Renaissance en Barok: Statieportret Lodewijk XIV en stadhuis van Antwerpen

 Statieportret Lodewijk XIV (barok)

Historische context

Tijdsgeest

Het statieportret van Lodewijk XIV, werd geschilderd in de 17e eeuw. Hij wou met behulp van dit schilderij zijn absolute monarchie overbrengen. Dit schilderij behoort tot de politieke context. Door zijn kledingstuk achter hem te zetten, liet hij zien danser benen zien. Omdat hij niet de langste is droeg hij hakken, zodat hij langer leek en iedereen naar hem opkeek. De donkergele symbolen op zijn blauw kledingstuk behoren alleen tot koninklijke leden, dat legt de nadruk op zijn identiteit. De gouden wandelstok en zwaard legt de nadruk op zijn macht en grootsheid.

Lodewijk XIV       

Lodewijk XIV werd geboren op 5 september 1638, in Château de Saint-Germain-en-Laye het koninklijke paleis. Hij bracht Frankrijk en zijn monarchie naar haar absolute macht. Frankrijk werd de dominante macht in Europa. Hij investeerde veel in de handel en nijverheid. Het colbertisme zorgde voor een economische groei. Hij staat ook wel bekend als Lodewijk de Grote en de Zonnekoning. Lodewijk symboliseerde zichzelf als de zonnekoning, hij meende dat hij een God op aarde is . En dat hij de lichtralen van de zon over Versailles, Europa liet schijnen. Hij werd door schrijvers uit zijn tijd beschouwd als de zonnekoning. Historici betwijfelen wel of hij zichzelf de zonnekoning heeft genoemd. Hij regeerde 72 jaar lang, dat is de langste regeerperiode van een vorst in Europa. Lodewijk XIV overleed op 1 september 1715 op de leeftijd van 76 jaar.

Versailles

Dit meesterwerk werd geschilderd in het paleis van Versailles een stad in Frankrijk. Versailles staat vooral bekend omwille van zijn paleis, dat gebouwd werd door Lodewijk XIII, zijn zoon Lodewijk XIV breidde het uit. Lodewijk XIV was aan de macht in Versailles in die periode, en het was een zeer rijk gebied. Ook is het paleis van Versailles een van de grootste kastelen ter wereld en ook een van de meest bezochte bezienswaardigheden van Frankrijk.

Kunstenaar

Hyacinthe Rigaud is geboren op 18 juli 1659 in Perpignan, Frankrijk. Hij is een Franse barokschilder. Rigaud is een van de meest productieve en succesvolle Franse portretschilder geweest in de barokperiode. In 1681, arriveerde hij in Parijs. Op advies van Charles Le brun ook een barokschilder, ging hij zich toeleggen op de portretschilderkunst. Rigaud bracht dat genre naar de hoogste niveau van expressie. Zijn afbeelding van Monsieur, de broer van de koning, trok de aandacht van de koning en het hof In 1688 werd dat gevolgd door die van Philippe II, en het jaar daarop dat van de hertog van Orléans. In 1694 leverde hij een portret van Lodewijk XIV in harnas. Het portret in 1701 van Lodewijk XIV in kroningskledij vestigde zijn reputatie echt. Tot aan de 19e eeuw bleven Franse en Europese vorsten portretten van hun zelf maken. In verschillende religieuze schilderijen demonstreerde Rigaud zijn talent. Hij speelde een sleutelrol in de Franse en Europese portretkunst onder de invloed van Dyck en Champaigne. Hyacinthe Rigaud overleed op 29 december 1743, op de leeftijd van 84 jaar.

De stijl

Het statieportret van Lodewijk XIV is in de barok stijl geschilderd. Het statieportret is extreem realistisch, dat is ook een van de kenmerken van de barokstijl. Er is ook een sterk licht contrast, het lijkt erop dat het licht vanuit de mantel van Lodewijk komt. De ingewikkelde instabiele plooival waarmee de mantel en het rode gordijn dat achterligt zijn zeker het kenmerk van drukke kronkelende figuren. Het portret toont veel vaart en beweging. Verder heeft het portret als kenmerk de diagonalen, er kunnen diagonalen getekend worden over het schilderij en hetgeen wat op de snijpunt van diagonalen is, is het middelpunt van het portret hier is dat Lodewijk XIV. Barok is een stijl dat chaotisch is, hoewel er in dit schilderij niet veel aan de hand is. Er zijn ook opvallende kleuren, zoals rood.

Dit portret kan bezocht worden in het Louvre in Parijs. Het is een van de meest bezochte musea ter wereld

Het stadhuis van Antwerpen (renaissance)

Historische context

Door de stijgende bevolking van de stad Antwerpen in de 16e eeuw, en de stijging van het werk van de burgemeester en de schepenen, was er een behoefte om het schepenhuis van toen te vervangen voor een nieuw. Daarom dat dit tot de economische context behoort. De bouw van het gebouw startte in 1561 en eindigde in 1564.

Antwerpen

Antwerpen was een belangrijke welvarende havenstad in de 16e eeuw zelfs een internationale metropool, voor een lange tijd gaf de stad ook de toon in West-Europa. Antwerpen ligt centraal in Europa en door de Schelde is het ideaal om aan handel te doen en de zeeweg te gebruiken. Het groeide zelfs uit tot een internationale metropool. De stad groeide niet alleen op economisch vlak, maar ook de boekdrukkunst en op artistiek vlak kende het een groei. Daarom dat de 16e eeuw ook wel ‘de gouden eeuw’ van Antwerpen was. De beeldenstorm zorgde voor vele beroving en plunderingen in Antwerpen, wat er ook voor zorgde dat er veel boeken verloren zijn gegaan. De tachtigjarige oorlog die ging over de scheiding van de Nederlanden. Antwerpen werd zwaar gestraft door de hertog van Alva, hij werd gestuurd door Filips II om de mensen zwaar te straffen, vanwege de beeldenstorm. Antwerpen werd economisch zwak de periode van ‘de gouden eeuw’ was voorbij.

Ontwerper

Het stadhuis is ontworpen door architect en beeldhouwer Cornelis Floris De Vriendt II. Hij werd geboren op 1 januari 1513 in Antwerpen. Hij was een van de personen die de grondleggers waren van de renaissance. Hij was getrouwd met Margarita Goos, die overleed op 2 oktober 1577. Samen hadden ze een zoon Cornelis III en een dochter Suzanna Floris die later trouwde met Frans Pourbus I. Hij overleed op 20 oktober 1575 op de leeftijd van 62 jaar oud in Antwerpen. 

Stijl

De bouwstijl van dit gebouw is renaissance, lijkt heel sterk op de kunst/cultuur van de Klassieke Oudheid. Deze stijl kwam als eerst voor in Italie, rond de 15e 16e eeuw bereikte het zijn hoogtepunt in Italie en Nederland. De klassieke stijlkenmerken komen terug, een voorbeeld hiervan zijn de grote rondboogvensters. Ook heeft het gebouw evenwichtige verhoudingen. Symmetrie komt in de bouwkunst van de renaissance ook terug. De horizontale lijnen overheersen ook het gebouw.