Wat zijn CFK’s?
Chloor Fluor Koolwaterstoffen zijn koolwaterstofverbindingen uit aardgas en aardolie, waarbij de waterstofatomen door chloor en fluor vervangen worden. De ontstane verbindingen zijn zeer stabiel, niet giftig, niet corrosief en niet brandbaar. Juist vanwege deze eigenschappen werden CFK’s lange tijd als ongevaarlijk gezien. Voor het eerst geproduceerd in 1928, werd het gas een ideale vervanger voor het zeer giftige en zeer agressieve ammoniakgas, dat als koelmiddel werd gebruikt. In de zestiger jaren werden CFK’s naast het gebruik voor koeling, brandbestrijding en schuimen voor het eerst ook toegepast als drijfmiddel in spuitbussen, vooral omdat het gas in staat was het product perfect te vernevelen. Omdat het uitstekend als blaasmiddel fungeerde, werd het ook op grote schaal gebruikt bij het maken van polystyrene (“piepschuim”) bakjes en schaaltjes. CFK’s en de ozonlaag
CFK’s zijn hele stabiele verbindingen. Hierdoor blijven ze tientallen jaren in de atmosfeer. In het begin zag men de grote stabiliteit van CFK’s niet als bezwaarlijk. Integendeel, de chloor- en fluoratomen zijn immers veilig ‘opgeborgen’. Dat bleek een misvatting. Door hun lange verblijfstijd in de atmosfeer zijn zij in staat de stratosfeer te bereiken, waar ze bepaalde chemische processen in gang zetten. Daardoor wordt de ozonlaag aangetast.
Alternatieven voor CFK’s: CFK’s als drijfgas kunnen onder andere vervangen worden door Normaal Butaan, ISO butaan, Propaan, Dimethylether en difluorethaan, koolzuurgas en HFK’s. Hier is vrijwel altijd een productformulering nodig, die bijna altijd gepaard gaat met een verandering van de producteigenschappen. Daarnaast hebben de genoemde CFK’s vervangers bepaalde eigenschappen die maken dat zij niet zonder meer voor ieder product toegepast kunnen worden. Denk bijvoorbeeld maar aan de brandbaarheid van de samenstelling en de mengbaarheid van de verschillende drijfgassen met het product.
CFK’s worden gebruikt: Ø Als koelmiddel in koel- en video-installaties Ø Als schuimmiddel bij de bereiding van schuimplasics Ø Als oplosmiddel Ø Als reiningsmiddel bij het maken van elektronische apparaten zoals videorecorders, cd-spelers en computers.
Tegenwoordig komen CFK’s niet meer voor in spuitbussen!!! Toch worden CFK’s en spuitbussen regelmatig met elkaar in verband gebracht en wordt de spuitbus als grote schuldige van de ozonafbraak. Niets is minder waar. Maar sinds 1989 komen er geen CFK’s meer voor in spuitbussen. Dus nogmaals alles op een rij: spuitbussen zijn CFK vrij!
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden