The Exorcist (1973)

Algemene gegevens: Titel: The Exorcist
Regisseur: William Friedkin
Jaartal: 2001 (vernieuwing van de oude versie uit 1973 met 11 minuten nieuw beeldmateriaal) Land van herkomst: Verenigde Staten
Hoofrolspelers: Max Von Sydow, Linda Blair, Jason Miller, Ellen Burstyn en Lee. J. Cobb
Gezien in Catharijne 1
Grondgenre: Horror Voorbeschouwing Ik heb heel veel zin om naar The Exorcist te gaan, want het lijkt me een hele leuke film. Ik hoor er alleen wel verschillende dingen over, de één zegt dat het een hele enge film is en de ander zegt weer dat het niet zo’n superleuke film is. Maar wat dan ook, mij lijkt het een leuke film, dus ik wil hem wel graag zien. Ik heb de oude versie uit 1973 ook niet gezien, dus ik ken de film/het verhaal nog niet. Ik weet alleen dat het over een meisje gaat dat bezeten is en dat er ranzige scènes in voorkomen. Maar ik zie het allemaal vanzelf wel. Plot Regan MacNeil is een gewoon doorsnee schoolgaand meisje, maar op gegeven moment wordt ze ziek. De doktoren hebben geen idee wat het is, ze onderzoeken haar op allerlei manieren, maar kunnen niets vinden. Ze krijgt ook steeds ernstigere aanvallen die echt onverklaarbaar lijken. Haar moeder maakt zich vooral ernstige zorgen omdat ze geen enkele garantie heeft dat het weer goed komt met haar dochter, omdat niemand weet wat ze bezield. Dan komt ze in contact met een priester (Karras), hij komt erachter dat ze bezeten is door de duivel, maar hij wil dit niet geloven. Hij gaat twijfelen of het wel echt zo is dat de duivel in haar huist, maar hierdoor wordt de kracht van de duivel alleen maar toe en wordt alles alleen maar verschrikkelijker. Karras probeert een aantal dingen om de duivel te laten ‘verdwijnen’ maar dat lukt allemaal niet echt. Op gegeven moment ziet hij als enige oplossing om samen met Merrin (een oude ‘hoge’ priester) de duivel uit Regan te drijven en daarmee har te genezen. De eerste poging mislukt, maar de tweede lukt gelukkig wel waardoor Regan weer ‘vrij’ is. Er was sprake van een ‘conflict’ tussen Regan en de duivel, en tussen de priester(s) en de duivel. Regan is als het ware met zichzelf in strijd met de duivel die haar bezit. De priesters zijn ook in zekere zin in strijd met de duivel, want zij willen de duivel uit Regan drijven.
Middelen Het verhaal speelde zich vooral af in het huis van de familie MacNeil, en dan het meeste in de slaapkamer van Regan. Er was niet echt iets bijzonders aan dit huis, het was een gewoon huis, wel vrij groot, maar dat zie je meestal in films. In de hal was een grote trap, waar Regan op een gegeven moment als een spin van de trap afkwam. Verder zag Regan’s slaapkamer er ook uit als een doorsnee kamer, gewoon een bed en verder niet echt iets bijzonders. Het was er alleen een zooitje omdat Regan steeds aanvallen kreeg waardoor haar bed hevig schudde en dan wordt het wel een zooitje in haar kamer. Regan zag er zelf ook ranzig uit. De belichting speelt niet echt een grote rol in deze film, er was niet zoveel belichting, in Regan’s slaapkamer was het meestal een beetje schemerig, dus was er niet echt belichting. Er waren dus ook geen speciale lichteffecten. De hoofdpersoon (Regan) was niet speciaal gekleed, meestal had ze een pyjama aan en lag ze op/in haar bed. Maar je was ook meer gefocused op haar gedrag en hoe ze eruit zag dan op haar kleding. De grime was dus wel erg opvallend en van belang. Er werd niet veel gebruik gemaakt van muziek. Alleen achtergrond/sfeermuziek om bepaalde scenes/omgevingen/plaatsen te kenmerken. Maar de muziek nam geen opvallende of overheersende rol in. Speciale geluidseffecten waren er wel, bijvoorbeeld toen het meisje en haar bed door elkaar schudden. Personages De hoofdpersoon in dit verhaal is Regan, het meisje dat bezeten is. Regan zelf is eigenlijk moeilijk te beschrijven, omdat ze maar kort in de film als zichzelf te zien is. Het is eigenlijk een doodnormaal meisje, dat op gegeven moment ziek wordt, maar de dokters weten absoluut niet wat het kan zijn. Ze heeft allemaal rare verschijnselen en later komt ze in contact met een priester en hij komt erachter dat ze bezeten is. Nadat hij haar een aantal keren heeft meegemaakt ‘in rare toestand’ komt hij erachter dat ze door de duivel wordt bezeten, door de dingen die ze zegt. De meeste dingen die je over haar te weten komt, zijn eigenlijk meer dingen over de duivel, want die