The Matrix Revolutions (2003)

The Matrix Revolutions Voorbereiding Zoals altijd is op internet de trailer eerder te bekijken dan op televisie. Zodra op verschillende fora de trailer was uitgelekt, heb ik ‘m bekeken. Het was een erg standaard trailer, alles wordt snel achter elkaar gezet, zodat het heel flitsend lijkt, met enkele quotes zodat je weet waar de film grotendeels over gaat. De strijd om Zion zou beginnen en Neo zou daar een beslissende rol in spelen, maar dat was uit de eerdere delen ook al op te merken. Om mijn geheugen weer even op te frissen, heb ik de eerdere delen weer bekeken. Het eerste deel kwam heel toevallig net op tv, het tweede deel heb ik gedownload en op de computer bekeken. De dag na de première waren de eerste recensies alweer te lezen op het internet. Een aantal heb ik doorgelezen. Ze waren het voor een groot deel met elkaar eens dat het derde deel, net als het tweede deel, niet aan het eerste deel kan tippen qua verhaal en special-effects. Recensie Zonder het verhaal van deel 1 en deel 2 te kennen, kun je het derde deel niet uitleggen. Daarom leg ik alle drie delen even uit.
Deel 1 Zo rond het jaar 2100 heeft de mens de machine zo ver doorontwikkeld, dat deze uit zichzelf kan denken. Omdat de machines doorhebben dat ze als slaven worden gebruikt voor werk, komen ze in opstand. Dit leidt tot een grote ruzie tussen mens en machine. De machines worden verbannen naar een plek in het huidige Midden-Oosten. Hier repliceren de machines zichzelf en verbeteren ze hun kunstmatige intelligentie. Uiteindelijk komt het tot een grote oorlog tussen mens en machine, waar de machines als overwinnaars uitkomen. Omdat de mens één groot, dik rookgordijn over de aarde heeft getrokken om de energievoorziening van de machines te dwarsbomen, moeten de machines een andere manier verzinnen om aan energie te komen. De machines sluiten de mens op in cocons om energie aan het menselijk lichaam te onttrekken voor hun eigen energievoorziening. Om de mens te laten geloven dat ze nog in een ‘vrije’ wereld leven, creëren ze een nepwereld waar ze de geesten van de mensen aan koppelen: The Matrix. Er is echter nog één kleine stad die uit de handen van de machines wist te blijven: Zion. Vanuit Zion wordt het verzet geleid tegen de machines. Ze komen in The Matrix door deze te hacken. In The Matrix zijn de Agents, met als leider Agent Smith, hun grootste vijanden. Volgens de Profetie (The Prophecy) zal één persoon, genaamd de Uitverkorene (The One), de vrede tussen mens en machine kunnen herstellen en als enige de Agents kunnen verslaan. Neo wordt door velen beschouwd als The One, maar niet iedereen gelooft hier in. Het eerste deel eindigt met een gevecht tussen Neo en Agent Smith, waarbij Neo Agent Smith vernietigt door in zijn lichaam te gaan en hem van binnenuit te laten ontploffen. Zal Neo dan toch The One zijn? Deel 2 In deel 2 wordt duidelijk dat het verhaal gecompliceerder in elkaar zit dan dat het lijkt. The Matrix is herladen (Reloaded), waardoor Neo de mogelijkheid heeft gekregen om te vliegen en Agent Smith kan zich vermenigvuldigen als een virus door de hele Matrix. Het blijkt dat de echt wereld (The Real World) waarvan Zion deel uitmaakt, ook een programma is dat, net als The Matrix, wordt gestuurd door de Mainframe Computer. Ondertussen blijkt dat Agent Smith zich vrij kan bewegen tussen The Matrix en The Real World, omdat hij een bepaalde code van Neo heeft gekopieerd (toen Neo in zijn lichaam ging in deel 1) wat hem die mogelijkheid geeft. Neo komt uiteindelijk bij de ontwikkelaar van The Matrix (The Architect) die hem nog meer uitlegt. Neo blijkt zelf ook een programma dat als enige doel heeft om de Matrix te verbeteren door fouten te vinden, deze door te geven aan de bron van alles (The Source), waarna The Matrix wordt herladen en de fouten worden verbeterd. Hij moet een keuze maken tussen twee deuren. De ene deur herlaadt The Matrix en vernietigt Zion, waarna Neo 23 mensen mag uitkiezen om Zion opnieuw op te bouwen. De andere deur brengt hem terug in The Matrix, maar dan zal Zion binnen 24 uur vernietigd worden. Hij kiest voor de laatste optie, omdat hij gelooft dat hij de vernietiging van Zion door de machines zou kunnen tegenhouden. Het tweede deel eindigt met de eerste aanvallen van de machines op Zion. Ondertussen ligt Neo in een soort coma en zien we Agent Smith in een menselijk lichaam naast hem liggen, Agent Smith blijkt dus The Real World ook te willen veroveren, nadat hij zich als een virus verspreid heeft door The Matrix. Deel 3 De mensen in Zion breiden zich voor op de aanval van de machines. Neo blijkt niet in een coma te zijn, maar hij zit in een programma tussen The Matrix en The Real World. Nadat Morpheus, Trinity en Seraph hem eruit weten te halen, kan het echte werk beginnen. Neo gaat eerst langs bij het Orakel (The Oracle), die hem vertelt dat hij in de komende uren de vrede zal moeten herstellen, anders zal Agent Smith alle macht op zich krijgen. Zij vertelt hem ook dat hij en Agent Smith elkaars tegenstellingen zijn, Yin en Yang. Dit zal later de doorslag geven in het herstel van de vrede. Neo besluit om samen met Trinity naar Machine World te gaan om de vrede proberen te herstellen. Het leger in Zion moet proberen de eerste aanval van de machines af te slaan, waarna Morpheus met een team een verrassingsaanval gaat uitvoeren. Het schip waarmee ze dat proberen te doen heeft een zogenaamde EMA aan boord, een wapen dat elektrische schokken produceert om zo kortsluiting bij de machines te veroorzaken, wat ze uitschakelt. Deze tactiek werkt grotendeels. Het leger in Zion wordt, op een paar infanteriesoldaten na, compleet verwoest, maar de EMA van het schip schakelt alle inktvissen (Sentinels), die de aanval uitvoeren, in één keer uit. Helaas is door deze actie ook het gehele defensiesysteem van Zion uitgeschakeld. De tweede golf Sentinels valt aan, maar net voordat het gevecht kan beginnen, houden de Sentinels ineens op, net alsof ze ergens op wachten. Neo blijkt in Machine World weten door te dringen en maakt een deal. Hij zou Agent Smith vernietigen in ruil voor vrede tussen mens en machine. Hij wordt naar The Matrix gestuurd, waar hij in een gevecht uiteindelijk van Agent Smith verliest. Agent Smith maakt van Neo ook een Agent wat hij net niet had moeten doen. Hierdoor vernietigde hij zichzelf, want zo werd het evenwicht tussen Yin en Yang verstoort: 1 + -1 = 0. De vrede was hersteld, maar The Matrix en Zion bleven toch programma’s. Toch was er wel wat veranderd. De mensen kregen nu een keuze om in The Matrix te bestaan of in The Real World te gaan wonen. De overgrote meerderheid zou uiteindelijk toch kiezen voor The Matrix, omdat deze wereld in vele opzichten aangenamer is en je merkt toch niets van je slavendom. In dit deel waren de special-effects weer vernieuwend en goed uitgewerkt en de muziek was weer opzwepend bij de actiescènes. Het enige nadeel is de uitwerking van het verhaal. Er blijven nog aardig veel vragen over na het zien van dit laatste deel. Misschien brengen de Wachowski broers nog wel weer een animatiefilm uit op internet, waar de resterende vragen worden beantwoord. Dit hebben ze ook al gedaan na de release van het tweede deel. The Animatrix liet zien hoe de oorlog tussen mens en machine zich voltrok, en hoe The Matrix tot stand kwam. Uitwerking kunstwijzer 2. Wat zie je: welke filmtechnieken vallen op? De Matrix-trilogie is vooral bekend geworden om z’n baanbrekende special-effects. In het derde deel waren weer een aantal special-effects die nog nooit eerder vertoond waren. Een voorbeeld daarvan is de inval van de Sentinels in Zion, waarbij ze met honderden tegelijk bepaalde formaties vormen en aanvallen; een ander voorbeeld is het slotgevecht tussen Neo en Agent Smith, waarbij ze compleet vrij in de lucht bewegen, zonder last van zwaartekracht. Een onderdeel van die special-effects zijn de camerastandpunten die gebruikt worden. Bepaalde moment worden vertraagd of helemaal stilgezet, terwijl de camera toch doordraait. Deze techniek wordt het ‘bullet time’ effect genoemd. 6. Inhoud: tot welk genre hoort de film? De film behoort tot het science-fiction genre. Het verhaal speelt zich af in de toekomst. Als je science-fiction letterlijk vertaald, past het helemaal bij The Matrix. Wetenschap, omdat het gaat over de ontwikkeling van de machines die zelfstandig kunnen denken en het verhaal is fictief.
