Jij, jij en jij door Per Nilsson

A. ZAKELIJK VERSLAG Het boek dat ik gelezen heb heet: “Jij, jij en jij”. Het boek was oorspronkelijk geschreven in 1998 door Per Nilsson met de titel: “Du&du&du”. In 2000 is dit boek vertaald door Femke Blekkingh-Muller. Het boek is uitgegeven door Lemniscaat (Rotterdam). B. UITLEG KEUZE BOEK Wat mij vooral aansprak was de kaft. Op de kaft staan stukjes van de lichaamsdelen van de 3 hoofdpersonen. De hand van Anon, de voet van Zarah en het hoofd van Nils. Ik vind het een goede kaftkeuze omdat het hele boek om hen draait en op het einde hebben deze afzonderlijke personen door toevallige gebeurtenissen opeens heel veel met elkaar te maken. Op dit moment, wat op de kaft is afgebeeld, komen ze voor het eerst met z’n allen samen. Ook de titel vind ik heel goed gekozen, vooral in combinatie met de tekening. Want toen deze 3 mensen samen op de grond lagen, wordt er in het verhaal ook gesproken over jij, jij en jij (de mensen die daar dan bij elkaar liggen). Het hoofd van Nils heeft op de voorkant haren. Maar toen ze allemaal samen waren had Nils zijn hoofd kaalgeschoren en dus vind ik het een beetje raar dat hij op deze tekening wel met haren is getekend. Toen ik de samenvatting van het boek op de achterzijde las, leek het mij al leuk. C. EERSTE PERSOONLIJKE REACTIE Ik vind het boek “Jij, jij en jij” een mooi boek. Je ziet een vriendschap ontstaan tussen drie mensen die elkaar nooit eerder ontmoet hebben. Het is heel interessant om te lezen hoe die vriendschap zich ontwikkelt. Ik heb me goed met Zarah kunnen identificeren omdat ze het meest normaal is van de andere twee hoofdpersonen. Anon loopt namelijk de hele dag door te dromen en zit ook nog op de basisschool. Nils is gefascineerd door de dood en dat ben ik helemaal niet. De problemen die Zarah heeft zou ik ook kunnen hebben. Ik vind de manier van schrijven een beetje raar. Het wordt namelijk niet altijd uit het perspectief van de hoofdpersonen geschreven, sommige stukjes worden door de schrijver verteld. Dit wisselt steeds en dat is vooral in het begin even wennen. Soms vraagt de schrijver ineens iets aan een van de drie hoofdpersonen en dit is dan schuin gedrukt. Daarna antwoordt die persoon op die vraag wat ook weer schuin gedrukt wordt. Dit is heel apart want zo is er eigenlijk een conversatie tussen de schrijver en de hoofdpersoon. Dit heb ik nog nooit eerder in een boek gelezen. Vooral door de manier van schrijven vind ik het boek zo bijzonder. De indeling van het boek is heel apart. Eerst heb je telkens een hoofdstuk dat gaat over één van de drie hoofdpersonen (deze hoofdstukken hebben dan ook steeds de titel met de naam van die persoon). Later zijn er steeds twee hoofdpersonen per hoofdstuk en helemaal op het einde zijn ze met z’n allen samen. Ik vind het echt een heel knap geschreven boek omdat het eigenlijk drie verschillende verhalen zijn met drie verschillende hoofdpersonen en langzaam aan, hoe verder je in het boek komt, wordt het één verhaal. Het boek is zo mooi omdat drie verschillende levens uitgroeien tot één verhaal en hoe dat komt en hoe dat in elkaar gezet is. Kenmerkend is dat de hoofdstukken van Nils meestal beginnen met een spreuk uit één van zijn boeken. Ik zou het begin van elk hoofdstuk wel willen veranderen. Elk hoofdstuk begint namelijk ineens en pas als je een bladzijde verder bent weet je wat er aan de hand is en waar het verhaal zich afspeelt. Dit is vooral in het begin van het boek zo. Maar eigenlijk is dit juist ook wel het mooie van het boek, dat maakt het boek ook weer apart. Ik vind het niet zo leuk dat je niet weet hoe het afloopt met Victor, de vriend van Zarah. Victor is opgepakt en zit in de politieauto en Zarah gebaart alleen nog met haar lippen naar hem “ik kom”. Ik zou wel willen weten hoe het nou verder met hen gaat. Of Zarah bijvoorbeeld ook de schuld krijgt omdat er dozen bij haar in de flat stonden. Ik ben ook heel benieuwd of Zarah nou een relatie met Nils begint of dat ze toch bij Victor blijft. Voor de rest vind ik de afloop juist wel heel mooi. Van alle hoofdpersonen zijn de problemen opgelost en ze zijn zelfs veranderd. Ik vind het een prachtig einde dat ze elkaar treffen bij een picknick in het park en praten over het leven. De fragmenten over de experimenten van Nils (over de dood) hebben de meeste indruk op mij gemaakt. Ik kon het me namelijk maar moeilijk voorstellen hoe iemand op zulke rare ideeën komt en het nog uitvoerd ook. Dat Nils bijvoorbeeld in een grafkist wil overnachten, om te weten hoe dat later is als je dood bent. Ook dat hij levend begraven wil worden door zijn eigen vriend. Vooral hoe dat gebeurt: hij trekt zijn regenpak aan, doet laarzen aan en een duikbril en een muts op. En hoe hij er dan op komt om door een snorkelpijpje te ademen. Ik zou dit boek aan iedereen willen aanraden die eens een ander soort boek wil lezen. Het boek “Jij, jij en jij” is wat moeilijker en diepgaander dan de ‘normale’ C-boeken. Er wordt namelijk veel nagedacht over het leven en wat je wilt bereiken in het leven.
D. SAMENVATTING BOEK Het boek gaat over Anon, Nils en Zarah. Deze drie hoofdpersonen hebben in het begin van het boek helemaal niets met elkaar te maken. Maar door toevallige gebeurtenissen bouwen zij toch een soort vriendschap op. Zo vindt Anon de portemonnee van Zarah en gaat hierdoor nog meer dagdromen. Hij denkt er namelijk steeds over na hoe het zal zijn als hij haar portemonnee terug gaat brengen. Omdat hij vaak aan het dagdromen is, loopt hij soms tegen lantaarnpalen aan. Dit ziet Nils die op dat moment in de kroeg zit. Later herkent Nils Anon weer op de ouderavond van zijn zusje Kristina. Kristina zit namelijk bij Anon in de klas. Als Zarah het café in loopt om naar haar vriend Victor te gaan, ziet ze hem sjansen met twee onbekende meisjes. Om hem terug te pakken, stapt ze op een onbekende jongen af die triest in een hoekje van het café zit (dit blijkt pas veel later Nils te zijn). Hierdoor wordt Victor erg boos, hij vertrouwt Zarah niet meer. Als later hun ruzie weer is bijgelegd, gaan ze samen naar het bos. Ze lopen van het pad af om een plekje in het bos te zoeken waar ze rustig kunnen gaan vrijen. Dit plekje is net de plaats waar Nils zich levend heeft laten begraven door zijn vriend Hannes, dit bijwijze van een experiment. Nils haalt onder de grond adem door een blauw snorkelpijpje dat een klein stukje boven de grond uitsteekt. Omdat Victor en Zarah de kant van hen uitkomen verstopt Hannes zich achter een paar struiken. Maar als Zarah op de grond ligt dreigt ze het blauwe pijpje te ontdekken. Om dit te voorkomen rent Hannes een stukje het bos in waar hij op de grond gaat liggen schreeuwen. Zo leidt hij Zarah en Nils af, die snel naar hem toe komen rennen. Ze brengen Hannes naar het ziekenhuis omdat ze denken dat hij iets gebroken heeft. Hierdoor komt Hannes weer veel te laat terug bij Nils, die nog steeds onder de grond ligt, waardoor hij heel boos wordt. Nils wil niet naar het verhaal van Hannes luisteren, omdat hij nu bijna gestikt