De lêste brief door Hanneke de Jong

Titelpagina Titel : De Laatste Brief
Auteur : Hanneke de Jong Uitgever : Malmberg, Den Bosch
Jaar van uitgave in het Fries : 2000
Jaar van uitgave in het Nederlands : 2003
Aantal bladzijdes : 156 Bladzijdes
Bekroond : de zilveren speld van de Friese jeugdboekenjury
Prijs : eervolle vermelding bij de Gouden Zoen Biografie Naam : Hanneke de Jong Geboren : 18 juni 1952 te Oldetrijne (Friesland) Woont in : Franeker
Samen met : haar man en dochter

Heeft : drie kinderen (van wie twee uit huis) Werkt : op de communicatieafdeling van een middelbare scchool
Hobby’s : wandelen, fietsen, op vakantie gaan (in de zomer het liefste naar Zweden, in de winter naar La Palma) Lievelingskleur : blauw, hoewel ze rood ook prachtig vind
Favoriete muziek : van klassie tot pop, als het maar melodieus is
Favoriete kinderboek : Als kind hield ze erg van Jonges fan Gaasterlân, omdat haar vader, bij wie ze in de klas zat, het zo mooi voor kon lezen. Een ander boek dat veel indruk op haar gemaakt heeft , is Gebr. Van Ted van Lieshout. Ze vond het zo mooi, dat ze het ook aan haar kinderen heeft laten lezen. Over Hanneke
Hanneke de Jong is geboren in Oldertrijne, een dorpje in Friesland. Toen ze drie jaar was, verhuisde ze naar Sint Nicolaasga omdat haar vader daar hoofd werd van een basisschool. Omdat Hanneke, net als haar vader, in het onderwijs wilde werken, ging ze naar de Pabo in Heerenveen. Ze haalde haar diploma en werd lerares. Eerst in Beusichem in de Betuwe en later in Grou, terug in Friesland. Toen ze trouwde en kinderen kreeg, stopte ze met werken. Maar het onderwijs bleef trekken. Ze besloot een lesbevoegdheid te gaan halen om Fries te kunnen geven. Nu werkt ze bij de afdeling PR en communicatie van een middelbare school in Leeuwarden. Over het schrijven van boeken Hanneke is altijd gek op lezen geweest. Vooral op sprookjes of spannende boeken. Geen wonder dat het eerste wat ze schreef (musical)sprookjes waren. Dat beviel haar goed en ze ging verhalen schrijven. Een aantal van haar kinderverhalen werd in bundels geplaatst en ze schreef nog vijf musicals. Toen ze het gevoel kreeg dat dat te veel een ‘kunstje’ werd begon ze met het schrijven van kinderboeken. Al deze boeken verschenen in het Fries, haar moedertaal. Dit is de taal waarin Hanneke denkt en droomt, de taal waarin ze het lezen en schrijven heeft geleerd. Ze vindt het belangrijk dat Friese kinderen in hun eigen taal boeken kunnen lezen. In 199 werd De lêste brief gepubliceerd. Hanneke maakte zelf een Nederlandse vertaling van dit boek: De laatste brief. Tot nu toe is dit het enige boek van Hanneke de Jong in het Nederlands vertaald. Over “De laatste brief” Om aan haar eerste jeugdboek De lêste brief te kunnen werken, zonderde ze zich af in een stacaravan in Gaasterland. Voor de keuze van de titel heeft ze haar derde klas naar een mening gevraagd. “De leerlingen mochten punten geven, met hun argumenten erbij. Zo werden ze het samen eens over De lêste brief”. Zo langzamerhand neemt het schrijven een steeds grotere plaats in haar leven in. “Het liefst wisselt ze het schrijven van jeugdromans af met sprookjesachtige verhalen waarin ze met haar eigen fantasie in kan uitleven.” Ook na het schrijven van De laatste brief gaat ze ’s zomers naar Gaasterland om aan haar volgende boek te werken. Ze geniet van de afwisseling van de rust in haar caravan en het wandelen en fietsen door de bossen en langs het Ijselmeer. Bibliografie Hanneke de Jong heeft nog 8 andere boeken geschreven waarvan er 1 in het nederlands vertaald is en de rest van haar boeken zijn in het Fries. Titel De Nederlandse vertaling van Jaar van uitgave het boek als het nodig is

Boek in het Nederlands: De lêste brief De laatste brief 1999
Boeken in het Fries: De kraan seit: drip De kraan zegt: drip 1992
Tsien fersnellingen Tien versnellingen 1994
Aanst as it tsjuster wurdt - 1995
De griene fretop - 1996
De heasten fan Sjaerdemastate - 2000 De vragen + antwoorden 1. Titel: De titel van het boek is “De laatste brief” 2. Schrijver/ Schrijfster: De schrijfster van dit boel is “Hanneke de Jong” 3. Wat is het genre? De genre van dit boek is “probleem”. Het is een probleem boek, omdat Berber op een gegeve moment niet meer tegen het schrijven van briefjes van haar moeder kan. 4. Onderwerp (Waar gaat het boek over?) het onderwerp is “Berber word eindelijk vrij gelaten door haar moeder”. Hoe weet je dat het hier over gaat? (Leg uit met een voorbeeld) Dat weet ik, omdat dat aan het eind van het verhaal verteld word. 5. Wie is/zijn de belangrijkste persoon/personen? Berber is de belangrijkste persoon in dit boek. De moeder van Berder is na Berber de belangrijkste persoon
