Publieke omroepen

Maatschappijleer
Een omroep is pas echt een omroep als hij tenminste 150.000 bestaande leden heeft. Voor een beginnende omroep is dat minstens 60.000 leden. Als deze beginnende omroep binnen 2 jaar geen 150.000 leden heeft, wordt de zendtijd weer afgenomen. Een omroep moet een eigen identiteit hebben. Een omroep moet een volledig programma verzorgen. Deze bestaat voor 25% uit amusement, 25% uit informatie, 20% uit cultuur, 5% uit educatie en de resterende 25% mag men zelf bepalen. Een omroep moet de vorm hebben van een vereniging of stichting en mag niet gericht zijn op winst. De opbrengsten van de STER wordt verdeeld over de omroepen en over de pers. De reclameboodschappen mogen alleen plaatsvinden tussen 2 verschillende programma’s met uitzondering van bepaalde evenementen zoals voetbal. Dit is anders als bij een omroep als SBS6. Dit is een commerciële omroep. Bij deze omroepen mogen de reclameboodschappen ook tussen een programma in plaatsvinden. Zendtijd wordt ook toegekend aan geestelijke en kerkelijke genootschappen en politieke partijen zonder dat zij een bepaald aantal leden hebben. De AVRO (Algemene Vereniging Radio Omroep) De AVRO werd opgericht op 28 december 1927, als voortzetting van de sinds 1923 bestaand ADO (Hilversumse Draadloze Omroep). Een grote rol in de geschiedenis speelde directeur W. Vogt (1927-1952). Het aantal leden bereikte in 1962 een hoogtepunt (460.000), maar liep daarna sterk terug. De AVRO heeft niet echt een duidelijke visie. Het heeft geen echte binding met godsdienstige of politieke wereldbeschouwing. De AVRO wil actualiteiten en ontspanning bieden voor jong en oud, voor gelovigen en ongelovigen. Hier een drietal programma’s waaraan je kunt zien dat ze te maken hebben met de kleur van de AVRO: 1) Opsporing verzocht: omdat dit een algemeen programma is, heeft het geen binding met een godsdienstige of een politieke wereldbeschouwing. 2) Alle dieren tellen mee: ook weer een algemeen programma, dat niet naar een bepaalde godsdienst kijkt, maar neutraal is. 3) Get the picture (spelprogramma): net zoals 1) en 2) is dit een algemeen programma. De TROS (Televisie- en Radio- Omroep Stichting) De TROS werd op 4 november 1964 als stichting opgericht. Op 11 mei 1966 mocht de TROS voor het eerst tv-programma’s uitzenden (zendmachtiging). De TROS staat voor: burgerlijk fatsoen, familiaal, nationaal gevoel voor gezelligheid en voor betrouwbaarheid. Hier een drietal programma’s waaraan je kunt zien dat ze te maken hebben met de kleur van de TROS: 1) Lingo (spelprogramma): omdat de TROS als doel heeft veel ontspannende programma’s te presenteren. Aangezien dit een ontspannend programma is, past het perfect bij de TROS. 2) Triviant (spelprogramma): de TROS zendt veel leerzame programma’s uit, Triviant is zo eentje. 3) Radar (consumentenprogramma): dit is een soort voorlichtingsprogramma
De KRO (Katholieke Radio Omroep) De KRO werd opgericht in 1925 als bond van RK Radio Verenigingen. De KRO heeft in de jaren zeventig bewust gekozen voor een verregaande democratisering van de bestuursstructuur. Nadat de Mediawet intrad op 1 januari 1988, werd de KRO twee jaar later een vereniging met leden. De KRO wil op radio en televisie veel geestelijke programma’s (katholiek), voorlichting en ontspanning voor kijkers en luisteraars. Hier een drietal programma’s waaraan je kunt zien dat ze te maken hebben met de kleur van de KRO: 1) Eucharistieviering: omdat de KRO een publieke omroep is, die heel veel programma’s uitzendt met een katholieke achtergrond. 2) Kruispunt: programma over actuele achtergronden uit de kerk en samenleving, ook hier worden vooral katholieke inlichtingen gegeven. 3) Nachtgedachten: dit is ook typisch KRO, omdat het ook over allerlei geloofszaken gaat, vooral dan weer uit de Rooms-katholieke Kerk. De NCRV (Nederlandse Christelijke Radio-Vereniging) Deze Nederlandse omroepvereniging werd opgericht op 15 november 1924. Zij heeft volgens haar reglement als fundament het Heilige Schrift, die zij beschouwt als Gods onfeilbaar Woord. Voor 1940 verzorgde de NCRV met de KRO de uitzendingen op de door hen gestichte zender Huizen (de ‘rechtse radiozender’). Sinds 1951 verzorgt de NCRV ook televisie-uitzendingen. De visie van de NCRV is: radio en televisie gebruiken tot opbouw van het godsdienstige leven, geestelijke verrijking, culturele ontwikkeling, informatie geven en ontspanning van de luisteraars en kijkers. Hier een drietal programma’s waaraan je kunt zien dat ze te maken hebben met de kleur van de NCRV: 1) Willem Wever: dit is programma voor vooral de jeugd. Het is informatief. 