is onder de grond en loopt boos weg. Tot zover kent niemand elkaar. Maar daarna wordt het anders. De nietsvermoedende Zarah wordt het middelpunt van de gedachten van de twee jongens. Nils is na die korte ontmoeting in de kroeg verliefd geworden op Zarah en Anon heeft de portemonnee van Zarah nog. Als Anon eindelijk besluit de portemonnee terug te gaan brengen, heeft Zarah op dat moment knallende ruzie met haar vriend Victor. Victor loopt weg het huis uit en komt ook niet meer terug. Anon en Zarah praten daarna over het leven en besluiten allebei met een nieuwe periode te beginnen. Zarah knipt daarom Anon’s regenlaarzen in stukjes. En Anon moet het lange haar van Zarah afknippen. Ook belt Zarah Mia (een collega van haar) op om ’s avonds hun ruzie uit te praten. Allebei hadden ze nog veel langer bij elkaar willen blijven maar Anon had nog een afspraak. Daarom besluiten ze om elkaar over 10 minuten te ontmoeten bij de vijvers in het park. Als Anon weg is komt Nils binnen om te bekennen dat hij verliefd op Zarah is geworden. Omdat Zarah nog naar het park moet besluit ze Nils maar mee te nemen. Terwijl zij over straat lopen ziet Zarah Victor zitten in een politieauto. Zarah gebaart nog naar Victor dat ze gauw naar hem toe komt. In het park komen ze dan eindelijk met z’n drieën bij elkaar en gaan ze samen in het gras liggen. Zarah en Nils naast elkaar en dwars aan hun voeten ligt Anon. Zo blijven ze een tijdje liggen en praten en denken ze over het leven. Dit staat ook op de voorkant van het boek. F. GRONDIGE BESCHRIJVING LEESERVARING A. Onderwerp - Dit boek heeft niet een speciaal onderwerp waar het overgaat. Het boek heeft een bepaalde structuur waardoor er verschillende onderwerpen aanbod komen. Het onderwerp: ‘leven en dood’ spreekt mij niet aan. Het boek heeft mij ook geen nieuwe kanten van het onderwerp laten zien. Nils zegt na zijn experiment ‘Eerst leef je. Dan ga je dood. Er is niets om bang voor te zijn.’ - Ik heb van Nils geleerd dat je niet bang hoeft te zijn om dood te gaan. Verder heb ik weinig nieuws van het boek geleerd. - Ik ben door dit boek wel anders over het onderwerp ‘leven en dood’ gaan denken. Wel vond ik het jammer dat er niet precies werd verteld wat de ervaring van Nils was geweest onder de grond. Dat vond ik juist wel spannend. De ideeën over hoe Nils over leven en dood denkt vind ik onrealistisch. Hij denkt er dan té veel bij, wat dan niet meer boeiend is. Door de uitspraak ‘Eerst leef je. Dan ga je dood. Er is niets om bang voor te zijn,’ voel je je lekkerder in je vel. Je denkt er minder over na om dood te gaan. Je denkt dan niet aan de wormen die je opeten als je onder de grond ligt. Dit is een geruststelling voor mij. - Ik had niet verwacht dat het onderwerp op deze manier zou worden uitgewerkt. Ik vond het vooral heel bijzonder en verrassend toen Nils zich liet begraven door Hannes. Dat had ik nooit durven te denken. Vooral de manier waarop hij werd begraven was erg grappig en van de andere kant toch ook heel spannend. - Ik ben het niet helemaal eens met de mening uit dit boek over het onderwerp ‘leven en dood’. Mij lijkt het best eng om dood te gaan. En Nils zijn mening is heel anders. - Het punt leven heeft volgens mij veel te weinig aandacht gekregen. Het ging voornamelijk over de dood. Maar het onderwerp dood interesseerde mij ook veel meer. Dus ik vond het niet erg dat er weinig aandacht aan het onderwerp leven werd besteed. B. Gebeurtenissen - Het verhaal bevat meer dan genoeg gebeurtenissen om boeiend te