praat meestal, en niet Regan zelf. Eigenlijk kent de kijker Regan dus helemaal niet zo goed, ze is meer een omhulsel dan een eigen persoonlijkheid om het zo maar te zeggen. Je kreeg wel info over haar via doktoren en priesters, over wat haar bezielde, maar dus niet over haar persoonlijkheid. In het begin ging ze steeds naar de dokter en die wist steeds niet wat er met haar aan de hand was, dus ze kon haar niet helpen, maar je kreeg dus wel een beetje informatie over haar. Later ging een priester kijken wat er met haar aan de hand was en die kwam achter allerlei dingen waardoor je ook meer over haar te weten kwam, of eerder gezegd over wat er met haar aan de hand was. Regan vertegenwoordigt de tijd en omgeving waar het verhaal zich afspeelt goed, want het speelt zich af in de tijd dat men geloofde in bezetenheid door demonen en die dingen. Regan was bezeten en geeft daarmee een goed beeld over wat de mensen dachten. Thematiek en interpretatie Het belangrijkste thema van deze film is bezeten worden door demonen. De regisseur had niet echt een bedoeling met deze film denk ik, want het is meer een fantasieverhaal, ik denk niet dat het zo snel voor zal komen dat iemand bezeten wordt door demonen. Maar de regisseur laat met deze film wel zien wat voor gedachten de mensen vroeger hadden, hij toont als het ware oude legendes over demonen. Boeiende werking Wat me boeide in deze film was dat je steeds wilde weten hoe het nu met het meisje ging. Wat er in haar hoofd omging enzo. Ze werd steeds weer gekalmeerd of vastgebonden en steeds brak ze weer los en kwamen er weer stemmen naar buiten. De meest effectieve middelen om de film boeiend te maken, waren denk ik de ‘ranzige’ scènes. Er zijn ook genoeg mensen die het een enge film vinden en het daardoor ook boeiend vinden. Of juist te eng vinden om te kijken, dat kan natuurlijk ook, maar daar gaat een regisseur niet van uit. Maar mensen die het eng vinden, vinden het naar mijn idee dan dus spannend en blijven kijken. Ik vond het zelf geen enge film, maar hij boeide me wel, maar dat was omdat ik wilde weten wat er ging gebeuren enzo. Camerawerk en montage De scènes die me het meest zijn bijgebleven zijn de scène waarin ze als een spin van de trap afkwam en op het laatst toen de twee priesters probeerden om de duivel uit Regan te drijven. De cameravoering speelt hierbij niet echt een grote rol, het werd niet echt van vele kanten gefilmd, gewoon neutraal beeld laat maar zeggen.
Recensie Ik vond het een leuke film, ik had alleen wel verwacht dat hij veel enger zou zijn. Maar ondanks dat ik hem niet echt eng vond, boeide de film me wel om de hele tijd te blijven kijken. Ik vond dat het verhaal erg geloofwaardig gebracht werd, vooral omdat er in begin een deel in een woestijn afspeelde, waarin het om oude legendes ging. En toen later werd alles ook vrij realistisch gebracht, hoe Regan langzaamaan steeds ‘zieker’ werd, het ging niet van het één op het andere moment dat ze opeens helemaal bezeten was door de duivel, dat maakte het een geloofwaardig verhaal. Natuurlijk zal het in het echt niet zo snel gebeuren dat iemand bezeten wordt, maar de manier waarop de film in elkaar is gezet, vond ik zeer realistisch overkomen. Eigenlijk was er niets aan de film dat ik niet leuk vond, ik vond de hele film leuk en boeiend om te zien. Doordat ik het verhaal realistisch vond overkomen, vind ik ook dat de regisseur er goed in is geslaagd om zijn hoofdthema uit te werken, alles was heel duidelijk hoe het zat enzo. Ik vond ook dat de rollen goed gespeeld werden, Regan kwam erg geloofwaardig over, ze speelde niet langer meer de rol van het meisje, maar min of meer de rol van de duivel, in het meisje. De priesters vond ik ook een goede rol spelen, vooral in de laatste scène waarin ze de duivel proberen uit te drijven. Over het gebruik van licht en muziek valt eigenlijk niet zoveel te zeggen, want er waren niet echt veel licht- en geluidseffecten eigenlijk, maar dat staat ook al bij middelen. Wel vond ik dat er goed gebruik was gemaakt van geluidseffecten, bijvoorbeeld in de scènes waarin Regan weer een aanval kreeg waardoor haar bed ging schudden enzo, toen was er wel gebruik gemaakt van geluidseffecten, en dat kwam realistisch over vond ik. In totaal vond ik het dus een leuke film, ik zou de oude versie ook nog wel een keer willen zien, ter vergelijking, wat er is veranderd enzo.