6. Beschrijf wat je weet van deze perso(o)n(en): Berber :Berber is een meisje van 15, bijna 16 jaar. Haar ouders zijn gescheiden. Ze is erg onbegripvol voor haar erg verwarde moeder. Zo kan ze bijvoorbeeld de briefjes van haar moeder niet waarderen, ook al is dat de enige manier waarop haar moeder zich kan uiten. Ook is ze erg opstandig. Ze heeft vaak ruzie met haar moeder om kleine dingen. Berber is geen prater. Ook al weet haar vriendin dat ze ergens mee zit, ze durft het haar niet te vertellen. Bang dat mensen anders tegen haar aan gaan kijken en haar gaan verwijten dat ze een gestoorde moeder heeft. Ze kan moeilijk dingen loslaten, ook al probeert ze het hard. Zo blijven de briefjes van haar moeder het hele boek in haar gedachten. Pas op het eind vraagt ze haar moeder er naar. Ook is ze af en toe gemeen. Ze zegt dingen waarvan ze weet dat ze die niet kan zeggen. Soms gewoon om haar moeder

dwars te zitten, soms omdat ze daar zin in heeft. Moeder: Moeder is een bezorgde vrouw weet altijd alles van Berber en heeft een verlede wat moeilijk te verwerken is. 7. In welke tijd speelt het verhaal? Het speelt zich in deze tijd af. Hoe weet je dat? Omdat Berber een echte puber van deze tijd is, en dat weet je door het gedrag van Berber. 8. Waar speelt het verhaal zich af? (Denk bijvoorbeeld aan: stad, omgeving, school, land, buiten, in huis, sportveld enz.) Het meeste gedeelte in dit verhaal speelt zich af bij Berber thuis, maar af en toe speelt het zich ook op school af. 9. Is de tijd en de omgeving belangrijk voor het verhaal? Leg uit waarom wel of waarom niet. Ja de tijd en omgeving is belangrijk voor het verhaal, want het onderwerp speelt zich vaak af in verschillende omgevingen en tijden. 10. Wat is jouw mening over het boek? Schrijf op waarom je dit vindt. Gebruik meerdere beoordelingswoorden. Ik vind dit boek best wel saai, maar op sommige momenten staan er wel mooie stukje tekst in. 11. Wat heeft het meeste indruk op je gemaakt (wat vond je het mooiste, ontroerendste deel)? Leg goed uit. Ik vond het mooiste deel dat Berber met der moeder naar het graf van Richt gaat en dat haar moeder alle papiertjes/verhaaltjes verbrand. 12. Leg uit waarom dit boek deze titel heeft (Verklaar de titel): Zodra Berber`s moeder haar laatste brief heeft geschreven kan ze afstand nemen van haar jeugdtrauma en Berber de vrijheid geven die ze zo hard nodig heeft
13. Zou je dit boek iemand aanraden? Waarom wel/niet? Ik zou dit boek niet zo gauw aan iemand aanraden die niet zo van lezen houd, want het is op zich best wel een saai. Als je niet van lezen houd dan lees je het boek niet verder uit, omdat het op een gegeven moment een beetje saai word. 14. Wat heb je van dit boek geleerd? Dat als er iemand met briefjes schrijft naar iemand die die gene ertrouwt, er zich problemen af spelen. 15. Waar gaat het boek over? SCHRIJF EEN SAMENVATTING IN JE EIGEN WOORDEN: Berber is een echte tiener, zoals men dat tegenwoordig pleegt te noemen. Ze wil uitgaan, feesten en vriendjes. Ze wil niet dat haar moeder haar controleert en altijd wil weten waar ze is, welk huiswerk ze heeft en altijd precies weet hoelaat ze vrij is en dan ook met de thee zit te wachten als ze thuis komt. Berber`s moeder heeft het moeilijk. Haar man is ervandoor met een andere vrouw en haar zoon is op kamers. De enige voor wie ze nog kan zorgen is Berber… en daar stort ze zich dan ook volledig op. Niet tot het genoegen van Berber. Daarbij schrijft ze ook gekke verhaaltje waar Berber en als lezer niets van snapt. Berber vindt dat gek en wil ook niets met die verhaaltjes te maken hebben, die haar moeder na ze geschreven te hebben altijd op haar kamer legt. Berber`s moeder kan ook niet goed praten, wel over gewone dingen, maar niet over gevoelens. Berber denkt dat ze daarom schrijft, maar ze snapt niks van die verhaaltjes dus waarom kan haar moeder het niet gewoon vertellen als ze ergens mee zit. Berber is tot over haar oren verliefd op Erik, die ook bij haar in de klas zit en er heel goed uit ziet, breed, gespierd, bruin krullend haar en blauwe ogen. Binnenkort is er