blijven. Het zijn eigenlijk drie verhalen die op het einde één verhaal vormen en in die drie verhalen (die eigenlijk één verhaal zijn) gebeurt er meer dan genoeg. - De gebeurtenissen zijn allemaal wel heel erg duidelijk, er komen bijvoorbeeld ook geen flash backs in voor. - Ik vind de gebeurtenissen: spannend, boeiend, geloofwaardig en verrassend. Spannend: De gebeurtenissen die zich ’s nachts afspeelden. Boeiend: Het boek in zijn geheel was wel boeiend. Geloofwaardig: Het was een erg realistisch boek. Verrassend: Er kwamen ook veel verrassende dingen in voor. Bijvoorbeeld op het einde toen de drie hoofdpersonen elkaar tegen kwamen in het park. - De gebeurtenissen hebben me zeker aan het denken gezet. De toestand met Zarah vond ik ook erg aangrijpend. Hoe Zarah met haar gevoelens omging sprak mij wel aan, ze wilde haar vriend Victor niet kwetsen, maar haar vriendin Mia ook niet. Dit wordt erg mooi en boeiend verteld. - De gebeurtenissen met Anon hebben de meeste indruk op mij gemaakt. Hij is slim en dromerig en wordt daardoor gepest. De manier waarop hij alles zegt en aan iedereen verteld vind ik vaak grappig en boeiend. Vooral de manier waarop hij met de dingen omgaat is erg boeiend. Bijvoorbeeld hoe hij de portemonnee van Zarah vond en terugbracht naar haar. C. Personages - Niemand van de hoofdpersonen is een held(in) op wie ik zou willen lijken. Ze hebben allemaal vreemde eigenschappen waar ik totaal geen belangstelling voor heb om ze ook te hebben. - Anon heeft de vreemdste eigenschappen die ik verafschuw. Ik zou niet graag in zijn schoenen staan. - Lena (de juf van Anon) spreekt me het meest aan. Zij is namelijk bijna altijd vrolijk en bekijkt het leven heel positief en dat doe ik zelf ook. Maar als ze vindt dat iemand onrechtvaardig behandeld wordt dan kan ze heel boos worden. Als iemand problemen heeft, probeert ze alles zo goed mogelijk op te lossen. Dat vind ik heel goed van haar en daar heb ik wel bewondering voor. Alle personages in het boek zouden echte mensen kunnen zijn. - De personages uit het boek reageren absoluut onvoorstelbaar. Zo scheert Zarah haar haren bijvoorbeeld af, omdat zij zichzelf te aantrekkelijk vindt. Ze wil lelijk zijn. Ik vind het juist wel leuk dat de personages zo onvoorstelbaar reageren, dat maakt het boek boeiender. Een boek waarin je zo kunt zeggen wat er zal gebeuren is niet boeiend en dus niet leuk om te lezen. - Je komt het meest van de personages: Anon, Zarah en Nils te weten. Over deze drie personages gaat eigenlijk heel het boek. - Met de beslissingen die Anon maakt ben ik het volkomen eens. Met de beslissingen die Nils en Zarah maken ben ik het oneens, zij denken er vaak heel anders over dan ik. Ik zou mezelf bijvoorbeeld nooit laten begraven ’s nachts in het bos of kaalscheren. Wel zou ik net als Anon de portemonnee zo snel mogelijk terug brengen. Af en toe heeft Anon ook wel dingen die ik niet zou doen. Maar over de meeste keuzes van Anon ben ik het eens. - De hoofdpersonen hebben hun manieren goed opgelost. Ze hebben er eerst goed over nagedacht en later juist uitgevoerd. Natuurlijk zou ik sommige dingen op een andere manier hebben uitgewerkt. - De leefregels tussen mij en de hoofdpersonages zijn allemaal totaal verschillend. Ik denk heel anders dan zij over het leven. Echte overeenkomsten zijn er niet. Per Nilsson heeft de personages zo geschreven dat niemand ze herkent denk ik. D. Opbouw - Alles hangt goed met elkaar samen. Als je op de helft van het boek bent wordt het een stuk leuker en boeiender. Alle verhalen worden in elkaar geschoven zodat het allemaal precies klopt. Een soort puzzel die wordt gemaakt, je zou kunnen zeggen dat er per hoofdstuk een puzzelstukje wordt gelegd. - Het verhaal is niet echt spannend. Er zitten een hoop spannende stukken bij, maar je zou niet zeggen dat het een spannend boek in zijn geheel is. - Het is zeker een boeiend boek. Soms dwaal je even met je gedachten van het boek af als je aan een nieuw hoofdstuk begint. Dan is het namelijk erg moeilijk om te volgen. Vooral als je het boek eerder al even weg had gelegd. Dan weet je niet meer waar het precies over ging. Ik zou het boek niet in één keer uit kunnen lezen. Het is namelijk niet zo’n makkelijk boek als een boek van Carry Slee. Voor dit boek moet je eerst even gaan zitten en na een tijdje gaat het lezen vanzelf. - De bouw van het verhaal is erg ingewikkeld. Er komen geen flash backs in voor, maar de manier waarop het verhaal wordt verteld is erg mysterieus. Dan is er nog niets over de verhaallijnen die door elkaar lopen verteld. In het begin snap je helemaal niets van het boek. Per hoofdstuk wordt er dan een ander personage besproken en weet je nog weinig tot niets van de personages. Na een tijdje komt hier verandering in en begint het steeds makkelijker te worden met het lezen van de ‘vreemde’ soort bouw van het verhaal. Het boek is door deze bouw wel interessanter om te lezen, je bent nieuwsgierig hoe het met de andere personages gaat. Het ene hoofdstuk is daardoor ook boeiender en interessanter dan het andere. - Er zitten geen terugblikken in. Wel een aantal herinneringen maar die blijven beperkt. Dat vind ik eigenlijk wel fijn. Het verhaal wordt gewoon verteld hoe het precies loopt. - Zoals ik al zei: Ik vind het niet zo leuk dat je niet weet hoe het afloopt met Victor, de vriend van Zarah. Victor is opgepakt en zit in de politieauto en Zarah gebaart alleen nog met haar lippen naar hem “ik kom”. Ik zou wel willen weten hoe het nou verder met hen gaat. Of Zarah bijvoorbeeld ook de schuld krijgt omdat er dozen bij haar in de flat stonden. Ik ben ook heel benieuwd of Zarah nou een relatie met Nils begint of dat ze toch bij Victor blijft. Voor de rest vind ik de afloop juist wel heel mooi. Van alle hoofdpersonen zijn de problemen opgelost en ze zijn zelfs veranderd. Ik vind het een prachtig einde dat ze elkaar treffen bij een picknick in het park en praten over het leven.
E. Taalgebruik - Het taalgebruik ligt binnen mijn woordenkennis. Ik kan het boek bijna moeiteloos lezen. Af en toen denk ik wel ‘waar hebben ze het nou weer over’. Maar dat komt meer door de manier waarop het verhaal is ingedeeld. - Er worden niet zoveel dingen en voorwerpen beschreven in dit boek. Meer aandacht wordt besteed aan de gedachten en de gevoelens van de personages. Er wordt wel goed beschreven hoe Nils begraven wordt, wat voor kleren hij aanheeft, de plek, enz. Maar verder komt dit weinig voor. - De taal past prima bij het onderwerp en bij de personages. Ik vind het boek erg goed vertaald. De taal is ook niet moeilijk gewoon Nederlands. Ik zou heel graag het oorspronkelijke boek een keer in het Zweeds willen lezen – als ik Zweeds kon -. H. INFORMATIE OVER DE AUTEUR Per Nilsson is geboren in 1954 in Malmö (Zweden) Hij volgde een opleiding tot leraar wiskunde en muziek. Daarna heeft hij twintig jaar wiskunde en muziek gegeven op een middelbare school. Hiernaast schreef hij ook al boeken, maar hij kreeg het echter te druk. Sinds 1999 is hij gestopt met onderwijzen om zich helemaal