Verdiepingsopdracht Welke verschillen tussen de special effects in de drie delen zijn te ontdekken en welke zijn het best uitgewerkt? Deel 1 van The Matrix baarde opzien door het gebruik van totaal nieuwe special-effects technieken. Een hele nieuwe techniek was het ‘bullet time’ effect. Het beeld werd in slowmotion of helemaal stil gezet, terwijl de camera doorliep. Zo had je een scène waarin Trinity stil in de lucht stond, de camera om haar heen draaide, en het beeld weer verder liep; en een scène waarin Neo in slowmotion naar achteren valt om kogels te ontwijken, je ziet dan de kogels langs en over hem heen gaan. Deze scènes zijn vaak gekopieerd, onder andere in de films Scary Movie en Shrek. In deel 1 ging het dus vooral om de special effects met de camera. In dit deel was één scène niet echt mooi uitgewerkt. Dat was de scène waar Neo ineens niet meer kon praten en zijn mond vervormde. In die scène kon je een kleine waas voor z’n mond zien die lichter van kleur was dan zijn gezicht. In deel 2 waren de belangrijkste actiescènes de 18 minuten durende achtervolging en het gevecht van Neo tegen honderden Agent Smiths. Hier ging het vooral om de special effects met mensen en omgevingen. De scènes waren goed uitgewerkt op enkele schoonheidsfoutjes na, bijvoorbeeld het ontbreken van een schaduw bij een personage. In deel 3 ging het vooral om het creëren van de machines en omgevingen met de computer. Alle Sentinels en Machine World waren volledige gemaakt met de computer. In dit deel werd weer een hele nieuwe techniek gebruikt. Neo en Agent Smith konden in het slotgevecht helemaal vrij bewegen in de lucht. Een hele trainingsstelling van de NASA is er aan te pas gekomen om deze scène zo werkelijk mogelijk te maken. De scènes waren bijzonder goed uitgewerkt, ik heb geen fout kunnen ontdekken. Eigen mening/Conclusie
Alledrie de Matrix films vind ik tot de beste films ooit behoren. Ten eerste door het originele verhaal wat een beetje filosofisch aandoet. Het verhaal zit zo gecompliceerd in elkaar, dat je wel een paar keer de films moet zien om het verhaal echt goed te snappen. Na het zien van de film ben je echt een beetje in de war, want je moet eerst even alles op een rijtje krijgen en verbanden zien te vinden hoe het verhaal precies in elkaar zit. Iets filosofisch in een verhaal vind ik altijd interessant. Kan het niet zijn dat de mensheid nu juist in een Matrix leeft? En het verhaal zit vol met filosofische uitspraken, zoals ‘There's a difference between knowing the path, and walking the path’ en ‘Have you ever had a dream, Neo, that you were so sure was real. What if you were unable to wake from that dream? How would you know the difference between the dream world and the real world?’. In de tweede plaats zijn de special-effects die gebruikt zijn in de films echt vernieuwend. De camera-effecten zijn echt revolutionair gebleken, maar ook het creëren van machines met de computer was bijzonder goed uitgewerkt. Erg leuk aan de films zijn de bepaalde uitspraken die steeds door een personage herhaalt worden door de drie films heen. Als Neo en Agent Smith elkaar tegenkomen, zegt Agent Smith altijd ‘Mr. Anderson’, gevolgd door een wisselende quote, bijvoorbeeld ‘I’ve been expecting you’ of ‘We meet again’. Ik denk dat deze quotes net zo bekend en herhaald zullen worden als ‘I’ll Be Back’ van Arnold Schwarzenegger in de Terminator films. Het enige minpuntje aan de films is dat sommige vragen niet beantwoord worden. Maar het past ook wel in de trend van het verhaal, dat het iets mysterieus moet blijven hebben.