Hoe kijken de vijf grote wereldgodsdiensten aan tegen euthanasie?
Het Christendom
Binnen de christelijke kerken is euthanasie vaak nog een onderwerp van hevige tegenstellingen. De protestantse kerken hebben in de jaren zeventig en tachtig een steeds toleranter standpunt ingenomen. Het officiële standpunt van de Katholieke kerk is nog steeds afwijzend tegenover euthanasie, maar de discussie begint op gang te komen. De paus vind dat hierover niet moet worden gediscussieerd. De kerk vind het wel goed als een zinloze medische behandeling wordt gestaakt. Ook pijnbestrijding met een vervroegde dood als gevolg is toegestaan. Maar dezelfde pijnbestrijdende middelen toedienen met de bedoeling het leven te beëindigen wordt nog steeds afgewezen.
De Islam
Het Nederlandse beleid rond euthanasie roept bij veel moslims onbegrip op. De afgelopen jaren heeft er ook in de wereld van de Islam een hevige discussie plaatsgevonden over euthanasie. In de discussie wordt erkend dat de medische technologie ook zijn keerzijde kan hebben. Patiënten kunnen soms kunstmatig ‘in leven’ worden gehouden zonder dat er uitzicht op herstel is. Het staken van dit ‘zinloos medisch handelen’ wordt door de moslims als rechtvaardig beschouwd. Dit staken van medisch handelen wordt echter niet altijd geaccepteerd. Een streng orthodoxe moslim zal, zelfs bij langdurige coma, altijd blijven hopen op dat ene wonder waardoor de persoon toch nog uit zijn coma ontwaakt. Meer liberaal denkende Moslims zullen bereid zijn na enige tijd de kunstmatige levensverlenging stop te zetten en de patiënt de kans geven om te sterven.
Het Jodendom
De heiligheid van het leven is voor zowel orthodoxe als liberale joden een gegeven waarvan niet afgeweken mag worden. Het standpunt van de joodse gelovigen op het gebied van euthanasie is vooral gebaseerd op de traditionele rabbijnse literatuur, die voortkomt uit een wisselwerking van de wet en de dagelijkse praktijk. Er zijn bijvoorbeeld richtlijnen die gelden voor het sterfbed en begrafenis. Daarin staat dat men het proces van overlijden niet mag bespoedigen. Om iemands leven te redden mag men zelfs alle wetten breken. De rust op sabbat is bijvoorbeeld onder alle omstandigheden heilig, behalve als er sprake is van levensgevaar. Dan mag men alles doen om te zorgen dat iemand blijft leven. Die heiligheid van het leven staat zo centraal dat er geen sprake kan zijn van euthanasie. De regel dat men het spontane stervensproces niet in de weg mag staan, betekent niet dat men alle medische behandeling in die fase weg mag laten. Als de medici het erover eens zijn dat verder behandelen geen zin meer heeft, dan is het ook vanuit de joodse traditie toegestaan. Maar je mag niet alle behandelingen staken. Het is onmenselijk om iemand te laten sterven door uitdroging. Volgens de joodse traditie is het zeker toegestaan om het lijden van de patiënt weg te nemen. Maximale pijnbestrijding is dus toegestaan zelfs als de patiënt daardoor eerder komt te overlijden.
Het Hindoeïsme
De hindoeïstische opvattingen over lichaam en ziel kunnen op verschillende manieren geïnterpreteerd worden als het gaat om de vraag of euthanasie is toegestaan. Er zijn pandits (Hindoes godsdienst- en wetgeleerde) die zich verzetten tegen de mogelijkheid om het tijdstip van de eigen dood te bepalen. Volgens hen zou daarmee het karma van dit leven niet voldoende doorleven, waardoor men een extra ‘tussenleven’ nodig heeft om alsnog het lijden door te maken dat men door euthanasie wil beëindigen. Biere gaat er vanuit dat de balans van karma in iemands leven bepaald wordt door het geheel van dat leven. Hij vindt het in principe gerechtvaardigd om ondraaglijk lijden te beëindigen door euthanasie. Onze levensduur is vaak al verlengd door medisch ingrijpen, zodat van een ‘natuurlijk’ proces van leven en sterven al lang geen sprake meer is.
“de medische wetenschap is in staat ons lichaam vaak nog heel lang gezond te laten functioneren. Dan mogen we ook aan een arts vragen om ons te helpen een lichaam te verlaten dat niet meer functioneert. Het zou hypocriet zijn als je bepaalde dingen van de wetenschap aanvaardt en wat je niet uitkomt verwerpt.”
Het Humanisme
In het humanisme draait alles om het menszijn en medemenselijkheid. De keuzevrijheid van de mens staat hoog in het vaandel, zodat een keuze voor euthanasie niet wordt afgewezen. Wel bepleit het humanisme grote zorgvuldigheid. De wens om te sterven kan immers ook een verzoek om hulp inhouden. Het Humanistisch Verbond (HV) is van oudsher op veel punten medestander van de Nederlandse Vereniging voor Vrijwillige Euthanasie (NVVE). Maar het standpunt van het HV verschilt ook op een aantal punten van het NVVE. Zo stelt het HV naast het recht op zelfbeschikking de professionaliteit van de arts. Deze moet nagaan of het lijden daadwerkelijk uitzichtloos is. Als de arts tot conclusie komt dat er goede alternatieven zijn om het ondraaglijk lijden van de patiënt te verlichten, moet hij het verzoek om euthanasie afwijzen. Door euthanasie zo sterk te koppelen aan het recht op zelfbeschikking maakt de NVVE het ook moeilijk om wetgeving te formuleren voor patiënten die ‘wilsonbekwaam’ zijn. Toch kunnen ook wilsonbekwame patiënten ondraaglijk lijden zonder dat er nog behandelingsmogelijkheden zijn. In die situaties is levensbeëindigend handelen volgens het HV gerechtvaardigd vanuit de medemenselijkheid en de plicht van de arts om ondraaglijk lijden te verhelpen.
Wat is palliatiere zorg?
“Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen en verlichten van lijden, door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en spirituele aard.
Bij palliatieve zorg:
- is niet de genezing van de patiënt het doel, maar een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven, waardoor het ziekteverloop mogelijk positief beïnvloed kan worden;
- is de dood een normaal, natuurlijk proces, dat niet vertraagd of versneld wordt;
Het filmverslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden