Inleiding.
Maarten Luther heeft veel te weeg gebracht, hij samen met zijn volgelingen en met hulp van vorsten heeft ervoor gezorgd dat de Rooms Katholieke kerk een deel van haar macht verloor en heeft misschien wel voor een groot deel van westerse idealen gezorgd. Ook heeft zijn leer een groot aandeel gehad in de vorming van de Nederlandse staat. Luther wordt vaak afgebeeld als een vrome monnik die het ‘echte’ christendom een plaats wilde geven in de wereld, door deze ophemeling zijn er de fantastische verhalen ontstaan over Luther, die naar alle waarschijnlijkheid door zijn vrienden zijn bedacht en verspreid.
Deze verhalen zijn vaak verwerkt in films, die gedramatiseerd zijn. Zo kan er worden getwijfeld of Luther wel zo fantastisch is zoals werd beschreven. In dit werkstuk zal naast het uitleggen en verbinden van thema’s ook aandacht worden geschonken aan de negatieve aspecten die Luther misschien kan hebben veroorzaakt. Die misschien nog veel meer invloed hebben gehad op de hedendaagse westerse wereld dan zijn ideeën.
Historische achtergrond.
Luther kan worden verbonden met vele thema’s, sommige hiervan hebben direct met de Nederlandse geschiedenis te maken en zijn onderdeel van de canon van Nederland. De thema’s die verbonden zijn met Luther bestaan uit personen, ontwikkelingen en religieuze kwesties. Sommige van deze thema’s zijn in de film goed uit de verf gekomen andere thema’s zijn onderbelicht waardoor de film toch een enigszins vertekend beeld van Luther, zijn daden en zijn verwezenlijkingen.
Het eerste thema dat met Luther te heeft is hij zelf. Maarten Luther een geëxcommuniceerde augustijner monnik kan worden gezien als het gezicht van de reformatie, hij heeft het startschot van het protestantisme gegeven met het vormen van zijn eigen stroom binnen het christendom, die eigenlijk vooral werd gevoed door de katholieke kerk die toen der tijd te veel macht en waarvan de leiders en hoge functionarissen een luxe leventje lijden van geld dat ze bijvoorbeeld hadden verdiend met de verkoop van aflaten. Ook was hij hoogleraar moraaltheologie aan de universiteit van Wittenberg, hierdoor had al meteen zijn eerste ‘vijanden’, Johannes Eck noemde Luther een ketter.
Dit gebeurd na de publicatie van de 95 stellingen waarin Luther de verkoop van aflaten, wat kan worden gezien als een garantie voor in de hemel te komen die zowel voor levenden als voor overleden familie leden kan worden gekocht. Er word met de aflaat dus eigenlijk iemands zonden kwijtgescholden in ruil voor geld. Dit is volgens Luther niet genoeg berouw om in de hemel te komen (men kon van zijn zonden afkomen door berouw te tonen). Van de aflaten werd het uiterlijk vertoon van de katholieke kerk bekostigd, met behulp van de aflaten werd de bouw van de Sint Pieterskerk gefinancierd wat kan worden gezien als het summum van de materiële bombarie van de Rooms Katholieke kerk toen der tijd.
Luther vocht dus met zijn 95 stellingen tegen deze aflaten, hiervan was Paus Leo X niet van gediend en om Luther als ketter te dagvaardingen, deze paus kwam van een invloedrijke familie en leefde ‘comfortabel’, hij dus niet iemand als Luther gebruiken die misschien zijn levenswijze en die van andere hoge functionarissen in gevaar bracht.
Desondanks dit kreeg Luther de kans om zijn uitspraken terug te trekken, dit deed hij echter niet. Luther deed dit niet, hierdoor werden zijn boeken in Leuven verbrand, Deze verbranding werd door Luther op toepasselijke wijze beantwoord door het pauselijke wetboek en de bul (soort pauselijke dagvaarding) verbrand, Het was het toonbeeld van de tirannie, het streven naar hervorming van de katholieke veranderde nu naar een breuk. Dit leidde er toe dat Luther een kerkelijke ban kreeg en dus geëxcommuniceerd werd.
Gebruikelijk was dat na de kerkelijke ban een rijksban volgde, en hier heeft Luther een beetje geluk, de rijksban moest worden uitgesproken door keizer Karel V, hij had een groot rijk dat qua grootte vergelijkbaar met dat van Karel de Grote, wat hij dus doet met Luther heeft niet alleen impact op zijn relatie met de paus, maar ook op zijn rijk hij weet niet hoe de inwoners gaan reageren, Hij zat in een moeilijke positie want hij was erg katholiek maar in Duitsland had hij belangrijke belangen, hij moest de centralisatie bevorderen, religieuze eenheid bewaren en zijn opvolger als keizer vaststellen. En hij stond onder druk van het pauselijke gezag om Luther te veroordelen.
In de hoop om Luther van zijn ideologie en stellingen afstand te nemen gaf hij hem een vrijgeleide op de Rijksdag van Worms, dit deed hij echter niet. Luther werd dus nu ook in de rijksban gedaan. Nu word Luther ook vogelvrij verklaard, wat er voor zorgt dat iemand die hem iets aandoet niet vervolgd zal worden.
Luther’s keurvorst Frederik III, zag wel iets in de ideeën van Luther en steunde hem hij erkende hem niet als ketter en gaf hem onderdak en zorgde ervoor nadat hij vogelvrij werd verklaard dat hij hem ‘ontvoerde’ en hem naar de Wartburg bracht waar het Nieuwe testament in het Duits vertaalde zodat de gewone man dit ook zou kunnen lezen. Frederik III heeft dus het gezag van zijn heer genegeerd omdat desondanks hij katholiek was iets zag in de ideeën van Luther. Mede dankzij hem kon de reformatie echt door breken.
Luther trouwde met Katharina van Bora, een uitgetreden non, zij zette de ‘blauwdruk’ voor het protestante familie leven op en zette de toon voor huwelijken. Ze zorgde voor haar familie en voor inkomsten door het uitbaten van een brouwerij.
Samenvattend, heeft Luther dus het Katholicisme aangevallen door zijn 95 stellingen te publiceren en daarmee het gezag van de paus aan te tasten en de religie in een kwaad daglicht te stellen waarmee hij een tweede kerkelijke splitsing binnen het christendom veroorzaakt en dus de reformatie aanzwengelt. Hij heeft het protestantisme gecreëerd, een afsplitsing van het Rooms katholieke geloof, wat in essentie soberder is en minder uiterlijk vertoon heeft en dus geen relieken of heiligen verering heeft. Deze relieken wat delen van een lichaam, kledingstukken of gebruiksvoorwerpen zijn van heiligen, was dus niet nodig net zoals het celibaat dat toch door vele rooms-katholieke priesters werd geschonden want luther trouwde. Ook had men priesters niet meer nodig als tussenpersoon tussen god en de mens maar had men alleen de bijbel nodig om te geloven.
Waarde voor Nederland.
Het filmverslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden