Grammatica

Grammatica Nederlands.

Zinsontleding

Je kunt je zin ontleden in verschillende stappen.

Stap wat Manier Teken

1 Pv Maak de zin vragend. Pv komt vooraan te staan (…)
2 ww.gez Alle andere ww. {…}
3 Ond Wie/wat + pv + ww. Gez. (…)
4 Lijd. vw. Wie/wat + pv + ond + ww.gez. ……..
4 Nw deel v. t. gez. Zelfde als het lijd vw […]
5 Mw. Vw Wie/wat + pv + ond + lijd vw. + ww. Gez. ------
6 Bijv. vragen stellen: waarom? Wie? Hoelaat? Enz? enz? Streepje met haaie tande
7 v. bep. (in een zinsdeel (lijd vw ed) alles voor een znw, behalve lw. En voorzetsel -------->
8 n. bep. (in een zinsdeel (lijd v wed.) alles na een znw (alles) <-------

Bijwoord.

de kenmerken van een bijwoord: - het is (in een zin) onveranderlijk
- het is bijna altijd weg te laten
- een bijwoord geeft een plaats aan: hier, er, daar,
- een bijwoord geeft een tijd aan: nu, plotseling,
- andere bijwoorden (er zijn er meer): wel, toch, ook,
- word vaak verward met bijv. nw.
- zegt iets over: ww., Bijw., Bijv. nw
voorbeeld: scheldend liep hij over straat.
De bal rolde langzaam weg.

Bijvoeglijk naamwoord.

Zegt iets over een znw.

Werkwoordelijk gezegde.

----- wederkerende werkwoorden

wederkerende werkwoorden komen altijd voor met een wederkerend voornaamwoord.

Rijtjes: ik: me (ik was me) wij: ons (wij wassen ons)
Jij: je (jij wast je) jullie: je (jullie wassen je)
Hij: zich (hij wast zich) zij: zich (zij wassen zich)

We onderscheiden 2 wd. Vnw.: noodzakelijk en toevallig.

Noodzakelijk wd vnw: - je kunt het niet vervangen voor een ander woord
- je kunt het niet weglaten
- bij zinsontleding benoem je deze als het ww. Gez.

Toevallig wd vnw: - je kunt het vervangen door een ander woord
- je kunt het weglaten
- bij zinsontleding benoem je het als lijd. Vw.

----- wederkerig werkwoord

wederkerige werkwoorden komen voor met een wederkerig voornaamwoord.: elkaar (of woorden die daar vanaf zijn geleid mekaar, elkander, ed.)

aanwijzend voornaamwoord.

De belangrijkste aanw. Vnw. zijn: die, deze, dit en dat.
Daarnaast heb je deze ook nog waaronder: degene, diegene, datgene, dezelfde,
Hetzelfde, etc.
(wrd als: ginds, hier, daar, zijn bijw.)


betrekkelijk voornaamwoord.

Voornaamwoorden die bij een zinsdeel horen.

Onbepaalde voornaamwoorden

Zij zijn vaag: niets niemand het elk enig (ze kunnen zowel op mensen als op mensen slaan)

Telwoorden

Woorden die getallen aanduiden

----- bepaalde hoofdtelwoorden

wanneer het getal nauwkeurig word aangegeven: 8 (acht) 6 (zes) 22 (tweeentwintig)

----- onbepaalde hoofdtelwoorden

wanneer het getal minder duidelijk word aangegeven: veel, weinig, alle, sommige,

----- bepaalde rangtelwoorden

wanneer deze woorden een (duidelijke) rangorde aanduiden: 4de (vierde) 6de (zesde)

----- onbepaalde rangtelwoorden

wanneer deze woorden een (niet zo duidelijke) rangorde aanduiden: laatste, zoveelst

voegwoorden.

Voegwoorden verbinden woorden woordgroepen en zinnen met elkaar

----- onderschikkend voegwoord

onderschikkende voegwoorden staan meestal aan het begin van bijzinnen
hoe te herkennen?: je kunt het voegwoordje niet weghalen en 2 zinnen maken
zonder de woordvolgorde te veranderen.

----- nevenschikkend voegwoord

zij verbinden gelijkwaardige zinsdelen.
Hoe te herkennen?: je kunt het voegwoordje weghalen en 2 zinnen maken zonder de
woordvolgorde te veranderen.