2) Rondom 10 (journalistiek discussieprogramma) 3) Heilig Vuur (actueel journalistiek programma) De VARA (tot 1969 Vereniging van Arbeiders Radio Amateurs geheten) De VARA werd opgericht in 1925 met als visie het democratisch socialisme in de ether tot uiting te brengen, de ontwikkeling en emancipatie van de luisteraars te bevorderen en goede ontspanningsprogramma’s te verzorgen. Tot de jaren 50 bestonden nauwe banden met de SDAP, na de WO2 met de PvdA, het NVV en andere socialistische organisaties. Hier een drietal programma’s waaraan je kunt zien dat ze te maken hebben met de kleur van de VARA: 1) Kassa (consumentenprogramma): in dit programma wordt veel aandacht aan de maatschappij als consument geschonken. 2) Het Lagerhuis (discussieprogramma): hierin wordt gedebatteerd over verschillende problemen en stellingen van het dagelijkse leven. 3) Barend en Witteman (discussieprogramma): dit is een discussieprogramma met een sterk socialistische ondertoon. EO (Evangelisch Omroep) Deze werd opgericht op 21 april 1967, als stichting en kreeg op 1 april 1970 als aspirant-omroeporganisatie toegang tot de ether. De EO ontstond uit de behoefte aan een protestants-christelijke omroeporganisatie en een behoudender visie dan die welke de NCRV werd toegedacht. De stichting Evangelische Omroep verwierf zich in korte tijd enorm veel leden. Op 1 januari 1993 werd de EO een vereniging. Hier een drietal programma’s waaraan je kunt zien dat ze te maken hebben met de kleur van de EO: 1) Het elfde uur (discussieprogramma): dit is een programma waarin een discussie rondom een geloofsthema centraal staat. 2) Nederland zingt: elke week zie je een dienst uit een andere kerk. De boodschap van het geloof komt hierin duidelijk naar voren. 3) Jong: hier komen jongeren in voor die iets moeilijks mee hebben gemaakt in hun leven. Geestelijk of lichamelijk . Het geloof wordt er de hele tijd weer bij gehaald. VPRO (Vrijzinnig Protestantse Radio Omroep) Deze Nederlandse omroepvereniging, opgericht op 29 mei 1926 en tot 1968 Vrijzinnig Protestantse Radio Omroep (VPRO) genaamd. Later Omroepvereniging VPRO genaamd. Een grote rol in de geschiedenis speelde E.D. Spelberg, die na 1945 de VPRO tot een christelijk-humanistische omroeporganisatie maakte. In 1992 hadden ze meer dan 450.000 leden en daardoor kreeg de VPRO meer zendtijd op radio en televisie. Het doen klinken van het geluid van het vrijzinnig protestantisme in de ether is de visie van de VPRO. Tegenwoordig klinkt er weinig protestants uit de televisie tijdens VPRO uitzendingen. De VPRO profileert zich momenteel meer als een omroep die wetenschappelijk verantwoorde uitzendingen verzorgt. Het is niet een omroep voor het gewone volk, maar meer een omroep voor mensen die gestudeerd hebben. Hier een drietal programma’s waaraan je kunt zien dat ze te maken hebben met de kleur van de VPRO: 1) Noorderlicht (wetenschappelijk programma): in dit programma komen allerlei wetenschappelijke thema’s aan de orde. 2) Andere tijden (geschiedenismagazine): verschillende onderwerpen uit het verleden (bv. Franse revolutie) komen bij dit programma aan bod. 3) Jiskefet: hierin wordt het studentenleven heel erg overdreven. BNN (Bart News Network) In september 1998 treedt omroepvereniging BNN toe tot het publieke bestel. Op radio en televisie maakte BNN haar aspirantenstatus meer dan waar. Bovendien maakt BNN het waar om in haar visie meer jongeren naar het publieke bestel te trekken. Op 10 april 2000 levert de omroepvereniging 113.816 leden in bij het Commissariaat voor de Media. Hierdoor werd de zendtijd op radio en televisie verviervoudigd voor de komende 5 jaar. Hier een drietal programma’s waaraan je kunt zien dat ze te maken hebben met de kleur van de BNN: 1) Top of the pops (muziekprogramma): omdat BNN veel jeugdige kijkers wil trekken is dit een goed voorbeeld. 2) BNN at work: Dit is een werk-/reisprogramma. Hierin gaan de presentatoren in het buitenland op zoek naar een baantje. 3) Cutzomer: een reallife soap waarbij jongeren op vakantie zijn. Dit is ook typisch iets voor de jeugd.