dordrecht is geweest of misschien door Dordrecht is gekomen, die het beeldje daar verloren is en later weer opgegraven door iemand. A18 Het is een plek waar je kunt nadenken over de dingen die je hebt gedaan, goed of slecht. Je komt er tot rust. A19 Adelbrecht stal van kerken, iets wat in die tijd echt niet door de beugel kon, omdat iedereen toen erg gelovig was. Ook stal Adelbrecht van kluizenaars, die veel sympathie genoten van de mensen. Karel wílde eigenlijk ook helemaal niet stelen, maar omdat het een missie van God was, en dus van kerken en kluizenaars mocht stelen, werd het door de mensen gezien als iets wat wel door de beugel kon. 20A Omdat hij wilde weten wat Elegast zou doen. B Hij komt erachter dat hij Elegast onterecht heeft gestraft en dat Elegast een eerlijke, trouwe man is die zijn heer altijd trouw is en dat armoede hem tot stelen dwingt, maar dat hij zijn buit altijd onder de armen verdeelt. C24 Een zwarte kat die de weg oversteekt, wordt tegenwoordig gezien als iets dat ongeluk brengt. A27 Heel veel edelen waren wel geschoold, en konden dus wel lezen en schrijven. Ze werden zo genoemd, omdat ze de titel ‘litteratus’ niet hadden, wat ‘geletterde’ betekent, want alleen geestelijken kregen die titel, maar ze waren niet de enige die konden lezen en schrijven. A28 Registrale kunst: Een zeer bekend verhaal of thema waarin kleine veranderingen zijn aangebracht. Dit was in de middeleeuwen erg populair. Een voorbeeld is dus Karel en Elegast. Dit verhaal gaat in het begin over een rijke vorst die zich opmaakt voor een hofdag. In die tijd begonnen veel verhalen zo en was dus normaal, maar daarna krijgt dezelfde koning een opdracht van God, namelijk uit stelen gaan. Dit is een hele andere wending. B29 Uit deze verzen blijkt dat Karel en Elegast geschreven was om beluisterd te worden: Vers 1, hoofdstuk 1. Het begint met Vraaie historie ende al waar mag ik u tellen, hoort ernaar. En uit vers 694, hoofdstuk 3 blijkt datzelfde. Daar schrijven ze Verstaat, zo moogt gij wonder horen! A33 Een ploegijzer werd wel gebruikt om in te breken, maar niet om een muur mee door te komen en dat is waar Adelbrecht het voor wil gebruiken. A34 De engel zegt dat als Karel niet gaat stelen dat hij dood gaat, en ze krijgt dus gelijk, want anders was hij nooit te weten gekomen dat Eggerik hem wilde vermoorden, dus dan was hij waarschijnlijk vermoord. A35 Elegast blijft trouw aan de koning en kiest altijd zijn kant, daarom wil hij ook niet bij Karel inbreken, wil hij Eggerik niet laten leven. Hij wil juist de koning helpen en hem laten leven en dus verteld hij hem over de samenzwering van Eggerik. A42 Boendale kon niet in zijn Latijnse geschriften terugvinden dat Karel ooit gestolen had, dus nam hij aan dat dit ook niet gebeurd was. Ook twijfelt hij aan de ‘morele waarheid’. In die tijd geloofde ze in Karel alsof het een held was en helden zouden niet stelen, dus hij denkt dat Karel dat ook nooit heeft gedaan. A43 Cultuur van eer en schande is: dat is hoe de adel dacht voor hun was hun eer het belangrijkste, dat ze een goede naam onder de mensen hadden en die mocht dus nooit ten schande worden gezet. Dus als ze iets deden was dat om hun naam in ere te houden zonder er bij na te denken. Cultuur van genade en zonde is: de manier hoe de geestelijken dachten, als je had gezondigd moest je vergeving, genade vragen bij God om weer met een schone lei verder te leven. A49 Eggerik en Elegast hebben dezelfde hertogelijke status en moeten dus als gelijkwaardige worden gezien. A50 Als iemand niet zijn onschuld bekende en iemand anders beschuldigde hem waarschijnlijk terecht, dan moesten die twee tegen elkaar vechten, want als de beschuldigde echt schuldig was dan zou God hem wel straffen door te verliezen. A51 Opgehangen worden was de ergste straf die er was, omdat iedereen dan met afschuw je kon kijken en schande over je kon spreken, ook al was Eggerik dood, hij moest opgehangen worden om niet onder die straf door te komen. A59 De letters en uitspraken zijn veranderd, het verhaal is aangepast, onder andere omdat iedereen het weer anders verteld en er weer iets toevoegt of weglaat. A60 De boeken werden steeds met de hand geschreven dus elk exemplaar werd anders, het handschrift was altijd wel anders en misschien werd het verhaal hier en daar weer net wat anders geschreven. A61 Het verschil tussen incunabelen en prozaromans is, dat er van prozaromans meer gemaakt werden zodat die goedkoper werden en van incunabelen werden er minder van gemaakt. Evaluatie Op het begin toen werd verteld wat de bedoeling was had ik er geen zin in en leek het me maar saai, omdat het over de middeleeuwen ging. Uiteindelijk viel het wel mee en vond ik het verhaal leuk om te lezen en de opdrachten waren ook niet te moeilijk, alleen de tussenhoofdstukken vond ik niet veel aan er was veel tekst om te lezen als extra informatie en die vond ik niet altijd zo intersant. Ik kende het verhaal wel al, maar alleen van grote lijnen uit de geschiedenisles, uiteindelijk was het wel leuk om te lezen.