Amadeus (1984)

Ik ben heel erg verrast door de film Amadeus. In de film is op een leuke manier een beeld gegeven van het leven van Wolfgang Amadeus Mozart. Ik had echt verwacht dat het een soort van documentaire over zijn leven als succesvolle componist zou zijn. Maar na het zien van de film had ik een heel ander beeld van de film/ Mozart zijn leven gekregen.
Zoals je kon zien aan het begin van de film was het echt niet zo’n braaf mannetje dat altijd keurig achter zijn pianootje zat om te componeren... Je hoorde het heel duidelijk naar boven komen als hij lachte omdat zijn opvallende lag toch wel grappig is, al vind ik zelf dat hij een behoorlijk slecht gevoel voor humor heeft. Misschien is dat ook wel kenmerkend voor die tijd, dat je gewoon om andere dingen lachte als nu. Toen Mozart een stuk voor moest spelen aan keizer Jozef II, had de keizer van Oostenrijk eigenlijk nog maar weinig aan te merken op het werk van de kleine Mozart. Het enige maar voor hem ook wel het belangrijkste punt was dat hij noten moest schrappen uit de opera. Maar Mozart trok hier vrij weinig van aan en liet het maar zo. Zie het maar als je ouders die jou muzieksmaak niet kunnen begrijpen, al die hardstyle, hip-hop, rap en top-40 muziek. In hun tijd was dat desnoods ook een taboe.
Mozart wilde zijn muziekstijl doorzetten, zonder naar de keizer en de hof componist Antonio Saleiri te luisteren. (Terwijl Salieri al lang door had dat er een genie in Mozart verborgen zat...) Door deze stijl door te zetten heeft Mozart een compleet nieuwe draai te geven aan de klassieke.

Verder zie je in de film heel duidelijk hoe moeilijk het is om een opera te schrijven (van zo’n 3 uur!). Maar aan de andere kant zag je ook met hoeveel gemak Mozart dat deed. Als je vanuit de ogen van Salieri kijkt snap je ook wel een beetje dat hij gefrustreerd raakte van het ronduit perfecte werk van de jonge Mozart. Hij zag heel zijn naam en bekendheid verliezen als hof componist van keizer Jozef II en hij had het idee dat het allemaal Mozart zijn schuld was. Je zag in de film hoe Mozart een (misschien wel een heleboel) opera schreef en tegelijkertijd aan het biljarten was. Als Salieri dat zou zien zou Salieri helemaal perplex staan. Zelfs toen Mozart opnieuw naar de keizer en Salieri langs ging stonden ze nog versteld van zijn vermogen als componist, hij dirigeerde namelijk heel de opera uit zijn hoofd. Vervolgens zei hij dat hij het ook nog wel even zou kunnen voorspelen. Ik zie het eigenlijk als dat ik een bekend liedje uit de top-40 uit mijn hoofd zou leren met de melodie op de piano en de tekst uit mijn hoofd. Dit zou voor mij al een hele opgave zijn. Zo kan je nagaan hoe moeilijk het voor Mozart was om een muziekstuk van 3uur uit zijn hoofd te leren (het is dan nog niet eens een bekend liedje maar hij heeft het zelf geschreven). Dit geeft toch wel een bepaald beeld van het vermogen van dit genie.
Een stuk later in de film zie je hoe de vader van Mozart overlijd en hoe zwaar Mozart het ermee heeft. Hij wordt depressief en gaat aan de drank. Zo zie je dat Mozart bijna elke avond stiekem wegsluipt bij zijn vrouw Constance om naar een café te gaan. Hij speelt dan de hele avond op een pianootje onder het genot van sterke drank. Zo verdient hij ook nog eens een klein beetje geld bij. Maar op een dag staat Salieri in een gemaskerd pak op de stoep. Mozart moet een requiem schrijven en in ruil daarvoor krijgt hij veel geld, en hij zat in geldnood in die tijd dus had eigenlijk weinig keus. Dit doet Salieri allemaal om Mozart helemaal gek te krijgen door bij het schrijven van het requiem alleen maar aan zijn gestorven vader te moeten denken. En inderdaad word Mozart helemaal depressief en hij gaat meer en meer aan de drank.
Hier gaat hij uiteindelijk aan kapot. Hij schreef het laatste deel van de dodenmis toen hij doodziek op bed lag met hulp van Salieri. Ik vind dat je zo heel duidelijk zijn persoonlijkheid naar boven ziet komen. Je ziet dat het een echte doorzetter is.
Hij heeft het requiem uiteindelijk voor zichzelf geschreven. Op de begrafenis zelf is hij als een armzalig ‘normaal’ persoon behandeld. Hij is in een groot massagraf gegooid en er is verder niet veel meer naar omgekeken. Pas velen jaren later (nu) heeft iedereen pas door, een hoe groot genie Mozart eigenlijk was.
Door het zeer succesvolle leven van Mozart is Salieri gefrustreerd geraakt en heeft vanaf de dag dat Mozart zich aan keizer Jozef II voorstelde de gedachte gehad hem te doden. Nadat dit gelukt is heeft hij zelf een zelfmoordpoging gedaan, maar dit mislukte echter. Daarom zie je Salieri in het begin van de film in een psychiatrische inrichting zitten.
Zelf vind ik het jammer dat de film uit zo’n opzicht is gemaakt. Persoonlijk hou ik niet zo van die ‘terugblik films’. Maar de inhoud van de film heeft het helemaal goedgemaakt!