een feest op school en Berber wil daar proberen hem te verleiden. Voor het feest verft zij dan ook haar haar zwart met een rode glans en wil zij nieuwe kleding. Maar dat gaat allemaal niet zo makkelijk met zo`n moeder, veel gezeur en natuurlijk krijgt ze niet zoveel geld voor nieuwe kleding. Marjella, haar beste vriendin, krijgt dat allemaal wel, bij hun thuis is het ook gezellig. Woonde haar vader nog maar thuis, dan had zij dat ook, zoals ze nu ook pas een tv van haar vader had gekregen. Alleen nu was de lol van het cadeau er snel af, omdat er een lange ruzie met haar moeder op volgde. Vlak voor het feest komt haar moeder thuis met een cadeautje, als ze het uitpakt ziet ze dat het, het jasje is wat ze zelf had willen kopen, maar waar ze het geld niet voor had. Soms is ze heel lief, maar waarom kan ze dat niet vaker zijn? Op het schoolfeest gaat het allemaal niet helemaal als gewenst, Marco en vrienden zijn al dronken als ze daar aankomen en hebben ook nog eens alcohol meegenomen, wat helemaal niet is toegestaan. Maar als redder in nood komt Erik te hulp als Marco Berber lastig valt. Daarna brengt hij haar ook naar huis, waar ze voor het eerst zoenen, in het schuurtje. De daarop volgende dagen is het moeilijk voor Berber haar gedachten erbij te houden. Als ze dan na een week samen opgesloten zitten in de kluis komt het dan eindelijk, waarneer ze ‘bevrijd’ worden hebben ze verkering! Vakantie, dat is ook zoiets, van haar moeder mag ze echt nooit mee met zo`n jongeren vakantie, hoe krijgt ze ooit voor elkaar dat ze mee mag? …. Ze weet het, ze zal het aan haar vader vragen, die vindt het vast wel goed. En als hij het goed vindt moet haar moeder het ook wel goed vinden. Niet dus, volgende ruzie. Haar moeder reageert wonderbaarlijk rustig als ze er uiteindelijk achterkomt dat Berber verkering heeft met Erik. Als ze er maar niet achterkomt dat hij ook meegaat op vakantie. Met haar moeder gaat het niet goed sinds de laatste ruzie, ze rookt en Berber maakt zich grote zorgen. Als ze dan ook op een dag ziek thuis komt kan ze het niet laten de verhaaltjes van haar moeder te lezen, misschien komt ze dan te weten wat er met haar moeder aan de hand is. Toen Berber’s moeder jong was had zij een hele goede vriendin Richt, in hun tiener leeftijd kon Richt het leven niet meer aan en heeft er een eind aan gemaakt, een grote schok voor haar. Eentje die ze nog steeds niet verwerkt heeft. De reden waarom ze altijd zo bezorgt is. Als Berber dit gelezen heeft kan ze er niet meer tegen en gaat voor het weekend naar haar vader toe. Daar komt alles eruit, en als ze terugkomt gaat het iets beter tussen haar en haar moeder. Na lang nadenken weet ze eindelijk hoe ze Spanje aan moet pakken, ze is binnenkort jarig. Maar als ze het nu eens zo draait dat ze een feestje wil geven en dat dan niet door wil laten gaan als ze naar Spanje mag. Het werkt, ze mag naar Spanje! En Erik moet maar eens langs komen op haar verjaardag. Misschien gaat het uiteindelijk toch allemaal nog goed. Op haar verjaardag krijgt Berber een rugzak van haar moeder, voor de reis naar Spanje! En diezelfde dag Komt Erik en gaan ze `s avonds naar de disco, haar dag kan niet meer stuk. Alleen in de disco komt er een meisje op haar af dat zegt dat ze met Erik geslapen heeft, maar Erik heeft gezegd dat hij nog nooit met iemand naar bed is geweest. Hij heeft gelogen! De volgende dag gaat ze niet naar school. En `s avonds besluit ze naar Marjella toe te gaan, daar komt eerst het verhaal over Erik eruit. Wat een groot misverstand blijkt te zijn, ze belt hem op en hij komt ook naar Marjella. Als hij er is komt ook het verhaal van Berber`s moeder eruit, ze zijn allebei heel lief voor haar en daarna brengt Erik haar naar huis. De volgende dag geeft Haar moeder Berber een tip over vakantie werk, ze wil toch naar Spanje, dan moet ze er ook voor werken. Haar moeder vraagt Berber mee te gaan naar het graf van Richt, ze doen dat nog diezelfde dag. Hierna verbrandt haar moeder de verhaaltjes en kan ze eindelijk afstand nemen van haar jeugdtrauma en Berber de vrijheid geven die ze zo hard nodig heeft. Bronvermelding Achter in het boek (bladzijde 157 t/m 159) staat informatie over de schrijfster en een stukje over het boek zelf en daar heb ik uit gehaald wat ik gebruiken kon. En ik heb een stukje van internet namelijk van de volgende site: http://www.leesplein.nl/6JBvolg.html.