Het bittere kruid (1985)

1) Algemene gegevens Titel: Het Bittere Kruid Regisseur: Kees van Oostrum Jaartal: 1985 Land van herkomst: Nederland Hoofdrolspelers: Ester Spitz - Sara Meijer Gerard Thoolen - Saul Meijer (Vader) Kitty Courbois - Judith Meijer (Moeder) Frank Rigter - David (Dave) Meijer Gezien: Op school onder de Nederlandse les Grondgenre: Oorlogsfilm 3) Middelen Locaties Film begint in het sanatorium waar Sara samen met Greet ligt, daarna gaat ze naar haar huis in Breda. Als haar ouders naar Amsterdam moeten, reist Sara ze na een tijdje achterna en verblijft bij haar ouders in een huis in het getto. Als haar ouders weggevoerd zijn, verblijft ze samen met Dave en Lotte bij mensen. Deze mensen krijgen argwaan en daarom gaan ze vluchten. Als ze met ze drieën op het station zijn, wordt Lotte opgepakt en Dave geeft zichzelf aan. Sara vlucht in haar eentje verder en duikt onder bij een joodse familie. De plekken die voor mij heel belangrijk waren: - Bij de ouders in het huis in het getto - het is er krap, armzalig, klein en donker (ze wonen onder een huis), terwijl ze voor de oorlog in een groot en mooi huis woonden. - Op het station - daar raakte Sara haar laatste familie kwijt, nu was ze alleen over gebleven. De kaalheid van het gebouw en dat er amper gesproken werd, ondanks dat er zoveel mensen waren, gaven aan hoe hopeloos de situatie was. Belichting: - Vrolijke scènes, vb: Wanneer Sara weer voor het eerste na buiten mag (nadat ze ziek is geweest): veel licht. - Bange/angstige scènes, vb: Als de ouders van Sara opgepakt worden: weinig licht.
Kleding: - Mode van toen - Begin kleding gewoon maar aan het eind is alles versleten door de armoede(joden mochten bijna niks meer kopen) - Ze droegen een jodenster wat meteen aangeeft in welke tijd het verhaal zich afspeelde Grimage: . Niet heel opvallend, want ze moesten nog gewoon op mensen zoals jij en ik lijken. Muziek: De muziek was niet speciaal voor de film gecomponeerd en werd meestal als achtergrondmuziek gebruikt. Al kwam het af en toe sterker naar voren als de vader van Sara op de piano speelde. Geluidseffecten: Er werd geen gebruikt gemaakt van speciale geluidseffecten. 4) Personages Hoofdpersonen: Sara: Vanaf het begin is het een meisje met een eigen willetje bv. als ze in het sanatorium ligt en ze samen met Greet ontsnapt en film gaat kijken. Het is een meisje dat uitgroeit tot iemand die weet te overleven, wat ook wel nodig is, want op het eind komt ze er alleen voor te staan, haar ouders en de rest van de familie worden opgepakt en weg gevoerd en komen ook nooit meer terug. Vader: Een vroom man, gesteld op een huishouding waarin de joodse wetten gebruikt worden. Hij is heel optimistisch en heeft niet helemaal in de gaten waarmee de Duitsers bezig zijn, hij probeert het te verzachten wat ze doen bv. Ach, zo'n vaart zal het niet lopen of dat doen ze ons echt niet aan. Moeder: Een vrouw die de toekomst heel somber inziet. Zo wil ze portretfoto's gaan maken als aandenken voor later. Dave: Broer van Sara, hij is de enige die zich van af het begin al tegen de Duitsers Verzet, bv. hij neemt een drankje in waardoor hij wordt afgekeurd voor het werkkamp. Hierdoor heeft hij soms ruzie met zijn vader die alles vreedzaam wil houden. Hij geeft zich aan als zijn vrouw wordt opgepakt en daarna hoor je niks meer van hem. Lotte: Is de vriendin van Dave en later in de film trouwen ze. In de film kreeg ik zeer sterk de indruk dat ze niet heelmaal goed bij haar hoofd was. Als ze samen met Dave en Sara ontsnappen wil en zij wordt opgepakt, geeft Dave zich ook aan omdat hij haar niet in de steek wil laten, dus ondanks dat ze soms wat raar was/deed hield Dave wel van haar. Informatie over de hoofdpersoon: - De hoofdpersoon (Sara) vertelt wat ze denkt en voelt. - Door de manier hoe de hoofdpersoon(Sara) doet.
In hoeverre vertegenwoordigen zij de tijd en de omgeving: Zij vertegenwoordigen heel sterk de tijd en de omgeving. Bv door de jodenster die ze dragen weet je meteen dat het verhaal zich afspeelt in de tweede wereldoorlog. 5) Thematiek en interpretatie Thema: De verdrukking van de joden in de tweede wereldoorlog. Bedoeling van de regisseur: De film is een verfilming van een boek. Dit boek is geschreven om het leven van de schrijfster te vertellen, om de mensen te informeren hoe erg het was voor de joden in de tweede wereldoorlog en om het trauma, wat de schrijfster aan de tweede wereldoorlog over hield te (proberen) verwerken. De regisseur heeft denk ik de film gemaakt om de mensen te informeren hoe het leven van de joden in Nederland was in de tweede wereldoorlog. Interpretatie: Het boek zelf is een kroniek = allemaal verhalen/gebeurtenissen. Om daar een film van te maken moet je als regisseur er wel stukjes bij bedenken om de gebeurtenissen mooi in elkaar over te laten lopen. Dat heeft de regisseur dan ook gedaan en hij heeft het eind wat wel in boek beschreven wordt weggelaten (dat Sara na de tweede wereldoorlog naar haar oom in Zeist ging) De regisseur zal dit niet belangrijk genoeg gevonden hebben. De schrijfster van het boek heeft de film nooit goed gevonden (ze heeft het zelfs bij de rechter aangevochten) omdat volgens haar de personen in de film anders zijn dan ze vroeger waren. Hierdoor kan je concluderen dat de film een eigen interpretatie van het boek is. Al heeft de regisseur dit laatste nooit gewild. 6) Boeiende werking Mening over de film: Het boeide mij in deze film heel erg dat er amper Duitsers in voor kwamen en als ze er dan in voor kwamen werden ze niet als beesten afgeschilderd. Ook vond ik het heel goed dat er geen enkel lelijk woord over de Duitsers werd gezegd. Maar doordat je je heel goed in de hoofdpersoon (Sara) kon inleven, begreep/voelde je hoe erg de onderdrukking van de joden was. In de film kwamen allerlei verschillende mensen met heel verschillende karakters voor, die ook weer heel verschillend met de onderdrukking omgingen. Ook reageerden ze soms anders dan je zou verwachten. Daardoor vond ik de film absoluut niet saai. Greet vond ik een raar en irritant persoon, die had er van mij niet in gehoeven (maar dan zou de film niet helemaal meer kloppen). Alles bij elkaar vond ik het een hele goede en boeiende film die ik zo nog een keer zou kijken.