Gevaarlijke kleurstoffen

• Wanneer kunnen kleurstoffen in textiel schadelijk zijn?
Wanneer men aromatische amine benzidine bijvoorbeeld gebruikt, wat afkomstig is van een AZO-kleurstof. Van deze stof, benzidine, is al heel lang bekend dat hij blaaskanker veroorzaakt. Omdat deze stof kankerverwekkend is, blijven veel organisaties bedrijven testen op hun producten, waarin deze schadelijke stoffen kunnen zitten. Vaak komen ze voor in horlogebandjes en leren jassen, maar ook in schoeisel.

• Is textiel met schadelijke kleurstoffen te herkennen?
Textiel met schadelijke stoffen zijn meestal niet te herkennen, maar soms wel wanneer ze absoluut niet schadelijk zijn. Zoals aan het Öko-Texlabel, dit is een geregistreerd handelsmerk en wettelijk beschermd. Een testnummer geeft men de garantie dat er een controle op is uitgevoerd en daarmee is het label 12 maanden geldig. Bedrijven kunnen voor dit label een certificaat behalen. Wanneer bedrijven dat willen voor één van hun producten, dan kunnen ze zich richten tot Centexbel, als testinstituut aangesloten bij de Öko-Texorganisatie. Ze kunnen voor heel veel verschillende producten een certificaat behalen, zoals vezel-, garen- en weefselproducten. Het is een vereniging van 12 Europese instituten en allen maken ze gebruik van dezelfde testprocedures en specificaties, die zijn vastgelegd in overeenstemming met de huidige wetenschappelijke kennis. Ze moeten wel rekening houden met de nationale verschillen in de wettelijke vereisten en de opvattingen rond de veiligheid. Daarom is het noodzakelijk een uniforme veiligheidsnorm te hanteren voor schadelijke bestanddelen als bepaalde stappen in de textielketen internationaal worden uitbesteed. Dit verhoogt het bewustzijn van deze bedrijven bij omgaan met problematische giftige bestanddelen op globaal niveau.

• Welke kleuren kunnen op de aanwezigheid van schadelijke stoffen duiden?
Vooral de kleuren zwart, bruin, groen, blauw en rood kunnen duiden op de beruchte gevaarlijke verfstoffen in textiel. Maar gezien het kwaadaardige karakter van deze kleurstoffen is de productie ervan in Nederland in 1992 nagenoeg tot stilstand gebracht. Toch worden ze in niet westerse landen nog regelmatig toegepast. Sinds 1996 is ook de import van producten met AZO-kleurstoffen verboden. En alle goederen, die na 1 september 1997 worden verkocht, dienen te voldoen aan de Warenwet Regeling AZO-kleurstoffen.

• Drie landen die kleding met schadelijke stoffen leveren.
Vaak zijn het ook nog eens lageloon-landen omdat bedrijven goedkoper willen produceren. Maar landen waar deze stoffen dus toch nog wel worden gebruikt zijn China, Azië en Latijns-Amerika.

• Is er een keurmerk voor dergelijke kleurstoffen?
Zoals ik net al heb verteld zijn er verschillende organisaties die zich bezig houden met de producten van bedrijven waar schadelijke stoffen zich in kunnen bevinden. Zoals Öko-Texlabel is daar een voorbeeld van. Hun geven dus een keurmerk aan een product om te laten zien dat deze is getest door hun en niet-schadelijk is bevonden. Maar niet alleen deze organisaties ook de overheid zelfs stelt er wetten voor op welke stoffen wel en niet toegelaten mogen worden. En wanneer ze wel toegelaten mogen worden in welke hoeveelheid ze voor mogen komen in producten.

• Verdwijnen ze bij het wassen?
Nee, want deze stoffen worden meestal toegevoegd omdat ze daardoor eigenschappen krijgen die de kwaliteit of levensduur van iets verbeteren. Wat dus eigenlijk alleen het product bevordert maar niet de gezondheid van de mens. Ze voegen dit bijvoorbeeld toe voor de wasechtheid, kleurechtheid en dus bestand tegen zonnestraling en gebruiksgemak.

• Bestaat er een wettelijke regeling voor de schadelijke kleurstoffen?
Ja, er bestaat een wettelijke regeling en daar heb ik al eerder wat dingetjes over verteld, zoals wanneer bepaalde dingen verboden zijn geworden, enz. Dit is gebaseerd op de wetenschappelijke kennis van nu. Dus de overheid zal altijd deze regels bij moeten blijven schrapen wanneer nieuwe schadelijke stoffen worden ontdekt in textielproducten.

Ik heb nog een aantal stoffen op een rijtje gezet die schadelijk zijn voor de gezondheid wanneer deze zijn verwerkt in textielproducten.

~ Nicotine ~ Cobalt
~ Naftaleen ~ Chroom
~ o-Chlofophenol ~ Lood
~ Diethylhexyl phthalaat (DEHP) ~ Tin
~ Nonyphenol ethoxylaten (NPEO) ~ Zink
~ C3-alkylbenzenen ~ Nikkel
~ C4-alkylbenzenen
~Tetrachloroethylene (PER-chloorethyleen)
~ p-Chloroaniline
~ p-Nitroaniline
~ 2,6-dichloro-4-nitroaniline
~ 2-chloro-4-nirtoaniline
~ 6-methyl-3-nitroaniline
~ Diphenylamine
~ Toluene di-isocyanaat
~ Acridine
~ Nitrobenzeen
~ Goed oplosbare bariumdeeltjes