op het schrijven te kunnen richten. Hij woont nu met zijn vrouw en vier kinderen in Sölvenborg, een klein stadje aan de Oostzee. Per Nilsson heeft altijd van lezen en schrijven gehouden. Toen hij vijftien jaar was hield hij een dagboek bij en schreef gedichten. Nu hij eenmaal schrijver is geworden, vindt Per Nilsson het erg belangrijk om contact met zijn lezers te hebben. Hij houdt ervan jongeren te ontmoeten en met hen te discussiëren over zijn boeken. Per Nilsson is begonnen met schrijven omdat hij zijn vier kinderen graag wilde vertellen over zijn eigen jeugd. Zijn eerste drie boeken waren dan ook min of meer autobiografisch en gingen over een elfjarig jongetje dat niet Per Nilsson heet maar Nils Persson. Dat zijn eigen leven nog steeds als inspiratiebron voor zijn boeken dient, zie je aan zijn boek “Jij, jij en jij”. Daarin komt Nils terug als jonge man van twintig jaar. Per Nilsson heeft inmiddels al meer dan dertien boeken op zijn naam staan waarvan er drie vertaald zijn in het Nederlands: - Het lied van de Raaf (over de vervuiling van het milieu en een roman over hoop, geloof en liefde) - De geur van Melisse (over de intense eerste liefde van een jongen voor een meisje) - Jij, jij en jij (drie jonge mensen die allen op hun eigen manier op zoek gaan naar hun identiteit) Deze drie boeken zijn geschreven voor jongeren vanaf veertien jaar. Hierin staan thema’s centraal die hem fascineren en die aansluiten bij de belevingswereld van deze doelgroep. Deze boeken gaan over belangrijke dingen in het leven, zoals liefde, volwassen worden, de dood, vriendschap en de zin van het leven. De verhalen worden op een heel verrassende manier verteld, niet gewoon van het begin naar het eind. Er wordt heen en weer gesprongen tussen het heden en het verleden en tussen de verschillende hoofdpersonen. In alle drie de boeken speelt de schrijver met de vorm waarin hij zijn verhalen giet. Voor het boek “de geur van Melisse” heeft Per Nilsson in 1999 de Zilveren zoen gekregen. En het boek “Jij, jij en jij” is in 2001 genomineerd voor de Nederlandse Kinderjury. Recensies: - De Tubantia over “Jij, jij en jij” “Het literaire gehalte is hoog zonder dat het hoogdravend wordt. Het gaat diep, zonder opvallend te graven. (…) De drie hoofdpersonen zijn neergezet met veel oog voor detail. Dat maakt het geloofwaardig. Uiteindelijk kan iedereen Nils, Zarah of Anon zijn.” - Biblion recensie, Marianne Lucas-Belde: toevallige gebeurtenissen brengen het 12-jarige buitenbeentje Anon, de door de dood geobsedeerde 20-jarige Nils en de 17-jarige "mooie meid" Zarah met elkaar in contact. De hoofdpersonen hebben ogenschijnlijk weinig met elkaar gemeen maar zoeken ieder naar hun eigen identiteit en hun plaats in de maatschappij. De beschrijving van hun gedachten en gevoelens vormen het hoofdbestanddeel van het boek; de gebeurtenissen zijn hieraan ondergeschikt. Door het gebruik van hints, suggestief taalgebruik, veel symbolen en parallellen is een sublieme spanningsopbouw gecreëerd. In korte cursieve gedeeltes debatteert de verteller met de personages, wat samen met de vele perspectiefwisselingen en de niet volledige chronologie resulteert in een complex geheel dat eisen stelt aan de lezers. De herkenbare thema's en het eigentijdse taalgebruik zullen jongeren aanspreken. De eerder voor "De geur van Melisse" met een Gouden Zoen bekroonde auteur hanteert een beeldende, subtiele stijl. Verzorgde uitgave, met helaas een niet geheel correcte flaptekst, voor ervaren lezers vanaf ca. 14 jaar.